Op kortere termijn
hogere autoprijzen
In autobranche is
verlies al 200 min.
Weer conflict
op Dennendal
Rampenplan
voor Bor^ele
'gebrekkig'
,Kerkbalans '74" appèl aan
acht miljoen Nederlanders
Bewaking
gasstation
Zevenaar
verlengd
Zweedse koning
Carl Gustaf
verliefd op
Duits meisje
Gen.-maj. Gitz
nieuwe commandant
Eerste Legerkorps
Randkrant
VRIJDAG 11 JANUARI 1974
LEIDSE COURANT
DEN HAAG In kringen van de autobranche wordt aangeno
men, dat over enkele weken vrijwel alle automerken duurder zul
len worden. Er worden (voorlopig) prijsstijgingen van gemiddeld
twee procent verwacht, waarmee de aanschafprijs van nieuwe
personenauto's dan weer op het niveau van vóór 18 september te
rechtkomt. Toen werden namelijk alle auto's circa twee procent
goedkoper als gevolg van de revaluatie van de gulden-
Vijf automerken hebben de al
gemeen verwachte prijsverho
ging al doorgevoerd, namelijk
Citroen, Chrysler-Simca, Re
nault, Toyota en Saab. Audi
verhoogde enkele typen in
prijs. Alleen de 100-modellen
zijn 0,6 tot 1 procent duurder
geworden. De importeur van
Peugeot verhoogde de afleve-
ringskosten met 12,50. In de
komende weken zullen veel au
toimporteurs dit voorbeeld vol
gen, waarbij rekening moet
worden gehouden met het feit,
dat er niet in alle gevallen
twee procent bij komt. Er zijn
auto's, die toch duurder zullen
zijn dan voor de revaluatie.
De RAI (namens de auto-im
porteurs) was vorig jaar met
het ministerie van Economi
sche Zaken overeengekomen,
dat tussen 18 september en 1
januari j.l. de autoprijzen on
veranderd zouden blijven.
Daarna kon men, indien dat
noodzakelijk was, zonder toe
stemming var het departement
tot een prijsverhoging van
maximaal zeven procent over
gaan.
Volgens een woordvoerder van
Economische Zaken zijn de
prijsverhogingen het gevolg
van drie factoren: Het reva
luatie-effect van de gulden is
inmiddels ten dele of helemaal
teruggedraaid, de kostprijs
van auto's in het buitenland is
vooral door het effect van de
oliecrisis gestegen en tenslotte
is een verruiming van de
winstmarge voor de dealer toe
gestaan.
Op korte termijn worden prijs
verhogingen verwacht bij Ge
neral Motors (met ingang van
16 januari voor alle typen met
0,5 - 1 procent en voor de Man-
ta-serie 1,3 procent), bij Mer
cedes-Benz (met ingang van 1
februari voor alle typen met
ruim 2 procent, behalve de S-
klasse), bij Ford en bij Dat-
iun. Ook bij Daf en Volvo wor
den prijsaanpassingen overwo
gen.
Enkele auto-importeurs, zoals
Fiat, BMW, Volkswagen en
British Leyland hebben echter
laten weten vooralsnog geen
prijsveranderingen te zullen
loorvoeren.
AMSTERDAM Uit de voorlopige cijfers van de RAI in Am
sterdam is gebleken, dat de verkopen van nieuwe personenauto's
in de maanden november en december ruim 17.500 eenheden
beneden die van 1972 zullen liggen. Deze teruggang betekent voor
de autobranche een verminderde omzet van 175 miljoen gulden.
Ook de verkoop van gebruikte auto's is met de helft teruggelopen,
hetgeen naar schatting een verlies betekent van 20 tot 25 miljoen
gulden.
Het totale omzetverlies, zo
hebben RAI en Bovag bere
kend, bedraagt in deze twee
maanden nog afgezien van
de lagere omzet aan benzine,
onderdelen en reparaties
meer dan 200 miljoen gulden.
De auto-industrie en -handel
(verenigd in RAI en Bovag)
hebben minister Westerterp
van Verkeer en Waterstaat in
een brief geïnformeerd over
dit omzetverlies en er nog
maals op gewezen dat de rege
ringsmaatregelen (zondagsrij
verbod, benzinedistributie)
deze branche het zwaarst heb
ben getroffen.
