KUNST
OP
ZICHT
BEWTH ZOEKT OVERAL
DE INTEGRATIE VAN
BEWEGING EN RUIMTE
ST.-ROCHUS
TOONT
WOND
IN DE
LAKENHAL
Arie Keijzer en
Frans Vreugdenhill
besluiten reeks
zomerorgelconcerten
LIBELLE
MET
MOLUKSE
FOLKLORE
IN LEIDEN
kunst
Leidse bioscopen
PAGINA 5
ZATERDAG 18 AUGUSTUS 1973
LEIDSE COURANT
-*• ,rr-~-ür~&r,
■Bias
j.:,V
Leiden Directeur Wurfbain
van het Stedelijk Museum De
Lakenhal heeft sinds het voor
jaar er een vreemde kostgan
ger bij. De museumbezoeker
moet attent op hem worden
gemaakt, anders loopt hij de
opmerkelijke figuur straal
voorbij. Het is niemand min
der dan de Heilige Rochus, be
lijder, in zijn geboorteland Ita
lië bekend als San Rocco. Een
vergeten heilige, in onze ont
mythologiseerde dagen. In de
Ardennen bezit zijn naam nog
faam, maar in Leiden heeft
hij een stil plekje gevonden op
een alleraardigst mini-binnen-
pleintje, met zijn sokkel in de
varens en met groene uitslag
op zijn schouders.
Toen het St. Elisabethziekenhuis
eind vorig jaar naar Leider
dorp verhuisde, kwam o.a. Ro
chus die aan de Hooigracht
stond opgesteld, omdat hij in
het begin der 14e eeuw door
gebed en het maken van het
kruisteken veel pestzieken ge
nas en daarom alras hun pa
troon werd in het bezit van
de Stichting Studentenhuisves
ting. Of Rochus iets voor de
Lakenhal was? De heer Wurf
bain kwam kijken en raakte
meteen geïnteresseerd. Men
heeft nog niet uitgezocht waar
het beeld vandaan komt. Di
recteur Wurfbain dateert de
schepping van kalkzandsteen
rond 1700. Maar dat is dan
ook (voorlopig) alles.
Zo staat San Rocco dan binnen
het Leidse museum met de
rug tegen de muur, zoals men
hem meestal afbeeldde: ge
woonlijk zijn kleed optillend
om zijn wonden te tonen hij
stierf namelijk zelf aan de
pest. Aan zijn voeten de trou
we hond, die hem eens in het
woud. waar hij zich had terug
getrokken en door een engel
werd verpleegd, voedsel
bracht en zijn wonden likte.
De wond in het been van de
bijna twee meter hoge St. Ro
chus heeft veel weg van een
kogelgat. Voor Leiden is hij in
elk geval gered, deze patroon
der besmettelijke ziekten. Op
16 augustus was zijn feest.
Exposities: Rijksmuseum van
Oudheden (46246) Casper Ja
cob Christiaan Reuvens, ar
cheoloog; tentoonstelling bij
de uitgave van zijn reis door
Drenthe in 1S33.
Rijksmuseum voor Volkenkunde
(32641): in het prentenzaaltje
„Japanse Prentkunst uit ei-
genbezit van 26701750"; ten
toonstelling „Thailand, land
zonder honger" met woensdag
(15.30) cn zondag (15.(() film
voorstellingen.
Sled. Museum De Lakenhal
(44044): tot 19 aug. Hendrik
Valk met schilderijen.
Galerie van der Vlist (22806):
zomertentoonstelling, wandkle
den, schilderijen, keramiek en
tekeningen.
Rijksmuseum voor de Geschie
denis der Natuurwetenschap
pen (23034): tot 9 sept.
toonstelling lithomie (steens
nijden, blaassteenbehandeling
tentoonstelling op medisch ge
bied, tegelijk folkloristisch).
Concerten en theater: De Burcht
(43185): van 22 aug. tot en
met 25 aug. 20.00 uur in de
openlucht Bewegingstheater
Bewth.
