RUSTJAAR NA SPELEN BESTAAT
NIET MEER VOOR DE ZWEMSPORT
GEEN
CONTROLE
W ielelie Polleunis
duivelhe met hart
van anthraciet
Noteer bij de radio
ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA k.
DEN HAAG Al jaren zijn de wereld
kampioenschappen een heet hangijzer in
de zwemsport. Tegenstanders van dit in
andere bonden allang geaccepteerde insti
tuut hielden echter tot voor kort de boot af
met de vraag: „Moet dat nou zonodig? Er
zijn om de vier jaar Olympische Spelen,
om de twee jaar Europese kampioen
schappen en daartussen door ook nog Eu
ropa-cupwedstrijden. Is dat al niet teveel
van het goede?" Als deze vraag wordt ge
steld aan de zwemtrainers, de „werkers
aan de wedstrijdtop" hoor je meestal
„neen". Het waarom legt Jan Schouten,
de trainer van ZIAN-Vitesse, die in Bel
grado bij verrassing assistent van bonds
coach Bert Sitters is, uit met de medede
ling: „Vaak haakten na de Olympische
Spelen de zwemmers en iwemsters af. Zij
hadden de spanning van het toernooi be
leefd en ze vonden het welletjes zó. Toen
kwamen de Europese kampioenschappen
erbij en je bleek de meisjes nog niet ge
motiveerd te kunnen vasthouden. Want ga
jij zo'n meisje maar vertellen: En over
twee jaar staat er nog iets te gebeuren.
Dat lukt niet, de rustpauze duurt te lang.
Vanuit dit gezichtspunt bezien zijn de we
reldkampioenschappen gewoon nuttig. Je
kan een pupil veel langer aan de top hou
den".
Kornelia Ender wordt als de opvolgster van Shane Gould bij de komende wereldkampioenschappen in Belgrado gezien.
Voor andere zwemtrainers lig
gen de zaken niet zo duidelijk.
Wout Gerritse, de veelbespro
ken vakman achter Anke Rijn-
ders, heeft dit seizoen zijn
voorkeur zeer duidelijk tot uit
drukking gebracht. De Amers-
foorter liet na de Spelen alle
teugels los om het element re
laxen volledig tot zijn recht te
laten komen. „Ik vind een pe
riode van rust na zo'n tijd van
hoogspanning gezond. Anke en
ik zijn dan ook juichend van
vakantie teruggekomen", moti
veert hij zijn sterk bekritiseert
standpunt. En hij gaat verder:
„Als ik over dit soort zaken
praat kom ik altijd terug op
München. Het gros van de
mensen, dat op de Spelen was,
kwam met een kater thuis. De
prestaties waren tegengeval
len, punt uit. Dan heb je zeker
tijd van bezinning nodig".
De vraag is echter hoelang.
Ook de pleiters voor de we
reldkampioenschappen in Bel
grado onderschatten de beteke
nis van afreageren, rusten dus,
niet. Ze denken echter, wat
Jan Schouten verwoordt: „Een
maand lang iets anders doen,
jezelf zijn, is zat. Wie er lan
ger uitstapt, mist de boot. Dat
besefte ik deze week nog eens.
Een jongen van ZJAN kwam
na een jaar bij me terug. Hij
had op de 400 meter 4.24 ge-
Oost-Duitsland. Zelfs West-
Duitsland In München toch
grandioos voor de dag geko
men, nietwaar? heeft men
zijn eindeloos grote mogelijk
heden de boot gemist".
De Nederlandse zwemtop
met uitzondering dan van
Anke Rijnders viel niet stil.
Enith Brigitha, Hansje Bun
schoten en jongeren zoals José
Damen, al was de laatste niet
in München aanwezig, gingen
onmiddellijk door. De Oostduit-
se chef-coach Kleefeld vindt
dat het enige alternatief om de
absolute top te halen. „De ont
wikkeling in de zwemmerij
gaat zo hard. dat rustpunten
taboe zijn. En terecht. Wie
eenmaal aan die top zit moet
er zo lang mogelijk kunnen
blijven". Bij de Oostduitsers is
deze theorie enigszins uit nood
zaak ontstaan. Twee jaar gele
den, bij de Europacupwedstrij
den in de Tsjechische stad
Bratislava, keken de leiders
van de Oosteuropese ploeg te
gen de moeilijkheid aan van
„Onze zwemformatie van nu is
eigenlijk te jong voor de Spe
len in München maar te oud
voor wat er later komt". Zij
zijn daarom dolgelukkig met
de wereldkampioenschappen in
Belgrado, een prachtkans om
glorie voor Oost-Duitsland te
vergaren. Daar ziet het ten
minste wel naar uit. Wie te
ruggaat naar de afgelopen zon
dag in Utrecht gehouden Euro
pacupduels, herinnert zich
haarscherp de drie wereld- en
vier Europese records, die fy
siek sterke meisjes als Korne
lia Ender. Ulrike Richter en
Angela Franke vestigden.
