Herstel
gevolgd door
daling
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
i
AE A
fl IS
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
12,50 Michael Koeleman,
Kerkpad 28, Ter Aar.
ƒ7,50 E. A. v. Werkhoven,
Duinzichtstr. 23, Oegstgeest.
5,00 A. van Teijlingen,
Debussystraat 11, Leiden.
De prijzen worden binnen drie
weken per cheque toegezon
den.
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
Van onze financiële medewerker
Keer op keer probeert de beurs de weg naar boven in te
slaan maar telkens weer blijkt dat de voorwaarden voor
een definitieve herstel nog niet aanwezig zijn. Afgelopen
dinsdag werd weer een poging gewaagd. De lage koersen
lokten plotseling vraag uit, waarbij de kopers zich gerug-
gesteund voelden door het wegvallen van de druk op de
gulden en door het herstel in Wall Street,
jpit herstel duurde maar een dag. beurs duidelijk zien.
i Woensdag was de kooplust weer De waardedaling is sedertdien
'j verdwenen waaraan het plotse- nog verder gegaan. Was het
j ling terugvallen van Wall Street ANP-indexcijfer op 30 novembe»
natuurlijk niet vreemd was. Het j.l. nog 106,6 afgelopen donder-
is daar overigens net als hier. dag kwam het cijfer 99 uit de
De daling wordt ineens doorbro- bus.
ken door opgang als er 'n vlaag Als wij het technische herstel van
van optimisme over de strijd
w het Midden-Oosten over ae
beurs komt. Maar een dag later
E dringt de ernst van de situatie,
5 de gevolgen van de olieschaar-
ste voor de economie en het le-
vensgeote gevaar van een ver-
sterkte inflatie weer door, of de
beurs zakt in elkaar (maandag
ging het Dow Jones gemiddelde
voor industrieaandelen 17 pun-
ten en dinsdag nog eens 24 pun-
te naar beneden). En dan
pleegt Wall Street zowel ten
goede als ten kwade onze
i Amsterdamse beurs te infecte-
dinsdag verder buiten beschou
wing laten, dan is de vraag op
woensdag naar verzekerings
waarden toch wel opmerkelijk.
De beurs werd zich die dag in
eens bewust dat de verzeke
ringsmaatschappijen niet alleen
een redelijk goed jaar achter de
rug hebben, maar dat de scha
deverzekering door de autoloze
zondagen minder claims te ver
werken krijgen. En dus gunstig
kan werken. De kooplust was
overigens een eendagsbevlieging
maar toch wel symptomatisch
voor een plotselinge verande-
ren. ring van de stemming.
Jlet is natuurlijk niet alleen het De internationale fondsen hebben
teruglopen van Wall Street, dat zich over het algemeen redelijk
kunnen handhaven. Alleen Uni
lever zakte 4,50 tot 1071,50 door
een aandeel van 20 gulden. Een
aandeel van eveneens 20 gulden
van Koninklijke Olie was afgelo
pen donderdag 83,40 gulden te
koop. Bij een dividend van 7,25
gulden (zoals ook in 1972) krijgt
de koper dus van dit koninklijke
aandeel een rpndement van
goed Sy2 procent.
len de verliezen per saldo erg
mee, hetgeen vooral te danken
was aan de koerswinsten van
dinsdag. Bij de voedingsmidde
lenbedrijven was het juist an
dersom. Afgelopen donderdag
waren de koersen enkele gul
dens hoger dan een week gele
den. Een grote uitzondering
vormt Centrale Suikermaa-
schappij. Nu de biedingen op de
aandelen voorgoed achter de
rug liggen is, de koers aan het
teruglopen. Afgelopen donder
dag was het 700 gulden zonder
dat er kopers kwamen opdagen.