Diversen: Leids City Centrum,
iedere donderdag tot 21.00 uur
Koopavond; St. Antonius Club
huis, Mare 43, iedere zondag
dansgelegenheid van 20-23 uur,
entree 2,50; Groenoordhal
(20045), iedere vrijdag van
04.00 tot 14.00 uur Veemarkt;
Groenoordhal) tot en met 19
aug. 16.30 en 20.15 uur, kaar
ten verkrijgbaar bij VVV-Lei-
den, Stationsplein 3. Alles
draait om Leiden: molenmo
dellen. foto's van molens en
zeer veel wetenswaardigs over
de molens van de Rijnlandse
Molenstichting in de etalages
van Vroom en Dreesman
r' ;l!ll!1-I:
Camera: „Casino Royale" (18 jr.). Iedere avond om 20.00 uur. Kin-
dermat. dag. om. 14.30 u. en zo. om 14 en 16.15 u. „De nieuwe avon
turen van Tom en Jerry" a.l. Nachtvoorstelling vr/za om 23.30 u.
„Women in Love".
Lido: „Goldfinger" (18 jr.). dag. 14.30, 19 en 21.15 u. Zo. om 16.45 ex
tra voorstelling.
Studio: „Samen uit, Samen thuis" a.l. Tijden zie Lido.
Luxor: „De Tien stalen vingers" (18 jr.). 14.30, 19 en 21.15 uur. Zo.
om 16.45 extra voorstelling.
Trianon: „Dolle liefdesavonturen van drie apothekersdochters" (18
jr.) dag. 14.30. 19 en 21.15 u. Zo. om 14.15 16.30. 17.00 en 21.15 u.
Rex: „Vrouwen die het niet zo nauw nemen" (18 jr). dag. 14.30, 17 en
21.15 u. Zo om 14.15 u., 16.30, 19 en 21.15. Nachtvoorst, vr. za. 23.30
„De Noormannen komen" (18 jr.). Alleen woensdagmiddag kinder-
mat. „Pippi Langkous" om 14.30 u.
Vaak wordt BEWTH door het pu
bliek ingedeeld onder de noe
mer „straattheater". Volgens de
groep is dit niet terecht: „We
geven beslist geen straathea-
ter. want bij ons ligt er niet de
nadruk op om het publick mee
te laten spelen. De mogelijkheid
is wel open. maar het is eigen
lijk niet de bedoeling".
Subsidie ontvangt BEWTH van
het ministerie van CRM. van
verschillende provincies (garan
tiesubsidies) en van de plaatsen
waar men speelt. De bijdrage
van het ministerie gaat per
voorstelling: „Dat is voor ons
niet zo leuk, omdat we per jaar
dc 300 voorstellingen niet halen.
Een gevolg van onze enorm lan
ge voorbereidingstijd. Onze
werkwijze ondervindt dan ook
veel onbegrip bij CRM, we wor
den niet helemaal geaccepteerd
daar".
Belangrijker is het echter, dat
BEWTH door het publiek geac
cepteerd wordt. Het Leidse pu
bliek kan hierop volgende week
een antwoord geven.
ROEN VAN DER GEEST.
In het kader van haar wereldtournee fs de Molukse dans-, zang- en
muziekgroep „Andarinyo" momenteel bezig aan een tiendaags
bezoek aan Nederland, dat hen op 23 augustus ook naar Leiden
zal brengen. Dit wordt de eerste maal dat een ensemble, be
staande uit de beste dansers, zangers en musici, uit de Moluk-
ken hier optreedt en dit optreden zal voor de werkelijke liefheb
bers van de Oostaziatische folklore dan ook absoluut niet onge
merkt voorbij gaan.
„Andarinyo" Libelle) bestaat uit 30 getrainde dansers, danse
ressen, zangers en musici, die allen van de Molukken afkomstig
zijn. Het spreekt vanzelf dat voor de begeleiding van zang en
dans uitsluitend gebruik wordt gemaakt van authentieke Molukse
instrumenten.
Het afscheid van de zomerorgelconcerten is nabij:
op 31 augustus sluit Arie Keijzer, met medewer
king van trompetist Frans Vreugdenhil, de cy
clus in de Marekerk af. Zoals meestal, was Bach
ook dit jaar rijkelijk vertegenwoordigd op alle
programma's. Organiste Edith Ho wijdde haar
gehele programma aan deze componist. Voor zo
ver het de solo's betreft zal Arie Keijzer haar
voorbeeld volgen.
Maar Arie Keijzer heeft daarmee een bedoeling.
Hij zal in de loop van het volgend jaar alle wer
ken van Bach gespeeld hebben en dat zijn er niet
weinig. Hij begon het vorige jaar aan deze
Bach-cyclus. De Marakerk krijgt er ook een aan
deel van.