RAI en Bovag zijn wel ingeno
men met de afgekondigde
nieuwe regeling voor de toe
wijzing van benzine voor 't za
kelijke gebruik van personen
auto's. Doch de organisaties
heoben de bewindsman ver
zocht deze regeling te vervroe
gen. Zij willen dat de regeling
niet na de tweede distributie
periode, maar al daarvoor in
gaat.
RAI en Bovag verwachten, dat
de nieuwe regeling van de ben
zinetoewijzing, waarbij reke
ning wordt gehouden met het
werkelijk zakelijk gebruik en
het reële benzineverbruik, de
verkoop van nieuwe en ge
bruikte auto's ten goede zal
komen en dit is volgens de
beide organisaties voor het
voortbestaan van deze branche
met ruim 100.000 werknemers
noodzakelijk.
BORSELE (ANP) - Drie actie
groepen in Zeeland hebben eer.
telegram gestuurd naar de mi
nisters van Volkshuisvesting en
Milieuhygiëne, van Landbouw
en Visserij, van Verkeer en Wa
terstaat en van Defensie, waar
in zij protesteren tegen het
„ampenplan" dat de burge
meester van Borsele vanmorgen
bekend gemaakt heett. Volgens
de actiegroepen is het plan zeer
gebrekkig en slechts bedoeld
om de onrust onder de bevo-
lilngweg te nemen.
Het plan van de burgemeester Is
volgens de groepen door een
„cubje leken" samengesteld,
zonder dat deze de basisnormen
van het Eurotomverdrag ken
nen. Voor een hulporganisatie is
niet eens geld en ook geen een
hoofdige leiding. Iedere burge
meester neen beperkte oevoegd-
heden in zijn gemeente en de
commissaris van d koningin
komt in de energiewet niet
voor. Bij een kernramp wordt
het met dit plan een chaos,
voorzien de actiegroepen.
Anneke Goudsmit. Kamerlid voor
D'66, is gisteren in Amsterdam
in het huwelijk getreden met
mr. Naat Kingma. Het echtpaar
is hier gefotografeerd tijdens de
trouwplechtigheid in het Amster
damse stadhuis.
Vliegers vragen
arbitrage in
baardeonflict
AMSTELVEEN Het be-
stuur van de Vereniging
van Nederlandse Verkeers
vliegers (VNV) is van me
ning dat met het oog op de
persoonlijke vrijheid van
de vliegers het dragen van
een goed verzorgde baard
mogelijk moet blijven. Het
bestuur is gisteren tot de
conclusie gekomen, dat
thans een officieel geschil
in de zin van de cao voor
KLM-vliegers met de di
rectie is ontstaan.
In de cao staat een geschillen-rege
ling waarin de mogelijkheid van
arbitrage is vastgelegd. Het ge
schil over de baarden moet
daarom volgens de VNV door
arbitrage worden beslecht.
Inmiddels heeft het merendeel
van de baarddragende KLM-
vliegers onder druk de baard
verwijderd in afwachting van
de uitspraak van de arbitrage.
niet op je
Zo'n zilveren koksmuts is leuk om te hebben,
hoofd, moet de sous chef van het Amsterdamse Apollohotel,
de heer J. Vrieler gedacht hebben, toen hij gisteren terwille
van „het plaatje" deze voorname culinaire trofee opzette. Hij
kreeg dit kleinood voor de creatie, die voor hem staat. Jaar
lijks wordt er om deze zwaar verzilverde muts j
de Horecava.
UTRECHT Bijna acht miljoen Nederlanders zullen in de periode
tussen 14 en 26 januari In meer of minder intensief contact komen
met de actie „Kerkbalans 74". Evenals vorig jaar gaat het om een
actie, die door zeven samenwerkende kerken wordt gevoerd ten
bate van de financiën van de plaatselijke kerk. Om gemeente of pa
rochie dus in staat te stellen zichzelf in stand te houden en haar
activiteiten in de breedste zin te blijven verrichten.
