HUISARTSENV A AARDIG
HEID EN COMPETENTIE
WORDEN ONVOLLEDIG
BENUT
„Elisabeth is een goed
ziekenhuis, het heeft
me niet zieker gemaakt"
Stuur de
patiënten in
het weekend
naar huis
stad
Traumatologie - eerste
li jus - gezondheidszorg?
De bokser van
Shantung
Lady sings
the blues
Harry in
your pocket:
Organization
VRIJDAG 16 NOVEMBER 1973 LEIDSE COURANT
Gynaecoloog dr. H.A.L.M. Mudde:
LEIDERDORP Huisarts G. de Jong, keel- neus-
en oorarts dr. W. A. Dankbaar en internist L. A.
G. A. Voermans gaven een „drieluik" over „de
patiënt en het ziekenhuis", over opname en ont
slag. Volgens dokter De Jong kan voldoende zelf
vertrouwen van een huisarts een aantal opnames
en verwijzingen voorkomen, ofschoon de gang
van zaken in een praktijk, waar een zg. laag ver
wijzingspercentage niet de optimale hoeft te zijn.
De procedure betreffende verwijzing, opname en
overdrachtgegevens (tussen huisarts en specia
list) is niet altijd volmaakt. „Wij kunnen hier
voor niet uitsluitend de huisarts aansprakelijk
stellen; wel de werksituatie en de praktijkge
woonten waar de huisarts in de loop der jaren in
is verzeild, of van vorige generaties artsen heeft
geërfd. De artsenstand, zeker de groep hulsart
sen, heeft een optimale werksituatie niet goed be
waakt", aldus dokter De Jong.
„Terwille van de kwaliteit van hun werk had dit
beter moeten gebeuren. Vervolgens is het aantal
huisartsen te klein. Als wij 2500 patiënten per
arts als gewenst aantal stellen, dan zouden er op
dit moment ruim 5900 huisartsen nodig zijn i.p.v.
de huidige 4400. Als de verschillende wensen aan
gaande de huisarts en zijn werkterrein ook nog
moeten worden vervuld, kom ik tot een aantal
van 6500", zei dokter De Jong: ,,de huisartsen
gaan gebukt onder meer werk dan zij redelijker
wijs aan kunnen". Samenvattend stelde hij, dat
de huisartsenvaardigheid en competentie onvolle
dig worden benut en dat de specialisten zeer veel
huisartsenwerk doen. Door de gegeven aantallen
huisartsen en specialisten dreigt dit te worden
gecontinueerd. Het zg. huisvestingsbeleid in
vele gemeentes is een belemmering voor vesti
ging van artsen, ook als ze dringend nodig zijn.
Dr. Dankbaar besprak de weg waarlangs de zie
kenhuisopname geschiedt. Bij de beslissing tot
opname staat centraal, dat onderzoek of therapie
naar het oordeel van de specialist een verblijf in
het ziekenhuis noodzakelijk of gewenst maakt.
„Hierbij kunnen naast zuiver medische ook ande
re factoren een rol spelen. Meer of minder ruime
beschikbaarheid van bedden, sociale omstandig
heden van de patiënten, verzekering, aandrang
van de huisarts e.d.". Dr. Dankbaar wees erop,
dat behalve huisarts en specialist nog een derde
categorie medici bij de beslissing tot opname is
betrokken: de verzekeringsgeneeskundigen. Zn
zal de adviserend arts van de ziektekostenverze
kering uit hoofde van zijn taak allereerst geïnte
resseerd zijn in de financiële consequenties van
de opname. Ook zal er tussen adviserend arts en
specialist verschil van inzicht kunnen bestaan
over de wenselijkheid van een opname, b.v. bij
goedkopere poliklinische tegenover organisato
risch vlotter verlopende klinische analyses.
