Nostalgie naar
de „New Look
met
Gek doen
Nieuwjaar
Beroepsziekten door
mechanische trilling
ïlazerswoudse Boys
toont overwicht
op „Floreant"
VOOR DE VROUW
!ER «MAANDAG 31 DECEMBER 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
Cuirs #t Psaux
PRINTEHPS/ETE 197k
tomermantel met raglanmouw waaraan een brede manchet
inlangs is voor het eerst de
Franse confectie naar Neder
land gekomen en met Veel ver
ve getoond bij de Inkoopcombi
natie Nederland'te Amsterdam.
•De export naar ons land van de
Fédération Frangaise des Indu
stries du Vêteraent Feminin
heeft vorig jaar de 22 miljoen
•francs overschreden, zodat er
nogal wat Franse modellen onze
grenzen passeren. Het was een
„visite pour politesse", ingeleid
door de directrice van de Fede
ratie, die vertelde geen prestige
show te hebben georganiseerd,
maar een prêt h porter, voor de
vuist weg geïmproviseerd. De
kleren waren daags tevoren bin
nengekomen. „Veel Nederlandse
fabrikanten maken deel uit van
de Franse pr$t-è-porter", werd
nog toegelicht. Er was veel
vrije tijdskleding, linnen ensem
bles voor komende lente, jasjes
in judostijl, gevoerd met impri-
mét dus reversible draagbtaar.
Opmerkelijk was dat de derti
ger jaren zich ook komend sei
zoen zullen blijven handhaven.
Dit bleek duidelijk uit de ge
haakte jasjes op fijner gehaakte
pulli met rokje of pantalon. De
new look lengte met de uitklok-
kende rok onder de kuit bleef
favoriet, vooral bij badensem-
bles, waar zo'n doorknoopjurk
een petieterig bikini'tje bleek te
^■■■^verbergen. New look in Liber-
tystof (van vroegere stoelenbe-
kleding) was ook sterk verte
genwoordigd, in hoofdkleur
groen met bloemendessin in
verschillende kleuren en uitvoe-
gravin tingen. Een zwart bikini'tje met
mde coifcort zwart jasje voor op het
zoals ètrand vond ik een voltreffer,
i gesitu^ndere hoogtepunten waren te
Membefcignaleren in lamssuède, bij-
ieparteflifoorbeeld een lichtgroene man-
euwing.tel, die aan antilope deed den-
egering^en en oranje tailleur: lamssuè-
jes in dassendessin en een ka
toenen blouse op linnen panta
lon in beige/bruin met een „ge
wassen effect".
de rok. tot over de knie met
oranje reptiel jasje, klokkend in
de rugpartij. Chemisiers gingen
tot over de knie en als nieuw
heid werd een katoen geintrodu-
ceerd bespoten met kunststot, Van Cathal' d,a da
zodat er een chintz effect ont
stond. Glanzend door het leven,
vindt de Franse confectie, in
jurken, trenchcoats en korte
jasjes met strikceintuurtie. In
ieder geval, glimmend! Dof
weer een nappa suède beige
broek met oranje nappa jasje.
St. Clair en Jean Leduc sloegen
een goed figuur met resp. jurk-
velours pantalonpak in resedakleur
.diffusion"
van Gardin maakt, een beeldig
apricot broekpak. Want, de
broek is niet uit. Integendeel, ze
bleek sterk vertegenwoordigd.
Uitspringer vond ik een drie
kwart jasje voor op een broek
van wijnrood cire-vinyl dat
glom als een spiegel. Met witte
stiksels en rits bruikbaar voor
regen en aan de bar. Voor de
avond deux-pièces in crêpe
Wash and
georgette en veel voile Tergal, r
dat zich makkelijk laat wassen.
De kindertjes in de show deden
geweldig hun best de leuke pak-
jes van nylon in de kleuren van
de Franse vlag met zakken en
applicaties, goed te laten uitko
men. Verder droegen ze veel
wit en blauw. Tenslotte: de
nieuwe Franse hoedjes zullen
van de zomer een klein opgesla
gen randje hebben.
T.F.
Sommige hoofddeksels bestaan
uit een complete boerderij, met
uitgezaagde beestjes, melkem
mers en kleine figuurtjes, horlo
ges en potjes die boven een
„vuurtje" hangen.
