Statiegeld op auto's
Cox was te
nieuwsgierig
naar affaires
rond Nixon
^3
HP
V akantieganger
ging dit jaar
minder ver weg
«sa»
STEINER-AFFAIRE
INTRIGE VAN
WEEKBLAD QUICK
d0ENE
Schandaal-Nixon
en Midden-Oosten
NIEUWE LINIE
RAI en BOVAG: Een wrak plan
Executies
in Chili
DONDERDAG 25 OKTOBER 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
(Van ome correspondent Simon Winchester)
WASHINGTON Elliot Richardson, die ontslag genomen heeft als
minister van justitie van Nixo>.i, tfmdat hij het niet eens was
met het aan Cox gegeven congé, heeft laten doorsctomerdn dat een
van de redenen van het ontslag van Cox zou kunnen zijn, dat deze
naar de zin van het Witte Huis, veel te ver met het onderzoekwerk
ging. De aanleiding van het ontslag van Cox, de speciale openbare
aanklager in de Watergatezaak, was, dat hij de bandjes van de tele
foongesprekken van het Witte Huis integraal opeiste en geen genoe-
am met Nixons comprovmisvc-orsttfl ,oen gesaleateerde samen
vatting te geven.
Wie over het Midden-Oosten en
over het Nixon-schandaal wil le
zen, zal alle weekbladen dienen
te kopen, want beide onderwer
pen staan uitvoerig centraal,
waarbij de Haagse Post en Vrij
Nederland er kwalitatief uit
springen.
fffKl 3,501 na
Elsevier heeft een gesprek met
minister Van Agt over de be
strijding van de stijgende crimi
naliteit. „Of we met die ontwik
keling moeten leren te leven'
Mogelijk. De hele westerse we
reld kampt met dezelfde proble
men. In politiestaten, daar ligt
de raak anders. Verbetering
vormt werk op langere termijn
voor politie, justitie en ge
dragswetenschappers". Een an
der artikel voorspelt dat de ben
zine wel eens een gulden per li
ter kan gaan kosten. Ook frac
tieleider Jan Terlouw van het
ontploffende D'66 komt aan het
woord. ,,D'66 wil graag opgaan
in een progressieve volkspartij,
maar absoluut niet in de PvdA-
Nee, we gaan als het zover
komt liever zinkend ten on
der, dan dat we ons oplossen in
de PvdA".
-s
Q)
In de Haagse Post een grote be
schouwing over de Amsterdam
se PvdA, die „stuurloos de
stembus tegemoet drijft". Ci
taat: „De situatie wordt nog ge
compliceerder door de aanwe
zigheid van wethouder Lam-
mers. Qua bestuurskracht bena
dert hij het formaat van zijn
voorganger Joop den Uyl, maar
de tijden zijn veranderd. Het
overdonderend optreden van
wethouder Den Uyl werd tien
jaar geleden door een grote
meerderheid van de Amster
damse PvdA luiJ toegejuicht.
Lammers oogst met diezelfde
aanpak kwalificaties als autori
tair, stoomwals, doordrammer
en dictator". Ook een artikel
over de discussienota
vanRijn/Schelde/Verolme „die
geen discussie toestaat".
Richardson zegt, dat Cox naarstig zocht
Nixon, de ITT-affaire en de Re-
bozo-zaak. Hij zegt ook, dat het
Witte Huis er al lang over dacht
Cox de laan uit te sturen, we
gens diens ongebreidelde speur
zin.
Cox en zijn veertig medewer
kers hadden met name veel in
teresse voor het doen en laten
van Rebozo, Nixons vriend en
geldschieter, die deze bijstond in
diens financiële moeilijkheden;
verder voor de activiteiten van
miljonair Howard Hughes, die,,
naar verluidt, Rebozo 'n miljoen
voor Nixon schonk in de tijd dat
deze zijn dure buitenhuis in San
Clemente kocht. Omstreeks die
tijd had Hughes wat anti-trust
problemen met een hotel dat hij
van plan was te kopen. Hughes
zag later van deze koop af,
maar volgens Rebozo bleef het
geld drie jaar in een deposito-
kluis voor het afgelopen voor
jaar teruggegeven werd. Er Zijn
in de pers en door Congresleden
nogal wat vragen over deze
zaak gesteld. De ITT-zaak heeft
niets te maken met de gebeurte
nissen in Chili.
