Koerswinst
is tot nu toe
uitgebleven
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
Oplossing
Kerstpuzzel
l i I j
■ah mm
mmm m
i; i I
m
mm
PAGINA 10
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 12 JANUARI 1974
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
nenburchlaan 121, Wasse-
1 12,50 - F. J. Arrachart, Grave- De prijzen worden binnen drie we-
lingstraat 57, Lisse. P«r <*e9ue toegezonden.
7,50 Truus van Berge Hene
gouwen, De Setterlaan 12a,
Leiden.
5,Ton Menken, Van Cra-
Vele abonnees hebben de juiste oplossing van de kerstpuzzel gevon
den. Voor diegenen echter die er niet helemaal zijn uitgekomen,
volgt hier het juiste rijmpje:
De een ontvangt veel kerstbezoek,
een ander leest een rustig boek,
een derde braadt een vet konijn,
de vierde let meer op zijn lijn.
maar of u kerst viert met kalkoen,
meet kaarslicht of met dennegroen,
wij hopen dat het feest mag slagen,
en wensen u heel fijne dagen.
Uit de juiste oplossingen hebben wij vier prijswinnaars getrokken. De
gelukkigen zijn:
75,- W. Hijman-Klein, Noordeinde 95, Aarlanderveen
50,- Mevr. v.Leeuwen-v.d.Krogt, Vlietweg 10, Leiden.
25,- A. v.d.Meer-Kraan, Burg.Bakhuizenlaan 20, Leimuliden
10,- A. v.Teijlingen, Debussystraat 11, Leiden.
De prijzen zullen binnen drie weken per cheque worden toegezonden.
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
(Van onze financiële medewerker)
AMSTERDAM De eerste volle
beursweek van 1974 heeft niet
de opleving gebracht die de be
leggers gehoopt hadden. De be
richten over de oliesituatie val
len zeker niet tegen, en zij zou
den - gezien de vaak emotionele
wijze waarop de beurs reageert
- een stimulans op het Damrak
kunnen zijn-
Andere krachten waren echter
sterker deze week: wij doelen
dan op de valutaschommelingen
en de houding van Wall Street.
De spil hierbij is de koersstijging
van de Amerikaanse dollar en
een zwakke positie van de Ja
panse yen. Vorig jaar was de
dollar na de tweede devaluatie
op een gegeven ogenblik tot
twee gulden vijfenveertig ge
zakt. maar geleidelijk aan kon
de koers weer oplopen, opval
lend zelfs. Afgelopen maandag
was er al een koers van 2.96
(8 ct. boven de koers van vorige
week vrjdag) terwijl hij dinsdag
bijna drie gulden (2.99) werd.
Woensdag volgde daarop een
koersval tot 2,94. Al met al een
wat nerveuze schommeling, die
wij overigens op alle geldmark
ten in de wereld zagen en zeker
in Tokio-
Het geleidelijk aan duurder wor
den van de dollar is het logi
sche gevolg van de sterker wor
dende Amerikaanse betallngs-
baalns: na de devaluaties in
1971 en in 1973 ging - zoals ook
de opzet was - de uitvoer stij
gen en de invoer dalen. De te
korten op de betalingsbalans
werden hierdoor weggewerkt en
de waardering voor de dollar
steeg voortdurend. De oliecrisis
heeft dit proces nog versneld.Er
zijn veel dollars nofig om (de
veel duurder gev.orden) olie te
kopen en daar do'lars krap z jn
geworden, st j^t d- p::js door
die vraag. Wel z'jn andere
grondstoffen ook een sLuk duur
eveneens riet de''ars b*trn!d
der geworden, en daar deze
moeten worden, stijgt de vraag
- zeker als 't bedrijfsleven extra
versterkte mate. En tot slot
grondstoffen gaat kopen - in
werkt de zwakke economische
positie van Japan, dat z
door de olie-crisis getroffen
wordt, waardoor de yen voort
durend onier druk stond, even
eens aan de dollarstijging mee.
Het spiegelbeeld van een sterke
dollar is een zwakke positie met
lagere koersen van de Europese
valuta's, waaronder ook de gul
den. Het voordeel van de reva-
lutatie van onze gulden op 17
september is dan ook practisch
verdwenen. Een sterker worden
de dollar was een belangrijke
ruggesteun voor Wall Street
in feite voor onze internationale
fondsen die op dollar basis ge
waardeerd worden, fondsen die
bovendien in New York geno
teerd worden en daar dus alle
ups en downs meemaken. Vori
ge week donderdag was Wall
Street zeer vast. En daarna zat
er niet veel beweging meer in.