De deelnemende kerken zijn de
rooms-katholieke kerk, de Ne
derlandse hervormde kerk, de
gereformeerde kerken, de luthe
ranen, de remonstranten, de
oud-katholieken en voor het
eerst de doopsgezinden. Zij
allen presenteren zich dit jaar
met hetzelfde motto (Kerkba
lans 74), met hetzelfde vignet,
gelijksoortige folder en een ge
zamenlijke presentatie via pers,
radio en t.v. Op plaatselijk vlak
zal men echter de eigen belan
gen behartigen, zij het dat sa
menwerking van de kerken ook
daar zeer op prijs wordt ge
steld.
be ervaringen vorig jaar zijn
zeer hoopgevend geweest. Bere
kend is, dat de bijdragen van
de kerkleden wat de rooms-ka
tholieke kerk betreft met
drieëntwint' rocent zijn toege
nomen, bi, de gereformeerde
kerken met achttien procent en
bij de hervormden met zestien
procent.
De actie van dit jaar is bedoeld
om de financiële medewerking,
die op vrijwillige basis gebeurt,
voort te zetten, uit te breiden en
te versterken. Zij zal een blij
vend karakter hebben, ook al
omdat de inflatie dit noodzake
lijk maakt.
De actie wordt via een persoonlij
ke benadering gevoerd en blijkt
geenszins alleen van financiële
aard te zijn. De voorzitter van
de landelijke commissie geld
werving ds. W. H. de Ouden,
stelde, tijdens een persconferen
tie ter introductie van de actie,
dat de vraag om geldelijk aan
de kerk bij te dragen vaak diep
ingrijpt in de houding van de
aangesprokenen ten aanzien van
het geloof. „Als je de mensen in
de portemonnee grijpt, grijp je
ze blijkbaar ook in de ziel", zo
zei hij. De diepste vraag waar
voor men in feite komt te staan
is: wat is het je waard, dat het
evangelie morgen ook nog
wordt verkondigd in onze stad
of ons dorp, aldus ds. Den Ou
den.
De voorzitter van de Raad van
Kerken in Nederland, prof. dr.
H. Berkhof zag duidelijk oecu
menische aspecten aan deze ac
tie, waarin de kerken meer
naar elkaar toegroeien. Derge
lijke acties plegen een reeks ne
veneffecten te hebben, die soms
net zo belangrijk zijn als het ei
genlijke doel.
In antwoord op eventuele kritiek,
dat men het geld beter aan an
dere noden ten goede kan laten
komen wees hij op het unieke
verschijnsel in Europa, dat de
Nederlandse kerken helemaal
voor hun eigen zaak moeten
zorgen. Er gaan enorme geld
stromen van de Nederlandse
kerken uit. de wereld in voor
alle mogelijke soorten van hulp
verlening. Deze stroom ontstaat
en blijft op peil als de mensen
gemotiveerd worden om meer
aan hun medemensen te denken
dan ze van nature zouden doen.
Dat doen de kerken en daarom
ook dient men de kerken in
stand te helpen houden, aldus
prof. Berkhof.
-*•
Gemeenten
goochelen met
o
inwoners
NIEUWOLDA Burgemeester
Krikken van Nieuwolda bij Win
schoten is niet te spreken over
gemeenten die rond jaarwisse
ling met inwonertallen gooche
len om (op papier) zo veel mo
gelijk inwoners te krijgen.
Op deze wijze zouden zij dan voor
een hogere uitkering van het
rijk in aanmerking komen. Dat
kan als volgt: wanneer iemand
naar een andere gemeente wil
verhuizen, houdt de gemeente
die hij wil verlaten d<* papieren
vast tot na de jaarwisseling.
Kranenburg wil
gesprek met
St. Martinus
APELDOORN Generaal-majoor
Kranenburg, territoriaal bevel
hebber Oost, w;l op korte ter
mijn met het voltallig hoofdbe
stuur van St. Martinus, de Ka
tholieke Vereniemg van MiFtai-
re Ambtenaren beneden de rang
van tweede luitenant, rond de
tafel gaan zitten om de bestaan
de moeilijkheden uit de weg te
ru'men.
De onenigheid tussen Kranenburg
enerzijds en voorzitter van St.