,Een patiënt dient uit een ziekenhuis te worden
ontslagen zodra zijn verblijf aldaar uit medisch
oogpunt niet meer noodzakelijk is. Over wat me
disch noodzakelijk is, kan echter verschil van
mening bestaan, niet alleen tussen specialist en
adviserend arts, maar zelfs tussen twee specialis
ten uit hetzelfde vakgebied. Wanneer ook nog an
dere dan zuiver medische factoren in het ontslag
beleid meespelen is het begrijpelijk", aldus dr.
Dankbaar, „dat er ten aanzien van verpleegduur
en toestand van patiënt bij ontslag grote ver
schillen bestaan. Het lijkt me gewenst in opna
me- en behandelingsbeleid een zekere standaardi
satie na te streven. Meer dan nu het geval is zal
de huisarts dan bekend zijn met de consequenties
van zijn vraagstelling bij verwijzing, wat ook
zijn voorlichting aan de patiënt ten goede komt".
Internist Voermans haalde in zijn inleiding over
het ontslag van de patiënt de betrekkingen tus
sen het Elisabeth en het Academisch ziekenhuis
(met een aantal super-afdelingen) aan. Superaf
delingen komen ook ten goede aan het weten
schappelijk onderwijs, maar niet zozeer aan de
relatie tussen specialist en patiënt. „Met nadruk
willen wij erop wijzen, dat het privé-karakter
van het Elisabeth-ziekenhuis een waarborg moet
blijven voor bescherming van de patiënt tegen
overmatig en overbodig onderzoek".
Het Elisabeth-ziekenhuis kent tot nog toe geen
klasseafdeling; particulier en fonds-verzekerden
worden verpleegd en behandeld op de afdeling
waar het specialisme huist. Niet iedereen zal
daar even gelukkig mee zijn. Daarom zal voorlo
pig aan alle patiënten bij ontslag een formulier
worden overhandigd, waarop alle wensen en
eventuele klachten kenbaar gemaakt kunnen wor
den. „Zo hopen wij ons in de toekomst een beeld
te kunnen vormen van de werkelijke behoeften",
aldus dokter Voermans.
Forumdiscussie niet vele facetten
Leiderdorp Het kostenelement in de gezondheidszorg nam
een voorname plaats in tijdens de forumdiscussie aan het ein
de van het Elisabeth-symposiium. Het forum (de inleiders
plus huisarts Van Riet) met prof. dr. Dijkhuis aan het hoofd
en het stuur kreeg verschillende „oplossingen" te verwerken.
Ook kreten als „Straks zijn er alleen nog maar intensive care
en operaties in het ziekenhuis, anders wordt het te duur". Be
pleit werd b.v. het inrichten van hotelachtige ambulatoria of
transistoria. Die zouden goedkopere lig-kosten met zich mee
brengen dan een ziekenhuis. Maar anderen betwijfelden dit of
ontkenden het zelfs. Verder werd gesuggereerd, patiënten in
het weekeinde (om piek-belastingen te verminderen) naar
huis te sturen.
Nog veel meer onderwerpen kwamen aan bod. Zoals de „se
cond opinion", het elkaar consulteren van twee artsen. Een
oude, later in onbruik geraakte gewoonte, die toch weer in
zwang gaat komen, vnoral in de groepspraktijken waar men
de „second opinion" prijst om het leer-effect: „zo zie je weer
eens wat meer". De relatie huisarts-specialist kreeg nogal
wat kritiek te verwerken. Zo werd o.a. het te lang uitblijven
van de definitieve ontslagbrief aan de huisarts genoemd. Vol
gens dokter Voermans is die tijd evenwel voorbij. Er waren
artsen, die om die slechte relaties al verwijzingen naar be
paalde ziekenhuizen hadden gestaakt. Door het niet „klikken"
tussen specialist en huisdokter kunnen er zelfs communica
tiestoornissen ontstaan die ernstige gevolgen voor de patiënt
kunnen hebben. Huisartsen, zo werd gesteld, horen soms
maandenlang niets over een onder behandeling zijnde patiënt
(„ik lees meestal in de krant, dat mijn patiënt dood is.
zo getuigde een veronachtzaamd huisarts).