De fraai uitgedoste feestelingen
zingen een min of meer melan
cholisch lied en stoppen bij elke
boerderij om een teug alcoholi
sche drank door het rietje tot
zich te nemen. De stemming
wordt dan ook steeds vrolijker
en bij de laatste boerderij is het
hossen geblazen. 's Avonds
wordt feest gevierd, waar Ba-
chus evenmin ontbreekt.
De Klëuse groepen zijn sterk ver
schillend. Ze hebben een magi
sche betekenis en stammen nog
uit de tijd dat de mensen zeer
eenzaam leefden. Er zijn goede
en slechte Klöuse. De eerste
brengen geluk, de laatste zien
er soms afschuwelijk uit door
dat ze hun hele gezicht hebben
beplakt met mos of schilfers
denneappel. Op het hoofd torent
dan een „hoed" vol denneappels
en het pak bestaat uit aaneen-
genaaide, griezelig ritselende
droge bladeren. Deze demonen,
want dat moeten ze voorstellen,
dwaalden vroeger door de ber
gen om de mensen de stuipen
op het lijf te jagen en een zwar
te toekomst te voorspellen. Te
genwoordig ziet men meer in
een blomzoet vrouwenmasker,
waaronder, een stevige mannen-
nek nog net zichtbaar is. Uit
een gebreid bloesje steken een
paar stevige knuisten. Travestie
komt, evenals in onze carna
valsvreugd vaak voor, in dit
traditioneel plezier rond de
jaarwisseling in kleine vergeten,
Zwitserse dorpen.
T.F.
etietsiookboek
flke huisvrouw heeft niet ergens
I? Watfeen bakje of lade een aantal
Hoe h^geknipte recepten liggen, die ze
waarde voor een of andere
Istelijke gelegenheid, maar
lar ze nooit meer naar om keek
tje. Jij Wat ze niet meer wist dat ze ze
d? Voor die vrouwen heeft uit-
atelieiverij Nijgh en van Ditmar het
Ifrijzend Kookboek op de markt
rbacht.
;n meeé boek geeft de gelegenheid al
Hudson' verzamelde recepten in te
irijven of omdat er ook een
l*®1 P'akstroken zijn aange-
schuirht in te P'akken- 0m de
N fsvrouw op weg te helpen is het
rah m#k 'n hoofdstukken ingedeeld en
om het,eIkens het eerste recept al ge-
lebok iPreven. Achterin is een opberg-
io Sara)mte v°or folders en aanteke-
tgeverij Nijgh en van Ditmar
MEDISCHE RUBRIEK
Er bestaan beroepsziektes als gevolg van mechani
sche trillingen. In de praktijk komt dit neer op
letsels veroorzaakt door trillingen van machines,
voertuigen of gereedschappen. Men onderscheidt
trillingen met lage frequentie, minder dan 20 tril
lingen per sekonde. Deze worden veroorzaakt
door het geschud van voertuigen en van werk
plaatsmachines, of het trillen van vloeren en za
len waarin machines opgesteld zijn. Andere tril
lingen hebben een middelmatige frequentie tus
sen 20 - 800 per sekonde.
Hiertoe behoren de meeste pneumatische handge
reedschappen, zoals drilboren, stampers en pneu
matische hamers. Weer andere werktuigen zijn
zeer snel en kunnen een frequentie bereiken van
30.000 trillingen per sekonde. Het betreft boor-,
polijst- en slijpmachines. Langzame trillingen
veroorzaken bijna uitsluitend letsels ter hoogte
van de gewrichten en de ingewanden. Trillingen
met hoge frequentie (boven 500 per seconde)
tasten bijna uitsluitend de zenuwen en de bloed
vaten aan, terwijl de middelmatige frequenties
zowel bloedvaten, zenuwen als gewrichten kun
nen treffen.
Rugafwijkingen komen meestal voor bij bestuur
ders van voertuigen of van zware machines. Het
betreft hier langzame trillingen. De letsels zijn
vooral gelokaliseerd in de lendenstreek.
Bij röntgen-opnamen vindt men ofwel geen afwij
kingen ofwel gewone letsels zoals atrose, aantas
ting van de tussenwervelschijven of verzakking
van de wervels.
Dus gewone afwijkingen die men ook bij andere
personen kan aantreffen. De aangetaste persoon
heeft doorgaans hevige pijnen, eerst in het begin
en aan het einde van het werk, nadien ook tij
dens het werk en tenslotte zelfs permanent.