Martinus de heer .T. J. Hoogen-
boom anderzijds (die z:jn ver
klaringen d°ed namens het
hoofdbestuur), is eind november
ontstaan. De feitelijke oorzaak
is niet duidelijk en berust vol
gens sommigen op enkele mis
verstanden. In de afgelopen we
ken werden over-en-weer be
schuldigingen geuit.
Papegaai
gaf zijn
baas aan
KEULEN De uitroep van
zijn papegaai „Daar is hij
daar is hij' is een 31-jarige
de gevangenis ontvluchte
man in Keulen „noodlottig"
geworden.
Het geluid van de bontgeve
derde vogel bracht de poli
tie die al onverrichterzake
de woning van de rover wil
de verlaten, op het idee het
gordijn opzij te duwen.
Daar maakte de ontvluchte
net aanstalte uit het raam
naar de vrijheid te sprin
gen.
ARNHEM (ANP) De politiebe
waking van het gascompressor-
station in Zevenaar is verlengd
tot 21 januari. De extra bewa
king door de rijkspolitie Is inge
steld naar aanleiding van de be
dreigingen van de zijde van ter-
roristenorgan saties. Het com
pressorstation komt waarschijn
lijk over enkele weken in be
drijf en vormt een belangrijke
schakel bij het transport van
aardgas van Groningen naar
het zuiden van het land. naar
België en Frankrijk. Er staan
drie machines opgesteld van elk
34.500 pk met gasturbines en
compressoren.
WD verbaasd
over hulp aan
dagblad De Tijd
DEN HAAG Drie leden van de
Tweede-Kamerfractie van de
VVD hebben met verbazing ken
nis genomen" van een besluit
van de regering or* het dagblad
De Tijd met twee miljoen gulden
per jaar te helpen.
De heren Wiegel, Vonhoff en Van
Dijk vragen zich af welke alge
mene beginselen achter deze
hulp staan. De VVD-fractie kon
digt aan de zaak in de Tweede
Kamer aan de orde te stellen.
De kamerleden wijzen in begin
sel steun aan de pers af.
(Van één onzer verslaggevers)
DEN DOLDER Jarenlang is het rustig gebleven rond Dennendal,
de zwakzlnnigenafdeling van de Willem Arntz Stichting in Den Dol-
der met meer dan 300 patiënten. In 1971 ontstonden er moeilijkhe
den op het instituut, voornamelijk rond directeur drs. Carel Muller,
die verwaten werd dat hij de zaak niet genoeg in de hand hield, dat
personeel en patiënten zich te buiten gingen aan hasj en wat dies
meer zij. Muller wist de beschuldigingen te ontzenuwen en ging
verder met zijn nieuwe, anti-autoritaire koers. Het bestuur brak op
deze kwestie de nek.
Nu is Muller weer in opspraak.
Zes stafleden van de dertien
hebben hun vertrouwen in zijn
leiding opgezegd. De supervisor
van drie paviljoens De Hoeken,
H. van Nek, is vorige week te
verstaan gegeven door Muller
zijn biezen maar te pakken. Hij
is voorlop'g geschorst.
En daarmee heeft Muller de ou
dercommissie var De Hoeken
tegen zich in het harnas ge
jaagd en tevens het overkoepe
lend oudercomité van Dennen
dal. Hun voorzitters, respectie
velijk de heren Rohof en Huizin-
ga, hebben zich lovend over
Van Nek uitgelaten en het af
treden van Muller geëist. Mo
tief: Van deze conflicten zijn de
kinderen de dupe. Zo dit ontslag
niet gegeven zou worden dan
zullen de ouders geadviseerd
worden de kinderen weg te ha
len.
Lag de bron van alle onrust in
1971 bij niet accepteren door het
bestuur van de anti-autoritaire
houding van Muller, ook nu is
dit weer het grote struikelblok.
Het benoemen van dr. S. Wie-
gersma en drs. W. Drechsel in
het bestuur bracht op Dennen
dal weer een stuk regentenmen
taliteit terug, die door Muller en
zijn getrouwen uit de staf ze
ven man zo verfoeid wordt.