Een (anonieme) vragensteller wilde weten „waarom een huis
arts was uitgenodigd voor een inlelJing terwijl hij bekend
staat als een uitgesproken voorstander van abortus". Daar
door was een aantal artsen weggebleven, „omdat zoiets in
een katholiek ziekenhuis niet te pas komt". Over dit onder
werp werd verder niet meer gesproken.
Aangaande de verloskundige zorg kwamen we te weten, dat de
vier Sassenheimse huisartsen besloten hebben, niet meer poli
klinisch te laten bevallen. Dat gebeurt nu thuis, ofschoon dar
z'n nadelen heeft „als vrouwen onder onze handen toch in een
ziekenhuis willen bevallen". In Noordwijkerhout verrichten de
artsen geer bevallingen meer; alles gebeurt hier door ge
waardeerde verloskundigen. In Sassenheim daarentegen doen
verloskundigen slechts een kwart van de bevallingen. Een
heel verschil tussen twee buurgemeenten.
LEIDERDORP De plaats van
de gezondheidszorg in het alge
meen stond centraal op een
symposium ter gelegenheid van
het officieel in gebruik stellen
van het St. Elisabeth-ziekenhuis.
In vroeger tijden was een sym
posium drinkgelag maar de
wetenschappelijke bijeenkomst
van gistermiddag, in de toneel
zaal van de woonflat droeg een
geheel ander karakter. Niet dat
het een droge boel was. O nee.
Als er een stel artsen bij elkaar
zit, rolt een specifieke humor
door de rijen.
Men maakte er overigens geen
potje van, want er waren se
rieuzere zaken aan de orde dan
alleen dood en leven. Bijna 200
huisartsen uit de gehele regio
en specialisten hoorden inleidin
gen, die door stafleden van het
ziekenhuis en enige bereidwilli
ge hu sartsen waren voorbereid
en waaraan later, in een forum
discussie or.der leiding van prof.
dr. H. J. P. M. Dijkhuis kriti
sche beschouwingen werden ge
wijd. Dit was volgens de vrou
wenarts C. H Otto, voorzitter
van de medische staf, dan ook
de opzet van deze meeting, die
verder ging dan een droge na
scholing van huisartsen: alles in
het belang van de patiënt.
Algemeen directeur mr. J. G.
Bergmeijer ging nog eens een
keer vrij uitvoerig in op het hoe
en waarom van de nieuwbouw.
Hij sprak van de groei van een
verouderd ziekenhuis naar een
modern medisch apparaat met
een streekfunctie. Al jaren gele
den ontstond de noodzaak van
een nieuwe, grotere opzet. Mr.
Bergmeijer herinnerde eraan
hoe de gemeente Leiden „het
Elisabeth" in de kou moest la
ten staan omdat men geen dui
delijkheid kon verschaffen over
de kosten t.b.v. de ontsluiting
van het aan te kopen terrrein
aan de Haagweg. Er moest met
Leiden worden gekapt, omdat de
bouw snelle voorgang moest vin
den.
De bevolking van de 24 gemeen
ten in de regio telde in 1950
253.384 zielen, in 1965 waren het
er 322.670 en in 1980 wordt een
aantal van 392.800 voorzien. Per
1 jan. '72 was het aantal 370.126.
Een ontwikkeling die niet ver van
de prognose ligt. „Er is vastge
steld", aldus de heer Bergmeij
er, „dat volstaan kan worden
met ruim drie bedden per dui
zend zielen in dit gebied. Het
aanwezige aantal bedden in de
regio is thans te groot, maar
dat is ook landelijk het geval.
Wij hopen op steun en advies
vanuit de beleidsvoorbereiden-
de hoek om uit bepaalde situa
ties te kunnen geraken". Een
nare omstandigheid noemde
mr. Bergmeijer het feit dat het
ziekenhuis ruimte (poliklinie
ken) moet verhuren aan eigen
mensen, ook daar moet veran
dering in komen. In elk geval
kon hij besluiten met éen vari
ant op een gezegde uit de me
dische wereld: „Ons ziekenhuis
is een goed ziekenhuis, het heeft
me niet zieker gemaakt".