Andere factoren gingen een rol
spelen zoals de stijgende werke
loosheid in de Verenigde Staten
en de sterk opolpende prijzen al
daar. De vrees voor een grotere
inflatie heeft afgelopen woens
dag de koersen onder druk ge
zet. En wel in sterke mate
waardoor het Dow Jones-gemid-
delde voor industrieaandelen 27
punten zakte tot 835-
Tegen deze achtergond van
schoksgewijs veranderende va
lutakoersen en sterk flucture-
rende aandelenkoersen in Wall
Street moeten wij deze week het
pas op de plaats maken va:
Damrak zien- De internationale
fondsen waren hier een goed
voorbeeld van. Ook de andere
sectoren lieten maar weinig
veranderingen zien. Industrie,
scheepvaart en banken trokken
iets aan en alleen de sector
handel liet een duidelijke stij
ging zien.
Onze KLM heeft op de beurs ge-
prof teerd van de stijging van
de dollarkoers. Veel tarieven
zijn namelijk in dollars geno
teerd waardoor de inkomsten
voor onze luchtvaartmaatschap
pij groter zullen worden. De no
tering op het Damrak steeg
hierdoor van 63 gulden tot 70,50
gulden op donderdag.
HORIZONTAAL:
1 overlast, beschadiging
5 Russisch gebergte.
9 insekteneter
II oude doek
15 muur
16 lachwekkend persoon
17 deel v. Sumatra
18 Italiaans nationaal ge
recht
20 vlaskam
22 pl. in Gelderland
24 rijtoer
25 projectieplaatje
26 godheid
28 smalle doorgang
29 weg met bomen
31 grondsoort
33 omsingeling v.e. ves
ting
36 deel v.d. hals
38 rolprent
40 ontwerpen, begroten
42 benedenwindse zijde
43 kort uitstel
46 godheid
48 soort stof
50 pl. in Duitsland
51 plaats
52 sportartikel
53 vaartuig
54 adelstand
56 bridgeterm
57 nagerecht
58 Europeaan
60 noot
61 plaats
62 mondeling
64 nakomeling
65 etensbak
66 houten hamer
67 ex-koningin
68 dief
70 dikwijls
71 Ind. markt
73 heidemeer
74 pers. vnw
75 faam
78 uniek
79 naaigerei
81 hierheen
82 schotschrift
85 zangstem
87 insekt
88 verfrissing
89 granietkiezel
91 riv. in Frankrijk
94 vallei
96 eiland in de Oostzee
97 lidwoord
98 ijzerhoudende grond
99 toespraak
101 grapjas
104 doopgetuige
106 It. stadsbestuurder
108 Noorse godheid
109 voorschrift
III rijtoer
112 houten klepper
113 insekt
114 biersoort
116 Griekse letter
117 schrijfbenodigdheid
120 militair
121 duinvallei
122 adreskaartje
124 rekenteken
126 pl. in Engeland
128 voertuig
129 gordel
130 scheepstouw
132 voorheen
133 soort stof
135 hap
137 vlaktemaat
138 groet
139 ton
140 roofdier
141 deel v.e. breuk
143 heidemeer
144 een weinig
145 smal stromend water
146 rekening
147 rubber
149 landbouwer
151 orgelregister
154 grondtoon
155 eretitel
158 niet gespannen
161 veerkracht
163 hert
165 vuur
167 schoorsteenzwart
168 haast
169 droogoven
171 kledingstuk
173 vreesachtig
174 snijwerktuig
176 loopstok
177 Aziaat
178 Europese taal
179 richting
180 zwemvogel
181 paardje
182 boom
183 wijnmaat
184 landgoed
2 pl. In Frankrijk
3 zwemvogel
4 telwoord
5 gevaar
6 riv. in Duitsland
7 godheid
8 gestold vleesnat
9 honingdrank
10 waterzuchtige zwelling
11 grote afstand
12 brandstof
13 aanwijzend vnw
14 kaarter
19 klap
21 drinkgerei
23 hemelgeest
27 op grote afstand
30 deel v. Azië
32 boom
33 oude vrouw
34 EngelsIndisch ma
troos
35 smart
37 optisch instrument
39 strijdgewoel
40 hijswerktuig
41 medemensen
42 Ned. rivier
44 bijbelse plaats
45 voorzetsel
47 belemmering
49 mannelijk dier
51 foltertuig
52 groente
54 scheik. verbinding
55 lofspraak
56 puntige uitwas
57 koopzin
59 landbewerker
61 groente
62 gewicht
63 gebladerte
66 ingrediënt bij de rijst
tafel
67 vreemde munt
69 heidemeer
71 vreemde munt
72 knaagdier
74 honingdrank
76 familielid
77 watervlakte
80 kledingstuk
81 onderwereld (Myth)
83 hetzelfde
84 titel
86 sabelkwast
89 echtgenoot
90 optocht
91 boom
