D
'fMm
s
ÊlïLiÉ£ r f
- I -
SINAI
EN
GOLAN
PROEFTUIN
VOOR
WERELD
OORLOG
V'-;
v .VP
Krijgsgevangenen in de Sinai, overlevenden van de "oorlogswetenschap
(Van onze verslaggever in
Israel).
TEL AVIV, 2 november - Als ik
voor de zoveelste maal probeer
Haggai aan de telefoon te krijgen,
blijkt hij dood te zijn.
We waren bevriend geraakt toen
hij dit voorjaar mijn gids was tij
dens een oriënterende rondreis
door Israël. Hij had een aangebo
ren terughoudendheid, maar in
een vertrouwelijke bui deed hij
me een verhaal over zichzelf dat
me destijds zeer ontroerde. „Ik
ben 28 jaar, student en onge
trouwd", vertelde hij. „Toch heb
ik een zoon. Hij heet Nissim. Hij
is mijn pleegzoon. Mijn boezem
vriend was piloot in de zesdaagse
.oorlog. Hij werd neergeschoten en
sneuvelde. Zijn vrouw kon de el
lende niet aan en kwam terecht in
een psychiatrische inrichting. -
Toen heb ik de zorg voor het kind
op me genomen. Tot voor een
paar maanden had ik Nissim nooit
zien lachen. Hij deed het goed in
de kibboets, waarvan ik lid ben en
waar ik hem heb ondergebracht.
Maar lachen kon hij al die jaren
niet. Toen waren we samen een
dag op het strand bij Herzlia. Toe
vallig kwamen er wat wolken
dat gebeurt niet vaak in Israel -
en toevallig was er een squadron
straaljagers dat achter een wolk'
verdween. Nissim riep: „Kijk, die
gaan pappie helpen". En voor het
eerst zag ik de jongen lachen".
Tot zover het verhaal van
Haggai. Zelf tilde hij er niet
zo zwaar aan. „Ach, er zijn
meer van dit soort gevallen
in Israël", zei hij slechts.
Maar ik moest er aan terug
denken toen ik zojuist hoorde
dat Haggai zelf gesneuveld
is. Ik moest denken: „Hoe
zal het verder met de kleine
Nissim gaan? Hoe lang zal
het ditmaal duren voordat hij
weer lacht?". En ik moest
denken: „Hoeveel Nissims
zullen er in Israel zijn? En
aan de andere kant van de
grens die de wapenstilstand
min of meer toevallig getrok-
■ken heeft - hoeveel Ismaels
zullen er zijn, hoeveel Ab-
del's, hoeveel Achmed's, die
het lachen hebben verleerd?"
Want een Arabisch kind dat
niet kan lachen, is natuurlijk
even ten hemel schreiend als
een Israëlisch, en het zijn er'
volgens de wetten van de
kansberekening veel meer.
En als je jezelf dan af
vraagt: wat is er de diepste
oorzaak van dat al die kinde
ren voorlopig geen plezier
hebben - als je de oorlog
van Grote Verzoendag tot op
zijn bot ontleedt, dan kom je
tot de volgende conclusie.
Het is omdat er in het Mid
den-Oosten op een kille, on
persoonlijke, wetenschappe
lijk manier oorlogshistorie
wordt geschreven. Omdat er
een paar militaire groot
machten zijn die nu wel eens
precies uitgemaakt willen
zien of de infanterie werke
lijk heeft afgedaan, en of de
niet-nucleaire oorlog van de
toekomst met" tanks moet
worden uitgevochten dan wel
met vliegtuigen in combinatie
met raketten, dan wel uitslui
tend met raketten.
Wat het eerste betreft, is het
antwoord al gekomen. Zowel
op de Israëlische als de
Egyptische en Syrische fron
ten is gemeld dat wonden,
toegebracht door messen of
bajonetten, nauwelijks zijn
voorgekomen. Inderdaad he
ren, het lijf-tegen-lijf-gevecht
is er niet meer bij. Blijft
over de vraag: hoe zit het'
met de gevechtswaarde van
tanks, van vliegtuigen, van
raketten. Daarover buigen
zich momenteel de kopstuk
ken van de instituten voor
strategische studie in Was
hington en Moskou, bijge
staan door het filmmateriaal
dat ijlings omhoog geschoten
Hoeveel Nissims of Ismaëls zullen er zijn, die na deze oorlog het lachen hebben verleerd?
spionagesatellieten naar be
neden hebben geseind en dat
tot het formaat van een luci
fersdoosje toe nauwkeurig
laat zien waarom die kinde
ren in Israel en Egypte en
Syrië misschien een paar
jaar lang niet zullen lachen.
Vietnam was als proeftuin
voor een eventuele niet-nu-
cleaire derde wereldoorlog
ongeschikt. De terreinom
standigheden en het klimaat
waren daarvoor te grillig.
Maar de hoogvlakte van Go
lan en de Sinai-woestijn
mochten ideaal heten. Een
kleine, kale proeftuin met al
tijd heldere hemel erboven,
zodat de satellieten een goed
overzicht hielden op het ver
loop van de gebeurtenissen.
Dit is niet zo maar een per
soonlijke mening. Iedereen in
Israel denkt er hetzelfde over
inclusief de militaire
woordvoerders, die kramp
achtig de schijn proberen op
te houden dat het anders zou
zijn omdat ze Amerika niet
tegen zich in het harnas kun
nen jagen. Voortdurend hoor
je in Tel Aviv de yoorden
Spanje, Guernica en Kondor-
legion vallen - u weet wel:
de manier waarop Hitler van
de Spaanse burgeroorlog ge
bruik maakte om de kracht
van zijn Messerschmidts te
testen door onder meer een
hulpeloos dorp plat te gooien.
