ANP-index onder honderd Dr. Pluizer vraagt uw aandacht Dammen I m.6 I 1 tjt €11 nr*7" r< mm '1 I s. U t t I \;i i i PAGINA 10 LEIDSE COURANT ZATERDAG 8 DECEMBER 1973 OPLOSSING VORIGE PUZZEL 12,50 Mevr. v.d. Lans, Huize St.-Agnes, Voorhout. f 7,50 J. G. Siecker, Noordwij- kerweg 16, Katwijk a/d Rijn. f 5,00 W. H. v. Steijn, Buys Ballotstraat 43, Leiden. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegezon den. DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK Van onze financiële medewerker AMSTERDAM De energie-cri sis met haar ketting-reactie op onze economie is bepaald niet meer de enige storende factor voor onze beurs. Daar wordt men zich namelijk ook meer en meer bewust dat tal van grond stof fenprij zen de pan uitrijzen. Op de betaalmarkt in Londen worden koper, zink, tin en lood duurder en duurder. Dit jaagt niet alleen de kostprij zen voor de ondernemingen op die grondstoffen verwerken maar het bedrag aan valuta (dollars, ponden) dat nodig is om deze grondstoffen te kopen, wordt natuurlijk ook groter. En hiermee komen wij tegelijker tijd bij het valutaprobleem voor ons land, een nieuw storend element voor de beurs. De noteringen voor buitenlandse valuta stijgen regelmatig (een dollar kost thans plus minus 2,80, niet zo lang geleden was dat 2,50,- enerzijds door de vergrote vraag naar enkele va luta's om grondstoffen te kun nen kopen en anderzijds door het wantrouwen dat het buiten land in onze gulden krijgt: men verkoopt guldens en kooopt hier buitenlandse valuta voor. Dit wantrouwen spruit weer voort uit de vrees dat onze economie door de oliecrisis met haar eco nomische gevolgen een geduchte knauw zal krijgen. Een consequentie van de stijging van de valuta-koersen is dat zij door het tussen de centrale ban ken afgepsroken plafond dreigen te stoten. Om dit te voorkomen moet de Nederlandse Bank va luta verkopen waardoor onze monetaire -eserve kleiner wordt. Het wantrouwen in de gulden heeft ook tot gevolg dat het bui tenland Nederlandse obligaties gaat afstoten waardoor een ex tra druk op de obligatiekoersen ontstaat. Extra, omdat de ten dens tot stijgende rente deze week officieel geruggesteund door de Nederlandse Bank voor een verhoging van het disconto met 1 percent toch al een druk op de obligatiekoersen uit oefende. Bovendien vreest de beurs dat er in het door minis ter Den Uyl aangekondigde pak ket maatregelen tevens een cou ponbelasting zit. Ook dit stimu leert aankopen van obligaties niet. Ter illustratie enkele spre kende voorbeelden. 8 procent Nederland 1969 94: resp. 31 okt., 29 nov. en 7 dec.: 100,—, 96,50, 92,30; 7 pro cent Nederland 1969 94: 92,30, 88,20, ƒ85,00; 8s/4 procent BNG 1970 90: 103,60. 