Draagbare pneumatische gereedschappen treffen
vooral de ellebogen.
Deze letsels zijn tamelijk zeldzaam en treden
slechts op na meer jaren arbeid. In het begin
zijn de klachten miniem, een lichte hinder bij
strekken en buigen. Nadien kan er meer pijn en
meer funktie-beperking optreden maar het ver
loop is traag en meestal zonder complicaties.
Soms vindt men afwijkingen van hetzelfde type in
de schouder of de pols. Ook de handwortel wordt
niet zelden aangetast, meestal na meer dan tien
jaar arbeid, hoewel vroegtijdige letsels reeds na
minder dan een jaar kunnen optreden. De polsbe
wegingen zijn verminderd in omvang, de knip-
kracht is in het algemeen verzwakt en de pijn
kan hevig zijn bij buigen en strekken. Röntgen-
opnamen tonen zowel beenafbraak, ontkalking
als verkaliking met eventuele misvorming van de
handwortelbeentjes.
Aantasting van de bloedvaten geeft het verschijn
sel van 'dode vingers' dat zich -voordoet in aan
vallen. Tengevolge van een samentrekking van
de bloedvaten in de vingers worden deze wit en
gevoelloos. Nadien volgt 'n fase van verwijding
der bloedvaten, gepaard gaande met 'n pijnlijk
prikkelend gevoel. De aanvallen doen zich meest
al voor in de hand die het gereedschap vast
houdt.
De middenvinger, de ringvinger en de pink worden
het meest getroffen. De aanvallen duren door
gaans twee tot drie uur, ze komen voor onder het
werk en de kou is een belangrijke factor.
Maar ook tussen de aanvalllèn blijven de gevoels-
stoornissen dikwijls bestaan. Meestal treedt er
een vlug en volledig herstel op wanneer men op
houdt met trillende apparaten te werken.
De slijpersziekte toont stoornissen die karakteris
tiek zijn voor blootstelling aan trillingen met
zeer hoge frequentie zoals afbraakmachines, ha
mermachines, slijp- en polijstmachines. Gevoels-
stoornissen, verdoving en brandwonden doen zich
voor, evenals krampen in de vingers en handen.
Ook pijnen in de hand, de onderarm en zelfs de
schouders komen voor. Tevens is het wegkwijnen
van de spiertjes van de hand geen uitzondering.
Natuurlijk is er ook hier. zoals bij de meeste
ziekten, een zekere persoonlijke voorbeschiktheid.
Maar ook de dagelijkse duur van de blootstelling,
de koude, het aantal werkjaren, de kwaliteit van
de schokdemping, de vorm van de handvatten
van het gereedschap, evenals de zwaarte en de
kracht van de apparatuur spelen een rol. Ten
slotte heeft ook het juiste gebruik een invloed
omdat het hanteren van gereedschap voor abnor
maal gespannen spieren zeer nadelig is. Zoals u
ziet omvat deze beroepsziekte een hele reeks van
mogelijke afwijkingen en ze kan anderzijds ook
bij een hele gamma van werktuigen aangetroffen
worden.
Hazerswoude Hazerswoudse
Boys bracht zaterdag een be
zoek aan het Boskoopse Flo-
rear.t. Op een moeilijk bespeel
baar bij terrein het hoofdveld
mocht niet worden bespeeld
bonden beide ploegen de strijd
aan. Nadat aanvankelijk de
strijd gelijk opging, was het Ha
zerswoudse Boys dat aan een
overwicht ging bouwen. Men
kreeg goede kansen om de lei-
aing te nemen, doch bemoeilijkt
aoor het slechte veld bleven de
doelpunten voorlopig toch nog
ïit. Na twintig minuten was het
Rietveld die de Boys aan de zo
verdiende voorsprong kon hel
pen. Floreant deed alles om de
acnterstand weg te werken. Het
wur echter veel te pover van
opzet. Vondeling kiaeg nog een
unieke kans om de score op 2-0
te brengen, doch alleenstaand
voor de doelman der gastheren
miste hij deze kans grandioos. KATWIJK Op het sporttoernooi
wist met veel geluk doelpunten
te voorkomen. Slechts eenmaal
zouden de Boys nog toeslaan
toen J. Pos een goede kans
kreeg en de uitstekende doel
man van Floreant naar het net
«tuurde. Eindstand 2-0 voor Ha
zerswoudse Boys. Het derde
Boysteam speelde tegen Flo
reant 3. Ook hier werd het een
Hazerswoudse zege. Met 3i
moesten de Boskopers de meer
dere erkennen In hun tegenstan
ders.
