Prins Bernhard bezoekt Big Ferro
I
Dissidenten hopen
op Westelijke steun
ÊeidócSou^citit
Junta Chili dreigt met
uiterste strengheid
tegen buitenlanders
AIJTOIOZE
UREN VI S
STRAFMIDDEL
m
Nato-oefening blijft voorspoedig verlopen
Bondsrepubliek
n DDR YN-leden
Europese veiligheidsconferentie
OENSDAG 19 SEPTEMBER 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 9
(Van onze speciale verslaggever)
ENHOLZ „Wij moeten de dag niet prijzen voordat
u avond valt", zei een niet-tevreden, maar uiterst-tevre-
Yin commandant van de grootscheepse legeroefening Big
erro, E. F. Meijnderts. De generaal gebruikte tweemaal
tie treffer, gistermorgen tijdens een un«eke dropping
i het 16de Bravo-infanteriebataljon, 15 km achter de
Ijandelijke linies en gisteravond tijdens een briefing die
f omdat de tweede fase van de oefening om 12 uur
middags was beëindigd. De troepen kregen ook toen
fen rust omdat de voorbereidingen getroffen moesten
orden voor de derde fase, die vanmorgen om 04.00 uur
in start ging.
roepen te velde krijgen van-
ig opnieuw hoog bezoek,
ns Bernhard zal in zijn func-
van inspecteur-generaal van
koninklijke landmacht de
ipen bezoeken. De prins arri-
nde vanmorgen om tien uur
het bezoekerscentrum, waar
werd ingelicht over het ver-
de oefening. Morgen
idag om 15.00 uur vertrekt
weer naar Nederland. De
de fase van de oefening zal
worden bijgewoond door de
Ie staatssecretarissen van
snsie Mommersteeg en Ste-
rdink.
gisternacht de groene aan-
irs met stormkracht tien
de defensieve linies heen
idelden. en bekend werd dat
het commando van de
Lste Duitse brigade compleet
overmeesterd, waardoor de
se Nato-broeders als blinde
ken werden geserveerd op de
den van de Nederlandse aan-
lers, werd opnieuw een op-
rkelijk tactisch gebeuren be
id. Een compagnie, deel uit-
kend van de 13de brigade,
hoewel normaliter toebehorend
aan het Amerikaanse leger, was
op onverklaarbare wijze, maar
in ieder geval la Patton, tot 15
20 km achter de linies terecht
gekomen. Om half elf gister
morgen dropten dertig heli's
van het Duitse leger het in re
serve gehouden 15de infanterie
bataljon Bravo uit Oirschot.
Deze gebeurtenis kon net op tijd
worden gadegeslagen door enke
le VIP's waaronder de generaal
Meijndert zelfs.
Generaal Meijnderts, die in alle
lagen van de deelnemende mili
tairen als sympathiek wordt
omschreven, somde twee facto
ren op die hem tot een tevreden
mens hadden gemaakt: het goe
de ^eer en veel geluk. De com
mandant vond dat er tijdens
deze oefening noch onverwacht
snelle gebeurtenissen hadden
plaats gevonden, uitgezonderd
dan de luchtdropping, noch on
verwachte traagheid in het ver
loop. Hij zei: „Gebaseerd op de
verwachtingen die we hadden is
het verloop van deze oefening
wonderwel overeengekomen
In het ruige leven van de soldaat op legermanoeuvre lijkt ook al de klad te komen. Bij de NATO-oefening
Big Ferro beschikken de heren zelfs over een keurig overdekt ligbad. Het is wel het enige (zo lang het
niet gaat stortregenen tenminste). Het maakt deel uit van een veldhospitaal en mag alleen benut worden
door patiënten, onder toezicht van een verpleger.
met de doelstelling. Grote pro
blemen hebben zich niet voorge
daan. Er zijn militair-tactische
en andere fouten gemaakt maar
er zijn ook verrekt goede din
gen gebeurd. De fouten die ge
maakt werden, waren voorna
melijk terug te halen in de
beoordelingsfactoren."