100,—, 92,60; 8procent BNG 1970 95: 102,50, 98,30, 94,70. Het rendement zit door deze scherpe koersdaling thans boven de 9 procent hetgeen het slagen van de 9 prucents ziekenhuisle ning waarop donderdag inge schreven kon worden, onmoge lijk maakt. Emittenten hebben de lening dan ook bijtijds inge trokken. De verhoging van het disconto met 1 percent betekent ook dat de banken het debet rent voor verleende credieten hebben ver hoogd. Dit slaat niet alleen op ondernemers die hierdoor meer moeten gaan betalen, hetgeen de investeringslust zeker niet sti muleert, maar ook op particu lieren die wegens effectenaanko pen debet staan. Deze mensen zitten toch al moeilijk omdat het onderpand (de effecten) voor het opgenomen geld door de dalende koersen minder waard wordt. Zij moeten nu aanzuiveren en dit dwingt nogal eens tot gedwongen verkoop hetgeen de koersdaling weer versterkt. Er zijn nog meer storende facto ren op de beurs gaan inwerken. De Nederlandse Bank heeft deze week een knoop doorge hakt. Door het rentetarief te verhogen hoopt zij de bezitters van guldens ertoe te bewegen deze guldens niet meer in vreemde valuta om te zetten. In financiële kringen had men ech ter op een devaluatie (waarde vermindering) van de gulden gezinspeeld, hetgeen de onzeker heid op de be»rs alleen maar vergrootte. Het is wel begrijpelijk dat de be leggers het niet meer zien zit- ten. Wij staan thans duidelijk voor een periode van teruggaan de conjunctuur maar dan met sterk oplopende prijzen. Het En gelse weekblad The Economist heeft hier al het woord slump- flatie bedacht. Zij die het ergste vrezen (en de beurs is geneigd altijd wat door te slaan) durven niet langer meer te wachten en stappen uit de markt. Er staan mar weinig kopers tegenover en dan alleen tegen lagere koer sen. Het stijgen van Je rente was bovendien niet erg bevoor- delijk voor de kooplust van aan delen. Dit alles zagen wij dan ook duidelijk deze week waarin het algemene ANP-indexcijfer donderdag door de grens van 100 heenschoot en op 99,8 be landde. Vorige week donderdag was het nog 109. De beurs heeft overigens in het verleden veel lagere niveaus gekend. Eind 1971 was de index 86 en midden 1966 zelfs 66. Bij de internationale fondsen werd de grens van 80 doorbro ken (donderdag 79,4) maar hier kwam als extra storende factor het uiterst zwakke Wall Street bij waar het Dow Jones gemid delde voor industrie-aandelen woensdag op 788 belandde. Een maand geleden stond het nog op 920. Bepaald een fikse dailing. Overigens stonden ook andere beursen in de wereld onder ster ke druk. Koninklijke Olie brok kelde inmiddels af tot 83.50 Uni lever tot 112,20, Philips tot 32,20 en Akzo tot 48,70, alles op donderdag. Tot slot nog de scheepvaartsector en de zware industrie. De koersen van Nederlandse scheepvaartunie en Holland Amerika Lijn kenden zich rede lijk handhaven maar Koninklij ke Nederlandse Stoombootmaat schappij raakte 7,- kwijt en Van Ommeren 12,-. Verenigde Machinefabrieken verloor 7.- Rijn Schelde Verolme 20,- en Holec 12,-. Het zijn willekeurige voorbeelden uit de grote reeks van koersda lingen waar we nu al 5 weken mee geconfronteerd worden. De beurs is ervan o'"irtu:gd dat al veel kwade risico s nu in de la gere koersen verdisconteerd zijn maar dit is geen garantie dat de daling niet nog verder zal gaan. Machten buiten ons om beslissen hier thans over. HORIZONTAAL: 1 ligplaats v. schepen 5 schrijfkamer 10 kleur 14 slaapplaats 15 meubelstuk 16 geestelijke 17 woonschip 19 oude maat 20 pad 21 luiaard 24 gebogen been 25 riv. in Italië 27 veerkracht 28 de maat nemen 29 aanwijzend, vnw. 31 