Plotselinge
hausse in
laatste week
E
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
j m a
I M A A <1
B B 0 0 3
a a
iH MAM
WX
I Aiii
i-A
A
(ZATERDAG 29 DECfcMBER 1973
LEIDSE COURANT
3PLOSSING VORIGE PUZZEL
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
Dank zij de dure dubbeltjes
tuis
eerste
chine,
>.500.-
Duden
uken,
lamer
[Van onze financiële medewerker)
AMSTERDAM De laatste week
van het jaar is voor de beurs
wel een verrassing geworden.
De kooplust kwam van vele
kanten los, waarmee de voor
zichtig opgaande lijn van vorige
week donderdag en vrijdag wel
heel overtuigend werd door ge
trokken.
Als wij ervan uitgaan dat er prin
cipieel niets is veranderd in de
olieboycot ten opzichte van ons
land, en als wij verder rekening
houden met de zeer zware prijs
stijging van ruwe olie met in
gang van 1 januari aanstaande,
dan kunnen wij hieraan bepaald
geen motieven voor de opleving
op onze beurs ontlenen. Er moe
ten dus andere krachten aan het
werk zijn geweest,
n de eerste plaats denken wij
dan aan de opleving in Wall
Street, waar men woensdag
na een sombere stemming op
maandag zeer actief reageer
de op de verzachting van de
olieboycot, ook al gold die ver
zachting niet voor de Verenigde
Staten. Men vleit zich kennelijk
met de hoop, dat die absolute
boycot, niet te lang meer zal
duren, en dat er meer olie uit
niet-Arabische bronnen naar de
Verenigde Staten zal stromen.
Woensdag steeg het Dow Jones
index voor industrie-aandelen
met bijna 23 punten tot 838.
Overigens was Woensdag ook de
Japanse beurs in Tokio in een
hausse-stemming, nu Japan als
vriend van de Arabische landen
volop olie kan krijgen.
>oven >an moeten wij verder zeker het
besluit van de Amerikaanse re
gering noemen, waarbij de be
lasting die Amerikanen voor het
kopen van buitenlandse aande
len moeten betalen, aanzienlijk
verlaagd wordt en wel van
U 1/4 procent tot 3 3/4 procent,
met de kans dat deze belasting
in 1974 voor de Amerikanen ge
heel zal worden opgeheven. Dit
stimuleert dus het kopen van
buitenlandse aandelen, ook op
onze beurs. Dat hoopt men al
thans, en daar liep men donder
dag duidelijk op vooruit.
En dan zullen wij bepaald ook re
kening moeten houden met de
golf van geruchten, dat het met
de oliesituatie in ons land wel
meevalt, dat de regering het
veel te somber inziet, dat België
nu volop olie via Rotterdam
gaat ontvangen, en dat ook an
dere Westeuropese landen meer
I olie zullen krijgen. Het een lokt
I slot een babylonische spraak
verwarring. Doch wel een goede
voedingsbodem voor mensen d e
I op de sterk verlaagde beurs
winstmogelijkheden zien opda-
dalende beurs op be
paalde momenten de neiging
1 heeft zichzelf te versterken
doordat velen er als de kippen
bij willen zijn om snel hun stuk
ken kwijt te raken, zo werkt dat
automatisme ook in een hausse
stemming. Men kan als het
ware niet wachten, en dit drijft
in een dunne markt, waarin
weinig materiaal wordt aange
boden, snel de koersen op.
Hoewel donderdag het algemene
ANP-index-cijfer van 98,3 tot
109,2 sprong, moeten wij er wel
aan denken, dat hiermee alleen
het verlies in december is weg
gewerkt, want op 29 november
was het algemene index-cijfer
ook 109, terwijl het begin okto
ber nog 122,5 was.
Nu we het toch over index-cijfers
hebben, willen we tegelijkertijd
de ontwikkeling van het algeme
ne index-cijfer in de afgelopen
12 maanden nog even de revue
laten passeren, omdat de ups en
downs hieruit zo duidelijk naar
voren springen.