Nog niet zo lang geleden werd
er 10.25 gulden betaald. Ook de
winkelbedrijven Schuitema en
Bijenkorf deden het wat beter,
waar tegenover Albert Heijn
(officiële beursnaam tegenwoor
dig Ahold) juist afbrokkelde tot
76 gulden. Ditbedrijf worstelt
thans met de broodfabriek in
Eindhoven, die men wil afsto
ten. maar waartegen het perso
neel zich met hand en tand ver
zet. Albert Heijn heeft inmid
dels de werkgelegenheid van
het personeel volledig gegaran
deerd.
delen van 43,2 miljard gulden In de tapijtsector maakten Veneta
tot 38 miljard gulden. Dat wilde en Desseaux op de plaats rust.
zeggen een vermogensverlies Bergoss kon 14 punten verbete
van eoed 5 miliard eulden in ren tot 256, maar KVT verloor
27 gulden tot 85 gulden op don
derdag door de sombere ver
wachtingen van de directie. Tot
slot nog de papierhoek: gelijk
blijvende koersen met VRG als
uitschieter (plus 17 gulden tot
636 gulden) wegens de verwach
te verdere groei.
het technisch herstel bij
weer heeft weggeveegd. Het
vleugje hoop, waaraan de beurs
zich vastklampt, moet onherroe
pelijk plaats maken voor onze
kerheid, omtrent onze economie
omdat er fundamenteel nog
niets ten goede veranderd is.
Het is voor beleggers die geld be
schikbaar hebben, natuurlijk
verleidelijk, om van uitstekende
af te blijven. Rendementen van
7 en 8 procent voor fondsen net
klinkende namen zijn bepaald
niet zeldzaam. Maar dan komt
de twijfel of het niet nog erger
kan worden, of de winst door
stijgende kosten en gestabili
seerde prijzen niet aangetast zal
worden. Historisch gezen zit het
huidige koersniveau nog een
stuk boven dieptepunten in het
verleden. Deze overwegingen
maken de belegegers kopschuw
waarmee overigens niet gezegd
wil worden dat er geen tijdelijke
opleving meer dan komen, als er
links of rechts weer optimisti
sche geluiden geventileerd wor-
.den.
Hoe groot de klap in november ln
geld uitgedrukt wel geweest is,
vertellen de deze week bekend
gemaakte cijfers van de reële
waarde van de Nederlandse
aandelen op onze beurs. In die
- maand viel het ANP-indexcijfer
van 122.5 naar 106,6. Dat bete
kende een daling van de waarde
,van de internationale fondsen
van 26,1 miljard gulden tot 23,2
miljard gulden
anderzijds ook duidelijk, dat de
waarde van de internationale
fondsen 61 procent uitmaakt
van het totale waarde van de
7 Nederlandse aandelen en hel
laat het grote belang van deze
internationale fondsen voor onze
HORIZONTAAL
1 voornemen
5 kashouder
10 brandbaar koord
13 wereld
15 deel van een japon
16 pl. in België
18 riv. in Duitsland
20 bewijsstuk
22 Europese hoofdstad
24 gelofte
25 brandstof
26 deel van Azië
28 pl. in Rusland
29 getemd
30 voorzetsel
32 kunstenaar
34 dichterbij
36 afval v. gedorst graan
38 pl. in Drente
40 pl. in Zeeuws Vlaande-
41 rijstbrandewijn
42 jonge spiering
44 pl. in Ned. Limburg
46 modegek
47 deel v.d. hals
48 mirakel
49 insekt
51 myth koning
53 letsel
54 lekkernij
57 zwarte, kleverige stof
59 slim
60 roeipen
61 sprakeloos
64 open strook in een bos
66 ernstig
67 vreemde munt
69 papegaai
70 dans
72 pl. in Overijsel
74 tuinbloem
76 gevuld
78 honingdrank
79 deel v.e. jaar
81 hoeveelheid
82 onbep. vnw.