denkbeeld 34 redactie (afk.) 36 tijdelijk gebruik 37 onderricht 38 hoofddeksel 40 lusthof 43 poging tot koop 44 straatwijsje 46 voorstel 47 Oostzeehaven 49 weeksappig 51 boom 52 huisgoden (Myth.) 54 ketting 56 cijfer 57 briefaanhef 58 bacterie 59 noot 61 vuurpijl 63 vogel 64 ingebeeld meisje 65 besef 67 teleurgesteld 69 middag 72 pl. in Duitsland 75 bergplaats 77 waagstuk 78 koffer 80 vrucht 83 onvruchtbaar 84 gerucht 86 mestvocht 88 plaats 90 vogel 92 voorschrift 93 scharnier 94 nobel 97 bevel 99 zeepwater 101 pers. vnw 102 pausennaam 103 verborgen 104 getand muurwerk 105 ruzie 106 godin 107 afscheiding 108 een weinig 110 pl. op de Veluwe 111 omroepvereniging 113 hierheen 114 troefkaart 115 recht stuk v.e. vaart 117 schrijfbenodigdheid 119 stuur 123 Russisch meer 125 nuttige dieren 127 kaarsdrager 130 negerwijk van New York 132 voorschrift 134 derhalve 136 roofvogel 138 bezit 139 familielid 142 pl. in Groningen 144 viervoeter 145 bevel 147 verdicht verhaal 150 takje 151 pl. in Afrika 153 bijvoorbeeld 154 woonschip 156 vervaardiger 158 terdege 159 kerkelijke straf 160 Europeaan 162 kleurling 164 dagblad 165 haarlok 166 herkauwer 167 figuur uit een boek v. J. Verne 168 razernij 169 projectieplaatje 170 faam 172 voorzetsel 175 uitgestrekt 176 voor 177 gerief 179 wandversiering 181 deel v. d. bijbel 183 vragend vnw 184 vogel 186 nageslacht 187 lidwoord 188 bitterheid 190 wilde stier 191 rondwentelend lichaam 192 houding 193 gewas 194 eert. titel v. e. Rus sisch burgemeester 195 strijdgewoel VERTICAAL: 1 onderwereld 2 ten bedrage van 3 gast 4 spijker 5 paardje 6 overal 7 familielid 8 toegankelijk 9 knaagdier 10 vrouw, roofdier 11 meer in Amerika .12 bevel 13 pl. in Noord-Brabant 14 tussenkomst, hulp 18 beroep 22 pl. in Noord-Brabant 23 onbep. vnw 26 voorspoed 30 Germ, godheid 32 lidwoord 33 nachtverblijf 35 insekt 36 masker 38 onvrij 39 vordering 41 deel v. e. schip 42 deel v. Afrika 45 vordering 46 Schotse naam 48 waterdoorlatend 50 fortuin 52 zoutloos 53 rekening 55 pl. op Ameland 58 bewaarpl. v. vis 59 af en toe 60 verbond 62 vogelwoning 64 deel v. d. hals 65 familielid 66 zwemvogel 68 weg 70 bijwoord 71 vreemde munt 72 het Romeinse rijk 73 achter 74 tijdvak 76 bestuurder v. Venetië 78 familielid 79 koppelriem 81 titel 82 te zijner plaatse 84 vallende ster 85 vermaak 87 geneesmiddel 88 dicht oerwoud 89 scheik. verbinding 91 kaartspel 93 helper v. e. dief 95 puntige uitwas 96 taille 98 meisjesnaam 100 kostuum 101 plant 102 watering 107 koningin der goden 109 spraak 112 pluim 113 gevierd persoon 116 Ind. oprolbaar zonne scherm 118 pl. in Rusland 120 riv. in Azië 121 geliefde van Zeus 122 in zee lopend gebergte 124 voormiddag 125 bijeenkomst 126 ik 128 vogel 129 toespraak 130 inwendig orgaan 131 regeringsreglement 132 groei 133 tegemoetrijdende auto 135 gehoororgaan 137 brandbaar koord 138 raamscherm 140 masker 141 soort stof 143 autopech 144 spinneweb 146 vlaktemaat 148 echtgenoot 149 telwoord 151 iedere dag 152 kleefstof 153 pl. in Frankrijk 155 peulvrucht 157 belemmering 158 spoedig 159 zoet, lief 161 wolvlokje 163 dief 164 vogel 165 waterdiepte 171 schreeuw 173 bijenhouder 174 walm v. e. lamp 176 vis 177 eter 178 vrucht 180 vorstentitel Oplossingen vóór dinsdag 12.00 u. 