De generaal hoopt op een bijzon
der gunstig verloop van de rest
van de oefening, maar wil de
dag niet prijzen voor de avond
gevallen was. Over de presta
ties van de soldaten had hij
niets dan lof. Gevraagd naar
een eventuele compensatie zei
de zich altijd tactisch opstellen
de generaal: „Compensatie of
een compensatie-regeling is een
zaak van de minister. Wel kan
ik beslissen over prestatieverlof,
naar aanleiding van deze oefe
ning. Dat verlof overweeg ik te
geven, maar het is nu nog te
prematuur om daarover een be
slissing te nemen".
Deserteur hij
legeroefening
Big Ferro
MUNSTER Tijdens de
grootscheepse NATO-oefe-
ning Big Ferro is het
orde van de dag wanneer
eenheden manschappen
zoek zijn of manschappen
naar hun eenheden zoe
ken. Kampioen wegblijver
Is tot nu toe een soldaal
utt Rotterdam, die na en
kele dagen in zijn woon
plaats kon worden opge
pikt nadat hij zijn vlucht-
middel, 'n zestom.er, net
jes had gestald op de ka
zerne te Nunspeet.
Gisteren kwam een ser
geant van het 102de ver-
kennings bataljon niet
meer opdagen. Met de
sergeant waren een drie
tonner, een korporaal en
acht soldaten de mist in.
Vermissingen komen iede
re dag voor. Het is bijna
vermakelijk om tijdens
de ritten in het oefenge
bied af en toe een wagen
of jeep te ontmoeten
waarvan de bemanning
totaal niet meer weet
waar hun eenheid zich
moet bevinden. In een be
zoekerscentrum arriveer
de gisteren een rokende
lbenzinewagen. De chauf
feur wist niet waar hij
vandaan kwam, waartoe
hij behoorde en waar hij
heen moest. Het feit dat
er iets aan de motor
mankeerde hoorde wel tot
zijn wetenschap.
fTIAGO (AP-Reuter)
militaire junta in ChiH
eft aangekondigd dat ga
ngen „buitenandse ex
misten" zullen worden
recht door militaire
chtbanken. Dat betekent
t in veel gevallen dood-
raf zal worden uigespro-
unta stelde het aantal bij de
atsgreep omgekomen mensen
95; er zijn 300 gewonden en
arrestaties. Het hoofd van
junta, generaal Pinochet zei
de militaire rechtbanken
iterste gestrengheid" zullen
tónen met de buitenlanders.
icio Alwin, leider van de
fisten-democraten, beschuldig-
Allende er van dat hij van
plan was een communistische
dictatuur te vestigen en voegde
er aan toe dat de reacties uit
het buitenland weinig begrip
voor de werkelijke toestand in
Chili" toonde.
Volgens de voormalige Chileense
ambassadeur in Mexico Hugo
Vigorena, is president Allende op
11 september gesneuveld toen hij
zijn paleis tegen de aanvallers
verdedigde.
De Nederlandse regering heeft gis
teren verklaard verontrust te
zijn over de gebeurtenissen in
Chili. Het wordt in politieke krin
gen in Den Haag .niet onmoge
lijk geacht dat minister Van der
Stoel de gebeurtenissen in Chili
in de algemene vergadering van
de VN aan de orde zal stellen on
der verwijzing naar de rechten
van de mens.
w YORK (AFP-DPA) De
èslduitse Bondsrepubliek en
DDR zijn gisteravond lid ge-
orden van de Verenigde Na
ts. De resolutie, waarin de
dating van de twee Duitse
n van de Bahama-eilan-
tn werd voorgesteld, is bij ac-
lamatie aangenomen en werd
»or de assemblee met een don-
trend gejuich begroet.
tct voor het aannemen van
te resolutie vroeg de Israëli-
he ambassadeur Josef Tekoah
tvoord om mee te delen dat
land zich verzet tegen het
maatschap van de DDR. Zijn
legatie verlangde echter niet
;er een afzonderlijke hoofde-
ke stemming over de toelating
*de DDR.
Israëlische ambassadeur her-
nerde eraan dat nog maar
decennia geleden zes ir.il-
joden door Duitse schuld
het leven zijn gekomen. Dat
»den de joden niet vergeten,
de Verenigde Naties mogen
niet vergeten. De Bondsre-
hliek had echter haar verant-
tordelijkheid erkend en her-
!|hetalingen verricht. „De an-
W Duitse staat negeert daar-
te6en nog steeds de histori-
M verantwoordelijkheid van
J,tsland voor de massamoord
de daaruit voortvloeiende
"fcle verplichtingen", aldus
Tekoah. Eerder had de vergade
ring de Ecuadoriaanse diplo
maat Leopoldo Benites tot voor
zitter voor deze zittingsperiode
gekozen.