Wanneer de Amerikaanse
zwemleiders na de Spelen de
training ook maar lichtjes heb
ben laten schieten dan zal de
zwemhegemonie van de States
zeker bij de dames in ge
vaar komen.
Ook KNZB-bondsvoorzitter mr.
Hans Bunschoten (links) en Anke Rijnders, ooit twee sterke
pijlers van nationale zwemploegen, ontbreken in het Nederlandse
zwemteam dat in Belgrado op de startblokken verschijnt.
Een seizoen lang had hij niet
anders gedaan dan waterpo
loën, hij was dus toch nog blij
ven zwemmen. Wat zag ik ech
ter toen hij het weer probeer
de? Ik moest hem achter zijn
broek zitten om onder de zes
minutengrens te komen. Zo
snel val je terug. „Een ander
voorbeeld", gaat Jan Schouten
enthousiast verder, „is van re
centere datum. Hansje Bun
schoten liep enige tijd geleden
een virus op en de terugslag
was onmiddellijk merkbaar.
Zo'n goed getraind meisje kan
nu de belasting van een 400
meter nog net, maar van een
500 meter niet meer halen. Bij
dr. Kessel stapte Hansje na de
700 meter op de fiets-ergome-
ter al af".
ZIAN trachtte de „top van
München" dan ook vast te
houden. Wat lukte met Josien
Elzermann. „Niemand ver
plichtte haar ertoe door te
gaan maar ze deed het uit
zichzelf. Twee dagen na de
Spelen lag ze alweer in het
water. Dat is de enig goede
mentaliteit voor een wedstrijd
zwemster". In dat opzicht
kreeg Hagenaar Schouten ge
lijk. Josien Elzermann zwemt
straks in Belgrado; Anke Rijn
ders niet. Zij heeft op de Ne
derlandse kampioenschappen
nog wel getracht bij de ploeg
te komen maar zij haalde het
niet. De achterstand was al te
ver opgelopen. Wout Gerritse
constateert daarom: „Wdj con
centreren ons nu op de Euro
pese kampioenschappen 1974 in
Wenen".
Volgens velen geen haalbare
zaak meer. Wie uit de boot
stapt, valt af, redeneren zij.
Een keiharde theorie, die door
„Belgrado" misschien nog
meer werkelijkheid wordt. Het
enige rustjaar in die vier sei
zoenencyclus van Olympische
Spelen komt immers te verval-
De Oosteuropese zwemnaties
vinden dat niet erg. Integen
deel zelfs. Zij zeggen in deze
eerste en daarom historische
wereldkampioenschappen een
prachtige gelegenheid te zien
om de balans van München op
te maken. Wie zijn eraf geval
len en wie zijn erbij gekomen?
Hoe ligt de krachtsverhouding
nu? Allemaal vragen, die door
dat dichterbij komen van de
grote kampioenschappen, snel
ler en gemakkelijker beant
woord kunnen worden. Voor de
insiders een ontwikkeling, die
alleen maar prestatie-verho
gend kan zijn. Dat maakt de
topzwemmerij in de wereld
nog intensiever, nog interes
santer eigenlijk. Wout Gerrit
se: „Het enige land, dat dit
zeer goed begrepen heeft is
BELGRADO Anta Lambasa, de Zuidslavische directeur
van de eerste wereldkampioenschappen zwemmen in Bel
grado heeft het besluit van de organisatoren verdedigd
om geen anti-dopingcontrole uit te oefenen tijdens de
kampioenschappen.
"Het analyseren is een zeer gecompliceerde bezigheid en
soms duurt het wel 24 uur voor de uitslag bekend is, zo
dat in geval van diskwalificatie de beslissing te laat
komt. omdat de medailles allang zijn vergeven", aldus
Lambasa. Hij voegde er aan toe alle vertrouwen te heb
ben in de sportieve gedragscode van de deelnemers en
zei niet te geloven in dopinggebruik van de beste zwem
mers ter wereld, die op die manier jaren van training in
de waagschaal zouden stellen.
Niet minder dan 42 landen hebben zich inmiddels gemeld
voor de eerste wereldkampioenschappen zwemmen, die
van 30 augustus t/m 9 september in Belgrado worden ge
houden. Reeds aangekomen is de ploeg van Groot Brit-
tannië.
Josien Elzerman lag twee dagen na de Spelen alweer in het water. Zij liet geen tel de vorm van München meer los.
