IK HOU V AN UW VROUW
Slotconcours vocalisten
bewees gelijk van jury
Kerkenconferentie
wil geloofsimpasse
helpen doorbreken
EDUARD FLIPSE
Niemendallerige klucht
Open brief over L
investeringen
in Zuid Afrika
wekt tweespalt
Korte metten
LUC LUTZ TREFZEKER ALS „STER"
VAN VRIJE PRODUKTIE
Mode aan de
sportieve kant
programvernieuwer
Ruzie rond
John van
Kesteren
in Duitsland
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1973
HET BINNENHOF
PAGINA
Om de geloofsimpasse en de po
larisatie te helpen doorbreken
organiseren de elf kerken van
de Raad van Kerken in Neder
land in 1974 een „kerkenconfe
rentie". Dit plan, waarover wij
reeds eerder het een en ander
hebben bericht is nu officieel ge
presenteerd.
Dr. A. Kruyswijk, voorzitter van
de Raad van Kerken, noemde
het „een geheel nieuw gebeu
ren" in ons land. De raad wil
bijdragen tot een ontspanning en
een nieuwe bundeling van krach
ten. Niet zozeer wordt gedacht
aan pogingen tot het overbrug
gen van tegenstellingen, maar
aan een nieuwe bezinning op het
getuigenis van Christus.
Via gespreksavonden, gevolgd
dcor landelijke bijeenkomsten
wil men komen tot een twee
daagse conferentie op beleidsni
veau in november 1974 waaraan
uit elk van de kerken ten hoog
ste twintig afgevaardigden deel
nemen. De besluiten die dan
woraen genomen zijn bindend,
tenzij voor een kerk, die nadruk
kelijk stelt eerst ruggespraak te
willen houden.
Di. Kruyswijk constateerde dat
vrijwel alle lidkerken in eigen
kring worstelen met problemen,
die samenhangen met de eis om
.n de huidige tijd het evangelie
te beleven en in de wereld te
vertegenwoordigen. Vrijwel over
al stuit men op polarisatie en
ee.i verharding van standpunten,
die steriliteit in de hand werkt.
In plaats van als oplossing te
zoeken naar een grootste geme
ne deler wil de kerkenconferen
tie ,,de fronten openbreken"
door een nieuwe bezinning op
het evangelie en een gelovig
handelen, „waarmee de huidige
wereld waarachtig wordt ge
diend".
Sterk benadrukte voorzitter
Kruyswijk de noodzaak om in de
kerkenconferentie het beleidsni
veau en het grondvlak van de
kerken samen te brengen in een
oecumenische ontmoeting. Onder
grondvlak wordt dan verstaan,
kerkeraden, parochieraden, lo
kale raden van kerken, particu
liere gespreksgroepen en actie
groepen. Nu wordt het doorvoe
ren van vernieuwingen, aldus
ds. Kruyswijk, in ernstige mate
gehinderd door spanningen tus
sen het beleidsniveau (meestal
voorzichtig en terughoudend) en
het grondvlak (waarbij tal van
elementen in gemeenten en pa
rochies wijzen op een nieuw
elan).
Mgr. H Ernst, bisschop van
Breda, vice-voorzitter van de
Raad van Kerken, herinnerde er
desgevraagd aan. dat de bis
schoppenconferentie „in zijn hui
dige samenstelling" besloten
had dat de katholieke kerk in
ons lar.d deelneemt aan de ker
kenconferentie.
Mgr. Ernst bleek er niet al te
ongerust over, dat de bisschop
pen besluiten van de kerkencon
ferentie zouden moeten afwijzen
vanwege bezwaren uit Rome,
zoclr tijdens het pastoraal conci
lie aangezien de resultaten van
de kerkenconferentie vooral de
mentaliteit betreffen". „De bis
schoppen proberen het uiterste.
Mgr. H. ERNST
We weten nu nog beter wat onze
mogelijkheden en grenzen zijn.
We zitten, evenals de meeste
kerken, in een moeilijke posi
tie".
Om te voorkomen dat de voor
bereiding van de kerkenconfe
rentie en van het landelijk pas
toraal overleg elkaar bijten,
hebben de katholieke bisschop
pen de pastores verzocht om een
weikverdeling naar afzonderlij
ke groepen te bevorderen.