Jongeren
verbijsterd
DEN HAAG (ANP) De bestu
ren van de jongerenorganisaties
van ARP, CHU en KVP zijn
verbijsterd over de verklaring,
die het Christen Democratisch
Appèl, waarin KVP, ARP en
CHU samenwerken, uitgegeven
heeft naar aanleiding van de
militaire machtsovername in
Chili.
In een verklaring veroordelen de
jongeren de hypocrisie van de
CDA-verklaring, waarin solida
riteit wordt uitgesproken met
enerzijds de slachtoffers van de
coupe, het Chileense volk en an
derzijds met de medeveroorza
kers daarvan, de zogenaamde
.christendemocratische vrien
den".
„De rol die de Chileens christen
democraten hebben gespeeld, is
ons inziens onbegrijpelijk- Het
zijn de christendemocraten ge
weest, die met steeds klemmen
der kracht een militaire invloed
hebben bepleit. Ze hebben zich
tenslotte niet verzet tegen de
aanslag op de democratische
beginselen van het Chileense
volk", aldus de jongeren organi
saties.
«musplein De 49-jarige
^fietser J. F. R. uit de Ger-
witsestraat is gistermiddag
het Erasmusplein in Den
tegen een lantaarnpaal
lrWen. De man werd met
«fdletsel opgenomen in het
venhuis Leyenburg.
Bobby Riggs bereidt zich serieus voor op de tennispartij tegen
Billie Jean King, waarvoor 100.000 dollar op het spel staat.
De 55-jarige Amerikaan, die enige maanden geleden Margaret
Court geen schijn van kans gaf. wil tegen Billie opnieuw
schitteren. Riggs neemt per dag 415 pillen in, die hem zoals
hij zegt kracht geven en zijn geest xherpen.
Wie heeft er recht op de munten, die toeristen naar oud gebruik met gulle hand in de Trevi-fontein
gooien, omdat ze daardoor een goede kans zouden maken nog eens naar Rome terug te keren?
Als schoonmakers van de gemeente aan het eind van de week de fontein uitkammen, halen ze er
in het toeristisch hoogseizoen soms wel voor tienduizend gulden aan munten uit. Vandaar dat
bij die schoonmaakoperatie niet allen toeristen belangstellend toekijken, maar ook een politie
agent (rechts). In de Romeinse kranten is een felle strijd ontketend tussen voor en tegenstanders
van het standpunt van de gemeente, die meent het rechte te hebben zich de muntenschat toe te
eigenen.
MOSKOU (AFP) De dissiden
ten in de Sovjet-Unie stellen
hun hoop op krachtig optreden
van het Westen op de Europese
veiligheidsconferentie die giste
ren in Genève herbegonnen is
en niet op de „discrete diploma
tie" van Henry Kissinger of de
sympathie van Willy Brandt, al
dus de Russische schrijver Ana
toli Martsjenko in een gisteren
gepubliceerde boodschap.
Martsjenko is bekend door een
in het West gepubliceerd
boek waarin hij zijn ervarin
gen van acht jaar con
centratiekamp onder Kroetsjev
heeft beschreven. Sedertdien
heeft hij nog een jaar gevange
nisstraf uitgezeten vanwege zijn
protest tegen de inval in Tsje-
cho Slowakije in 1968. Met uw
hulp kan bereikt worden dat de
Sovjet-Unie dichter bij de be
schaafde wereld komt te staan,
aldus Martsjenko in zijn bood
schap, die hij aan buitenlandse
correspondenten heeft gestuurd.
