rust,
is
ALLES OVER DE
CAMPING
Waar
en stilte
Winti
VeWeld
%s^*«uï^3ï:
«0* ",ffire
'0e«si»e 1 rf00f
e wdkïjj "we
algerije
oostenrijk
cyprus
gozo
frankrijk
griekenland
ijsland
joego-slavie
Sp""e/i<je
d^t7'«»ns.n
Probeer voor een kombinatie van zon en
■erlatenheid eens de Sahara. Een paar
aar geleden zou dit een grap zijn geweest
iedereen behalve een paar door gewin-,
erde avonturiers. Heden ten dage is het
chter een belangrijke uitbreiding van de
akantiemogelijkheden gaan vormen.
loord-Afrika is als een gek bezig om de
oeristenexplosie op te vangen.
Algerije begon hiermee wat laat, maar
ram er vlug achter dat haar Saharage-
ieden grote toeristische mogelijkheden
ood. Er zijn al een hele rij oasehotels uit
e grond geschoten. In het noordelijke ge-
ied zijn die verbonden door opmerkelijk
oede verharde wegen. Maar de afstanden
ijn zo groot dat de meeste reizigers zullen
tkenen voor een Air Algérie-vluchtje naar
van die kleine woestijnvliegveldjes'
ïidden in het niets.
bi oasedorpjes, verscholen onder glimmen-
ie palmdaken, leiden een intens en geheim
iven. Hun nieuwe woestijnhotelletjes, zorg
vuldig in Moorse stijl ontworpen, zijn voor
alle moderne comfort, inklusief
en zwembad. Een tweetal die aanbeveling
trdienen voor hun charme en ligging zijn
it Bousten Hotel bij El Golea en het Oasis,
lotel in Toggourt. De meeste reizigers zul-
m echter aan een week voldoende hebben.
Ven en, Salzburg, wintersport. Dat geeft,
dacht ik, wel de gemiddelde reaktie op
Oostenrijkweer; en ongetwijfeld kan
tsen land zich beroemen op drie grotere
ottrakties. Maar voor diegenen die dé rust
toeken, gemengd met verbijsterend mooi
landschap en prachtige architectuur, is er
peen betere keus dan Zuid-Oostenrijk. Be-
kalve dat het er zelfs in het hoogseizoen
Kooit druk is, kan men zich, mochten de
olietekorten, zwaar gaan wegen, altijd be
nepen op de Donau-stomers, die. vanuit
Venen opereren.
I'< heb langs heel wat stukken in vier lan-
an deze uitgestrekte rivier gereisd,
maar geen was zo mooi als V/achau, een
handjevol kilometers tussen Melk en
Krems, waar kleine verstevigde kerkjes en
middeleeuwse stadjes zich aan de bezoeker
aanbieden. Het is de moeite waard van de
boot af te stappen op elke plaats die je be
valt, en het moet al wel erg vreemd gaan
ok er niet de een of andere slaapplaats te
•vinden is voor diegenen die wat langer wil
len rondkijken.
het zou kunnen dat die bestaat uit een be-
kheiden herbergje of zelfs een gewoon
woonhuis, maar aan de andere kant is er
don ook weer de luxe van instellingen als
het Richard Leeuwenhart Hotel in Durn-
itein, het gebouw waar diezelfde koning Ri
chard gevangen gezeten heeft, en werd ge-
«d door de minstreel Blondel, naar wie
n hotel genoemd is.
Voor iedereen die de laatste tijd niet naar
een prachtige stilte heeft geluisterd biedt
Cyprus twee geneeskrachtige gebieden. Je
zou naar het Troodosgebergte'kunnen gaan
met zijn koele pijnbossen, zuivere lucht en
adembenemende uitzichten. Rijden, wande
len, slenteren, dromen en de kleine Byzan
tijnse kerkjes ontdekken die in de dalen
van Marathassa verborgen liggen, of de
kloosters die je gevoel van spiritualiteit in
de heuvels versterken.
Platres is het belangrijkste oord, uitgerust
voor zowel zomer- als wintersportvakan
ties. Het uitstekende Forest Park Hotel,
uitgerust met een enorm zwembad, een
tennisbaan en vervoersmiddelen rechtvaar
digt een verblijf om wat te bekomen van
de vermoeienissen.