's middags, onder vermeldin» van „Puzzel 117", zenden aan: Leidse Courant, Postbus 11, Leiden. Het onderstaande spel kwam on langs voor in een viertallenwed- strijd in de Promotieklasse tus sen de teams van B.O.C. (Bloe- mendaal) en U.S.S (Amster dam). Aan beide tafels gingen de noord-zuidspeleTs in een vier hartencontract een down, maar een analyse achteraf wees uit, dat het spel meer mogelijkheden bevatte dan de spelers vermoed den. Beide westspelers openden het spel met 1 schoppen, de Bloemer.daalse noord volgde met twee harten, ooet bood twee schoppen, zuid vier harten, waarna werd rondgepast. De Amsterdamse noord gaf na een West gever. O-W kwetsbaar. NOORD 8 4 V V B 10 7 3 OH7 A V 10 4 WEST OOST A 9 7 5 2 VB63 9786 O O A V 9 5 OB 10 643 H 3 B985 ZUID H 10 OAH 9 5 4 2 O 82 762 schoppen een informatiedoublet, DOOR W. LEURS oost twee schoppen, zuid vier harten, einde. De Bloemendalers waren van het begin af kansloos: oost startte met schoppenvrouw, OW maakten twee schoppenslagen, ruitenaas en tenslotte een kla verslag. Aan de andere tafel moest west echter uitkomen en dat gaf meer problemen. Hij verkoos ruitenaas en ver volgde in de tweede slag met klaver 3. Toen Zuid hierop de 10 in noord legde was het met hem gebeurd. Oost nam met de boer en vervolgde met een schoppen vrouw, een down. Zuid staat in de tweede slag voor een dilem ma: als oost schoppenaas heeft, mag hij een klaverslag verliezen en is de dubbele snit aangewe zen. Heeft west echter schoppen aas, dan moet getracht worden te voorkomen dat oost aan slag komt. Dit laatste is practisch onvermijdelijk als oost klaver heer bezit, temeer omdat oost dan zeer waarschijnlijk schoppen aas niet heeft, want anders zou west kwetsbaar op 11 punten hebben geopend. Zuid moet er dus van uitgaan dat west kla verheer heeft en in de tweede slag de vrouw (of het aas!leg gen. Het eerste foutje? Vervol gens incasseert zuid ruitenheer. haalt de troeven, eindigend in eigen hand en speelt klaveren na. West speelt de heer bij en zuid moet hem die slag laten houden! Zoals het spel ligt, moet west nu in de dubbele re nonce (noord troeft, zuid schop pen weg) of schoppen spelen, waardoor zuid schoppenheer en zijn contract maakt. Zou west nog klaveren kunnen spelen, dan is het nog vroeg genoeg om een beslissing te nemen: snijden op de boer of spelen op een 3-3 zit- sel. Het allereerste foutje werd echter door west gemaakt: als hij uitkomt met een kleine (sic!) ruiten, krijgt oost een entree om door de schoppen heen te spelen (een troefkaart en het duiken van de eerste rui tenslag geeft hetzelfde resul taat). Het baat zuid niet, eerst twee klaverslagen te maken, omdat oost dan klaverboer kan incasseren, alvo.ens schoppen te spelen. En tens'otte het aller laatste foutje oost-west verzuimden met hun 18 hoge kaartpunten de onverliesbare manche in schoppen te bieden. Daar zuid nooit aan slag kan ko men, worden er zelfs 11 slagen gemaakt: vijf schoppens; vier ruitens en twee ingetroefde har tens. DOOR FREEK GORDIJN In de afgelopen nationale club competitie vestigde het Rotter damse Het Oosten de aandacht op zich door in de ereklasse het gerenommeerde Twente's Eerste in eigen huis met niet minder dan 13—7 te kloppen. Aan het zesde bord van deze wedstrijd werd een partij gespeeld die in damtermen gesproken een dra matisch verloop had voor de Twente's Eerste speler drs. L. Lyklema die met zwart zijn 15e zet 1—7 genadeloos zag afge straft door Fokke de Jong. In de diagrampositie had zwart als laatste 15. 