1963 100.
29/12/1972: 133,8 30/3/1973: 144,8
(hoogste koers) 18/12/1973 96,5
(laagste koers) 27/12/1973 109,2.
Over het gehele jaar gerekend
zien we een daling van ruim 18
procent, maar van hoogste
koers naar laagste koers is de
daling ruim 33 procent. Nu
moeten wij weer niet denken
dat de zenuwen van de aandeel
houders. alleen in 1973 op de
proef werden gesteld. De afgelo
pen tien jaar veranderde, als
wij de ultimo's van elk jaar
met elkaar vergelijken, het al
gemene koersniveau, namelijk
op de volgende wijze:
1964 3 procent. 1965 - 15 pro
cent. 1966 - 21 procent. 1967
39 procent. 1968 25 procent.
1969 - 2 procent. 1970 - 14 pro
cent. 1971 - 5 procent. 1972
procent. 1973 - 18 procent.
Overigens waren niet alleen
aandelenkoersen het afgelopen
jaar sterk in beweging, ook de
obligatiekoersen vertoonden vele
ups en downs, zoals we duide
lijk in de schommelingen van
het rendement tot uiting zien
komen. Het gemiddelde rende
ment op de nieuwste drie lang
lopende staatsleningen was in
januari 7,43 procent, in maart
7,28 procent, in augustus 8,44
procent en in november 8,09
procent. Nadien is het gemiddel
de rendement weer gestegen.
De aandelenbezitter zit dit jaar
met een verlies, maar boven
dien met veel onzekerheden
over 1974. Weliswaar is er veel
achteruitgang reeds in de koers
verwerkt, maar de bezitter
heeft een jaar voor zich waarin
volgens de prognoses van het
centraal planbureau er geen
produktiegroei zal zijn. De bui
tenlandse handel zal teruglopen,
de besparingen zullen dalen,
maar de prijzen zullen sterk op
lopen en de werkloosheid zal
toenemen. En deze situat:e zal
door de jongste zeer forse ver-
hog ng van de prijs van de
ruwe olie alleen nog maar slim
mer worden. Dit wordt het kli
maat waarin de effectenbezitter
die dan bovendien nog met
een dividendstop wordt opge
knapt volgend jaar moet ge
dijen.
HORIZONTAAL:
1 drank
4 Europeaan
10 overzet
14 geliefde v. Zeus
15 hoofdkerk
16 deel v. d. mond
17 boom
19 roofvogel
21 uitroep v. vreugde
22 haal over de huid
23 vette substantie
24 stapel
25 Germ, godheid
26 klinknageltje
27 honingdrank
28 vruchtenat
30 Europese hoofdstad
32 wees gegroet
34 akelig
35 deel v. Azië
36 waterkering
37 regel
38 Ierland
42 riv. in Spanje
45 zomerschoeisel
47 wonder
51 wereld
54 gerief
55 pl. in Duitsland
56 soort palm
58 zijriv. v.d. Main
59 hevig
60 kerkelijke straf
61 weldoorvoed
62 tussenzetsel
65 geslacht
68 mening
71 armoede
73 hetzelfde
75 gravin v. Holland
76 drukte, herrie
78 titel
80 Europeaan
81 zuiver
82 vogel
83 ongaarne
85 Strijdmacht
88 naar beneden
91 modder
93 uitdrukking
94 vlaktemaat
95 snelle loop
96 schilderij
97 mikpunt
98 gloed
100 pl. in Engeland
102 grondsoort
104 voertuig
105 groet
107 tegen
J09 rondhout
110 leuk, lief
112 pl. in België
113 waarbij geslagen
wordt
115 riv. in Azië
116 verlegen, ingetogen
117 bewoner v.e. wereld
deel
119 bouwland
121 Zwitserse kanton
122 schicht
123 in orde
125 deel v.e. viool
127 paard en wagen
129 tijdverdrijf
131 muggelarve
132 voorm. Russisch heer
ser
134 totaal aantal renpaar
den welke men bezit
136 beeldzijde v.e. munt
138 gordel
140 keer
142 kant, zijde
144 hetzelfde
146 rustteken
147 struisvogel
149 boom
151 bezienswaardigheid v.