En dan is er Paphos, een bevredigend
voorbeeld van prachtig kustlandschap,
glooiende valleien, geschiedenis en legende.
Volgens onze gids is dit het ware Cyprus,
waar afgezonderd dorpsleven nog net zo
zijn gang gaat als het altijd heeft gedaan.
Er stond dat dit het vreedzaamste plekje in
r'e zich wil orienteren over kampeermoge-
jkheden in binnen- en buitenland kan ook
'l Jaar terecht bij twee gidsen, die Meu-
ahoff-Bruna onder de bockhandel distri
ct. „Holland Camping 1974" bevat in
j" tiende, bijgewerkte druk 2.000 adres-
"•niet alleen van kampeerterreinen voor
n'en en caravans, maar ook van water-
'ortaccommodaties, appartementen, kam-
wbo'erderijen en jeugdherbergen. Kaart-
plattegronden en symbooltekens betrcf-
fade de accommodatie en verdere facili
teiten wijzen de vakantieganger van zelf de
weg. (Uitgave Holland Post te Arnhem
6,40). Wie zijn tenten over de grens wil
opslaan vindt soortgelijke gegevens over
1650 en dus sterk geselecteerde kampeer
terreinen in 22 Europese landen in de „In
ternationale Campinggids" voor 1974. De
vermelding van het grote aantal terreinen
is in deze gids in sommige gevallen ten
koste gegaan van de duidelijkheid. (Uitga
ve Interdijk Amsterdam 9,75).
Europa was, een wat vreemde opmerking
afgelopen zomer, toen Cyprus net had ken
nis gemaakt met de bomaanslagen. Maar
je kon zien dat het eigenlijk wel waar was,
want overal kwamen we gebieden van wit
te, rotsachtige leegte tegen die een totale
verlatenheid zouden scheppen, ware het
niet dat ze werden afgewisseld door pasto
rale scene's met grazende schapen onder
grijs-groene olijfbomen.
Miraculeuze bezienswaardigheden zijn er te
over, van de overblijfselen van Aphrodite's
Tempel en fantastische mozaïekvloeren tot
de indrukwekkende koningsgraven in de
heuvels.
De aan het water gelegen Pelican Inn is dè
plaats om je tegoed te doen aan schalen
vol heerlijke „mezze"; schalen vol, hoewel
je de eigenaar onmogelijk teleur kunt stel
len door niet een enorme eetlust aan de
dag te leggen voor de volgende gang verse
vis. Eerst moet je echter de twee pelica-
nen, de vos en de kat begroeten die met
z'n vieren een prachtig staaltje van geïnte
greerd leven weggeven.
Maar voorbijgaand aan de torenhoge gru
welen van Famagusta kan je je nog op on
telbare plaatsen overgeven aan het heerlij
ke gevoel veroorzaakt door zonneschijn,
goed eten en bovenal het gevoel terug te
vallen in een klassiek verleden. Vouni, aan
de noordwestkust, is precies zo'n plek, en
de atmosfeer is daar zelfs nog gedenkwaar
diger dan de archeologische overblijfselen.
Normandie heeft een open gezicht maar
een gesloten hart.
Voor een ieder die op weg is naar Spanje
door die eindeloze kleurrijke velden lijken
de eentonige autowegen lang, recht en
identiek. Maar koers eens een eindje de
lege zijwegen af en je zult uitgestrekte bos
sen, bladerrijke valleien en dromerige
dorpjes ontdekken. Het platteland van. Nor
mandie is vol schatten die vreemd genoeg
door bijna niemand bewonderd worden. Ie
dere nobele kathedraal, ieder groot kasteel
of klooster (Rouen, Caen, Bayeux, Fécamp,
Falaisë, Mont St. Michelheeft zijn tegen
hanger op het platteland; kleiner, dat wel,
maar niet minder beminnelijk.
Ook dit is een gebied voor de vleselijke ge
neugten: kleine marktjes met stalletjes die
doorbuigen onder het gewicht van fazanten,
boerenpati en volle kaas; havenbistro's
waar de mosselen rechtstreeks uit de zee
komen en de Camembert van een paar hui
zen verder. Nergens is Frankrijk's nationa
le respekt voor eten duidelijker op te mer
ken dan hier. Het is in het voordeel van de
zwervende vakantieganger, dat terwijl de
traditionele roep naar zonneschijn atinhoudt
de verovering van Normandië door de toe
rist op zich laat wachten.