92 voegwoord
93 landsgewoonte
95 bijb. figuur
99 Ned. eiland
100 deel v. Sumatra
102 mestvocht
103 vogeleigenschap
105 riV. in Italië
106 familielid
107 deel v.e. boom
109 deel v. Engeland
110 ogenblik
112 lange puntige degen
113 zeemacht
114 vreemde munt
115 vuurpijl
118 deel v. Afrika
119 roofdier
121 predikant
123 danspartij
125 Europeaan
126 maaltijd
127 pl. in Italië
129 landbouwwerktuig
131 strijdperk
134 vochtig
135 pl. in Noord-Brabant
136 hersteld
140 dringend verzoek
141 insekt
142 biersoort
143 ton
145 projectiel
147 uiting v. genegenheid
148 molentrechter
149 verfrissing
150 vangwerktuig
152 plant
153 kansspel
156 op een andere plaats
157 nieuwsagentschap
159 deel v.e. woord
160 wapenschouw
162 trede v.e. ladder
164 verdriet
166 gevangenis
168 voertuig
Oplossingen vóór dinsdag
12.00 u. 's middags, onder
vermeldin* van „Puzzel
122", zenden aan:
Leidse Courant
Postbus 11 Leiden
DODELIJK
Edgar Kaplan, de hoofdredac
teur-uitgever van de Ameri
kaanse „Bridge World", is een
zeer sterke speler, die samen
met zijn partner, Norman Kay,
In vrijwel alle Amerikaanse
toernooien en selectiewedstrij
den hoge ogen gooit en zijn land
reeds vele malen internationaal
heeft vertegenwoordigd. In sa
menwerking met Alfred Shein-
wold ontwierp hij het ook hier
te lande bekende Ekas-systeem,
waarvan de naam is samenge
steld uit de initialen van de ont
werpers-
Kaplan's speeltechniek wordt al-
lerwege geroemd. Hij maakt
zeer weinig fouten en weet in
kritieke situaties verbluffend
vaak de enig juiste oplossing te
vinden.
Dat doet hij ook In onderstaand
spel, afkomstig uit een Ameri
kaanse parenwedstrijd, als hij
het dodelijke naspel vindt dat
zijn tegenstanders. Eddie Kan-
tar als leider en Marshall Miles
als dummy, een zeer slechte
score bezorgt:
DOOR W. LEURS
Noord gever. O-W kwetsbaar.
NOORD
B 7 6 5 3
<9974
OH9
*B 10 8
WEST
10 8 2
<9 A V 10 5
O VB 10
A H V
OOST
HV
<9 B62
087432
963
ZUID
A94
<9H83
O A 6 5
75 42
Kay opende in de vierde hand
met 1 klaveren, noord paste,
oost 1 ruiten; zuid paste, west 1
harten, waarop door noord en
oost werd gepast. Kantar wilde
dat niet laten spelen en bood
„beschermend" 1 SA, west dou
bleerde, waarna werd rondge-
past. Kay kwam met ruiten
vrouw uit, die in de dummy
met de heer werd genomen. Er
volgde een kleine schoppen naar
het aas en in slag 3 kwam
schoppen 9 op tafel, gedekt door
de 10, klein in noord, voor
de heer van oost. En toen was
het moment aangebroken, waar
op Kaplan het niet fout mocht
doen. Oost-west kunnen een
deelscore in een van de rode
kleuren maken, zodat één down
niet genoeg is, laat staan welke
ramp het laten maken van het
contract betekent. Dit laatste
nu, gebeurt als oost ruiten na
speelt: de leider neemt met het
aas, incasseert de schoppens
van de dummy en brengt west
met klaveren aan slag. Te eni
ger tijd moet deze harten spelen
en de heer wordt de zevende
slag voor de leider. En als Kap
lan met klaveren vervolgt, kan
west zijn hoge kaarten daar in
niet incasseren zonder dat zuids
vierde klaveren hoog wordt. On
geacht wat hij naspeelt, een
eindspel is onvermijdelijk. Als
oost een kleine harten speelt,
kan west met de 10 aan slag ko
men en ruiten spelen. De leider
gaat dan één down, wat geen
slechte score zal zijn. Maar Kap
lan beoordeelde de zaak nog
beter en vervolgde met harten
boer, waarna de verdediging tot
vier hartenslagen, drie klaver
slagen en een schoppenslag
kwam. Twee down, 300) was
een resultaat dat door niemand
anders werd behaald- Op papier
en met open kaarten lijkt het
allemaal zeer eenvoudig en van
zelfsprekend, maar in de prak
tijk zou menigeen de zaken niet
zo nauwkeurig beoordeeld heb
ben. G. V.