Londen
152 bevel
153 honingdrank
155 Ierland
157 werk v. oud-IJslandse
literatuur
158 bijb. figuur
160 tuinbloem
161 tijdetlijk gebruik
162 veelhoevig dier
164 hoofd v.e. mannen
klooster
166 afhangend gedselte
167 insekt
168 gezet
169 droogoven
170 pl. in FrankrijK
171 regeling
172 soort heester
t
VERTICAAL:
1 deel v. Constantinopel
2 pl. in Rusland
3 gemalin van Aegir
4 gemeentedienst
5 voorteken
6 pepervreter
7 geschreeuw
8 vuur
9 deel v. Rusland
11 boom
12 deel v e. breuk
13 sport v.e. ladder
14 verborgen
18 rechtvleugelig insekt
20 af sluitmiddel
23 bevel
29 oppervlakte
30 hoogland in C -Azië
31 inwendig orgaan
33 in het bijzonder
39 deel v. e. fuik
40 godsdienst
41 bevestiging
43 uitroep
44 soort
45 uitroep
46 extra prijs
47 aanspreektitel
48 boom
49 troep reizigers in de
woestijn
50 afstammeling v. Levi
52 om die reden
53 boom
55 kwinkslag
57 ontkenning
63 Europees land
64 oud Griekse munt
66 pl. in Italië
67 pl. op Java
69 onderspit
70 nobel
71 water in N-Brabant
72 muziekinstrument
74 van dezelfde soort
77 pl. in Noorwegen
79 drijfkracht
82 peulvrucht
84 riv. in Engeland
86 deel v. Azië
87 lidwoord
89 roem
90 riv. in Engeland
92 herkauwer
97 voegijzer
98 geleider
99 vis
100 boerenspijs
101 snelle hap
103 grote hoeveelheid
106 modder
108 riv. in Frankrijk
110 vrucht
111 gezanik
113 berg
114 zwemvogel
117 kwaad
118 riv. in Egypte
119 takje
120 plant
123 eierRerecht
124 schoenmakerswerk
tuig
126 gebouw te Amsterdam
128 soort appel
130 geestelijke
131 eerste vrouw
133 muzieknoot
135 heilige
136 water in Ncord-Bra-
bant
137 gnjns
139 het minste
140 soort baviaan
141 sinds
143 klein, gering
145 overlast
146 maangodin
148 trant
150 voorzetsel
152 vruchtenat
154 riv. in Spanje
159 windrichting
161 pl. op de Veluwe
165 koordans
Oplossingen vóór vrijdag
12.00 u. 's middags, onder
vermelding van „Puzzel
120", zenden aan:
Leidse Courant, Postbus
11. Lelden.
Het spel, dat u hieronder aan
treft. werd gespeeld in 1965, tij
dens Universiteitswedstrijden io
Amerika. Het is aardig eens na
te gaan wat er met de toen nog
zeer jeugdige spelers in de daar
op volgende acht jaren is ge
beurd. Noord. Richard Katz, is
inmiddels dokter geworden en
zuid, Larry Cohen, apotheker
en samen wonnen zij in 1968 de
Blue Ribbon-wedstrijd, in 1973
de Spingold Trophy en namen
deel aan de selectiewedstrijden
voor het wereldkampioenschap
1974.
dat in 19 maanden tijd tweemaal
de Spingold- en eenmaal de
Vanderbilt-wedstrijd won. Nu is
hij secretaris van de befaamde
New Yorkse Cavendish Club.