84 riv. op Sumatra
86 vaartuig
88 effen
90 doorzichtig weefsel
91 pl. in Gelderland
93 insekt
95 laag
96 huisdier
97 op zekere plaats
99 veld
100 hartstocht
101 feestkleding
102 hoofd v.e. moskee
103 bladwijzer
106 roeiwedstrijd
109 wettig
112 vis
113 paardie
114 vis
116 mann. dier
117 bars
119 zuurdeeg
121 helling
123 losgerafelde naad
125 niet glanzend
126 bundel
127 schrijflijn
129 boom
131 wiel
132 jaargetijde
134 klamp
135 schildersplank
136 Noorse Godheid
138 bevroren dauw
139 deel v. Malakka
140 Javaanse titel
142 gedorste halmen
144 afscheiding
145 paardje
147 zwaardwalvis
149 boterton
150 wortel
152 adellijke titel
154 gevierd zangeres
156 bundel fabels
158 drankgelegenheid
159 zandheuvel
161 Ind. nachtlampje
163 op grote afstand
164 afwas
165 krakend geluid
167 onderricht
168 hierheen
169 wijsgeer te Athene
170 pl. in Duitsland
172 kledingstuk
174 stoot
175 werktuig
176 gevangenis
178 meer in Amerika
179 bewaarplaats v. vis
181 pl. in de Betuwe
183 dwarsstuk
185 werpanker
186 vruchtbare plaats
187 bezienswaardigheid v.
Londen
188 hulpstelling
189 vers
190 snoepgoed
191 titel.
VERTICAAL:
1 schildknaap
2 waardepapier
3 vochtig
4 man van adel
6 vlaktemaat
7 graanpakhuis
8 eerste vrouw
9 alvorens
10 pausennaam
11 oproer
12 muziekinstrument
14 uitgelezen gedeelte
15 zijkant v.e. baksteen
17 water in Utrecht
19 benul
21 fototoestel
23 zouteloos
26 begerig
27 vrucht
31 deelteken
33. pl. in Noord-Holland
35 godheid
36 naief
37 politieman
39 maand
42 nachtkleding
43 tragedie
45 bedrog
48 soort stof
50 herkauwer
52 godin
53 zandvlakte
55 sterrenbeeld
56 bevel
58 omroepvereniging
60 spoedig
62 blijkens de akten
63 muziekinstrument
65 ingedikt sap
68 onderwereld
71 bedrog
72 lokspijs
73 smal
75 deel v.e. boom
76 geboorteland
77 niet gevuld
79 gerucht
80 kledingstuk
82 hoofddeksel
83 Europees land
85 pl. in Drente
87 openbaar ambtenaar
89 meetlat
90 stapel
92 hemelgeest
94 monster
96 vertrek
98 plaag
100 klamp
104 hooistapel
105 ontastbare stof
107 gast
108 spraak
110 opening
111 godheid
113 pl. in Gelderland
115 nietsnut
118 opbrengst
119 hoofdkerk
120 klap
121 ogenblik
122 duinvallei
124 navigatiemiddel
126 onwetend
128 uithangteken
130 hoofddeksel
133 vermogend
135 voor
136 pl. in Noord-Brabant
137 bijwoord
140 familielid
141 guit
143 hooistapel
144 lidwoord
145 bordpapier
146 duister
148 vogel
149 soort rijtuig
151 voegwoord
152 voordeel
153 maatstaf
155 huid
157 militair
158 vis
160 bevrachter
162 denkbeeldige lijn
de aarde
164 bodem
166 vent
168 spelonk 177 snaaks Oplossingen vóór dinsdag
169 kaartspel 180 reukorgaan 12.00 u. 's middags, onder
171 riv. in Afrika 182 oude doek vermeldin* van „Puzzel
173 uiting van genegen- 184 Amerikaans schrijver 118", zenden aan:
heid 185 onvruchtbaar Leidse Courant, Postbus
174 hoogtemerk 186 familielid 11, Leiden.
Als een ietwat late Sinterklaassur
prise vindt U hieronder een spel
uit het Europees kampioenschap
voor landenteams. Het werd ge
speeld in de wedstrijd tussen
Italië en Israël en verrassend
is, dat Belladonna en Garozzo
een biedmisverstand hadden.
Nog verrassender was echter
het resultaat dat zij behaalden!
De Italianen hanteerden het Pre-
cisie-systeem (althans hun ver
sie) en Garozzo opende het zuid-
spel met 2 klaveren, wat 15-16
punten aangaf en een zeskaart
klaveren of een vijfkaart met
een vierkaart hoge kleur. OW
pasten en Belladonna bood 2
Niemand kwetsbaar.