In de derde ronde van het
internationale suikerdamtoernooi
won Baba-Sy van George Mosto-
voy in een partij waarvan de
opening vrijwel identiek is aan
het door ons eerder gepubliceer
de duel tussen Wiersma en
Kuyken uit de nationale club
competitie en die nogal stof deed
opwaaien. De Senegalees echter
kiest bij de 15e zet een andere
voortzetting en trekt de Frans
man onopvallend mee naar een
voor hem enkele zetten later
verloren positie. Mostovoy ziet
zich dan geplaatst voor een niet
meer te vermijden damcombi-
natie.
Hieronder deze partij met Mos
tovoy wit.
1 32—28. 19—23; 2. 28x19. 14x23;
3. 37—32, 10—14; 4. 41—37, 14—19;
5. 4641, 5—10; 6. 35—30, 20—25;
7. 33—29, 10—14; 8. 40—35, 17—22;
9. 31—27, 22x31; 10. 36x27. 11—17;
11 45-40, 14—20; 12. 30—24.
19x30; 13. 35x24, 6—11; 14. 38—33,
17—21. Wit kan het nu nog op de
twee om twee laten aankomen
door 33—28 te spelen. 15. 42—38,
12—17. En hier wijkt zwart af.
Gewoonlijk wordt hier 11—17
gespeeld. 16. 48—42, 8—12. Wit
moet hier nu 33—28 spelen anders
is het te laat. 17. 50—45, 21—26.
Zie diagram.
h m m s a
h 2 a
2 ft
m 'm a
«■■ca
a s; o
o n a
O B C P
C C D O
C E D E
DOOR FREEK GORDIJN
Wit ziet zich nu geconfronteerd
met een niet meer te pareren
damcombinatie door: 1621,
26-31 en 13-19, 18. 33—28, 16—21!
19. 28x8, 2x13; 20. 27x16, 26-31;
21. 37x26, 13—19; 22. 24x22, 17x46;
23. 38—33, 46—5; 24. 42—38,
20—24; 25. 29x20, 25x14; zwart
heeft zijn dam opgeborgen zo als
dat heet. 26. 34—29, 9—13; 27.
38—32, 4—9; 28. 33—28, 5—10;
29. 39—33, 104; van dit veld uit
sorteert de dam meer effect. 30.
44—39, 13—18; 31. 4741, 14—19;
32. 43—38. 18—23; 33. 29x18,
12x23; 34. 28—22, 9-13; 35.
33—28, zwart voert nu een zeer
elegante slag uit, 13—18; 36.
22x24, 3—9; 37. 28x19. 9—14; 38.
19x10, 7—12; 39. 16x18, 4x5! 40.
32—27, 5-28; 41. 27—21, 15—20;
42. 49-43, 20—24; 43. 21—16,
24—29; 44. 4540. 28—50; 45.
2621. 1—7; 46. 43-38, 50—39;
en wit gaf het op.
27—31 en 19—23. Maar de Suri
naamse kampioen verrast zijn
tegenstander met: 46. 4035,
19x28; 47. 29—23, 28x19; 48.
37-31, 26x37; 49. 4742. 37x48;
50. 38—33, 48x30; 51. 35x2! en na
nog enkele zetten moest zwart
het opgeven. Een van de zeer
weinig voorkomende nederlagen
van de Amerikaan!