Volgens andere bronnen dan die
van Richardson stak Cox zijn
neus bovendien in allerlei andere
zaken, zoals de zogenaamde
„melkhandel", de Russische
graantransacties, de opvallend
lage inkomstenbelasting van de
president en de verdenking dat
Nixon vrijgesteld was van belas- Archibald Cox: te lange neus
ting op zijn landbezit. Senator
Edward Kennedy noemde al deze zaken tijdens een vraaggesprek
voor de tv en concludeerde dat de werkelijke reden van Cox' ont
slag de omsUandiigheid was, dat hij „te veel van het Witte Huis
wist". Het kwam er in feite op neer dat het Witte Huis geloofde dat
Cox en zijn team er op uit waren om „Nixon er uit te werken". Het
Witte Huis had derhalve meer vertrouwen in Henry Petersen, die nu
het onderzoek in de Watergatezaak leidt,-omdat het verwachtte dat
deze „meer blijk zou geven van totale belangeloosheid".
Nederland en concludeert: „De
verontrusting over onveiligheid
wordt ons aangepraat. Een be
schouwing over de zigeunerfa
milie Hopic die zaterdag het
land moet verlaten, eindigt al
dus- „Er is slechts een keuze
overgebleven: assimilatie of li
quidatie, zij het een langzame
en door liefdadigheidsacties on
derbroken liquidatie. Ruimte
scheppen voor een levenspa
troon dat afwijkt van het onze
lijkt een illusie te zijn". Voorts
een amusante reportage over het
proces tegen de Baader-Meinhof-
groep in Duitsland. Over de op
het matje geroepen ambassa
deur in,Chili schrijft het blad:
„De heer L. J. Goedhart is niet
anders, beter of slechter dan de
meeste vertegenwoordigers in
onze buitenlandse dienst. Over
het algemeen is het een corps
beschaafde en vooral glas ge
schaafde onpersoonlijkheden,
mensen aan wie het hebben van
een eigen mening en zeker het
uitdragen ervan vreemd is".
De Nieuwe Linie laat drie deskun
digen naar aanleiding van het
proefschrift „basisdemocratie'
van dr. Beek praten over de
vraag: „Wie is de baas, buurt
of gemeente". Wethouder Lam
mers van Amsterdam: „In de
Jordaan heeft een ogenblik de
illusie bestaan dat de bevoegd
heid in de buurt kon liggen. Dat
is onjuftt. Dat kan niet. Ook de
toekomstwaarde is belangrijk.
De buurt is niet alleen voor de
mensen die er nu wonen, maar
ook voor hun kinderen en volgen
de generaties". In het bald
wordt de discussie voortgezet
over de vraag of de Nederland
se Unie in de oorlog fout was of
niet. „Duizenden leden van de
Unie droegen het Unie-insigne,
maar het was in drukke straten
van onze grote steden vooral 's
avonds vrijwel onmogelijk zich
dan ongehinderd te bewegen:
vrij regelmatig werden speldjes
afgerukt en de dragers afge
tuigd. De Unie-winkels waar de
bladen en andere geschriften
werden verkocht, werden door
NSB-ers bestormd en de aanwe
zige unieleden werden mishan
deld".
In de Groene Amsterdammer
weer veel aandacht voor Chili.
Voorlopig doet de repressie
haar werk onvoorstelbaar gron
dig en jmoort ieder verzet. Een
arbeider die ook maar de gering
ste politieke activiteit vertoont,
wordt ontslagen, en dat is nog
maar de geringste repressaille-
maatregel. Aan een staking hoe
ven de arbeiders al helemaal
niet te denken, willen ze niet
het lot lopen van de zes extre
misten, zes zogenaamde extre
misten die in Valparaiso gefusil
leerd werden".