Noord
H V 4 2
West
A B 8 7
<2 B 4 3
O V B 4
*732
Oost
10 9 6 3
C9 10 9 6
8 5
10 9 5 4
W V B 7 2
O H 10 6
A H V B 6
DOOR W. LEURS
ruiten, wat om inlichtingen
vroeg. Zuid bood 2 harten, het-'
geen wees op type 2 van de 2
klaverenopening en Belladonna
antwoordde met 2 schoppen
(kleur). Hierna volgden drie na
tuurlijke biedingen: 2 SA door
zuid, 3 ruiten bij noord (2e, lan
gere kleur) en 3 SA bij zuid.
Belladonna vervolgde met 4 SA.
zuid antwoordde met 5 klaveren
en noord bood 6 klaveren, wat
het eindcontract werd.
De Ramacommentatoren vonden
dat een prachtig bod en de zaal
applaudisseerde voor de wijze
waarop dat was bereikt. In de
andere kamer was Israël geëin
digd in 6 ruiten, wat niet kon
worden gemaakt. Wat men zich
zou kunnen afvragen is, hoe het
bieden zou zijn gegaan als zuid
klaver 9 in plaats van de boer
zou heiben. gehad en bi (voor
beeld ruiten- of hartenboer.
Voor het slagen van het 6 klave
rencontract is meer nodig dan
het 4-3 zitten van de klaveren.
Want de 62% kans daarop moet
worden gereduceerd omdat nog
aan een combinatie van de
volgende mogelijkheden moet
worden voldaan: een gunstige
ruitenverdeling, nadat er een
ruiten op schoppen is afgegooid,
schoppenaas moet goed zitten
opdat er ook een harten kan
worden weggedaan, of, als west
schoppenaas niet neemt, moeten
de rode kleuren zo zitten, dat er
maar één verliezer in aanwezig
is. of de hartens moeten 3-3 zit
ten!
Nieuwsgierig vroeg een verslagge
ver daarom^na afloop van de
wedstrijd aan Belladonna hoe
hij op de geniale gedachte was
gekomen om 6 klaveren te bieden
Hoofdschuddend verklaarde de
maestro dat er van enige genia
liteit geen sprake was geweest.
Hij had zijn 4 SA bod kwantita
tief bedoeld („Partner, als je
nog iets extra's kunt vinden wil
ik wel naar slem, anders spelen
we 4 SA") en 5 klaveren opge
vat als „lange, sterke klave
ren". Toen de tegenstanders na
afloop van het bieden echter uit
leg vroegen zei Garozzo dat 4
SA Blackwood was en 5 klave
ren één of geen enkel aas aan
gaf.
'Maar ja', zei Giorgio', dat was te
laat, want we zaten al in 6!' Het
geluk was echter met de ster
ken en Italië boekte weer een
vette winst. Niettemin siert het
de kampioenen, dat ze grif toe
geven zich te hebben vergist,
ook al zitten ze in het goede
contract.
De noodzakelijk geworden beslis
singswedstrijd in de ereklasse
van de nationale damcompetitie
tussen het Rotterdamse „Con
stant" en „Ons .Genoegen" uit
Utrecht om uit te maken wie
naar de nationale hoofdklasse
moest degraderen is geëindigd in
een 10—10 gelijk spel. Aan deze
uitslag hadden de Maasstedelin
gen genoeg, want zij scoorden in
de competitie precies een bord-
punt meer dan hun tegenstan
ders. Sneu voor de Utrechters,
maar het is niet anders. De an
dere barrage tussen „IJmuiden"
en „Heemstede" voor een plaats
ln de ereklasse eindigde in 119
waardoor de club van wijlen Ba-
ris Dukel weer in de hoogste re
gionen is teruggekeerd. De ere
klasse zal het volgende seizoen
uit tien clubs bestaan. Op de a.s.
voorjaarsvergadering van de
KNDB zal een voorstel worden
ingediend om met ingang van
1975 ook de nationale hoofdklasse
tot tien clubs uit te breiden. Ten
slotte komt dan ook de regionale
hoofdklasse met tien teams te
spelen. In deze klasse speelden
de vereniging „Arnhem" en
„Zwartsluis" een beslissingswed
strijd om te bepalen wie van hen
naar de provincie moest degra
deren. De uitslag werd 10—10 en
daar beide tientallen evenveel
bordpunten hadden moest een
andere regeling worden toege
past. Het eerste bord van 'Zwart
sluis' had zijn partij gewonnen
en dat was beslissend. „Zwart-
DOOR FREEK GORDIJN
sluis" blijft in de regionale hoofd
klasse en „Arnhem" degradeert.