De stand in het tweede diagram
is uit de negende ronde en
kwam voor in de partij tussen
Pershad met wit en Smith.
Hij trachtte hier nog iets tegen
te doen door: 44. 1520; 45.
24x15, 13—19; op nu 23—18 kan
zwart 8—13 en na 18—12 kan
Tot besluit weer een probleem
ter oplossing. Het is van H. M.
Roos uit Eindhoven en won de
vijfde prijs in de problemisten-
wedstrijd van het suikerdam
toernooi. Motto: Overgang.
Wit 15 stukken op: 16, 25, 27, 28,
30, 32, 33, 36/38, 42, 43, 48/50.
Zwart 15 stukken op: 2, 4/9, 14,
18, 19, 21, 23, 24, 26 en 35.
Wit speelt en wint.
Oplossing in 'n volgende rubriek.
Oplossing probleem D. de Ruiter
uit de vorige rubriek.
1. 37—31. 26x37; 2. 48—42, 37x48;
3. 33—28, 48x45; gedw. 4. 28—22,
27x18; 5. 23x5, 45x18; gedw. 6.
24—20, 25x14; 7. 5x27! 18x31; 8.
36x27.
Toen in de zomer van het jaar
1906 de schaakwereld opgeschrikt
werd door het overlijden van de
34-jarige grootmeester Pillsbury
was dit voor een op sensatie be
luste pers er verandert blijk
baar weinig gerede aanleiding
om de doodsoorzaak breed uit te
spinnen. Enerzijds zocht men
deze in een ziekte, die Pillsbu
ry tijdens een toernooi in Mos
kou opgelopen had en anderzijds
waren velen van mening, dat de
afmattende blindsimultaanvoor-
stellingen de geniale Amerikaan
geestelijk en lichamelijk gesloopt
hadden.
Zijn grootste triomf behaaldo
Pillsbury, toen hij in het legen
darische toernooi in 1895 te Has
tings als overwinnaar eindigde
voor coryfeeën als Lasker, Stei-
nitz, Tarrasj en Tsjigorin. Een
andere prestatie, die tot op he
den nog ongeëvenaard is, was
zijn blindséance in Hannover
1903 tegen 21 meesterkandidaten.
Pillsbury heeft in zijn korte le
ven onvergankelijk mooie par
tijen gespeeld. Opvallend was
vooral zijn strategisch inzicht,
DOOR W. J. MUHRING
dat gepaard ging met imposant
combinatiespel. Bijzonder illus
tratief is zijn onderstaande on
sterfelijke overwinning op Wina-
wer, die zonder enige tegenkans
in een luttel aantal zetten het on
derspit delft
Wit: H. Pillsbury
Zwart: S. Winawer
Gespeeld in het toernooi te Boe
dapest 1896.
Geweigerd damegambiet.
1. d2—d4, d7d5; 2. c2—c4, e7—
e6: 3. Pblc3, c7—c6; 4. e2—e3,
Pg8—f6 (In aanmerking kwam 4.
Ld6 gevolgd door 5f5);
5. Pgl—f3, Pb8d7; 6. Lfl—d3,
Lf8—d6; 7. 0—0, 0—0; 8. e3—e4!
d5xe4; 9. Pc3xe4, Pf6xe4; 10.
Ld3xe4, Pd7—f6; 11. Le4—c2, h7
h6; 12. Lel—e3, Tf8—e8; 13.
Ddl—d3, Dd8—c7; 14. c4—c5.
(De aanval wordt ingezet).
14Ld6f8, 15. Pf3—c5!
(Schijnbaar foutief, maar in fei
te een prachtig berekende com
binatie).
Stelling na 15Lf8xc5
(Met de prachtige pointe 16
gh6:: 17. Dg3t, Kf8 (of h8); 18.
Pg6t en damewinst)
16. Lc5xd4: 17. Dd3xd4, g7
xh6; 18. Dd4—f4
(Dreigt opnieuw 19. Dg3t)
18. Pf6—d5; 19. Df4xh6!
(Op 19. De5: volgt nu 20.
Lh7t, Kh8; 21. Lg6t en mat in 2
zetten).
19. f7f6; 20. f2—f4, Te8—
e7; 21. Pe5—g6 en zwart gaf zich
gewonnen. Een torenzet wordt
immers snel met mat afgestraft.
