Teveel vervoer voor
te weinig reizigers
ARABIEREN ZIEN WEINIG
IN UNIE TUNESIÊ-LIBIË
Haig betrokken
bij afluisteren
van Kissinger
fotidóeOowumt
Arabische landen klagen
over hoge prijzen
vliegtuigbenzine
mm om al
ging van
Stij
stookkosten
rampzalig
Overval op
Chinees in
Enschede
MAANDAG 14 JANUARI 1974
LE1DSE COURANT
PAGINA 7
BOAT SMO<
zetten hun handtekening
TUNIS/TRIPOLI
(AFP/DPA) Met stom
me verbazing en ook duide
lijk wantrouwen heeft de
Arabische wereld gerea
geerd op de proclamatie
van eenwording van Libië
en Tunesië. De beide
staatshoofden, kolonel Ga-
daffi en president Bourgui-
ba plaatsten zaterdag hun
handtekening op het Tune
sische eiland Djerba onder
de verklaring waarmee de
nieuwe „Arabisch-Islamiti-
sche republiek" werd uit
geroepen. In de beide lan
den is het besluit verschil
lend ontvangen: er was en
thousiasme in Libië en te
rughoudendheid in Tunesië.
De nieuwe staat krijgt èèn
grondwet, één president, één
vlag en één leger. De wetgeven
de, uitvoerende en rechterlijke
macht zullen worden samenge
voegd, Vrijdag zal in beide
landen een referendum worden
gehouden, al kan dit worden uit
gesteld tot 20 maart. Over het
tijdstip van samengaan is
niets bekend gemaakt.
Bourguiba, die eerder uiterst
sceptisch tegenover dergelijke
plannen had gestaan, riep nu
Algerije, Marokko en Maureta-
nië op zich eveneens aan te slui
ten. Hij" noemde Egypte niet,
dat al sedert 1 september een
unie met Libië vormt, die even
wel door de aarzeling van Sadat
en door de oktoberoorlog met
Israël die door Libië is gekriti
seerd, weinig voorstelt. Libië
beschikt over veel rijkdommen,
terwijl Tunesië over veel ge
schoolde arbeidskrachten be
schikt, maar op economisch, po
litiek en maatschappelijk ter
rein zijn de verschillen moeilijk
overbrugbar'.
President Bourguiba zal president
worden, Gadaffi vice-president,
zo heeft minister Masmondi te
genover een krant in Beiroet
verklaard.
Onbereikbaar voor de lange giraffetong blijft dit goedbedoelde hapje van een toeschouwer in de dierentuin van de Amerikaanse
stad Memphis. Erg was het trouwens niet. Giraffen staan nam elijk op streng dieet, zodat het voederen streng verboden is.
Jackie Onassis heeft het afgelopen weekend in New York een bezoek
gebracht aan een botententoonstelling. Opvallend was de geringe
attentie die zij van de overige bezoekers ontving.
Van een onzer verslaggevers.
UTRECHT De verwachte run op de treinen op deze eer
ste werkdag waarop met het bonnetje in de hand benzine
moet worden getankt is, zeer ten ongerieve van NS, uitge-1
bleven. Meer dan 10 procent reizigersaanbod boven nor-
maal was er niet. Zo bleef veel van het ingezette extra
materieel onbenut.
Opvallend was echter, dat in het gebied rond Hengelo-En-
schede het reizigers aanbod wel 20 procent hoger was, des
te meer onverklaarbaar omdat daar, zo kort bij de grens,
menigeen in staat moet zijn de benzine tank even bijj de
goede oosterburen te gaan vullen.
NS. hebben geen verklaring voor
het achterblijven van het reizi-
gersenthousiasme, of het moest
zijn, zoals een woordvoerder
vanmorgen zei, omdat de men
sen nog een volle tank hebben
en die eerst leeg rijden, omdat
zij niet meer geloven dat de di
stributie een „blijvertje" is.
Het verkeer op de rijkswegen ver
liep vanmorgen iets rustiger
dan voor de benzinedistributie.
Dat vertelde vanmorgen opper
wachtmeester G. van Deuzekom
van de algemene verkeersdienst
van de Rijkspplitie in Drieber
gen. De enige rijksweg waarop
men werkelijk met filles had te
kampen was Rijksweg 2, tussen
Vianen en Amsterdam.