J. W. v.d. Krol behoort tot de
mensen, die aanvankelijk scep
tisch tegen de wereldkam
pioenschappen stonden. „Dit
toernooi valt ons zwaar op de
maag, ja. Er was eigenlijk
geen behoefte aan. Maar om
dat Europa nou niet zo ver
schrikkelijk veel te vertellen
heeft in de internationale
zwemfederatie en er altijd lan
den zijn die in de race niet
meedoen maar wel een paar
mensen sturen om het contact
te onderhouden, kwam het er
door.
De wereldkampioenschappen
heeft de KNZB dacht ik
niet onverstandig benaderd.
We gaan er met een kleine, se
lecte groep naar toe". De ont
wikkeling van het oontinu
doorgaan van de zwemtop ver
hoogt de kostenpot, welke door
subsidiëring van het NOC en
de NSF aardig gedekt wordt.
„Maar", waarschuwt mr. Van
der Krol, „je krijgt natuurlijk
wel dat het gaat dringen aan
de basisopleiding van de
jeugd. Vroeger had je daar het
jaar van na de Olympische
Spelen voor. We zullen moeten
oppassen in de toekomst daar
mee geen moeilijkheden te
krijgen".
Voor de andere takken zoals
waterpolo, schoonspringen en
kunstzwemmen, die op de we
reldkampioenschappen aan bod
komen, ligt de problematiek
veelal niet anders. Al blijkt de
kunstzwemcommissie van de
KNZB een ambitieuze zaak
van Belgrado gemaakt te heb
ben. Al maandenlang trainend
onder leiding van een Ameri
kaanse gastdocente wordt ge
hoopt het kunstzwemmen ein
delijk op een behoorlijk voet
stuk te zetten. „Ons probleem
is en blijft echter de te lange
voorbereidingstijd, die elke
deelnemer nodig heeft", zegt
ex-secretaris van de kunst
zwemcommissie De Ras. „Bij
het zwemmen kan je binnen
twee, drie jaar een heel eind
komen. Bij het kunstzwemmen
niet. Je moet zeker vijf jaar
geduld hebben voordat je een
redelijk niveau bereikt. Dat
blijkt voor zeer velen te lang
te zijn". Misschien vormt Bel
grado een keerpunt. De
schoonspringcommissie is nog
niet zover. Na het wegvallen
van Mariette Dommers en
Eljo Kuiler stortte het aanzien
in het buitenland in elkaar.
Dat wordt later misschien op
gevangen door nu aan een ba
sis in de breedte te werken.
Om die breedte daarna heel
voorzichtig omhoog te brengen.
„De onlangs in Leeds gehou
den Europese kampioenschap
pen hebben daar al enige teke
ning in gebracht", zegt com
missie-voorzitter Van Leeuwen.
„We zijn niet ontevreden".
Maar in Belgrado zal een Ne
derlandse springer of spring-
ster ontbreken. Het niveau van
de kandidaten wordt nog niet
hoog genoeg geacht om repre
sentatief voor Nederland te
kunnen zijn. De waterpoloërs
benaderen de wereldkampioen
schappen weer anders. Ze zien
dit evenement als een nuttig
verkenningsstation voor het ko
mende Olympische tijdperk en
sturen er een jonge ploeg
heen, die moet laten zien wat
ze waard is. Commissie-voor
zitter Keetelaar: „Deze we
reldkampioenschappen maken
je eerder attenter, waakzamer.
Dat is in mijn ogen alleen
maar toe te juichen, want rust
kan voor topsporters niet goed
zijn.
HANS DE BRUYN
BRUSSEL Het kleine atletische har ddr avert je, Willy Polleunii
loopt als een jonge meid, die zich schaamt vanwege die korte
broek. Hij zwenkt zijn knieen een vleugje naar binnen, zet de tenen
bijna het eerst aan de grond, houdt het kopje wat scheef, de armen
preuts voor de borst en hij draait een pietsje te veel met zijn gat.
In feite is hij echter een donderstraaltje, dat de zaken fraai versiert
en uit heilig principe geen meter kop doet, als hij dat ook maar
enigszins kan vermijden. Gewoonlijk kan hij dat. Als de koplopende
windsnijders dan op de wenkbrauwen lopen en moeten uitkijken
op hun tong te trappen, dan is de tijd van het heertje Polleunis aan
gebroken. Dan sprint hij weg om menigmaal als eerste ov<
meet te trippelen.
Laten tve even wel wezen, Wieleke Polleunis is een duivelke met een
hartje van anthraciet, maar lopen dat kan hij. Op de 5- en 10.000
meter staat hij zijn manneke en als hij zich schuil heeft kunnen hou
den, beschikt hij over een eindschot zo scherp als de steek van een
jonge wesp.