SANTIAGO (AP) Vier leden
van de socialistische partij die
ter dood waren veroordeeld we
gens terroristische activiteiten
zijn gisteren door een vuurpelo
ton geëxecuteerd in Antofagas-
1 ta, zo is door de militaire junta
1 bekendgemaakt.
Kleurloze
i
directeur
voor ORTF
PARIJS De Franse regering
heeft woensdag een politiek
kleurloze topambtenaar, de 47-
jarige Marceau Long, benoemd
tot nieuwe direkteur van de
Franse staatsomroep, de ORTF.
Long was tot dusver hoofd van
de afdeling bestuurlijke zaken
van het ministerie van defensie.
Vliegtuigkapers
in Bolivia
onder arrest
LA PAZ (KPI) De vier vlieg
tuigkapers die van de Boliviaan
se regering een vrijgeleid2 voor
Cuba hadden gekregen in ruil
voor de vrijlating van hun gijze
laars, zijn in hechtenis genomen
omdat ze niet het geld voor
vliegbiljetten naar Havane bij
zich hadden. Zij hadden zater
dag een Argentijnse Boeing-737
gekaapt.
Een regeringswoordvoerder zei
dat de toezegging van een vrij
geleide, niet het geld voor de
reis "van de kapers naar Cuba
omvatte. De vier kapers twee
mannen en twee vrouwen
hebben gezegd dat ze leden zijn
van de ^tadsguerrillabeweging
van Uruguay.
Totdat de kapers het geld voor de
vliegbiljetten naar Havana bij
elkaar hebben, moeten ze onder
sterke militaire bewaking in een
kazerne in La Paz blijven.
Vrouw in kooi
Eerder deze week ontsloeg de
gering Arthur Conté als direk- M(LAAN (Reuter) De Milanese I
teur van de ORTF, omdat hij
een openlijk conflict was ge
raakt met de minister van voor
lichting, Philippe Malaud. Conté
beschuldigde Malaud van poli
tieke inmenging, het onder druk
zetten van medewerkers van de
ORTF en financiële chantage.
Malaud repliceerde door het
•Station France Culture een
„communistenhol" te noemen
en Conté verantwoordelijk te
stellen voor wanbeheer.
Initiatief voor
evangelische
persstichting
SLIEDRECHT (ANP) Een
groep uit reformatorische krin
gen onder meer die van de
Evangelische Omroep. bestu
deert de mogelijkheden om te
komen tot de oprichting van een
evangelische persstichting.
De groep heeft ook contact opge
nomen met de directie van
Trouw/Kwartet en de directie
van de Perscombinatie om te
onderzoeken, welke oplossing
kan worden gevonden in ver
band met de prob'emen rendom
Trouw en de Kwartetb'aden. De
groep vertegenwoerd gt een
aantal mensen u:t diverse ker
ken en kringen van recht: -|
evangelische signatuur, die zich
willen richten op breder lagen
van het Nederlandse volk. De
groep heeft voorlopig domicilie
gekozen in het gebouw van de
Evangelische Omroep aan de E.?n besld
Oude Amersfoortseweg in Hil
versum.
DEN HAAG (ANP) -De Neder
landse vakantieganger dit jaar
heeft, nog meer dan vorig jaar,
belangstelling getoond voor
dichterbij gelegen landen. Voor
al Frankrijk heeft dit jaar in de
belangstelling gestaan, terwijl
met name voor Spanje de be
langstelling licht afneemt. De
belangstelling voor vliegreizen
in het algemeen is nauwelijks
gestegen, vergeleken bij vorig
jaar.
Dit zijn opmerkelijke conclusies
die de ANWB heeft getrokken
uit de verkoop van kaarten en
gidsen, de boekingen bij het
ANWB-reisbureau cn het werk
dat door de alarmcentrale is
verricht, aldus drs. D. J. Enge
len, directeur toerisme van de
ANWB tegenover het ANP.