West tenslotte, was Emile Toben-
feld. toen reeds Life Master eu
redactielid van The Bridge Jour
nai. Later heeft hij zich uit hel
toernooileven teruggetrokken.
Laatstgenoemden wonnen de
wedstrijd waar dit spel uit af
komstig is. maar de anderen, die
tweede werden, namen In 1973
revanche.
Noord gever.
Allen kwetsbaar.
DOOR W. LEURS
8 4 3 2
O B 9 5 3
O 10 8
A H V
A H 7 6 5
C? V 10 7 2
O V 8
V A H 6 4
O A B 2
B 9 5 3 2
Na tweemaal pas, opende zuid
met 1 harten, west volgde met 1
schoppen en noord bood 3 har
ten. Oost steunde tot 3 schoppen,
zuid vier harten, doublet bij west
en rondgepast.
West kwam uit met schoppen
heer. oost speelde de vrouw bij
(u kent dat wel!en prompt ver
volgde west met een kleine
schoppen, die zuid troefde. Het
doublet van west zette de leider
op het goede spoor, maar west
was er van overtuigd dat 3 schop
pen gemaakt kon worden en dat
er dus tenminste 200 moest wor
den gescoord; wilde het spel
winst opleveren.
Zuid incasseerde slechts één ho
ge troef en ging klaveren spelen.
West troefde de derde ronde (Iret
helpt niet als hij dat doet) maar
het contract kon niet meer down.
Zou zuid twee hoge hartens heb
ben gespeeld (de logische aan
pak in een parenwedstrijd zonder
doublet) en daarna klaveren,
dan troeft west de derde rond en
kan zuids laatste troef er uitha
len, waarna 'n schoppenslag voor
een down zorgt. Wat gebeurt er
als west in de tweede slag rui
ten naspeelt? Er wordt don een
rultenslag v?or de verdediging
ontwikkeld, een schoppenslag
hebben ze al en zuid moet er voor
zorgen slechts één troefslag en
geen introever in klaveren te
verliezen. Ruitenvrouw moet
worden gedoken, waarna west het
beste met schoppen k»n vervol
gen. De leider troeft, incasseert
één hoge troef en twee hoge kla
veren en neemt de snit op ruiten
heer. De verdediging is dan kans
loos: zuid speelt ruitenaas en ais
west troeft, troeft noord over en
als west niet troeft verdwijn'
noords derde klaveren. Zuid
speelt vervolgens zijn hoge kla
veren af, waardoor west's twee
de troefslag naar de barrebiesjes
gaat.
DOOR FREEK GORDIJN
Voor de laatste keer in deze ru
briek nog enkele fragmenten uit
de afgelopen nationale clubcom
petitie.
E5 B K S H
K 2 E?f
ie. ft ft B
3 2
si s e a n
ej e a i3
s a s si g
B E G 1
De positie in het eerste diagram
is uit de wedstrijd Huissen tegen
IJmuiden en kwam voor aan het
eerste bord tussen Rudi Palmer
Het 9e Tsingorinherdenkingstoer-
nooi, dat volgens een gegroeide
traditie in de verrukkelijke bad
plaats Sotsji aan de Zwarte Zee
plaats vond. was enorm sterk
bezet. Zowel Spasski als Tal en
nog een achttal internationale
grootmeesters en vier interna
tionale meesters namen onder
meer aan deze gigantische ma
nifestatie deel. Een verrassing
was wel, dat Tal met een punt
voorsprong op Spasski winnaar
werd. Onze Nederlandse hoop.