De werkgroep „Kalros" die zich
binnen de Nederlandse kerken
bezig houdt met kritische voor
lichting over Zuid-Afrika is ver
deeld over het standpunt van dr.
J. Feddema, lid van de werk
groep.
Dr. Feddema had de open brief
ondertekend van een aantal
vooraanstaande kerkleden aan
de Wereldraad van Kerken,
waarin die kerkleden ziqh dis
tantiëren van het besluit van de
wereldraad om investeringen te
rug te trekken uit Zuid-Afrika.
De meerderheid van Kairos, on
der wie prof. dr. J. Verkuyl, be
treurt deze open brief, met name
de vereenzelving van het stand
punt van de wereldraad met het
bevorderen van geweld.
In een verklaring zegt de meer
derheid voorstander te zijn van
de ..meervoudige benadering"
en te begrijpen dat van mensen
in Zuid-Afrika inzake apartheid
niet eenzelfde standpunt gevergd
mag worden als van mensen el
ders. „In de Europese en Noord-
amerikaanse situatie", aldus
de verklaring. „Verdient het
echter aanbeveling slechts van
uit het standpunt van de Wereld
raad van kerken te opereren."
Een minderheid van Kairos. on
der wie C. Baronesse van Heem
stra en dr. J. Feddema zelf,
verklaart even fervente tegen
standers van de apartheid te
üjn, maar méént dat. u~*
"drijfsleven j<Utjemancipi
«ie Afrik.iren3ne
zich in te zetten voor de gerech
tigheid dan zich terug te trek
ken.
In een in Genève gepubliceerd
antwoord aan de ondertekenaars
van de open brief, onder wie ds.
Buskes en de ds. F. Landsman,
schrijft dr. B. Sjollema, hoof«l
van het anti-racisme program
ma van de wereldraad, dat er
geen aanleiding is om af te wij
ken van het door de wereldraad
ingenomen standpunt om „met
verschillende geweldloze midde
len aan te sturen op een radica
le verandering van de structuur
in Zuid-Afrika".
Dr. Sjollema herinnert
dat het centraal comité x
Wereldraad, dat vorige maand
bijeen was. de investeringsstop,
waartoe in 1972 besloten was,
niet heeft opgeheven. Sjollema
beveelt de ondertekenaars aan
om hun vragen eerst met Neder
landse kerken te bespreken die
lid zijn van de wereldraad. Vol
gens hem is het onverstandig
om dergelijke vragen aan de
wereldraad voor te leggen vlak
na de jaarvergadering van het
centraal comité.
Prof. dr. L.H. Janssen, s.j.
hoogleraar in de economie van
de ontwikkelingslanden aan de
katholieke hogeschool in Tilburg
is het ere-professoraat toege
kend van de katholieke universi
teit van Peru. Dit vanwege zijn
verdiensten voor het tot stand
komen van een sociale faculteit
aan deze universiteit. Prof.
Jamssen bekleedt vele functies in
organisaties die zicfh bezighou
den met de ontwikkelingsproble
matiek. Hij heeft voor de Ver
enigde Naties en de Nederlandse
regering vele opdrachten in de
ontwikkelingslanden uitgevoerd.
Het katholieke weekblad
„Afrique Nouvelle", dat een jaar
geleden wegens financiële pro
blemen werd stopgezet, zal aan
het eind van dit jaar onder an
dere vorm maar onder dezelfde
naam terugkomen. Het zal zich
praktisch uitsluitend met Afri
kaanse problemen bezighouden.
Bijzondere nadruk zal het blad op
de oecumene leggen, met name
ook op de contacten tussen is
lam en katholicisme.
President Franpois Tombal-
baye van de Centraal-Afrikaanse
republiek Tsjaad heeft een ener
giek optreden aangekondigd te
gen elke vorm van „Europees
en in het bijzonder Frans post
kolonialisme". Als onderdeel
van dit programma noemde de
president de afschaffing van
alle Europese aanduidingen en
van de christelijke namen in
Tsjaad. Ook wil hij de instelling
van een inwijdingsritus van de
jongeren in de samenleving van
het land, overeenkomstig de
Afrikaanse traditie.
