LIEVER OLIE
IN DE GROND
DAN GELD
OP DE BANK
stimulans voor
onderzoek
of dode dieren die na toevoegen van warm
te en druk hem brandstof leveren voor zijn
auto. motorfiets en grasmaaimachine.
„Je' krijgt een soort ruwe olie, waar d
tuur duizenden jaren overdoet. De oliè
fractioneer ik en dan krijg ik allerlei pro
ducten zoals .methaan, propaan, kerosine,
dieselolie of benzine. Het is allemaal heus
simpel", aldus Wallace.
Het exotische experiment van de scheikun
de leraar uit Jackson is reeds lang bekend
in de chemie en door deskundigen zelfs
veelbelovend genoemd. De bouw echter v
de fabrieken naar het model Wallace z
echter enorme investeringen eisen, en bo
vendien slechts een gedeeltelijke oplossing
bieden. Maar dat er serieus in deze rich,
ting naar toepassingen van het huisafval en
een betere, inschakeling van zon, wir
regen wordt gestreefd staat buiten kijf
Een ernstige poging in deze richting i
plan van een onderzoeksteam van de uni
versiteit van Cambridge in Engeland da
volgend jaar-een z.g. zelfverbruikend huis
wil bouwen. Dit huis zal geheel onafhanke
lijk zijn van van buiten komende systemei
als elektriciteit, gas, olie, water er
lering!
Volgens de leider van het team, Alexander
Pike, dragen onze huidige woningen bij tol
de enorme verspilling van energie. „Wj
kunnen ons eigen afval gebruiken o
methaangas uit te winnen waar op gekook
kan worden. Onze baden zijn niet verbeten
sinds het Kreta van Minos. Het grootste ge
deelte van de warmte verdwijnt samen m
het badwater. Wij kunnen de warmte we
opvangen en, het badwater opnieuw gebrui
ken na een recyclingsproces.
Als belangrijkste natuurlijke hulpmiddelen
voor onze energievoorziening ziet Pike zon
en wind, Eii als het allemaal toch tegenvall
dan zal onze levensstandaard er toch niel
zo veel lager worden. Tenslotte zijn zaken
als electrische broodmessen en tandensto
kers geen onmisbare pijlers van ons dage
lijks bestaan.
Pike verwacht met zijn team van biologen,
chemici en architecten eind '1974 met de
bouw van het zelfverbruikend huis te begin
nen dat gefinancierd wordt door de Britse
regering en de industr*-
In dit experimentele huis zullen hoofdzake
lijk een aantal systemen worden gecombi
neerd die vroeger afzonderlik zijn toege
past De voornaamste systemen zijn:
ne-energie om warmte op te wekken, wind
om energie te leveren, regen voor de wa
tervoorziening, ontlasting, afval uit de tuin
en voedselresten voor kookgas en nieuwe
methoden om verloren geraak'te warmte
(gasfornuizen, schoorstenen) en water (af-
waswater, badwater) op te vangen en in de
kringloop terug te brengen.
Als het zelfverbruikend huis op grote
schaal wordt toegepast dan zal volgens de
ontwerpers o.m. een eind komen aan de
groei van steden met hun problemen als
verstopping van riolen, afvoer en vernieti
gen van afval. Volgens schattingen zal te
gen 1Ö84 de helft van.de wereldbevolking in
steden wonen. Deze concentratie van
sen zal ernstige gevolgen hebben voor het
stadsleven en voor ons milieu. Het voor
naamste resultaat yan de ontwerpers van
dit huis van de toekomst is dat nieuwe r
thoden een eind zullen maken aan de gran
dioze energie verspilling. Wij zouden het
jaar 2000 tegemoet kunnen zien zonder een
verslechtering van de huidige levensstan
daard.
t
ZON, WIND EN
AFVAL ZULLEN IN
ENERGIENOOD
MOETEN HELPEN
olieleveranties, moeten nu al 7,5 kilome
ter onder de zeebodem boren of 24 miljoen
ton rots in Colorado uithollen om 50.000
barrels olie te produceren.