1—7? gespeeld. Zwart was er blijkbaar van uit gegaan dat hij zijn korte vleugel toch wel kon ontwikkelen omdat wit nu wel moest vervolgen met B S3 SS M IE 9 m m r: m E if 38 IK fi R a a m a c q - «s e>: fa- a p f>. v 'Q P p a e; b e a 34-29 of 34—10 of 27—22. Maar hij had in het geheel geen reke ning gehouden met wits 16. 28— 22! Zwart kan niet meer 12—17 spelen wegens 27—21, 17x28, 33x22, 26x28 en 34—29. Op 24— 29, 33x24, 28x29 komt wit met 35—30 en vervolgens de aanval door 39—33 die door zwart niet gepareerd kan worden met 12— 17 omdat dan weer 3429 na komt. In de positie in het dia gram gaat ook niet: 16—21, 27xi6. 18x27, 31x22, 12—18, 32— 27. 23—28 wegens 27—21, 26x17, 3429, 18x27, 33x31, en wit wint een stuk. In de partij ging het verder met 16. 9—14; 17. 34—29, 23x4: 18. 40x29, 4—9; 19. 45—40, 5—10; 20. 40—34, 20—25; niet 19—23 wegens 33-28. 21. 29x20. 15x24; 22. 34—30, 25x34; 23. 39x30, ook de zwarte lange vleu gel is nu in wits greep. 10—15; hier had zwart sterker 14—20 en 914 kunnen spelen. 24. 4439, 15—20; nu kon 14—20 niet we gens wit 27—21 en daarom moest zwart overgaan tot de veel zwakkere tekstzet25. 3934, 20—25; 26. 43—9, 14—20; 27. 50—44, 9—14; 28. 4843. 3—9; 29. 44—40, en zwart is geheel vastgelopen en zal een stuk moe ten verliezen, 1823; voor wit was het zaak niet 33—28 te spe len omdat zwart dan wel via 1823 kon ontsnappen. 30. 22 18, 13x22; 31. 27x29, dreigt 29- 23, 12—18; op nu 29—23 volgt 18x29, 34x23, 25x45, 32. 32—28, 9—13; 33. 38—32, op 28—23, 19x28, 30x10, kan zwart 20—24, 7—12; 34. 43—38, 16—21; 35. 31 -27, 11—16; 36. 27—22, 18x27; 37. 28—23, 19x28; 38. 30x10, 26— 31; 39. 37x17, 28x48; zwart is toch nog op dam gekomen. 40. 33—28. 12x21; 41. 28—22, 27x18; 42. 39—33, 48x30; 43. 35x15, 13— 19; zwart geeft het nog niet op. 44. 10—5, 25—30; 45. 5x3, 30—34; 46. 3x26, 34x45; 47. 38—32, 6—11; 48. 32—27, en hier gaf zwart het op. De stand in het tweede diagram kwam voor in de partij tussen Ton Sijbrands met wit en Frank Drost en is uit de wedstrijd RDG-Huizum. Wits laatste ze', was hier geweest 51. 29—23. Het verdere verloop was: 51.-. 6—11; 52. 30—24, 11—16; 53. 44—39, 8- 12; 54. 39—34, 12—17; 55. 38—33. 17—21; 56. 34—29, 9—14; 57. 24 —19, 21—27; 58. 19x10, 15x4; 59. 23—19, 27—32; 60. 19—13, 32—37; 61. 13—8, 22—28; waarom niet 22—27-31 en 3741. 62. 33x22, 26—31, 63. 36x27, 37—41; 64. 8— 3, 41—46; 65. 22—18, 46—28, 66. 3—26. 28—44; 67. 29—23, 44-40; 68. 26—3, 4045? 69. 27—21. 16x27; 70. 