De vakantiepiek is verschoven
van juli-augustus naar juli, een
verschuiving die mede het ge
volg is van de bouwvakvakan
tie.
politie heeft een krankzinnige Drs. Engelen schat dat cr dit jaar
vrouw van 67 jaar bevrijd, die
door twee oudere zusters tien
jaar lang in een kooi gevangen
was gehouden. Zij is er ernstig
aan toe en weegt nog maar 30
kg.
30 procent meer Nederlanders
naar Frankrijk zijn getrokken
dan een jaar geleden, relatief
de sterkste stijging. De verkoop
van reisgidsen wees op een gro
tere belangstelling voor Zuid-
Frankrijk, terwijl de hulpv:rle-
ning door de alarmcentrale voor
Frankrijk-reizigers met 30 pro
cent steeg. Ook zijn er 20 pro
cent meer Nederlanders naar
België en Luxemburg gegaan.
Daarnaast steeg hel aantal Ne
derlanders dat Engeland cn be
paalde delen van Duitsland, mst
name het Zwarte Woud, bezocht
met 20 procent. Ook Noorwegen
gaf een opvallende stijging te
zien.
Een geringe stijging gaf het be
zoek te zien aan Italië, Zuid-
Spanje, Oostenrijk en Zwitser
land. Opmerkelijk is dat er voor
Spanje een licht afnemende be
langstelling bestaat wat betreft
vliegreizen. Daartegenover staat
een toenemende belangstelling
voor autoreizen, waardoor het
totaalbeeld voor Spanje stabiel
is gebleven.
In het algemeen is de toegenomen
belangstelling voor autoreizen
opmerkelijk: afhankelijk van de
bestemmingen is een stijging
geconstateerd van 40 100 pro
cent. Voor autoreizen is vooral
Frankrijk favoriet.
Drs. Engelen meent dat uit deze
feiten blijkt dat de vakantiegan
ger in het algemeen de kusten
de rung toekeert en niet te lange
afstanden wil afleggen. Boven
dien durven de., jongeren het b?-
ter aan zonder voldoende taal
beheersing in Frankrijk rond te
toeren. Naast de Dordogne en
de Ardèche zijn Normandië en
Bretagne in de belangstelling
gekomen. De groei van het au
toverkeer blijft een verrassing,
aldus drs. Eng len.
De Alarmcentrale heeft het afge
lopen seizoen in 398 gevallen re
patriëringen verzorgd, waarbij
603 mensen betrokken waren.
Van hen waren er 265 ziektege
vallen. 270 bij een ongeval be
trokken en 68 gevallen van
overlijden. Dit stnzoen z:jn voor
het eerst mensen per ambulan
ce-vliegtuig gerepatrieerd.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG „Het plan tot invoering van
een statiegeld op auto's moet worden ge
kwalificeerd als ongeveer de slechtst denk
bare poging tot aanpak van het wrakken-
probleem." Aldus BOVAG en RAI in een
nota aan de Tweede Kamer over de voor
genomen heffing van statiegeld op auto's.
Het desbetreffende wetsontwerp zal half
december door de Tweede Kamer worden
behandeld. RAI en Bovag hebben inmid
dels bij de Tweede Kamer een hoorzitting
aangevraagd over het statiegeld. Ook an
dere organisaties en instellingen willen
graag over dit onderwerp door de vaste
Commissie voor Verkeer en Waterstaat uit
de Tweede Kamer gehoord worden.
Een groot bezwaar van BOVAG en RAI is.
dat het wrakkenprobleem door de voorge
stelde maatregel slechts gedeeltelijk wordt
aangepakt en de eerste jaren geen effect
van betekenis zal hebben. Aan de grootste
urgenties, zoals sanering, stroomlijning
van de organisatie, capaciteitsvergroting
en doorvoering van strenge milieu-eisen in
de sloop- en verschrottingssector. wordt
met de voorgenomen statiegeldregeling nog
niets gedaan.