Voor de start van de 10.00 meter op „de Heizei" te Brussel bij gele
genheid van de Belgische kampioenschappen had de oude meester
Gaston Roelants mij gezegd: „Ik moet Wieleke Polleunis onderweg
kwijtspelen anders klopt hij me in de eindsprint met een vinger
zijn neus. En dan nog uitkijken voor Kareltje Lismont, want die
draait goed door de laatste tijd".
Dat zei de 36-jarige Gaston. Hij trok zijn knalrode blouson uit, keek
even naar zijn rode schoenen, trappelde wat proef en begaf zich
toen naar de start. Hij keek nog een keer om en riep: „Ik kan het
niet laten, jong". Gaston deed wat hij praktisch zijn hele lopersle
ven gedaan heeft: hij nam meteen de kop en Lismont en Polleunii
volgden hem op de voet. Over de rest kwam dra zwijm, hetgeen
niet te verwonderen was bij de hitte van de betreffende dag. Gaston
verdapperde en liep in zijn hartveroverende stijl, die 'n dans gelijk
is. Het publiek schonk hem zijn hart en een voortdurend ap
plaus. Polleunis. toch al een onderdeurtje, maakte zich zo klein
gelijk, maar kon toch niet voorkomen dat de eerste fluittonen hem
midden tussen de ogen, het eerste boeh-geroep hem midden tussen
de schouderbladen trof.
Maar hij lachte zijn kwaaie lachje en beidde de tijd. In zijn rechter
hand een nat doekje, waar hij zo nu en dan op zuigt. Suikerwater
Sportbrief
uit Brussel pp
zegt de ene. Citroensapde andere. „Fopspeen" en „is moedr
niet thuis", roept een derde. Roelants raakte zijn zuignappen net
kwijt. Kareltje Lismont zag zo bleek als een lijk, maar hield vol 'w
zijn stijl, die zo wantstaltelijk is als de laatste stuiptrekkingen van
een oude heks met een houten poot. Lismont bonkt over de baan,
schuift tegendraads met zijn schouder, zwaait als dronken met zijn
stijve armen en trekt er nog agschrikkwekkend lelijke gezichten bij
ook. Maar hij schiet wel op. Kijk, daar neemt hij zelfs de kop over
van Gafston Roelants, die nu heel even kan uitblazen.
Kareltje trekt behoorlijk door, maar ook voor hem wijkt Polleunis
niet. Dan neemt Gaston weer de leiding en demarreert meteen als
telde hij nog 20 lentes. Polleunis laat los. verliest 2, 4 en 6 meter en
op dat moment raakt Gaston met zijn linkervoet de rand van de
baan en raakt uit cadans. Het tempo verwakt even en lepe Polleu
nis is meteen terug. Hij heeft nog altijd geen centimeter kop ge
daan.
De laatste 400 meter. Willy Polleunis treedt uit de schaduw en krijgt
van het publiek meteen de wind van voren. Doch dat belet hem niet
weg te spurten en 5, 10 en 20 meter voorsprong te nemen. Als hl)
uit de laatste bocht komt treft het afkeurend gejoel van de hoofdtri
bune hem recht voor zijn raap. Hij lacht, heft zijn armen zegevie
rend omhoog en gooit smalend kushandjes naar hen, die hem ver
guizen. Op dat moment schuift Lismont naast zijn vriend Gaston
Roelants en deze oude rot geeft Kareltje een tik op zijn schouder en
brult boven het gejoel uit: „Spurt, verdomme, spurt. Ge kunt hem
hebben en hij hoort u niet komen".
Kareltje hoort het, begrijpt het en hij spurt. Hij spurt als een oud
daard voor een mestkar ,maar hij spurt sneller dan ooit tevoren. Ka
reltje ruikt de zege en loopt meer en meer in op Wieleke Polleunis,
die maar blijft juichen en honend kushandjes werpen naar het vij
andige publiek. Kareltje rukt zich voort en klopt het donderdstraal
tje op de lijn met een centimeter. Polleunis' hart draait driemaal
rond in zijn lijfje. Kareltje Lismont springt anderhalve meter hoog
en hij die anders zo verlegen is als vroeger een jonge onderpas
toor vliegt nu al kussend alle mooie loopstertjes en springstertjes
om 'de bevallige halsjes. Gaston Roelants komt als derde binen en
zegt: „Gauw een stellake, want dit is een van de schoonste over
winningen van mijn leven.
Bekercompetitie:
TOPVeendam
Almania—Fortuna SC
Noord wijk—Helmond Sport
XerxesHeracles
Volendam—De Volewijckers
FC Den Bosch—SC Cambuur
ExcelsiorEindhoven
VVV—SVV
Fortuna VI.HVC
DordrechtWillem II
Bundesliga:
Schalke '04Kickers Offenbach
Werder BremenHamburger SV
FS KölnKaiserslautern
De wedstrijden komen voor op totoformulier 3.