Arie Keijzer, in Nieuwe Tonge geboren, ontving
zijn orgelopleiding dan het Conservatorium in
Rotterdam, die hij in 1963 afsloot met een Prix
d'excellence, een prijs die slechts aan de uitzon
derlijk goeden wordt toegekend.
Daarna wierp hij zich op de orgelconcoursen voor
improvisatie, eerst in Bolsward 1963, waarvan hij
nationale winnaar werd, een jaar later in Haar
lem, waar hij ook alle internationale mededin
gers achter zich liet. Datzelfde jaar leverde hem
het hoofdleraarschap op voor orgel aan het Rot
terdams Conservatorium. Sinds 1968 is hij als
vast organist verbonden aan de Doelen in Rotter
dam.
Van Arie Keyzer zijn thans drie gramofoonplaten
uitgekomen in het kader van zijn Bach-cyclus.
Een daarvan Is een opname uit de St. Bavokerk
in Haarlem en een van het Froheniusorgel In
Oude Tonge, het enige orgel dat Nederland van
de Deense orgelbouwer Frobenlus kent.
Arie Keijzer geeft vele concerten in binnen- en buJ-
tenland.
Frans Vreugdenhil, die medewerking aan het con
cert op 31 augustus verleent, werd in 1933 in
Naaldwijk geboren. Ook hl) koos voor zijn trom
petopleiding het Rotterdams Conservatorium dat
hij met een onderscheiding voor toonvorming en
virtuositeit verliet. Sinds 1956 is hij verbonden
aan het Rotterdams Philharmonisch orkest, en
maakt nij deel uit van het Nederlands Koperen-
seiiïble, oa; in 1962 werd opgericht. Frans Vreug
denhil is thans hoofd van de afdeling blazers en
slagwerk aar» de Rotterdamse muziekschool.
LEIDEN BEWTH, het twaalf,
leden tellende Amsterdamse Be
wegingstheater, komt voor de
tweede keer naar Leiden. Op 22.
23, 24, en 25 augustus zullen
avonds om 20.00 uur op de heu
vel van de Burcht voorstellin
gen worden gegeven. BEWTH is
een groep professionals, die in
hun uitvoeringen een nieuwe be
nadering van theater leggen.
Het valt niet mee om een alles
omvattende definitie te geven
van wat BEWTH nu eigenlijk
brengt: het heeft verwantschap
met een mime-gezelschap, maar
gebruikt ook moderne danstech-
nieken; zelfs acrobatiek komt
erin de opgevoerde stukken
voor. Zelf zien de leden van de
groep het aldus: „Het is een
verstrengeling van beweging en
muziek. Daarnaast willen we in
ons spel komen tot een integra
tie van ons lichaam me^ de be
staande ruimte, de omgeving
waarin we spelen. Het is dus
steeds een relatie zoeken met
ruimtes".
Het is daarom logisch dat het
spel van BEWTH op elk „to
neel' weer anders is. De plaats
waar gespeeld wordt vervult
een ontzettend belangrijke rol.
Derhalve is de voorbereidings
tijd. die de groep in een bepaal
de plaats nodig heeft zo lang in
vergelijking met „normale"
theatergroepen: „We zitten hier
een week in Leiden om te oefe
nen. We moeten steeds kijken
wat voor mogelijkheden er in
een bepaalde ruimte zitten. Het
gebeurt zelfs vaak, dat je tij
dens een opvoering nieuwe mo
gelijkheden ontdekt. Improvisa
tie is daarom ook een belangrijk
element voor ons".
De leden van BEWTH menen ook.
dat de ruimte, waarin gespeeld
wordt, met name door het pu
bliek later ook anders gezien
gaat worden. „Zo'n Burcht als
hier in Leiden krijgt gewoon
een andere dimensie door er
een andere functie aan te ge
ven. Dat hebben we in het ver
leden al meer gemerkt. Vooral
in de grote Bavo'kerk in Haar
lem kwam dat tot uitdrukking.
De koster stond er zelfs ver
baasd van, da* het zijn kerk
was".
Bij hun bewegende expressie,
waarbij ook tekst en muziek
hun eigen rol spelen, maken de
leden van BEWTH gebruik van
allerlei soorten materiaal, die
voornamelijk afgestemd zijn op
het lichaam van de spelers:
„Het is bij ieder stuk weer zoe
ken naar de juiste materialen.
Ze vormen geen decor, maar
hebben een eigen functie in het
geheel, net als het lichaam".