Klim omhoog uit het door hitte gevangen
gehouden Rhtnedal naar de zomerse ber
gen van Savoye en de lucht klaart op. koelt
af en wordt verfrissend. Na het gekkenhuis
van de overvolle „autoroute du sud" is de
koesterende rust overwelmend. De charme
van Savoye zit hem in de geweldige rust en
kalmte die overal heerst.
Het traditionele Alpenlandschap is hier niet
zo zelfbewust „toeristerig" als bijvoorbeeld
in Oostenrijk of Zwitserland. Troepen pijn
bomen groeien dichtaaneengesloten op tot
aan met bloemen gevulde weiden en kabbe
lende riviertjes die zich slingerend een weg
zoeken door de beboste dalen. De heuvels
zijn bezaaid met oude boerderijen waar
mensen en koeien nauw samen leven, hout
blokken opgeslagen liggen onder topzware
overhangende dakranden, en waar pure
berghoning te koop is. Je kan je eigen keu
rige chilet huren, hele dagen over schilder
achtige toppen trekken door hopen sneeuw
die daar tot ver in de zomer blijven liggen,
en dan 's nachts in slaap sukkelen onder,
kristalheldere sterren met het eeuwige ge
luid van koeiebellen op de achtergrond.
Als je deze idyllische eenzaamheid beu
bent is het de moeite waard om eens wat
verder weg het een en ander te onderzoe
ken. Leuke dorpjes, sommige met middel
eeuwse kernen, hebben soms moderne ver
kwikkende zwembaden. Savoyes voornaam
ste attraktie is het aan een meer gelegen
Annecy, met een netwerk van door gera
niums omgroeide kanaaltjes. Men kan hier
lekker zwemmen vanaf schaduwrijke stran
den in warm, helder, schoon water.
Vergeleken met de ware toeristenstorm op
Malta de afgelopen jaren valt het rustige
tempo waarin Gozo zich ontwikkelt extra
op. Het eilandje is ongeveer half zo groot
als haar beroemde zuster, en ligt op onge
veer een half uur afstand per veerboot. Het
is voornamelijk een landbouw- en visserij
eiland, en meer een soort voedselproducent
voor Malta. Dó afgestompte heuveltoppen
zijn keurig groenbegroeid met groente, en
de klippen lijken ruiger en spektaculairder
dan op andere plaatsen in de archipel. Men
kan urenlang ongestoord door vissersdorp
jes, langs afgelegen hutten en voorbij lage
muren rijden zonder de zee ooit uit het ge
zicht te verliezen.
Ik ontdekte een vrij nieuwe nachtclub, ge
naamd „Wildernis", maar die lag ver ge
noeg buiten het belangrijkste stadje, Victo
ria, om geen gevaar op te leveren voor de
alomhcersende vreedzame rust.
Het fruit is bijzonder goed op Gozo, vooral
de sinaasappels; ze weten rfnar ook hoe je
een zwaardvis op zeer smakelijke wijze op
kan dienen; en, in de heetste tijd van okto
ber, vonden we de plaatselijke frisdrank
genaamd ,Jiinnie", een onmisbare dorst-
lesser.
De plaatselijke bewoners werken hard voor
hun zaak, en er wordt dan ook niet zoveel
in cafe's rondgehangen en in de schaduw
gelegen als gewoon is vóór het Middelland
se Zee-gebied. Dat is voorbehouden aan de
toeristen. De bezienswaardigheden die
meestal door dagjesmensen worden bezocht
zijn de Citadel, de basiliek van Ta'Pinu, de
prehistorische tempels van Ggantija, de
vreemde albasten grotten onder Zaghra, en
het kleurrijke XlendI met haar kleine inge
sloten zandstrandjeMaar op dit eiland van
vele eenzame zonverlichte plekjes liggen de
mooiste rond die wonderlijke binnenzee bij
Qawra, een door keien omgeven zwembad
met kristalhelder water.