De verkeersdrukte kwam ook la
ter op gang dan anders, een
verschijnsel waarvoor zo een
twee drie geen verklaring te
vinden is.
De oost-westverbinding was aan
merkelijk rustiger dan normaal.
De verbinding Amsterdam-, Den
Haag bleef goede tweede. Het is
de rijkspolitie opgevallen, dat 25
tot 33 procent van de auto's be
mand is met meer dan twee in
zittenden. Het ligt voor de hand
hieruit voorzichtig te conclude
ren, dat de „pool-actie" toch
een klein succes is geworden.
Minister Westerterp is hoogst per
soonlijk vanmorgen in Breda in
de trein gestapt om in Utrecht
op de hoofdverkeersleiding van
NS de gang van zaken in ogen
omen. Hij was te-
wat het vervoer
tram betreft. De
vervoersbedrijven
hadden behoorlijk wat meer
passagiers dan normaal, varië
rend van 5 tot 20 procent, maar
vooral bij de streekvervoer
maatschappijen was de stijging
slechts enkele procenten, of
zelfs nihil. In de grensstreken
was er doorgaans geen enkele
toename en hadden de vervoers
bedrijven vaak ook geen extra
materieel meer Ingezet.
ie HTM in Den Haag schatte
schouw te
vreden vc
met bus
stedelijke
vanmorgen 20 procent meer1
passagiers vervoerd te hebben.
Er waren circa 35 bussen extra
ingezet. Iedereen kon vervoerd
worden en problemen waren er
niet. De hele vorige week heeft
de HTM met de uitgebreide
dinstregellng gereden. Zater
dag was het flink druk, drukker,
dan normaal, en moest men (op
lijn 3) zelfs mensen laten staan.
West Nederland die het vervoer
rond Den Haag verzorgt had
vanmorgen 12,5 procent meer
passagiers.
Utrecht 8 procent, Nijmegen 5
procent, Amersfoort ook" 5 pro
cent, Dordrecht had een toena
me van 4 procent en had daar
door 50 procent meer bussen, zij
het kleine bussen, ingezet. De
GTW schatte de toename op 2
procent, de ZWH in Friesland 0
procent, NWH in Drenthe 2 pro
cent, de GADO in Groningen
plus 10 procent, de NHABO in J
Noord Holland 0 procent, de
LTM in Limburg 2,5 procent.
De indruk is dat door de soepele
benzinetoewijzing en de feitelij
ke verkorting van de eerste di
stributieperiode toch veel men
sen vanmorgen weer in de auto
zijn gestapt. Het weer heeft ook
meegehlopen dat minder men
sen met het openbaar vervoer
naar het werk zijn gegaan dan
verwacht.
De RTM, Rotterdam vervoerde
vanmorgen met bus en tram 15
procent meer passagiers met de
metro 10 procent. Daarvoor was
13 procent extra materieel inge
zet. Amsterdam heeft 15 procent
extra bussen en 5 procent meer
trams ingezet. De BBA, .Bra-1
bant, 0 procent extra passagiers
met plus 17 procen' ma'erieel. I
Van de spreiding van ^erktij-
den en schnoltijdi n was «.-venals
vorige week maandag ook van-1
daag nog weinig te merken. Ex-1
tra abonnementen zijn vanmor-1
gen weinig verkocht, evenals
extra rittenkaarten.
Terwijl de beperking van de electriciteit zijn boormachines
stillegt, heeft de Brit Ricky Marshal er wat op gevonden. Op
een oude fiets weet hij zoveel energie te ontwikkelen, dat
althans een van zijn machines op de arbeidsloze dagen in be
drijf kan worden gehouden.
WASHINGTON De Amerikaan
se omroepmaatschapplj ABC
weet 4e melden dat generaal
Haig, de huidige stafchef van
het Witte Huis, een belangrijke
rol heeft gespeeld in de spiona-
ge-affaire rond Henry Kissinger,
toen hij destijds onder Kissinger
plaatsvervangend lid van de na
tionale veiligheidsraad was.
Volgens ABC was Haig het niet
eens met de strategie die Kis
singer in 1971 bij zijn oyerleg
met de vertegenwoordiger van
Noord-Vietnam, Le Due Tho.
volgde om tot een wapenstil
stand in Vietnam te komen.