De katholieke bisschoppen
van Ierland en de raad van ker
ken hebben besloten nog deze
maand een werkgroep in te stel
len, die de morele en lichamelij
ke gevolgen van de gwelddaden
in Ulster moet nagaan op de be
volking. De groep die twintig le
den telt uit de republiek en uit
Noordierland, moet vooral na
gaan in hoeverre de Ieren het
gebruik van geweld tot het be
reiken van politieke doelen voor
staan en op welke manier de
kerken deze mentaliteit tege
moet dienen te treden.
KERK
EN
WERELD
Kard. Felici
kritiseert
kritiek in
de kerk
Kardinaal Pericle Felici, presi
dent van de pauselijke commis
sie voor herziening van het ker
kelijk recht, heeft het internato-
nale kerkjuristencongres in Mi
laan aangegrepen voor een
scherpe kritiek op de protestbe
weging binnen de katholieke
kerk.
Kardinaal Felici wees erop. dat
op het ogenblik de rechtsweten
schappen en het recht zelf in
een crisis gedreven worden door
degenen, die tot taak hebben het
recht te verdedigen en te bevor
deren.
Met scherpe bewoordingen
brandmerkte kardinaal Felici,
die als conservatief bekend
staat, de „pathologische ver
schijnselen" van een contestatie,
die „tegenover de goddelijke
ambtskerk bijna tot regel ge
worden is". Men kritiseert de
kerk vaak In naam van niet
aanwezige of valse charisma's.
In dit verband klaagde kardi
naal Feldcl er vooral ook over,
dat er tegenwoordig „zoveel oe
cumene bedreven wordt ten kos
te van de geopenbaarde waarhe
den". Hij wees erop, dat in de
huidige chaos van ideeën en me
ningen meer dan ooit duidelijk
heid en ordening nodig zijn.
Het congres in Mlaan, dat tot
morgen duurt en waaraan onge
veer driehonderd canonisten en
juristen uit de hele wereld deel
nemen, heeft zich beziig gehou
den met het thema „de mense
lijke persoon en de ambtskerk".
ADVERTENTIEi
Temidden van het zich veranderende toneelbestel zullen de
zogenaamde „vrije produkties ook dit jaar een vaste, be
langrijke plaats innemen. De eerste voorstelling „op ei
gen risico" viel gisteravond in Den Haag in Diligentia te
zien met „Ik hou van uw> vrouw", een blijspel rond 2n
door twee echtparen.
Die „vrijo produkties" zijn, een
enkele uitzondering daargelaten,
overigens vrij risicoloze blijspe
len die door een groep acteurs
worden vertolkt waarvan je bij
voorbaat al het resultaat kan
vermoeden. „Ik hou van uw
vrouw" is een kluchtig bedenk
sel van de in die sector zeer be
dreven Engelse heren Water-
house en Hall (beste werk o.a.
..Billy Liar") en aangezien Luc
Lutz een van de hoofdrollen
vertolkte kon je van die kant
een trefzeker stuk komediante-
rij verwachten. Van hem kwam
dat dan ook, maar Luc Lutz
heeft het hele toneelmechaniek
Dat is 't fijne
van de Montycoat:
zo grondig onder de knie dat je
het alleen maar jammer kan
vinden dat hij hier genoegen
mee neemt.
„Ik hou van uw vrouw" is name
lijk een erg niemendallerig
werkstuk. Het gaat uit van een
bekende kluchtige kunstgreep:
Neem twee echtparen en laat de
helft van het ene paar met de
wederhelft van het andere paar
een verhouding beginnen. De
voor- en zo langzamerhand uit
gebakken humor ligt voor het
oplepelen. Waterhouse en Hall
bezaten de creativiteit daar iets
aan toe te voegen: Het vertoon
de overspel is dat niet „echt",
want het ene vrouwtje doet
maar alsof ze getrouwd is met
de andere meneer.
Twee echte echtparen grepen deze
klucht met alle beschikbare
handen beet: Luc Lutz met zijn
vrouw Simone Rooskens, Marij
ke Merckens met haar man
Jacques Luyer. Paul Melton, de
Amerikaanse regisseur die voor
namelijk in die „vrije sector"
werkzaam blijft, zette het in
scène, zorgde voor soms wat al
te groffe nadruk, en een aantal
aardige slapstick-effecten zoals
diverse „double takes" van Luc
Lutz die veruit de „ster" van
de voorstelling werd, op arm
lengte gevolgd door Marijke
Merckens die het meeste natu
rel inbracht-
In de vertaling van Harriet Free
zer kwamen enkele woord-vond
sten in de dialoog erg goed
over, maar beide Engelse au-
Mis op begraafplaats In
de kapel op de begraafplaats
aan de Binckhorstlaan wordt
woensdag 19 september om drie
uur een mis opgedragen d«x»r
één van de priesters van de pa
rochie H. Antonio van Padua.