Uitslagen Kerst
sporttoernooi
in Katwijk
Met de wind in de rug werd de
tweede helft in feite een dupli
caat van de eerste. Hazerswoud
se Boys bleef almaar drukken
maar de Floreant achterhoede
Makkelijke
Aarlanderveen
AARLANDERVEEN De voet
balwedstrijd Aarlanderveen-
Rijnstreek werd door Aarlan
derveen met 2—0 gewonnen.
Aan he: oppoetsen van zijn wat
beschadigd blazoen, is Rijn
streek beslist niet toegekomen.
Integendeel: Rijnstreek mocht
van geluk spreken dat de neder
laag tot 2—0 beperkt was geble
ven.
Het duurde ru:m een half uur
voor Aarlanderveen, zijn even-
w:cht op alle froi.'.en u"drukte
in een doelpunt. Zelfs moest
eerst nog de van zeker 25 meter
ingeschoten vrije schop van
Piet van Leeowen, door de
muur van richting worden ver
anderd, voordat R jnstreek doel
man Klaster was verslagen.
T eh m nuten na de rus:, van
deze aan ".rekke' jk en door
sche:dsrechter S;honewill goed
geleide wedstrijc was het Loek
Verhage die de eindstand van
2—0 bepaalde.
In de sporthal Cleyn Duin werd
door de leerlingen van de dere
en hogere klassen van het
voortgezet onderwijs gestreden
om de prijzen voor het onder
deel basketbal.
De uitslagen op «llt onderdeel waren
Jongens. 3de klas: 1 HAVO-Athc-
neum. 3. Juliana MAVO. meisjes.
3de klas: 1. Jullann MAVO. 2 HA-
VO-Athoneum; Jongens. 4de en hoge
re klassen: 1. HAVO-Atheneum I, 2.
Bestevaer MAVO, meisjes. 4de en
hogere klassen: 1 HAVO-Atheneum.
2 Jullana-MAVO
Bij hei schaaktoernooi waren de uit
slagen In poule- A. 6e k!ns. basis
onderwijs: 1. Ronnie de Mooy. Fn-
rfclschool. 2 Bram van der Spek.
Beatrlxschool. -3. Arjan Bergman.
Prins Willem Alcxandersrhool.
B. Ce klas. basls-ondcrwijs1.
Thljssen, St. Jozefschool. 2. Wlm
van der Plas, Prins Willem Alexan
der «ehool, 3. Dirk van der Plas, Fa-
rètschool.
C. Ie en 2e klassen voortgezet ondt
wijs: 1. A Hoek. HAVO-Atheneui
2 A van t Veld. HAVO-Athenem
Beekhuls. Chr. MAVO, Rljns-
ALPHEN De heer L.
Zwammerdam stond met zijn
auto wat langs de weg om uit te
rusten, toen S. uit Nieuwkoop
met zijn vrachtwagen tegen
hem aan bokste. De personenau
to werd zwaar beschadigd. Da
vrachtwagenbestuurder reed
door, maar werd later achter
haald.
Kerstboom
verbrandingen
Kativijk
in
KATWIJK Door de besturen
van de vier Katwijkse wijkver-
enigingen zullen op donderdag 3
januari a.s. weer centrale kerst
boomverbrandingen worden
georganiseerd in samenwerking
met de gemeentelijke reini
gingsdienst.
De op 3 januari bij het grofvuil
aangeboden kerstbomen worden
naar de verbrandingsplaatsen In
de wijken gebracht, terwijl de
jeugd op die dag uiteraard ook
langs de huizen zal komen voor
het afhalen van bomen.
De verbrandingen vinden plaats
in de wijk: Cleyn Duin, op het
grasveld tussen het Lyceumpad
en de sporthal, 's-avonds 7 uur;
Hoornes, op het veld tussen de
Canda en de Pniëlkerk. idem.
Koestal-Overduin, op het terrein
Nieuwe Duinweg/hoek Prins
Bernhardlaan. 's avonds 7 uur
en: Molenwijk: op het terrein
Asterstraat/hoek Zonnebloem-
straat, 's avonds 6.30 uur.