De oliemaatschappijen zullen ook nooit
meer hetzelfde zijn. Wat eens de meest vol
ledige industrie van de wereld was - met
dezelfde maatschappij die de olie opzoekt,
produceert, raffineert en uiteindelijk ver
koopt, is nu aan beide kanten opgedeeld en
uitgeknepen. Aan de producerende kan!
zijn ze nu genationaliseerd of opgedeeld
waardoor de producent controle over dl
productie krijgt. In het midden wordt ge
controleerd waar de olie naar toe gaat,
worden de internationale raffinaderij-ope
tics omvergegooid. En aan de consumpti
kant kunnen ze de prijzen niet langer m
controleren, in een tijd waarin ze veel ge
moeten besteden aan het vinden van m
olie. Zowel de producent als de cor
heeft besloten dat de olie te belangrijk
om overgelaten te worden aan de oliem
schappijen.
(Copyright the Guard
Huisvuil: Mogelijk een onuitputbare energiebron voor de toekomst.
Van een onzer redacteuren
De energiecrisis waarin een groot deel van
de wereld is gedompeld heeft het natuurwe
tenschappelijk en ingenieursvernuft bij ve
len doen ontwaken. In Israel en de Ver
enigde Staten wordt geëxperimenteerd met
zonnegeisers, die de zonnewarmte opzuigen
om later het water in huishoudens te ver
warmen. De NASA (Amerikaans bureau
voor lucht- en ruimtevaart) A.E.G. en Sie
mens ontwierpen zonnepanelen van zonne
cellen om de energie die zo overdadig aan
wezig is in het grootste hemellichaam op
efficiënte wijze in te passen in onze ener-
gieproduktie. Maar ook de onderzoekingen
naar het gebruik van de getijdenwisseling
eb-vloed, het omzetten van geothermische
enereie van de aarde zoals dit voorkomt in
vulkanen en geisers, en het temmen van
de waterstofbom, tot energiebron, worden
in versneld tempo voortgezet.
Naast deze voor de hand liggende ontwikke
lingen, die in feite een logisch gevolg zijn
van de technologische ontdekkingen en uit
vindingen in de afgelopen twintig jaar zijn
er ook nieuwe initiatieven naar voren geko
men om te zoeken naar alternatieve ener
giebronnen, die niet afhankelijk zijn van de
traditionele grondstoffen als olie, steenkool,
aardgas, water, wind en kernfusie.
Deskundigen van de universiteit van Ulio-
nois lieten vorige week weten een procedë
te hebben uitgewerkt waarbij steden hun
afval kunnen verwerken tot methaangas,
en daarmee nog geld kunnen verdienen
Volgens het onderzoekteam dat onder lei
ding staat van dr. John Pfeffer, zou uit het
huisafval, alle glas, ijzer en andere mate
rialen moeten worden verwijderd. Uit het
overgebleven afval zou door een gistings
proces methaangas kunnen worden opge
wekt dat als brandstof kan worden ee-
bruikt en koolstofdioxide, dat wordt ge
bruikt bij het vervaardigen van droog ijs.-
Als voorbeeld noemde dr. Pfeffer een stad
van 300.000 inwoners. Deze inwoners zorgen
voor 1000 ton afval per dag. Een kwart
-hiervan is materiaal dat kan worden ge
bruikt voor recycling, 20 a 25 procent is
water. De rest vap het afval levert 125.000
kubieke meter methaan. Als de steden hun
afval gratis bij de fabriek afleveren dan
zou het gas een winst kunnen opleveren
van een tot drie gulden per ton afval.