Klank en Kleur De drumband
en het majorettenpeloton Klank
en Kleur vierden in gebouw
Amicitia hun eerste lustrum.
Namens een acticomité werden
aan het Westeindc aan de voor
zitter, de heer H. Louwershei-
mer zes trompetten aangebo
den. Hij ontving tevens een zil
veren standaard.
(ADVERTENTIE)
teurs verschoten v«5ór de pauze
duidelijk het meeste kruit.
Daarna wringen ze zich al te
herkenbaar in allerlei bochten
om de situaties leuk te houden,
waarbij de acteurs nauwelijks
kans krijgen werkelijk een „ka
raktertje" neer te zetten. Het
publiek reageerde enthousiast
bij de première. Tot en met 15
september kan goedlachs Den
Haag nog in Diligentia terecht.
BERT JANSMA
Telkenjare wordt het Internationaal vocalis
tenconcours 's-Hertogenbosch besloten met
een concert, te geven door het Brabants
Orkest o.l.v. Hein Jordans, waarin de eer
ste en tweede prijswinnaars de gelegenheid
krijgen in het Stadsschouwburgcasino op te
treden.
«vee van de acht gegadigden, de bas-bariton
Peter Tschaplik (DDR) en de tenor Anto-
nius Nicolescu (Roemenië) lieten het op
het laatste ogenblik afweten, zodat er zes
restten. Onder hen één eerste pr js, de
Hongaarse sopraan Andrienne Csengery,
die met een fragment uit Mozarts Cosi fan
tutte wederom bewees, dat de uitspraak
der jurering alleszins gerechtvaardigd was.
Volgde tenor James Wagner (USA) in de
a Fra poco a me ricovero van Donizetti,
r fraai vocaal materiaal beschikkend,
zich handhavend in de situatie waarin een
tweede prijs hem had gebracht.
Maar hoe stond het met de Poolse mezzo
Stefania Toczyska? Met O mio Fernando
uit La Favorita van Donizetti, bewees zij
dat zij over een uitgesproken muziekdra
matisch talent beschikt. Bovendien weet zij
bijzonder goed met een orkest om te
gaan. Haar optreden evenals dat van de
na haar verschijnende Roemeense sopraan
Cornelia Pop. deed ons beseffen hoe jam
mer het in feite is. dat een orkest in het
concours niet als begele der kan worden
geïntegreerd Is het niet zo dat daardoor
het e ndoordeel van de jury best een wijzi
ging had kunnen onderdaan? Eén ding is
zeker: deze beide vocalisten waren met
het uitstekend spelend ensemble in de rug
aanmerkelijk beter dan bij de officiële fi
nale.
Was de invloed van Hein Jordans en zijn
mensen merkbaar, op de prestaties van de
Deense mezzo Vibeko BJelke, die de zware
taak op zich had genomen een deel uit Ra
vel's Sheherazade te vertolken? Thans
zelfs in het sfeervolle milieu waarin ze
door de geraffineerde instrumentatie werd
gebracht schoot ze tekort: We persisteren
in onze mening dat haar niet een tweede
prijs had moeten worden toegekend. Restte
de Engelse sopraan Mirjam Bowen. die
wederom een voortreffelijke indruk wist te
bevestigenmaar waarom liet men haai,
de enige orator.umzangeres, optreden in
Bizets Carmen? Was ze in een werk van
Handel of Purcell toch niet beter tot haar
recht gekomen?
Het Brabants Orkest omlijstte de prestaties
van de executanten met de uitstekend klin
kende ouverture Cyrano de Bergerac van I
Johan Wagenaar en Verdi's La forza del
destino.
(Van onze muziekredactie)
De tragiek In het leven van
Eduard Flipse, de gisteren
overleden oud-dirigent van het
Rotterdams Philharmonisch
Orkest, is geweest, dat hij bij
de grote renaissance van het
orkest dat zijn dirigentenloop
baan markeerde, op een zij
spoor gerangeerd was. Toen de
nieuwe Doelenzaal, het gran
dioze hoofdkwartier van het
Rotterdams Philharmonisch, in
gebruik gesteld werd, ver
dween Eduard Flipse van het
vaderlands toneel. Voor een
groot deel van de jonge gene
ratie der concertbezoekers is
hij daardoor een grote onbe
kende.