Haig die vreesde dat Kissinger te
grote concessies zou doen zon
der dat daar (iets tegenover
stond, zou toen volgens de om-
roepmaatschappij te kennen
hebben gegeven dat hij er geen
bezwaar tegen zou maken als
de Amerikaanse stafchefs op de
hoogte zouden worden gesteld
van Kissingers geheime
standpunt zodat diens strategie
door het krachtige verzet van
de hoge militairen gewijzigd zou
kunnen worden. Generaal Haig
heeft inmiddels in een vraagge
sprek met ABC ontkend dat er
in de Amerikaanse veiligheids
raad gespioneerd zou zijn ten
behoeve van het ministerie van
defensie. Hij gaf echter wel toe
dat hij het op bepaalde punten
oneens is geweest met Kissin
ger. Kissinger heeft ontkend dat
hij de telefoongesprekken van
defensieminister Laird in 1971
heeft laten afluisteren.
Het Witte Huis onthulde dat men
in de laatste maanden van 1971
ontdekt heeft dat een overheids
functionaris zeer geheime gege
vens naar andere landen had la
ten uitlekken. Vrijdag schreef
de Chicago Tribune dat de
..loodgieters" van het Witte
Huis die onder meer schuldig
zijn aan de inbraken op het
hoofdbureau van de democrati
sche partij en bij de psychiater
van Daniel Ellsberg, in 1971
ontdekt hebben dat een „spion"
van het ministerie van defensie
geheime gegevens van Kissin
ger had weten te bemachtigen
en dat admiraal Thomas Moor-
er, de chef van de Amerikaanse
generale staf, hiervan op de
hoogte was. Admiraal Moorer
heeft dit bericht „belachelijk"
genoemd.
Ook accijns heeft zijn grenzen
AL VINDEN PREMIER DEN UYL en minister Lubbers beiden een
prijsstcp neg overbodig, ze zullen wel ervoor waken dat op korte
termijn de prijs van benzine nogmaals fors omhoog gaat.
Terecht; want in de eerste plaats weet niemand of uiteindelijk naast
de Arabieren niet de grote oliemaatschappijen de echte profiteurs
van de oliecrisis zijn en ten tweede wordt allengs merkbaar, hoe de
verhoogde prijs van de grondstoffen waarmee energie gewekt wordt
direct en indirect (via transportkosten) gevoelig bijdraagt tot het
duurder worden van het levensonderhoud.
Het zijn beslist niet in hoofdzaak de meer luxe artikelen die schrik
wekkend duur gaan worden.
MAAR HOE GAAT DE REGERING ZELF handelen met haar eigen
aandeel in de prijsverhoging?
Te weten de accijns die met elke prijsverhoging meegaat, evenals
trouwens in vele gevallen de B.T.W.?
Tot nog toe hebben we slechts een korte ontkenning, aFs we het ons
goed herinneren, bij monde van drs. Den Uyl gehoord, dat het kabi
net niet van plan is aan het tarief van de accijnsbelastingen te
gaan tornen. De overheid zou deze extra inkomsten juist hard nodig
hebben om haar aandeel in de nationale strop te kunnen opvangen.
Waarvoor ook iets te zeggen valt. Maar dan: tot op zekere hoogte.
Wanneer buitengewone oorzaken tot gevolg hebben dat de druk op
het prijsniveau zo groot gaat worden dat van de weeromstuit de lo
nen in beweging moeten komen en de inflatiespiraal weer naar har
telust gaat draaien, zal juist een progressief kabinet er
aan moeten denken, of het bepaalde accijnzen niet moet gaan verla
gen om te voorkomen dat door zijn eigenover winst in de fiscale
sfeer verhoudingen schreef getrokken gaan worden en de over
heid zelf inflatie-aanjagend gaat optreden.
ER KAN GEREDENEERD WORDEN, dat benzine vaak gebruikt
wordt voor genoegens en niet-essentiële zaken. Inderdaad; maar uit
het hele proces dat sedert de oliecrisis op gang gekomen is, blijkt
hoe een groot deel van het economische proces in Nederland beïn
vloed wordt door goede transportmogelijkheden en door de hoogte
van transportkosten.