De tweede fase van de conferentie
over de veiligheid en samenwer
king in Europa is g'Steren in
Genève met commissievergade
ringen begonnen. Al spoedig
bleek dat men nog niet veel dich
ter tot elkaar is gekomen. In de
codrdmatie-commissie d;e zich
moet uitspreken over de al of
niet deelneming aan de confe
rentie van de niet-Europese lan
den om de Middellandse Zee,
bleken de standpunten nog
steeds ver uiteen te liggen. Joe-
go-Slavië hield er aan vast dat
overeenkomstig de in Helsinki
gemaakte afspraak, eerst Alge
rije en Tunesië de gelegenheid
krijgen hun standpunt nader toe
te lichten en dat daarna pas
over de behandeling van de an
dere gegadigden, Israël, Egyp
te, Syrië en Marokko, beslist
kan worden. De meeste delega
ties waren het hier niet mee
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG Het ligt in de bedoeling dat automobilisten en
bestuurders van andere motorvoertuigen die zich ernstig in
het verkeer misdragen op bepaalde uren van de dag of gedu
rende het weekeind een ontzegging van de rijbevoegdheid zul
len krijgen. Dat zegt minister van Agt (Justitie) in de begro
ting voor 1974.
De minister kondigt hierover een wetsontwerp aan dat op korte
termijn bij de Tweede Kamer zal worden ingediend. Onder de
rgeling moeten vallen automobilisten die hun wagens persé
niet kunnen missen voor de uitoefening van hun beroep. En
kele voorbeelden zijn:
dronken rijders die naar blijkt voortdurend op zaterdagen en
zondagen met een borrel op tegen het verkeer zondigen wordt
de rijbevoegdheid ontzegd voor speciale avonduren, of andere
uren van de dag.
i de officier van justitie kan iemands rijbewijs innemen, zon
der dat de rechter daar bij te pas komt.
intrekking van de rijbevoegdheid voor bepaalde soorten
voertuigen.
Noodzakelijk: réveil
katholiek onderwijs
TUSSEN DE VEELHEID van de in de week van Prinsjesdag gebrui
kelijk commentaar door, ook aandacht gevraagd voor een zaak wel
ke even belangrijk de levensbeschouwelijke kant van het onder
wijs.
Menigeen \indt het ouderwets, enkelen zelfs onmaatschappelijk, om
nog over onderwijs te praten in relatie tot geloofsbeleving en chris
tendom. Gelukkig heeft mgr. Simonis vorige week degenen die dat
wel noodzakelijk vinden, een hart onder de riem gestoken. Met wat
andere argumenten als de bisschop van Rotterdam gebruikte, deed
de directeur van het Centraal Bureau voor het Katholiek Onderwijs,
mr. L. Struik, dat bij dezelfde gelegenheid ook.
Hopelijk zijn dat klaroenstoten welke een tijd inzetten welke gericht
gaat worden op een réveil van het katholiek en christelijk onder
wijs. Dat is broodnodig in een tijdsbestek, waarin uniformisten en
unitaristen het hoge woord gekregen hebben; weerbaarheid is te
meer nodig omdat na een staatssecretaris die van samenwerkings
scholen alleen maar de goede kanten zag, nu op O. en W. een ka
tholiek minister het beleid bepaalt, van wie bekend is dat hij twij
felt aan het nut van het voortbestaan van het bijzonder onderwijs.
MR. STRUYK WAAkSCHUWDE met klem - en terecht - tegen de
stortvloed van onderwijsreorganisaties welke de overheid aan het
handje van hele en halve pedagogen probeert over ons scholensy
steem uit te storten. Het streven naar een gelijke kans voor allen
gaat immers gepaard aan een ongelooflijke druk tot rationalisatie
en uniformiteit; aan een behoefte om computers de rol van persoon
lijke Invloed te laten overnemen.
Onderwijs met eigen accenten op belangrijke, principiële punten
wordt bij dit streven als een sta-in-de-weg ervaren; mr. Struik heeft
terecht ervoor gewaarschuwd, dat het geruisloze proces dat nu aan
de gang is, op den duur tot een fataler resultaat kan leiden dan
vroegere openlijke acties ten behoeve van openbaar onderwijs.
Rotterdams bisschop legde een nog pijnlijker wonde bloot: of bij het
katholiek onderwijs de onderwijsgevenden wel voldoende in staat en
bereid zijn een op Christus georiënteerde overtuiging en levenshou
ding naar voren te brengen.