Vorige week nog is een werk
groep ingesteld, die Dennendal
bestuurlijk en strategisch be
hulpzaam wil zijn bij het verwe
zenlijken van een aantal doel
stellingen, waai van wel de
voornaamste is het terugschroe
ven van beslissingen van het in-
terimbestuur onder leiding van
dr. G. Veldkamp, oud-minister
van Sociale Zaken. Dit interim-
bestuur werd na de moeilijkhe
den van 1971 ingesteld en legde
zijn functie neer per januari
van dit jaar.
Zo staat Dennendal voor de twee
de maal in drie jaar op „sprin
gen". Drs. Muller ziet er machi
naties in van de „regenten"
Drechsel en Wiegersma.
Zij wordt volgens vrijwel heel West-Duitsland koningin van Zweden.
Het is de 25-jarlge Sylvia Sommerlath, op wie koning Carl Justav
verliefd schijnt te zijn.
MUNCHEN - In West-Duitsland twijfelt niemand er meer aan of Syl
via Sommerlath. een 25-jarlge ex-hostess van het Olympisch Dorp,
wordt koningin van Zweden, omdat koning Carl Gustav van Zweden
een oogje op haar schijnt te hebben.
De Westduitse bladen melden
zelfs, dt het huwelijk tussen
Sylvia en Carl Gustav nog in
1974 voltrokken zal worden. Feit
is. dat Sylvia al vele malen in
de Zweedse hoofdstad Stock
holm is gesignaleerd. Ook zou
zij hebben gelogeerd op het ko
ninklijk paleis. Zo zou zij onder
meer samen met koning Carl
Gustav en enkele van diens
vrienden nieuwjaar hebben ge
vierd in het paleis, waar Sylvia
zou hebben gelogeerd op de ka
mers van prinses Christine.
Het Zweedse hof heeft de roman
ce tussen de koning en de West
duitse hostess niet ontkend. Men
onthield zich van commentaar.
De maarschalk van het Zweed
se hof verklaarde slechts :„Het
is nog veel te vroeg om daar
over te praten".
Mocht het inderdaad op een verlo
ving uitdraaien, dan zal die be
slist niet voor september wor
den aangekondigd, zo neemt
men aan, want dan pas loopt
het jaar van rouw voor wijlen
koning Gustav Adolf af.
DEN HAAG - Generaal-majoor E.
Gitz (51), commandant 4 divi
sie, is met ingang van 15 janua
ri benoemd tot commandant
van het Eerste Legerkorps. Als
zodanig volgt hij luitenant-gene
raal F. E. Meijnderöts op. die
zoals bekend de militaire dienst
op 1 januari heeft verlaten.
Over de opvolging van generaal
Gitz als divisiecommandant is
nog geen besluit genomen.
Generaal Meijnderts heeft minis
ter Vredeling op 3 december j.l.
verzocht hem per 1 januari 1974
ontslag uit de militaire dienst te
willen verlenen. Hij nam deze
stap onder meer omdat hij nieu
we spanningen en meningsver
schillen verwachtte tussen hem
en de pasbenoemde chef van de
Generale Staf, tevens bevelheb
ber der landstrijdkrachten, ge
neraal-majoor J. E. van der
Slikke.
Generaal Gitz werd in juli 1940 in
het voormalig Nederlands—In-
dië in werkelijke dirnst geroe
pen bij het le depot bataljon
van het KNIL. Hij belandde in
1942 in krijgsgevangenschap,
maar werd drie jaar later in
Siam bevrijd en ingedeeld bij
het 11e bataljon Bali-Lombok
brigade. In 1946 volgde zijn be
noeming tot eerste-luitenant.
Hij keerde in 1950 terug naar Ne
derland en werd ingedeeld bij
het wapen der Infanterie van de
landmacht. Na verschillende
studies ontving Gitz, die inmid
dels majoor was geworden, het
brevet van bekwaamheid voor
de Generale Staf. Hij was daar
na onder meer werkzaam bij
het hoofdkwartier van de gene
rale staf, de staf van de le divi-
De nieuwe commandant van het
Eerste Legerkorps, generaal-
majoor E. Gitz.
sie en de staf van het le leger
korps en werd in 1969 aange
steld als chef staf le divisie.