De Grieken zijn nogal zuinig op hun eilan
den. In toenemende mate worden ze er zich
van beieust wat voor niet tegen te houden
verloedering het massa-toerisme met zich
meebrengt. Ze vertellen wel over de idylli
sche vakantie die zc op een rustig zonover
goten eilandje hebben doorgebracht, maar
weigeren dan de naam van dat eiland te
noemen. „Als je erover schrijft", zo rede
neren ze vol overtuiging, „gaat binnenkort
iedereen er heen."
Niettegenstaande deze zwijgende' samen,
zwering is het nog steeds best mogelijk om
ie .eigen" Griekse eilandje te vinden. Re-
7elmatige veerdiensten vanuit Piraeus, de-
haven van Athene, hebben de weg geopend-
naar de hele Cycladen-groep; maar los is
verhoudingsgewijs nog steeds vrij rustig.
Ook enkele van de kleinere eilanden, zoals
Andfi, worden maar zelden bezocht. De Do
decanese groep, verder oostwaarts voor de
Turkse kust ten noorden van Rhodos, biedt
zelfs nog meer mogelijkheden voor afzon
dering. En zelfs het zuidelijk gedeelte uan.
Rhodos zelf is maar weinig bekend. De
twee hoofdwegen worden halverwege het
eiland slechter van kwaliteit, maar als je
doorrijdt langs de ruines van Lindos en
over de ruige wegen die daarop volgen
kom jc bij schijnbaar eindeloze stukken
verlaten strand en in dorpjes waar je nog-
als gast wordt beschouwd in plaats van als
toerist.
Toeristen zijn zelfs zeldzamer op Simi,
even ten noorden van Rhodos en dicht bij
de Turkse kust. Het is een eiland voor
avonturiers, die tevreden zijn in taveernes
te slapen en de hele dag alleen door te
brengen.
IJsland is zo'n wereld-ep-zich dat je je nau
welijks realiseert dat dit eiland op minder
dan drie uur vliegen van Amsterdam ligt.
Daar bijna de helft van de bevolking in of
rond dc hoofdstad Reykjavik ivoont, en de
rest zich verspreid langs de kust heeft ge
nesteld tussen de verscholen schapenfarms
is cr ruimte te over voor rustzoekers.
Het oog reikt over uitgestrekte delen van
groene dalen. Er zijn nauwelijks enige bo
men die je het uitzicht benemen, Grote de
len van het bergachtige binnenland zijn on
bevolkt. Stromende stroompjes, spuitende
geisers, kokende modder en rokende kra
ters doen enorm geweld van dc natuur-'
krachten onder de oppervlakte vermoeden.
Dit is een land voor schilders, vogelliefheb
bers, ponyrijders, geologen, vissers, en ie
dereen die hunkert naar echte frisse lucht
en grote open ruimtes. Je komt hier zeker,
niet om te luieren.
Treinen zijn er niet, maar IJslanders sprin
gen net zo makkelijk in een vliegtuio als
wij in een bus. Zelfs een klein visserdorp
of boerengemeenschap heeft vaak zijn ei
gen landingsbaan, en onderhoudt een regel
matige dienst met Reykjavik. Voor diege
nen die het eiland voor de eerste keer be
zoeken is een vliegtuigabonnement waar
schijnlijk de beste keus.
De „autoput" die vanuit Belgrado vla
Skopje en het grensstadje Gevjelija naar
het zuiden loopt is de snelste weg naar
Griekenland voor de automobilist. Maar
tussen die tamelijk vervelende snelweg en
de in het westen gelegen Albanese grens
ligt een uitgestrekt bergachtig gebied van
grote schoonheid, en gekruid met reli
kwieën uit een stormachtig verleden. Deze
eenzaamheid van zuidelijk Servië en Mace
donië zijn het meer dan waard eens per
auto bezocht te worden. Maar, in een jaar
waarin een auto-vakantie een nogal twijfel
achtige zaak wordt, is het geruststellend te
weten dat je voor een geheel verzorgde
reis kunt inschrijven.
Het enige echte vakantieoord In dit gebied
is een klein aan een meer gelegen stadje
genaamd Ohrid, met een verrukkelijke'
Turkse wijk en uitzichten over onbeweeg
lijk water op de geweldige berglanden van
Albanië. M