Timman, eindigde met Anders-
son op de gedeelde 5e en 6e
plaats, elk met 8% punt. Tim
man scoorde op een half punt
na de grootmeesternorm. Zijn
spel vertoont alle kenmerken
van een schaker van groot allu
re. Onderstaand volgt een
fraaie overwinning van de win
naar van dit toernooi.
met wit en Han de Groot. Wit
had hier als laatste zet 32. 46—
41 gespeeld hetgeen zwart had
beantwoord met 1318! Wit zag
zich toen geplaatst voor de dam-
dreiging 24—29 enz. Op 413"
volgt 23—29 en na het gedwongen
42—38 volgt 17—22 met schij'-
winst. Wit vervolgde met: 33
49-43. 24—29; 34. 33x4, 14—19:
35. 4x22, 15—20; 36. 25x14, 19x10:
37. 28x19, 17x46; 38. 19—13,
46—28! 39. 42—38, 17—17; 40.
40—34. 17—21; 41. 38—30, 21x32;
42. 38x27, 28—11? 43. 27—22.
11x25; 44. 43—39. 25x43; 45
48x39, en nu moet zwart nog op
passen om niet te verliezen,
16—21; 46. 36—31, 6—11: 47.
39—33, 3—8! 48. 13x2, 21—26; 49.
2x16, 26x37; remise.
en plaats in de ereklasse tussen
Heemstede en IJmuiden en
kwam voor aan het eerste bord
tussen H. J. v. d. Vossen van
Heemstede met wit en Han de
Groot. De stelling was ontstaan
na een flinke ruilpartij en de iro
nie wilde dat wit nu met zijn
volgende ruil in 'n verloren eind
spel terecht kwam. 40. 32—28,
23x32: 41. 38x27, 22x31; 42. 36x27,
18-22! 43. 27x18, 13x22; en nu
is het geen remise meer. 44. 39—
34. 22—27: 45. 34—29, 24—30; 46.
25x34, 27—31; 47. 29—24, 31—37;
48. 24—20, 37—42; 49. 20—15,
42—48: 50. 43—39. 9—14; 51. 33—
28. 8—13; 52. 28-22, 6—11: 53.
45—40. 48—31; 54. 22—18, 13x22;
55. 34—29, 22—28; 56. 29—24,
31—4: 57. 40—34. 28—32; 58. 34—
29, 3237; en hier gaf wit het op.
Ter gelegenheid van het eerste
lustrum van 't internationale sui-
kerdamtoernooi heeft de organi
satie 'n problemistenwedstrijd uit
geschreven. HonderdzesenzestiR
problemen van honderdzeven
problemisten kwamen binnen.
Wij geven u graag de twee
vraagstukken die de eerste en
tweede prijs verwierven ter op
lossing.
r m a a
p e: m
h m a n
b ca
c a a i a
ra a a a
DB D I
k a a a
G. Gagnon, Canada. Eerste prijs.
Motto: Suspente Illusoire
Wit 17 stukken op: 24, 26/28, 31,
32. 38/44, 46. 48/50.
Zwart 17 stukken op: 2, 4, 6/13,
15/19. 21. 25.
G. Lefèbre, Canada. Tweede
prijs.
Motto: Eléphant.
h a k m 3
s as b a
m m M a
9 1 I i 9
C tS ft ft
d a i a
s a a d a
a a n a
c a a
Wit 16 stukken op: 21, 28, 31, 32,
35, 37/46, 48.
Zwart 16 stukken op: 3, 4, 6, 8,
11/15, 17/19, 23/26.
Voor beide vraagstukken, die In
het vlak van de partijprobiema
tiek liggen, geldt: Wit speelt en
wint. Oplosingen in een van onze
volgende rubrieken.
Wit: Tal Zwart' Szabo
Ufimzev-verdediging
Gespeeld te Sotsji 1973
1. e2-e4, g7-g6 2. d2-d4, Lf8-g7, 3.
Pbl-c3,d7-d6 4. f2-f4, a7-a6 5.
Pgl—f3, b7-b5 6. Lfld3, Lc8-b7
7. Ddl-e2, c7-c5 8. d4xc5, d6xc5
9. e4-e5, Pb8-c6 10. Lcl-e3. Pc6-
d4 11. Pf3xd4, c5xd4 12. b5-b4.