De regeling wordt volgens RAI en BOVAG
zelfs overbodig, als in 1975 de kenteken
plicht en de plicht tot betaling van motor
rijtuigenbelasting in beginsel worden uitge
breid tot de gehele levensduur van de
auto, ongeacht of deze zich op dan wel bui
ten de openbare weg bevindt. Dit betekent
dat belasting zal moeten worden betaald
zolang een auto niet voor sloop is ingele
verd: een veel sterkere stimulans om afge
dankte auto's snel af te voeren dan een
statiegeld.
De koppeling van kenteken- en belasting
plicht zal ontduiking van betaling van be
lasting (zwartrijders) nagenoeg onmogelijk
maken. Het verdwijnen vande groep zwart
rijders doet dejaarlijkse Inkomsten aan
belasting met 100 miljoen gulden toene
men.
RAI en BOVAG voorzien zelfs dat een statie
geld het wrakken probleem verergert, om
dat de eerste jaren zowel wrakken beschik
baar zijn waarvoor statiegeld is betaald
als wrakken waarvoor geen statiegeld is
betaald. De eerste soort vertegenwoordigt
'een grotere geldwaarde en daarmee meer
winstmogelijkheden. De slopers zullen zo
doende hun aandacht in de eerste plaats
gaan richten op statiegeldwrakken, waar
door het moeilijker wordt de wrakken zon
der statiegeld kwijt te raken.
Ook de ANWB is blijkens een schrijven aan
de Tweede Kamer van mening, dat een
statiegeldregeling geen bijdrage levert aan
de oplossing van het wrakkenprobleem.
Brand door
aapjes
gesticht
ALMELO (ANP) Twee aapjes
hebben gisteren spelenderwijs
brand gesticht in een schuur
van een kunstschilder in Alme- j
lo. waar zestig schilderijen wa
ren opgeslagen. De kachel in
het schuurtje was 's morgens
opgestookt en volgens de kunst
schilder hebben de beestjes er
op de een of andere wijze aan
geknoeid. De aapjes kwamen in
de vlammen om. De schilderij
en waren bestemd voor een ten
toonstelling die over enkele we
ken in Enschede geopend zou
worden.
Kritiek JOVD
op Van Riel
LEIDEN (ANP) Het bestuur
van de liberale jongerenorgani
satie JOVD heeft kritiek op
WD-senator mr. H. van Riel.
Zijn opstelling geeft blijk van
onbegrip voor de functie van
onderlinge verdraagzaamheid,
die zeker in een liberale partij
verondersteld mag worden, al
dus de heer R. Lantain. waarne
mend voorzitter van de JOVD.
Hij zegt het te betreuren dat
mr. Van Riel ontevreden libera
len de raad heeft gegeven om te
vertrekken. Dat geeft z.i. blijk
van een mentaliteit „die al te
zeer naar steriele onverdraag
zaamheid en snorkende zelfinge
nomenheid riekt".
Prins Claus heeft gisteren als stempelaar gefungeerd op het Utrechtse hoofdpostkantoor. Ter gelegen
heid van de uitgifte van een speciale zegel voor ontwikkelingssamenwerking voorzag prins Claus
tientallen eerste dagsenveloppen met het stempel Welvaart-welzijnge.?n voorrecht van enkelen
maar een recht voor allen, prins Claus". In een commentaar wilde de prins nog kwijt dat voor arme
landen het uitgeven van postzegels een mogelijkheid is om wat bij te verdienen. De postzegels zijn
meestal mooier dan de toestanden in het betrokken land.
(ADVERTENTIE)
Sommige
parmantedingen
Tien doden bij
stam twisten
in Zuid-Af rika
jro:"HNnsrsuRG (DPA) Bij
een b'oedi*»e twist tussen Afri
kaanse r ijnwerkers van ver-
sc":i''e -de stammen zijn gis e-
ren in een Zuidafrikaanse kolen-
de situatie op het Romeinse vliegveld Fiumicino, waar
het luchthavenpersoneel gisteren een dag staakte. Inmiddels is het
douanepersoneel in staking gegaan.