Een soortgelijk idee heeft scheikunde leraar
Floyd Wallace uit de Amerikaanse stad
Jackson in Michigan, naar zijn zeggen al
twaalf jaar in praktijk gebracht. In een mi-
ni-benzine-fabriekje stopt hij rotte planten
(Van onze correspondent)
De lichten van Europa gaan weer uit. Nu
het olietekort zich doet gelden nemen lan
den ook elders in de wereld - van indu
striële reuzen als Amerika en Japan tot
kleine landen zoals Gabon en Cambodja
noodmaatregelen en bereiden zich voor op
de grote gevolgen voor hun economie.
De huidige oliecrisis is een direkt resultaat
van de oorlog in het Midden-Oosten. Veron
derstel nu eens dat de Israeli's onder druk
van de wereld of uit eigen vrije wil, toe
stemmen in de Arabische eisen en zich te
rugtrekken naar de grenzen van 1967. Ver
onderstel dat de rechten van de Palestij
en hersteld worden tot tevredenheid van
Yasser Arafat en koning Feisal. Veronder
stel ook dat de Saoedi-Arabische minister
van olie Sjeik Yamani, op zijn persconfe
rentie in Londen vorige week gelijk had
toen hij zei dat dit alles in een maand be
reikt zou kunnen worden.
Maar geloof niet dat alles in orde is wan
neer er weer olie geleverd wordt en alles
weer normaal kan worden. In veel opzich
ten was de oktoberoorlog in het Midden-
Oosten eerder een katalysator in de olie-
scheikunde, en verhaastte hij eenvoudigweg
een Arabische reaktie die in ieder geval
toch gekomen zou zijn.
Lang voor de gevechten begonnen, waren
de olieproducenten in het Midden-Oosten al
onrustig. Niet alleen vanwege de Ameri
kaanse steun aan Israël. Maar ook - en
dit geldt voor zowel Arabische als niet-Ara-
bische producenten - door de economische
waarde van olie. Met inflatie over de hele
wereld en herhaaldelijke geldcrises is het
moeilijk om objectief te beweren dat geld
op de bank geen beter bezit is dan olie in
I de grond. Aan het begin van dit jaar leden
I de Arabische staten zware verliezen door
het op en neer gaan van de koersen -
i sommigen schatten dat het verlies opgelo-
pen is tot 4000 miljoen gulden.
1 Dus denken de olieproducenten heel logisch
v dat ze beter niet elke keer de productie
I
kunnen verhogen wanneer de vraag groter
wordt. Zelfs voor Saoedi-Arabie, dat 30 pro
cent van alle oliebronnen bezit, bestaat er
een grens aan dehoeveelheid olie
in de grond - dus waarom zouden ze zo
•snel deze grens bereiken, vooral wan
neer het geld dat ze er voor krijgen zo
snel minder waard wordt? Het argument
wint terrein wanneer je ziet dat de produ
centen meer geld kunnen krijgen voor de
zelfde hoeveelheid olie. Het is duidelijk, nu
automobilisten in Engeland al in de rij
staan voor benzine en in andere landen niet
op zondagen mogen rijden, dat er een ver-
koopmarkt is voor olie. Het doet er niet toe
hoeveel de producent ervoor vraagt, de ge
bruiker zal het moeten betalen.
De Arabische staten hebben dit niet de
laatste maand zo uitgerekend. Zelfs de
meer gematigde Arabische olieproducenten
die tegen het beperken van leveranties wa
ren, beweerden dat alles wat je te doen
had om een verandering in het westen te
weeg te brengen, is de produktie niet ver
hogen.
Onvoldoende
Dus was het belangrijkste deel van de
persconferentie die de Saoedi-Arabische en
Algerijnse ministers van olie vorige week
gaven: het gedeelte waarin Sjeik Yamani
uitlegde wat de Arabieren bedoelen met
een terugkeer naar normale olieleveringen.
Hij maakte duidelijk dat de Arabieren de
produktie weer net zo groot zullen maken
als in september. En dan zal het onderhan
delen beginnen. Want de septemberproduk-
tie is duidelijk niet genoeg om de lichten
van Europa weer aan te krijgen.