Sinds 1 november 1972 voerde ge
neraal Gitz (hij had inmiddels
de rang van brigadegeneraal)
het commando over 13 pantser
infanteriebrigade. Hij was sinds
november vorig jaar comman
dant 4 divisie.
Volgens Pompidou hoeft het
Nederlandse pompie nog
niet toe.
Melken
Een fokker van witte muizen
in Maagdenburg heeft **n
machine uitgevonden waar
mee muizen kunnen worden
gemolken, zo heeft het Oost-
duitse persbureau ADN be
kend gemaakt. De fokker
zou de machine ontworpen
hebben op verzoek van een
Roemeense professor. Het
persbureau legde niet uit wat
het nut van een dergel-ike
machine zou kunnen zijn en
hoe deze er uit ziet.
Dit kabinet is me 'i holletje
Passagier
Twee Engelse politie-agenten
keken vreemd op toen zij de
passagier zagen in het auto-
tje dat ze aangehouden had
den. Het was een drachtig
paard.
„Een pony en dan nog maar
een kleine", verweerde zich
de eigenaresse voor de poli
tierechter. „Niet groter dan
een flinke hond en veel rusti
ger".
De politierechter vond het een
ongewone zaak maar was er
toch van overtuigd, dat de
vrouw in haar bewegingen
als chauffeur belemmerd
was geweest, waarvoor hif
haar een boete van vifftig
gulden oplegde.
Misdaad
Dr. Franklin H. Cookinham is
van mening, dat het gedwon
gen pensioen op 65-jarige
leeftijd een misdaad Is. Hif
is thans als 91-jarige de oud
ste praktiserende huisarts
van Californlë. Hij maakt
nog steeds visites en heeft
nog een grote praktijk.
„Veelal Is een man die op
65-jarige leeftijd m-» pen
sioen gaat op z'n ber.. in 50
percent van de gevallen is
pensionering dan een mis
daad", aldus de vriendelijke
arts. Waarom hif niet stil Is
gaan leven? Waarom zou
ik. ik heb niets anders te
doen, ik heb geen hohhies.
waarom zou ik dan niet wer
ken?".
Extra
Er zijn stemmen opgegaan om
politici extra benzine te ge
ven. Die stemmen komen ui
teraard uit de hoek van de
politici zelf. Ze hebben dat
extraatje nodig om hun func
tie ze kunnen uitoefenen,
wordt gezegd. Zoals zeker
die drie Kamerleden die op
uitnodiging van de P.v.d.A.-
afdeling Delfzijl naar hst
noorden van het land togen
voor een spreekbeurt. Er
was zegge en schrifve éfin
belangstellende. Zonder een
woord te hebben hoeven
spreken kregen de Kamerle
den hun boehebonnen uitge
reikt. Aan benzlnehonnrn
hadden ze meer gehad. Voor
de uitoefening van hun (vol
gende) functie.
Extra (2)
Premier Den Uyl is een van
de tien bewindslieden die
volgende week het land in
trekken om op spreekbeurten
een toelichting te geven c.p
de regeringsmaatregelen *n
het energiebeleid. De boe-
henbonnen liggen al klaar.
Om die op te gaan halen
hebben ze wel extra benzine
nodig.
Paniek
Premier Den Uyl heeft in de
Eerste Kamer enkele se
natoren getart met bewijzen
te komen dat het kabinet in
zake de benzinedistributie
paniekvoetbal zou hebben ge
speeld. Zou ook moelH/k te
bewijzen zijn. Paniekvoetbal
zie fe alleen maar bfj be
roeps. Amateurs spelen voor
hun plezier.
Inspraak
In Zuid-Holland dreigt de in
spraak uit de hand te lopen,
getuige een advertentie van
het provinciebestuur waarin
gevraagd wordt om een in-
spraakcodrdinator. Die man
ral In zlfn werk wel Inspraak
moeten gedogen.
Distributie
Een regeringswoordvoerder
heeft vanmorgen met nadruk
verklaard dat het kabinet er
niet aan denkt de benzlne-
d str 'butle opn'euw uit te stel
len. Het valt dus aan te ne
men. dat u vanavond op de
t.v. hoort dat de distributie
opnieuw is uitgesteld.