Mgr. Simonis verzweeg niet dat hierbij de omstreden kwestie van de
grenzen van de pluriformiteit in de geloofsbeleving een groot prak
tisch probleem oplevert. Maar aan de essentie van zijn betoog, doet
dat weinig af. Die essentie hebben we als volgt samengevat: Bij het
katholiek onderwijs moet de geloofsovertuiging uitgangspunt, inspi
ratiebron en motivering zijn; maar tevens de norm waarnaar allen
die bij deze school betrokken zijn (van leiding tot ouders) zich rich
ten.
DE GOED VERSTAANDER mag uit deze stelling niet afleiden, dat
de bisschop geen vurig voorstander is van een school waar gelijk
waardigheid van alle mensen, solidariteit boven pure prestatie gaat.
en de vorming belangrijker is dan naakte kennis. Wel dat wie, in
welke vorm dan ook. voor katholiek onderwijs opteert, aan bepaal
de voorwaarden die hierbij essentieel zijn, heeft te voldoen.
Wie reëel denkt, moet erkennen dat zowel bepaalde onderdelen van
het onderwijsbeleid (door autoriteiten en organisaties) in strijd zijn
met genoemde uitgangspunten; maar ook de mentaliteitsverande
ring bij menigeen op wie het katholiek onderwijs moet steunen.
Noodzakelijk is een réveil van het katholiek onderwijs; niet in een
vorm die tot een nieuwe schoolstrijd leidt; wel een welke zo nodig
persoonlijke offers tot consequenties hebben zal.
Consequenties zeker cok voor het overheidsbeleid. Waarmee we aan
het slot van dit commentaar toch weer teruggekomen zijn op het
politieke terrein.
Weeroverzicht
•#- zomig =mst 19 temperaturen luchtdn* in minibaren
opklarngen hagel -w-w warmtefront H hoge-drukgebied
^^bewoWng *a» sneeuw -r-r kou-front L lage-drukgebed
regen 2^3 onweer windrichting verplaatsingsrichting
De Bilt Vanmorgen bevond
zich het centrum van een actie
ve oceaandepressie met een
luchtdrukwaarde van 990 mbar
boven Zuidoost-Engeland. Het
bijbehorende frontensysteem
bracht enkele millimeters re
gen, terwijl de wind aan de kust
enige tijd tot hard of stormach
tig toenam. Het lagedrukgebied
koerst in de loop van vandaag
al opvullend langzaam over het
zuidelijk gedeelte van de Noord
zee naar Zuid-Noorwegen. Aan
de achterzijde van de depressie
voeren noordwestelijke winden
koude lucht via de Britse Eilan
den naar ons land. Het weer zal
de komende dagen een wissel
vallig beeld te zien geven.
Vooruitzichten voor vrijdag. On
standvastig en temperaturen
aanhoudend boven normaal.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor vrijdag.
Aantal uren zon: 1 tot 7. Min.
temp: van 11-15 graden, max.
temp: van 19 - 24 graden. Kans
op een droge periode van min
stens 12 uur: 90 procent. Kans
op een geheel droog etmaal: 60
procent.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam regen
De Bilt regen
Deelen regen
Eelde zw. bcv
Eindhoven regen
Den Helder regen
Luchth. Rtd. regen
Twente *w. bet
Vlliilngtn zw. bet
VA Limburg regen
Berlijn
Bordeaux
Helsinki
nnxbrueck
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Luxemburg
Casa Blnnca
Islnnboel
Lat Palmaa
New York
Rijnmond-bestuur
EZH houdt
informatie
achter over
kerncentrale
ROTTERDAM (ANP) Het da
gelijks bestuur van Rijnmond
blijft van mening dat het Elek
triciteitsbedrijf Zuid-Holland
(EZH) opzettelijk informatie
heeft achtergehouden over de
eventuele bouw van een kern
centrale op de Maasvlakte.
De EZH heeft het bestuur van
Rijnmond gevraagd om een rec
tificatie van antwoorden die
R jnrnond heeft gegeven op vra
gen van een raadslid. Deze had
gevraagd naar de relatie die er
zou bestaan tussen de 380 Kilo-
volt lijn van de EZH en een
eventueel te bouwen kerncentra
le op de Maasvlakte. „Wij zijn
niet van plan een rectificatie te
geven, omdat de vragen correct
zijn beantwoord", aldus een ge-
comitteerde van Rijnmond.