Dit lijkt ons nog even pijnlijker
dan het ene bordpunt van „Ons
Genoegen" in de ereklasse.
Hieronder een interessante partij
uit de nationale competitie en wel
tussen 'Rudi Palmer met wit van
„Huissen" en de studentenkam
pioen Frank Teer van „Zaan
dam". Een duel aan het eerste
bord uit deze wedstrijd.
1. 33—28, 18—22: 2. 38—33, 12—18:
3. 34—29, het moderne vervolg
in deze opening, 712; 4. 4034,
1—7; 5. 4540, 19—23; 6. 28x19.
14x23; 7. 32—28, 23x32; 8. 37x28,
16—21; 9. 43—38, 20—24; 10. 29x
20. 15x24; 11. 41—37, 13—19; 12.
4943, 8—13: zwart die eigenlijk
een Roozenburgspelkarakteristiek
nastreeft ziet af van 2127 om
dat wit door 37—32 eenvoudig
kan verbreken en een goede
stand bereikt, 13. 3732, 1116;
14. 31—27, 22x31; 15. 36x27, 10-
14; konsekwent zou 18—22, 13x22
zijn maar zwart acht zijn positie
daar toch niet helemaal geschikt
voor. 16. 42—37, 5—10; 17. 47-42.
21—26; 18. 50—45, 17—21; 19. 28
—22! 10—15; 20. 33—28, 18—23:
21- 3430, het lijkt ons dat hier
heel goed 22—17 kon. Zwart mag
dan niet 2—8 of 3—8 wegens 37—
31. 17x26. Op 12—18 volgt 22—17.
6x17, 28—22 en 34—29. Zwart
moet dan wel laten slaan en dat
verzwakt zijn positie. 21.—, 7—
11; 22. 39-33, 14—20; 23. 46—41,
niet 30—25 wegens 12—17 en 19x
10, 12—18; 24- 30—25, 9—14; 25.
j.
Q -
O j
O,
p O O O' O
L cj
P.
27. 40—34, 24—30; 28. 35x24,
20x40: 29. 45x34, 14—20; 30. 25x
14, 9x20; 31. 34—30, 20—24; 32.
30—25, 23—29; 33. 25—20, 3—9,
mogelijk was hier: 19—23, 28x30.
15x35, 1117. 22x11, 16x7, 27x16.
35—40 en wit kan nu 37—31 en 39
—33. 34. 37—31, 26x37; 35. 42x31,
dit kan omdat wit na 21—26 met
28—23 kan vervolgen, 11—17; 36.
22x11, 6x17; 37. 27—22, 18x27; 38.
31x11, 16x7; 39. 28-22, om 19-23
te ontgaan, 21—26; 40. 4842,
8—12; 41. 42—37, 7—11: 42. 36—
31, 11—16; 43. 31—27, 12—17; niet
12—18 wegens 27—21. 44. 22x11,
16x7; 45. 27—22, 7—12; 46. 32—27,
12—18; 47. 2217, 9—14; 48. 20x
9, 13x4; 49. 17—11, 29—34; 50.
29x20, 24x35; 51. 11—7, hier is
4339 toch sterker, 3540: 52.
7—1, 18—22; 53. 27x18, <0—44;
54. 43—39, 44—49; 55. 33—28, en
hier gaf zwart het op.
De wedstrijd om de wereldtitel
Spasski—Fischer te Reykjavik
1972 heeft duidelijk zijn sporen
nagelaten. Over de gehele wereld
is de belangstelling toegenomen;
zo verwacht de Amerikaanse
schaakbond een verhoging van
het aantal actieve beoefenaars
van 60.000 leden tot 150.000 leden.
In ons land is binnen één jaar
een stijging van 3.000 tot 22.000
leden geconstateerd en de KNSB
streeft op korte termijn 25.000
leden onder zijn hoede te hebben.