(van onze correspondent)
BONN De Westduitse „Steiner-affaire" is een In
trige van een Nederlander, die bovendien als
dubbel-agent voor de West- en de Oostduitse spio
nagediensten optrad. Dit beweert het serieuze
weekblad „Stern" over directeur-hoofdredacteur
He.nz van Nouhuys van „Quick" eveneens een
Westduits weekblad.
Met het complot zou het fel anti-regeringsgezinde
„Quick" de bedoeling hebben gehad door middel
van een soort „Watergate" de regering van kan
selier Willy Brandt t°n val te brengen.
De beschuldiging van „Stern" berust in zoverre op
waarheid, dat „Qu ck" inderdaad geen enkele ge>
tegenheid c :b;nu. heest gelaten om de rege: r.g
in een kwaad d g! cht te plaatsen. Om de Ost-Po-
litik van Brand, t;- .n publiceerde het
regelmatig geheime documc..ten, die de regering
zjud n mo-:en belasten,
mijn bij Newcastle in Natal tien ..Stern" verklaart de omstandigheid, dat zelfs dn ,r
mensen gedood en 64 gewond. rigoureuze onderzoekingen van de politie de
Volgens de politie waren Xhosa-1 bronnen van dit verraad niet gevonden konden
en Zoeloe-arbeiders met slag- worden met Van Nouhuys' aktiviteit voor de
en steekwapens aan het vechten
geslagen in hun verblijven.
Westduitse geheime dienst. Deze functie ver
schafte hem toegang tot geheime regeringsdocu
menten.
Zoals bekend heeft het vroegere christen-democra
tische parlementslid Jul us Stelner „bekend" van
de SPD 50.000 mark te hebben gekregen, nadat
hij vorig jaar apri' niet tegen Brandt had ge
stemd toen de CDU de kanselier via een motie
van wantrouwen ten val wilde, brengen.
Volgens „Stern" is deze zaak echter geïntrigeerd
door Van Nouhuys, die in werkelijkheid Losecaat
zou heten en wiens verleden hoogst dubieus is.
Het weekblad beschuldigt Van Nouhuys er ook
va i bij de Oostduitse SbD in zes ja r tijd bijna
2C0.C?0 mark te hebben t <i v> -i.- d<- i:':3
berichten, de h.j He rommun s* e n g
d enst leverde.
A b wijs h e t drukt Ster-" cr!; door V n
Vouhuvs met dc hand geschreven o -'er»e1- -n-
de r. ies af. 0*>k jn i n "lnn d or
het blad onthuld. Zo heette h j voor de West Juii-
se geheime dienst „Handwerker" en voor de
Oostduitse „Nante".
Gevangenen
uit stadion
Santiago
SANTIAGO DE CHiLc. (AFP) -
Het stadion van Santiago in Chi
li dat sinds de mihluire staats
greep dienst doet ais verblijf
plaats van 1.500 arrestanten,
moet 30 oietooer ontruimd wor
den om ptaais te ma.een voor de
Chileense en Sovjetrusslsche
voetoaielitallen voor hun revan
che-wedstrijd van 21 november
die telt voor het wereldxam-
pioenschap van 1974.
De Chileense minister van binnen
landse zaken Oscar Bonilla zei
dat in het s.adion aanvanxelijk
6.000 personen bijoengebraent
waren na ae stautgreep van 11
september, maar oat ruim 4.0U0
weer onvoorwaardelijk in vrij
heid waren gesteld.
Onderzoek
mishandeling
door agenten
Amsterdam (ANP) De Amster-
damse officier van justitie, mr.
J. F. Hartsuiker, heeft bij rech-
ter-commissaris een gerechte*
lijk vooronderzoek gevorderd te
gen twee agenten van het bu
reau Warrieesstraat. Deze zou
den volgens een bij de of,iclei
in' diende klacht van de Pana
mees O. Morales hem op hd
bureau hebben mishandeld. Dr
lou enkele maanden geledei
zijn gebeurd, toen de Pana
mees. naar achteraf bleek tei
onrechte, was aangehouden, om
dat hij volgens twee meisja
hen van een tas zou hebben be
roofd.