Soms redeneert de overheid meer economisoh dan sociaal; zo als bij
voorbeeld 't geval is dat Nederland goed gevolg heeft gegeven aan
electriciiteitsbesparing en wel zo dat als dank wellicht de ta
rieven omhoog zullen gaan.
Wat zou Den Uyl geraasd hebben, zo hij nog als oppositieleider in het
eerste bankje van de P.v.d.A.-fractie zat!
De helft van een vaste dirisent
O
De Radionieuwsdienst en uitgerekend Radio Noordzee hebben zater
dagmiddag de primeur gehad van de benoeming van Jean Martinon
tot vast dirigent van het Residentie-Orkest. Martinon is enkele da
gen geleden 64 geworden en hij zal ruim 65 zijn als hij in het sei
zoen 1975/1976 pas goed met het orkest kan gaan werken en onge
veer dertig concerten, de buitenlandse tournees en eventueel gram
mofoonopnamen kan dirigeren. Dat is ten naastebij de helft van
wat men van een vast dirigent verwacht. Martinon blijft dan ook in
Parijs wonen.
Natuurlijk was het effecienter geweest als men Van Otterloo nog en
kele jaren had ingehuurd toen hij 65 werd. Logica gaat in artistieke
zaken evenwel niet op. Na een lange staat van dienst was Van Ot
terloo op het orkest en het orkest op Van Otterloo een beetje uitge
keken. Daarom ruilt men nu de ene gepensionneerde voor de ande
re in, wat overigens bepaald niet voordelig is.
Met dat al kan Martinon, die naar stijl en repertoire duidelijk zijn be
perkingen heeft, het orkest niet het gewenste toekomstperspectief
bieden. Men wil dan ook naast hem een jonge dirigent hebben.
Zoals in Amsterdam en Rotterdam Haitink en De Waart hun kan
sen kregen met ervaren buitenlanders als Jochum en Fournet als
leidsmannen, zo zou Martinon een andere jonge Nederlander in het
zadel moeten helpen. Die jonge Nederlander is er, daar behoeft niet
aan te worden getrijfeld.
Weeroverzicht
c? O
(van onze parlementaire redaktie
DEN HAAG - De Tweede Ka
merleden Tolman en van der
Mei (beiden CHU) hebben er in
schriftelijke vragen bij minister
van der Stee van Landbouw en
Visserij op aangedrongen tuin
ders, die hun kassen met lichte
olie stoken, de helpende hand te
bieden.
Volgens de kamerleden dreigen
de zeer sterk gestegen prijzen
voor lichte olie voor veel tuin
ders rampzalig te worden. Ze
vrezen bedrijfssluitingen als ge
volg van de enorme verhoging
van de stookkosten.
BEIROET (AP) Saoedl-Arabië
vindt de thans gehanteerde prij
zen voor ruwe olie nog steeds te
hoog, ondanks de recente beslis
sing van de olieproducerende
landen om de prijzen te stabili
seren.
Volgens het gezaghebbende blad
MEES - Econoni sch overz'cht
van net M dden Oosten - zou
Saoed -Arab van men ng z jn
dat hef huid:ge prijsniveau bij
handhaving zou leiden tot een
wereldewijde economische re
cessie in de geindustrialiseerde
landen, hergeen strijd'g zou zijn
met de p'annen :ot ndustr alise-
ring van de olie.anden zelf.
De pres dent directeur van de
Koeweitse Iuchtvaartmaatschap-
p j Fa sal Al-Fceialdj, heeft ver
klaard dat z'jn ondernem'ng
well -.ht haar vluchten op Euro
pa zal moe en beperken, als
daar de brands.ofpr jzen op
nieuw worden verhoogd. Vol
gens Faisal Al-Foelaidj, onder
vinden Arabische luchtvaart
maatschappijen op sommige
Europese luchthavens bu:tenge-
woon grote moeTjkheden.
De organisatie van Arabische
luch'.vaartmaatschapp jen zal
zich b nnenkort :n Cairo gaan
beraden over de w jze waarop
de weerslag van de n'.ernat'o-
nale brands ofrr s kan worden
ondervangen. Het dagblad Ku-
wa't T mes meld: dot de Arabi
sche landen langs d plomat eke
weg proberen te bere ken dat de
Arabische lijnvliegtuigen in Eu
ropa sne! en tegen een redelijke
prijs kunnen tanken.