18—13, en zwart gaf het op. De driekamp om de twee reste rende plaatsen in het kandida tentoernooi eindigde in Portoroz met het resultaat: Portisch 5,5 Poloegajewski 3,5, Geiler 3,pun ten. De 48-jarige Geiler, die reeds zesmaal aan een kandida tentoernooi deelnam, moest dus afhaken. De duels voor het vast stellen van Fischers uitdager zullen uiterlijk half januari '74 een aanvang ner.ien. In Puerto Rico zullen Spas ky en Byrne de degens kruisen, Petrosjan zal het in Palma moeten opnemen met Portisch, Mecking zal het tegen Kortschnoj in de Verenigde Sta ten zwaar te verduren krijgen en Karpov moet in Rusland de strijd aanbinden tegen Poluga- jewski. Er worden maximaal 16 partijen gespeeld. De tweekam pen om de halve finale moeten uiterlijk 15 april 1974 beginnen en de finale begint uiterlijk 15 september 1974. Er wacht ons een boeiend schaakjaar. Wit: Geiler (USA) Zwart: Poloegajevski (USSR) Gespeeld in de driekamp te Portoroz 1974 Siciliaans 1. e2e4, c7—c5 2. Pgl-f3, d7d6 3. d2d4, c5xd4 4. Pf3xd4, Pg8—f6 5. Pbl—c3, a7a6 6. Lel—g5, e7e6 7. f2—f4, Pb8—d7 8. Ddl—f3, Dd8—c7 9. 0-41-0, b7—b5 10. Lfl—d3. (Volgens recente analyses is het alternatief 10. e5 alleen maar voldoende voor een gelijk spel. Men zie 10. e5. Lb7 11. Dh3, de5: 12 Pe6:fe6; 13. De6: t, Le7 14. Lb5:ab5: 15. Pb5:, Dc6 16. Pd6:Kd8 17. fe5:Kc7 18. Lf6:, Pd6:t, Kd8 17. fe5:, Ta2: 20. Pb7: Talt 21. Kd2. Dg2:t, 22. Kc3. Dc6t en remise door eeuwig schaak). 10Lc8—b7 11. Thl—el. Dc7b6: DOOR W. J. MUHRING tt til L'i A ;V A:° AH m V. Stelling na 11Dc7b6! (Zeer beslist een verbetering. Op 11. ...h6 volgt 12, Dh3 en na 11. Le7 is 12. Dg3 razend sterk, zoals bleek in de 15e matchpartij Spassky-Fischer. Tenslotte na 11. ...b4 12. Pd5!) Wit: Kcl, Df3, Tdl. Tel. Ld3, Lg5, Pe3, Pd4 pi: a2, b2, c2, e4, f4. g2, h2 Zwart: Ke8. Db6, Ta8. Lb7 Lf8, Pd7, Pf6 pi: a6, b5, d6, e6. f7. g7, h7 12. Pd4xe6. (Een offer, dat echter blijkens het vervolg, niet goed is. Juist was 12. Pb3. Op te merken valt nog, dat Geiler over de foutieve tekstzet een uur lang nadacht) 12. ...f7xe6 13. Df3—h3, e6—e5 14. Pc3—d5, Lb7xd5, 15. e4xd5. 0—0—0. (Zwart staat nu gewonnen) 16. Ld3, f5, Kc8—c7 17. Tel—e3, b5—b4: 18. f4xe5, d6xe5 19. Lf5xd7, Td8xd7 20. Te3xe5, Lf8d6, 21. Te5e6, Th8—f8, 22. Kcl—bl, Pf6xd5. (Met d egemene dreiging 23 Pc3t. Na 23. Td5: beslist 23 Tflt. 24. Lel, Tel: t 25. Kcl: Lf4t 23. Dh3b3, Tf8—f5 24. Lg5—h4. Db6b5 25. Te6—el, Tf5—e5 26. Lh4g3, Te5xel, 27. Tdlxel, Ld6xg3 28. Db3xg3t Kc7—b7 29. a2—a3, a6—a5, 30. a3xb4, a5xb4 31. Dg3—f3, Db5c6 32. Df3—f5, g7g6 33. Df5—f3, Td7—c7, 34. Df3—d3, Dc6c4 35. Dd3—dl, Tc7—f7 36. Ddl—d2, Tf7—d7 37. Dd2—f2, b4b3 38. c2xo3, Dc4xb3 en wit gaf zich gewon- SCHAAKRAADSEL In de partij Silberstein—Toek- makov gespeeld in het zonetoer- nooi te Bakoe 1973 ontstond de onderstaande positie met zwart aan zet. De bijzonder talentvolle Rus slaagde erin de juiste voort zetting te vinden en Silberstein met een fijne kombinatie om zeep te helpen. Een fraai schaak raadsel! Wit: Kgl. Ddl, Tbl, Tfl, Lb2, Lg2, Pf3; pi: a4. c4, cï. e3, f2, g3. h2 Zwart: Kg8, Dd7, Td8, Te8, Lg4, Lg7, Pc6, Pe4; pi: a5, b7, Zwart aan zet en wint d4, f7, g5, h6. Zwart won als volgt: 1. Pf2:Ü 2. Kf2: (Op 2. Tf2: bes'lst 2. de3: 3. Dd7:, ef2:t) 2de3:t 3. Ke8 (Anders volgt 3. e2) 3Df5: 4. Del, Dd3t op gegeven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1973 | | pagina 10