De bevolking wordt verzocht aan
deze centrale verbrandingen
mee te v erken djor de bomen
tot 3 januari vast te houden,
ook met het oog op de niet ge
ringe gevaren, die uit incidente
le niet georgnn'seerde verbran
dingen kunnen voortvloeien.
Kersttoernooi
Aarlanderveense
Springende Paard
AARLANDERVEEN - Onder gro-
te belangstelling, hield de
Schaakclub „Het Springende
Paard", in de zael van de Go-
ref. Kerk, een groot kerst-
schaaktoernooi. Aan dit schaak
toernooi, deden 44 schakers en
schaaksters mee, die na de ope
ning van voorzitter H. J. van
Harten, In vijf partijen moesten
beslissen wie dit toernooi ge
wonnen had.
De winnaars van de groepen wa
ren als volgt:
Griep I: I. p. de Jong, 2. D. Oos
terman.
Groep II: 1. J. Boes, 2. A. Koele-
man.
Groep III: 1. J. Poot, 2. Radema
ker.
Groep IV: 1. Renters, 2. De Wit.
Groep V: 1. Th. Leliveld, 2. Wa
genaar.
De winaars gingen allen naar de
frale, de totale uitslag hiervan
luidt: 1. Winaar van d t kerst
toernooi: P. de Jong, 2. Ren
ters, 3. J. Poot, 4. J. Boes, 5.
Th. Leliveld.
De prijzen werden uitgereikt door
voorzitter H. J. van Harten.
Nieuws van
de Leidse
universiteit
Benoemingen:
Dr. A.J.Ch. Haex is benoemd
tot gewoon hoogleraar in de
gastro-enterologic. Sinds 1959
was hij lector in Leiden
Prof. Haex is vanaf 1966
voorzitter van de gezond
heidsraad.
Tot lektor in de bijzondere en
leedkunde zijn respectieve
lijk dr. F. Eulderink en dr.
E. Scheffer benoemd. Beiden
zijn tot dusver wetenschap
pelijk hoofdmedewerker op
het Pathologisch Laborato.
rlum geweest.
Promoties:
Op 16 en 30 januari hopen de
heren S. Parnbirsing en E.
Siebenga te promoveren tot
doctor in de geneeskunde.
Hun respectievelijke promn-
tors zijn prof. dr. Thung en
prof. dr. Verveen.
De heren De Coo en CornelIsse
hopen 16 januari te promove
ren tot doctor in de wiskun-
de en natuurwetenschappen.
Prof. dr. Brouwer Is de pro
motor van de heer De Coo
en de professoren Van Duyn
en Daems zij de promotors
van de heer Cornelisse.
LEIDSCHENDAM De openbare
Bibliotheek houdt op donderdag
3 januari 's middags om 2 uur
voor kinderen eer. nieuwjaarsin-
stuif in Freddie's Hoeve aan de
Van Ruysdaellaan. Voor de al
lerkleinsten is er mini-poppen
kast. De groteren kunnen scha*
ken. kwartetten, ganzeborden.
dammen en dergelijke. De toe
gang is gratis.
AARLANDERVEE 4 Speeltuin
vereniging Aarlanderveen hield
in het dorpshuis een filmdaf
voor de kinderen van zijn leden.
Vertoond werd 'Cr.medy Capersf
en „De laatste passagier". Hel
grote aantal kir deren genoot
met vólle teugen.
LF.IDSCHENDAM Op de go
meenteraadsagenda van 7 ja
nuari staan o.a. de volgendl
punten: subsidieregeling jeugd
en Jongeren tv -rk en jeugdsport
uitbreidingskrediet van het gas
net aan de Oostvl etweg en vei
huurregeling van de tennisba
nen in park „Rozenrust".
jim mstm.
In de eerste drie maanden van
het nieuwe jaar kan men in Ur
nösch door Zwitserse dorpen al
lerzotst toegetakelde groepen
zien lopen, vaak als vrouw ver
klede mannen. Ze worden de
„Silvesterklatise" genoemd, die
wonderbaarlijke maskers voor
het gezicht dragen (wel met een
mondopening, waardoor een
pijpje kan worden gestoken
voor een hartige slok). Om hun
I lijf bengelen immense klokken,
die loodzwaar zijn evenals de
toestanden, die ze op hun hoofd
torsen. Maandenlang wordt aan
deze outfit, die carnavalesk
aandoet, geprutst om maar
mooi voor de dag te komen.