ENSCHEDE (ANP) Gister
avond heeft een overval plaats
gevonden op de Chinese restau
ranthouder C. te Enschede. De
daders, ook Chinezen, drongen
gewapend met een klein kaliber
pistool, het huis van de heer C.
binnen. Ze knevelden zijn echt
genote die op dat moment al
leen met haar kinderen in huls
was.
Toen na middernacht de heer C..
thuis kwam werd hij gedwongen
zijn auto en een bedrag van on
geveer 6.000 af te staan. Na
ook hem gekneveld te hebben
verdwenen de daders in de rich
ting van de Randstad.
Een van de kinderen wist vrijwel
direkt de ouders los te maken,
waarna de politie kon worden
gewaarschuwd. Tijdens een ach
tervolging sloeg de wagen waar
in de daders reden over de kop,
en één van hen kon worden
gearresteerd. Twee en een half
uur later kon ook de andere
overvaller worden vastgenomen.
Philips'
managers
T beste
AMSTERDAM (ANP) Een ma
nagersteam van Philips heeft
zaterdag in Amsterdam voor de
tweede maal in internationaal
management-finale gewonnen.
Hoogovens, winnar van de natio
nale competitie '73, eindigde op
de tweede plaats, gevolgd door
Norwich-Union Insurance (En
geland), Bekaert (België), cn
Handelsbanken Köbenhavn (De
nemarken).
De nationale competitie en de in
ternationale finale werden geor
ganiseerd door het financieel
economisch magazine (FEM) In
samenwerking met IBM.
mot
19 temperaturen
ton luchtdruk in milhbaren
c2Ü opklaringen
•w-w warmtefront
H hoge-dnJ<gebied
^g*bewolkrq
-j2» sneeuw
T-r kou-front
L lage-dnJ<gebied
onweer
windrichting
verplaatsingsrichting
DE BILT Oceaandepressies
blijven het weer in het grootste
deel van West-Europa beïnvloe
den. Zij zorgen voor de aanvoer
van zachte maritieme lucht
waarin middagtemperaturen
mogelijk zijn die zo'n 4 5 gra
den boven de normale waarden
liggen. In het afgelopen week
einde werden in ons land maxi
ma gemeten tot 13 graden. De
vorstgrens is inmiddels ver
naar het oosten teruggedrongen
en loopt nu van Stockholm via
Warschau naar Wenen. Ten oos
ten van deze lijn komt samen
hangend met een krachtig hoge-
drukgebied met het centrum bo
ven de Oeral, een stabiel weer
type voor met 's nachts strenge
en overdag matige vorst.
Vooruitzichten voor woensdag, op
gesteld door het KNMI op zon
dag om 1800 uur:
Voordtduren var het huidige
weertype zonde, vorst.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor woensdag:
Aantal' uren zon: 0 tot 3, Min.
temp.: Van 2—8 gr. Max.
temp.: van 6—12 gr. Kans op
een droge periode van minstens
12 uur: 60 procent Kans op een
geheel droog etmaal: 30 pro
cent.
WEERRAPPORTEN
Eelde
Eindhoven
Den Holder
Luchth. It'di
Zd. I.lmburg
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Luxemburg
Mu,a*u
MaJlorra
MUnchen
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Spilt
Stockholm
Wenen
ZUrlch
Ouinblanca
Isanbocl
Los Pulinas
New York
Gewapende
Nederlander
aancehouden
in Israël
TEL AVIV (AP) De luchtha-
venpolltie In Tel Aviv heeft een
Nederlander aangehouden, die
probeerde gisteren een revolver
aan boord te smokkelen van een
vliegtuig, dat naar MUnchen zou
gaan. Hij beweerde van plan te
zijn het wapen te zullen gebrui
ken om zijn vrouw met zelf
moord te l> drclge-i Indien z'J
plannen koesterde om hem te
verlaten.
Twee weken geleden h eld de poli
tie ook een Nederlander aan.
Deze man had een revolver op
zijn lichaam gebonden. Hij zit
n<3 steeds in voorarrest.