Huisarts G. A. de Bruyne:
LEIDERDORP „Door de toename van het verkeer stijgt het aan
tal verkeersslachtoffers. Het zal duidelijk zijn, dat de patiënten met
vele en uitgebreide verwondingen in de ziekenhuizen dienen te wor
den behandeld. Het is echter geheel en al de vraag of alle patiënten
met een gering ongeval, op de polikliniek traumatologie, eerste hulp
dienst, ongevallendienst of hoe men deze polikliniek ook wil noe
men, thuishoren", aldus de chirurg dr. E. M. Vroom in zijn sympo
sium-inleiding.
De situatie in de regio is. dat ca. 25 pet. van alle patiënten, die gedu
rende de 24-uursdienst in het St. Elisabeth-ziekenhuis op Traumato
logie komen, door de huisarts geholpen kunnen worden. Zo is geble
ken. Het is een landelijk probleem, waarvoor iedere regio zijn eigen
oplossing zal dienen te vinden. Dr. Vroom gaf ter overweging, dat
er duidelijke afspraken gemaakt moeten worden, welke patiënten
wel en welke niet naar de polikliniek traumatologie dienen te ko
men. Het publiek moet hierover worden ingelicht. Het inrichten van
een centrale post van de EHBO in samenwerking met de huisartsen
verdient nadere bestudering. De continu bereikbaarheid zal hierbij
een belangrijk probleem vormen. Wellicht kan deze post bemand
worden door toekomstige huisartsen onder leiding van een ervaren
medicus. De acute opnames dienen, aldus dr. Vroom, losgekoppeld
te worden van de ongevallendienst.
Deze week in de
Leid se bioscopen
LEIDEN De Leidse bioscopen brengen de komende week
vier nieuwe films. De meest in het oog springende zijn „Lady
sings the blues" in de Luxor en „The Organization", die ge
draaid wordt in de Lido. Opvallend al was het alleen al door
de respectievelijke „starring-figures"; Diana Ross en Sidney
Poitier. Diana Ross tracht de blueszangeres Billie Holiday uit
te beelden en Sidney neemt het als dwarsligger op tegen de
in de titel genoemde organisatie. De film .Harry in your poc
ket" met als Nederlandse titel „Pas op voor zakkenrollers"
moet de lachers naar de Studio trekken en de liefhebbers van
het alles vernietigende gooi- en smijtwerk kunnen weer te
recht in de Rex. waar „De bokser van Shantung" laat zien
hoe je een hele stad kunt terroriseren.
Blijven er twee prolongaties over: in de Trianon klimmen Rijk
de Gooyer c.s. nog steeds Naakt over de Schutting en het
verblijf van „Once upon a time in the West" in de Camera
wordt evenredig aan de lengte van de film zelf. En terecht.
Shanghai
siddert
voor twee
vuisten
REX Er zijn in de Oosterse
vechtfilms, die momenteel
aan de lopende band gepro
duceerd worden, al heel wat
ongelooflijke staaltjes van
protserige krachtpatserij
vertoond. Als je tegenwoor
dig maar een klein beetje
karate onder de knie of in de
'vuist hebt kun je het in een
film opnemen tegen desnoods
een man of twintig.
Als de scenario-schrijver dan nog een geluidsbandje aan elkaar
weet te plakken met veel onverstaanbare kreten en krakende
botten, dan kun je verzekerd zijn van een groot publiek, dat
met wijd open mond en ogen op de stoelen a.h.w. mee zit te
vechten voor het geval de held het toch niet mocht redden.
„De bokser van Shantung" is een van die meeslepende hel
den. Begrijpelijk als je ziet op welke manier hij de hele stad
Shanghai laat sidderen voor zijn allesverpletterende vuisten.
Het „spektakel" heeft weer alle bekende ingrediënten. Een
pikant detail daarbij vormen de wapens die op een gegeven
moment gebruikt worden, n.l. hakbijlen. Een fors middel om
weer veel bloed te laten.