De septemberproduktie van de Arabische
olielanden gezamenlijk bedroeg 20,470 mil-
•joen barrels per dag. Sindsdien is de pro
duktie beperkt met vijf miljoen barrels per
dag. Maar zelfs wanneer er weer evenveel
geproduceerd zou worden als in september
zou er een tekort zijn in de wereld - in
Saoedi-Arabië bijvoorbeeld hadden de olie
maatschappijen gehoopt een verhoging to*
9.1 miljoen barrels per dag in te voeren.
De Noordzee kan een goede hulp zijn, maar de meest optimistische schattingen tonen de beperkingen aan.
De septemberproduktie was ook al niet ge
noeg voor september. In die maand waar
schuwden Esso en BP al voor mogelijke te
korten. Nog voor september - en ook dus
voor de oorlog en de topconferentie in Koe-
'weit op 18 oktober - was de produktie ge
daald. Al maandenlang was de Libische
produktie met 30 procent (om economische
redenen) gedaald. De produktie van Koe
weit was beperkt tot ongeveer 3 miljoen
barrels per dag, terwijl er 3.5 miljoen ge
haald kunnen worden.
De oliemaatschappijen hadden gehoopt dat
de produktie van Saoedi-Arabie omhoog ge
gaan zou zijn - omdat koning Feisal als
de vriendelijkste producent beschouwd
werd - van 7 miljoen barrels per dag in
het begin van dit jaar tot 20 miljoen per
dag in 1980.
Goede hulp
Natuurlijk zal de Noorzee een goede hulp
zijn. Maar wanneer de olie tegen die tijd
Europees bezit is, dan zou de produktie
vm 150 miljoen ton in 1980 - op zichzelf
een buitengewoon optimistische en onwaar
schijnlijke schatting - slechts voor 15 pro
cent bijdragen in de verwachte Europese
oliebehoeften.
We zullen dan het Midden-Oosten nog even
hard nodig hebben. Maar hoewel we het
gelag van onze olie zullen betalen, betekent
dat noodzakelijkerwijs niet dat we daarmee
ook zeggenschap over de olie krijgen. Op
zijn persconferentie gaf sjeik Yamani het
definitieve einde aan van iedere hoop op
overeenkomsten voor lange tijd over olie
prijzen. Olie is volgens hem een verbruiks-
artikel en de prijs mag net als ieder an
der verbruiksartikel verrnderen, volgens
de wetter. van vraag en aanbod.
Eerder tot stand gekomen overeenkomsten
kunnen slechts een of twee jaar van kracht
zijn, in plaats van de vijf waartoe besloten
was. Maar zelfs een jaar is nog heel wat
vergeleken met andere verbruiksartikelen.
De Algerijnse minister van olie maakte
duidelijk dat de olieproducenten een „vrije
markt" willen voor olie (hoewel ze een
hechtere prijsstruktuur hebben voorgesteld,
opdat ontwikkelingslanden niet zo zwaar
getroffen zullen worden). Het westen, be
weerde hij, wil alleen een geleide markt
voor olie- „zouden jullie ons laten beslissen
over de prijzen die we betalen voor de goe
deren die we van het westen kopen?"
vroeg hij. Voor de producenten is olie geen
vervangbaar bezit.
Om te zien wat een vrije markt voor de
olie zou betekenen, hoef je alleen maar
naar de gebeurtenissen van de laatste paar
weken te kijken. Nigeria heeft olie kunnen
verkopen voor ongeveer 100 gulden per
barrel, wat net dubbele is van de nieuwe
prijs (die zelf al 70 procent hoger is dan
een paar maanden geleden).Iran. dat van
plan is om wat van haar olie op de open
markt te verkopen, heeft ook al aanbiedin
gen gekregen met 400 procent winst.
Nooit meer hetzelfde
De hele oliesituatie van de wereld zal nooit
meer hetzelfde zijn. Oliemaatschappijen,
die wanhopig op zoek zijn naar stabiele