Een belangwekkend fenomeen
was voorts, dat in de wedstrijd
om de nationale titel van de VS
een tweetal voor ons onbekende
spe'ers, Grefe en Karklins, grote
successen behaalden. Zo eindig
den de internationale grootmees
ter Kavalek en Grefe gezamen-
ljik op de eerste plaats en Kerk-
lins scoorde in deze sterk bezette
wedstrijd niet minder dan 50 °/o.
DOOR W. J. MUHRING
Onderstaand volgt een overwin- (Juist was 14. Dc4) 14
ning van deze nieuwe «ter Pd5—b4! 15. a3xb4, Pc6xb4 16.
Kerklins. Dc2—c3, Dd8xd3; 17. Tal—cl.
1973
Engels
1. c2—c4, Pg8—f6 2. Pbl—c3,
e7—e6 3. Pgl—f3, Lf8—b4 4.
Ddlc2, Pb8c6 5. a2—a3,
Lb4xc3 5. Dc2xc3, d7—d6 7.
g2—g3 (In aanmerking kwam 7.
d4) 7. e6—e5 8. d2—d3. a7—a5
9. b2—b3, 0—0 10. Lfl—g2,
Lc8g4 11. Lel—b2, Tf8—e8 12.
e2—e3, d6—d5 13. c4xd5 (Moge
lijk was ook 13. 0—0. Ofschoon
zwart dan met 13d4 stra
tegisch voordeel had verkregen)
13Pf6xd5 14. Dc3—c2
Stelling na 17. Talcl
I I
AM MAMA
I
A A
m i l:a.
m nm
iPiy/A '6
Wit: Kei, Dc3, Tel, Thl, Lb2,
Lg2, Pf3 pi: b3, e3, f2,
g3. h2.
Zwart: KgS, Dd3, Ta8, Te8, Lg4,
Pb4 pi: a5, b7, c7, e5, f7,
g7, h7.
17Ta8—d8 (Jammer; met
17Df5 was de witte positie
hopeloos geworden) 18. h2h3,
Lg4—h5 19. g3—g4, Lh5—g6 20.
Pf3—d2 (vooral niet 20. Pe5:,
Te5: 21. De5: wegens 21.
Pc2t) 20c7—c6 21. e3—e4,
Td8d4 22. f2—f3, Te8—d8 23.
Pd2—c4, Lg6xe4! (Een fijn offer)
24. f3xe4, Td4xe4t 25. Kei—f2
(Op 25. Le4: beslist 25.
De4:t 26. Kf2, Pd3t 27. Kgl, Pel:
28. Del:, Df3 29. Pe3, Td3 30. Pfl,
Tdl 31. Dc4, Dg3 mat) 25
Dd3—e2t 26. Kf2—gl, Td8—d3 27.
Lg2—fl, Td3xc3 28. Tclxc3 (Na
23. Le2:Tel:! 29. LelTe2:
staat zwart eveneens gewonnen)
28. De2—el 29. Thl—h2,
Te4—f4 30. Pc4e3, Pb4—d5 31.
Tc3cl (Een blunder, maar ook
na 31. Td3 volgt 31Dg3t is
wit verloren) 31Delg3t;
32. Pe3—g2, Dg3—f2t en wit geeft
zich gewonnen. Het mat is niet
meer te pareren.
Schaakraadsel
In het landentoernooi te Bath
1973 ontstond in de partij tussen
de Hongaarse internationale
grootmeester Szabo en de Joego
slavische internationale groot
meester Ivkov met zwart aan zet
de onderstaande positie. Met een
verpletterende, zij het niet moei
lijke combinatie dwong Ivkov de
zege af.
Oplossing schaakraadsel
Zwart won als volgt: 1.
Pe5—f3t! 2. g2xf3, Tf5—g5f 3.
Kgl—hl, Dc4xfl mat.
*X
W
'mem 'mmm
Zwart aan zet en wint
Wit: Kgl, Dc2, Td6, Tfl, Lc3
pi: a2, b2. f2, g2, h2.
Zwart: Kg8, Dc4, Tf8, Tf5. Pe5
pi: a7, b7, c6,