Dehuut
Diana Ross
in film
LUXOR Als actrice maakt
Diana Ross helemaal nog
niet zo'n slecht debuut in
„Lady sings the blues",
maar er komt meer voor kij
ken om iemand als Billie Ho
liday uit te beelden. Deze
jazz-zangeres, die als „Lady
Day" beroemd werd, over
leed In 1959.
Toen kwam er een eind aan een leven dat steeds meer een ge
vecht tegen verdovende middelen was geworden. Regisseur
Sidney Furie is er niet in geslaagd om Billie Holiday als
mens en zangeres uit te beelden. De figuür van Diana Ross
treedt teveel op de voorgrond. Te weinig komt de werkelijke
inhoud van het boek van Billie Holiday, aan de hand waarvan
de film is gemaakt, naar voren: het leven in Amerika van
een twintigtal jaren geleden voor een negerin, die opgroeit in
armoede, zich met haar stem opwerkt, en toch weer in diepe
ellende eindigt. Maar voor wie Billie Holiday niet kent,
brengt Diana Ross het toch wel aardig.
Te simpele
film
STUDIO - „Een paar dagen uit
het leven van een zakkenrol
ler", had een betere titel ge
weest voor dit product waar
in James Coburn een hoofd
rol speelt. James speelt zijn
rol als „maestro-roller" ze
ker wel aardig, terwijl ook
Walter Pidgeon niet onver
dienstelijk acteert, als zijnde
zijn vriend en helper.
Het hoofdduo van de film - Ray en Sandra, respectievelijk ver
tolkt door Mike Sarrazin en Trish van Devere - speelt echter
bijzonder zwak. Juist hun rollen boden alle perspectieven,
maar beiden zijn er niet in geslaagd om nu net dat raffine
ment er tegen aan te gooien. En dat is eigenlijk wel het man
co van deze film: het is allemaal wat te simpel. Geraffineerd
zijn is het motto van een zakkenroller (deze film gaat over
niets anders) en dat moet dan natuurlijk wel naar voren ko
men, ook al speel je de amateur. Het gegeven is niet slecht,
dus daar ligt het ook niet aan. Maar om kort te zijn: Een
aanstaand zakkenroller en een „liefhebber" sluiten zich aan
bij een vermaard duo om samen „zaken" te doen. Er loopt in
den beginne natuurlijk het een en ander spaak, maar allengs
worden de amateurs gevonden. Alles Is toch gedoemd te mis
lukken, want eerSt wordt de oude meester gepakt, terwijl
daarna de chef zich opoffert ten koste van de jongere genera
tie. Die jongere generatie blijft achter, wetend dat ze het nu
zelf moeten gaan maken. Dat hadden ze echter in de film al
lang moeten doen, maar daar hadden we het al over.
Boeiend
politie
verhaal
LIDO - In de nieuwe film van
Sidney Poitier, die weer de
rol vervult van luitenant
Tibbs, wordt een langzamer
hand bekend gegeven ge
bruikt. Tibbs, die zelf bij de
moord-brigade is onderge
bracht, komt in aanraking
met de niets en niemand ont
ziende handelaren in ver
dovende middelen.
Zes jongelui, die allen vrienden of familieleden hebben verloren
aan de drugs, willen op eigen houtje, de topmensen achter de
schermen aan de politie uitleveren. Zij zien echter na enige
verwikkelingen in dat het niet zonder hulp kan. Zij proberen
Tibbs in te schakelen. Deze doet pas na lang aarzelen mee.
Er ontstaat een echt politie-verhaal, dat men 's avonds met
een beetje goede wil van de omroepen ook op de televisie zou
kunnen zien. Het enige verschil zit hierin, dat de karakters
wat nader omschreven worden en dat het verhaal ondanks
zijn lengte geen snelheid verliest. Men blijft van het begin tot
het einde geboeid. Wil men een logisch in elkaar zittend ver
haal zien dan is deze film zeker aan te raden.