Totaal ten onrechte, want de
rondborstige Flipse die in 1898
te Wissekerke geboren werd,
heeft niet alleen voor Rotter
dam maar voor het hele con-
certb^drijf in Nederland veel
betekend. Vanaf het moment
dat hij in 1930 eerste dirigent
van het Rotterdams orkest
werd. heeft hij het ensemble
opgewerkt tot een orkest dat
niet langer een straatlengte
achter Concertgebouworkest en
Residentie-Orkest betekenis
kreeg.
In de dertiger Jaren kreeg
Eduard Flipse zelfs internatio
nale faam als programvernieu
wer, hij had een open oor voor
de stem van zijn eigen tijd en
meer dan in Den Haag en Am
sterdam kreg n nieuwe cc»npo-
sities, niet in de laatste plaats
die van Nederlandse componis
ten een kans. Niet alleen in
strumentale, maar ook vocale
muziek, want Flipse was een
koorleider van formaat.
De goede traditie werd in Rot
terdam voortgezet ook in de
jaren na 1945, toen het Rotter
dams Philharmonisch, van ei
gen huls door oorlogsgeweld
beroofd, van de éne slechn?
geïmproviseerde concertzaal
naar de andere moest trekken.
Ook binnen het kader van het
Holland-Festival heeft Eduard
Flipse in de jeugdjaren van
het festival in dat opzicht een
paar opmerkelijke daden ge
steld.
Als dirigent was Flipse geen
man van de fijne i
als muzikant was zijn opmer
kelijke karaktertrek: rondbor
stig: hij zocht naar de kern en
offerde daarvoor desnoods de
perfectie wel eens op. Maar
het fundament dat hij legde,
was betrouwbaar. Daarvan
hebben zijn opvolgers - Decker,
Fournet cn Edo de Waart - in
de Doelenzaal kunnen profite
ren. Het feit dat Flipse daar
nooit meer een kans kreeg,
blijft een blamage voor de lei
ding van het orkest dat hij
heeft helpen grootmaken.
Zijn muzikale opleiding kreeg
hij van zijn vader, Otto Lies,
A. B. H Verhey en Mej. C. J.
Reijtz. In 1916 slaagde hij voor
het diploma van de Koninklij
ke Nederlandse Toonkunste
naarsvereniging, waarna hij
nog studeerde hi] Albert Rous-
sel en Louis Aubert in Parijs.
Eduard Flipse kreeg vele on
derscheidingen. waaronder de
Van Oldtnbamevelt-pennlng,
de hoogste van de stad Rotter
dam. IllJ maakte vele concert
reizen naar Duitsland, België,
Frankrijk, Hongarije en Po
len.
MüNCHEN - John van Kestern,
de Nederlandse operatenor die
vorige maand nog in ons land
optrad ln „Die Fledermous", is
na eetn ruzie met regisseur Kurt
Pscherer oatslegen bij het
Theater am Gfirtnerplatz
MUnchen.
Pscherer, tevens dièbaéét va
het theatei v ertveei' V,m Kïé!
ren tijdens een repetitie van
„Kiss me Kate" dat hij zijn
tekst niet voldoende had inge
studeerd. Dat gebeurde
overstaan van het hele ensem
ble en ontaardde in een woor
denwisseling. waarin de zanger
zijn directeur verweet al te au
toritair op te treden. Van Keste
ren verliet woedend de repetitie
en weigerde 's-avonds in Die
Fledermaus op te treden. Ge
volg: onmiddellijk ontslag bij
hot ensemble, waarvan hij al
vijftien jaar deel uitmaakte.
EHBO In Loosduinen start op
vrijdag 21 september een EH
BO cursus voor beginners. Deze
cursus duurt 12 weken en wordt
gegeven door een arts en een
insttucteur en leidt op voor het
eenheidsdiploma EHBO. Inlich
tingen kan men krijgen bij me
vrouw J. Hendriks-Batist, Wcst-
madeweg 36, tel. 233270.
(ADVERTENTIE)