13. Pc3-e4, Pg8-h6
(Na 12. ...Da5 had Tal de volgen
de kombinaüe op het oog: 14.
Ld4;Da2: 15. Pf6+ Kf8 16.
Pd7+, Ke8 17. Lb5!ab5: 18.
Db5:Td8 19. Pf6 KIS 20.
De8+, Te8: 21. Pd7 mat. Op te
merken valt nog dat na 18.
Da4 19. Db7:Td8 20. Lb6,
Dal-j- 21. Kd2, Ddl:+ 22. Tdl:!,
Td7:+ 23. Ke2! de strijd be
slecht. Dit doet geen computer
Tal na)
DOOR W. J. MUHRING
14. Le3xd4, 0-0 15. Ld4-c5 Dd8-a5
(Het is wel duidelijk, dat zwarts
verdediging onvoldoende is Re-
bleken)
16. Lc5xe7, Tf8-e8 17. Le7-d6.
Da5xa2 18. Ld6xb4, Lb7xe4 19.
De2xe4, Ph6-g4 Ld3-c4, Da2-al
21. Kcl-d2 (Op 21.... Tad8+ wint
22. Ke2, Tdl: 23. Lf7:+H. Kf7:
24. Dc4+ Te6 25. Dc7+ Kg8 26.
Dc8-f alsmede 27. Tdl:
Deze en andere kombinaties re
kent Tal In onderdelen van se
conden door)
21. Dalxb2 22. Lc4xf7+!
Wit: Kd2. De4, Tdl. Thl Lb4 Lf7
pi: c2, e5, f4, g2, h2
Zwart: KgS, Db2, Ta8, Te8, Lg7,
Pg4 pi: a6, g6, h7
22. Kg8xf7 23. De4-d5+,
Te8-e6 24. Dd5-b7+ Te6-e7 25.
Db7xe7+ Kf7-g8 26. De7-e6+,
Kg8-h8 27. De6-c4
(Wit staat gewonnen. Szabo
Stelling na 22. Lc4xf7+!
X i v
e m B ii
H |bu6|
m m u m
a ?a
m A flj
si mm ie
probeert nu nog door een wan-
hoopsoffer enig tegenspel te ver-
grijgen).
27. Pg4xe5 23. f4xe5 Db2xe5 29
c2-c3, a6-a5 30. dc4-c6! Ta8-b8
31. Thl—el, Lg7h6+ 32.
Kd2xc2, De5-f5+ 33. Dc6-e4,
Df5-c8 34. Tdl-d7!a5xb4 35.
De4-e5 Kh8-g8 36. De5-e6+ en
zwart gaf zich gewonnen. Het
mat is niet meer te pareren.
Schaakraadsel
Door fraai spel van de witspeler
Hennings staat zijn tegenstander
de Rus Korenski, in de onder
staande positie onder zware
druk. Hennings buitte zijn kan
sen op unieke wijze uit en lan
ceerde een slotoffensief, waar
van zelfs de honden geen brood
lustten. Deze partij werd ge
speeld in het toernooi te Sotsji
1973.
Wit aan zet en wint
Wit: Kbl, Dd4, Tel, Te2, Ld3,
Lg5, Pc4 pi: a2, b2. c2. f5. g2.
h2. Zwart: Kg8, Dd8, Tb7. Te8
Lc6. Le7, Pd5 pi: a5, b4, d6. f7.
g7^7
H» A «jï» AAA
mm m
m mm m
mmm&B
wee n m
Oplossing schaakraadsel
Wit won als volgt: 1. f6!Pf6:
(Na 1. gf6: beslist 2. Dh4! Op
1. ...Lf6: wint 2. Te8: Le8: 2.
Dd5:2. Lf6:!, gf6:. (Op 2.
...Lf6: is het na 3. Te8: Le8:
4. De4!3. Dg4!, Kh8 4. DI5! cn
zwart gaf zich gewonnen.