Uiteraard geven de Israeli's
de zwarte piet aan Rusland.
De Sovjet Unie wil kost wat
kost de heropening van het
Suezkanaal om doorvaart te
krijgen naar de Indische
Oceaan en zo zijn macht in
het oosten uitbreiden, heet
het. Dat is natuurlijk waar,
•maar even waar is dat Ame
rika er (denk aan de olie)
alle belang bij heeft om deze
ontwikkeling te stuiten. Van
daar de eufemistisch „mili
tair evenwicht" genoemde
patstelling van de wapenstil
stand op de hoogvlakte van
Golan en in de Sinaiwoestijn.
En als er dan toch een mili
tair evenwicht bewezen moet
worden - waarom hiervan
niet geprofiteerd om eikaars
allermodernste wapenen uit
te proberen? De gevolgen
blijven beperkt, en de op
brengst aan know_-how voor
een eventueel wereldconflict
is maximaal. Op de.Lunen-
burgerheide kun je het lang
niet zo prachtig doen.
Gelukkig weet ik weinig van
moordtuig. Maar ik heb het.
me door een Israëlische ge
neraal laten uitleggen, en als
ik het allemaal goed heb ge
snapt, komt het neer op het
volgende. De opmars van ra
ketwapensystemen, zowel ho
rizontaal (tegen tanks) als
verticaal (tegen vliegtuigen)
is niet meer te stuiten en zal
beslissend zijn voor de afloop
van toekomstige oorlogen.
Wat de eerste categorie be
treft: de Syriërs en Egypte-
naren blijken opeens in het
bezit te zijn van draadloos
bestuurde raketten die op
jeeps gemonteerd zijn en die
ook vanuit de hand afgescho
ten kunnen worden. De reik
wijdte is anderhalf tot drie
kilometer, zoals 500 Israëli
sche tanks tot hun schade en
schande hebben gemerkt. En
dat de Sam-raketten tegen
over de Israëlische lucht
macht het dodelijke over
wicht bewezen hebben, hoeft
nauwelijks meer betoog.
Toen de Amerikanen merkten
dat het militaire evenwicht
verstoord dreigde te raken,
en wel op catastrofale wijze,
pompten ze letterlijk vlie
gensvlug met hoeveelheden
van duizend ton per dag hun
modernste wapentuig Israël
binnen. Daaronder de zoge
naamde ECM - elektroni-
sche apparatuur
straaljagers kunnen ontdek
ken dat ze binnen het radar-
bereik van een Sam-raket zit
ten en waarmee ze deze ra
dar op een vals spoor kunnen
brengen. Daaronder ook de
meest verschrikkelijke bom
men die geleid worden door
een televisiecamera en door
laserstralen. De Russen ant
woordden met het leveren
van de Sam-7-raketten aan
de Arabische landen, die niet
alleen afhankelijk schijnt te
zijn van radar, maar die na
lancering met behulp van in-
frarooddoelzoeker autonoom
zijn prooi weet te vinden
Het bestaan van een derge
lijk ongrijpbaar monster was
de wereld tot dusver onbe-,
kend, en nu maar afwachten,
kindertjes in Israël en de
Arabische landen, wat voor
roet er nu weer uit de zak
van Amerika zal komen.
Ondertussen blijven de satel
lieten in hun onaardse banen
zakelijk het resultaat regi
streren.
Zo kun je doorgaan. En de
conclusie ligt voor de hand..
Infanterie heeft geen nut
meer. Tankslagen zoals die
gewoed hebben toen de twee
de wereldoorlog werd beslist
of toen Israël zijn drie vorige
oorlogen won, zijn uit de tijd.
De luchtmacht die de opmars
van de tanks mogelijk
Overblijfselen van menselijke aanwezigheid in het oorlogsterrein: achtergelaten uitrustings
stukken en kleding.
maakt, wordt uitgeschakeld
door raketten, en raketten
schakelen tanks uit. Wat
blijft er over? In plaats van
het man-tegen-man-gevecht
het raket-tegen-raket-gevecht.
En wat blijft er dan over van
veilige grenzen - het con
cept waarmee Israël het be
houd van de bezette gebieden
voor hel wereldforum tracht
te bepleiten? Hoogstens kan
het nog betekenen dat de
strijd wordt uitgevochten in
ontvolkte streken (Golan, Si
nai) waar de schade beperkt
blijft tot verdriet van een
handjevol oorspronkelijke be
vy-oners,die nooit meer terug
kunnen. Maar zelfs dat gaat
niet op. Egypte schijnt al te
beschikken over een goed be
stuurbare raket met een reik
wijdte van 700 kilometer,
hetgeen betekent dat de Ara
bieren rustig in Cairo kunnen
blijven zitten om de klappen
uit te delen. En omgekeerd
natuurlijk, want Israël zal
ook wel een rare aap in de
mouw hebben. Veilige gren
zen zijn, kortom, door het
hersenwerk dat Amerika en
Rusland in hun militaire we
reldcupduel verrichten, een
fictie geworden. Het argu
ment gaat doodeenvoudig
niet meer op. De enige win
naar zal de uitgekookte we
tenschap zijn die nu eenmaal
niet is uitgerust met een ge-
weten Daaraan moest ik
denken toen ik hoorde dat
Haggai dood is en toen de
vrees bij me boven kwam
dat de kleine Nissim - en
hoeveel, hoeveel andere kin
deren - jarenlang niet zullen
kunnen lachen.
PIET SNOEREN.
Het oorlogsterrein dat zo geschikt was yoor.het-uitteeton>ve»v«ieuwe wpenr de fiinai.
