Ontmoeting met 'n mythe
VOOR DE VROUW
VROUWE
LIJKHEDEN
TOVEREN
MET DE
FOTO
CAMERA
JULI 1973
Zon in het land. Dan even een paar „zonne-
tips". Harriet Hubbard Ayer bracht een
fijne plastic flacon goudkleurige olie in de
handel „Bronze Tahitien", die een bruine
tint verzekert. Grapje:" onde rde gele dop
zit een verdeelsponsje, zodat men zich zon
der vette vingers te krijgen lekker kan in-
sponzen met de zonneolie. Wills heeft een
paar beautycreams gemaakt, één in grote
tube ter bescherming van het vochtgehalte
in de huid tijdens het zonnebad, babytube
er bij tegen rimpelvorming na het bakpro-
ces .Jeanne Gatineau's schepping „Les
Intemporelles" is aangevuld met een pro
duct tegen wind, uitlaatgassen, luchtver
ontreiniging, verbranding. Voor het droge
gevoelige velletje „Base Protectrice" met
speciale ingrediënten, die een onzichtbare
film over het snoetje trekt. Weer iets an
ders „onder de zon": lipsticks in de Crazy
Colours" serie van Max Factor: twee kleu
ren in één. In oranje „mantel" hijvoor
beeld een kleine kern geel; in prune, lila
tintje enz. Door de mengeling van twee
tinten wonderlijke glans op de lippen.
In Los Monteros bij Marbella (Costa del Sol)
is het gezondheidscentrum „Incosol" ge
opend. Het is maar als u in de buurt komt
met de vacantie. De vermoeide vrouw
moet zich hier wel in een paradijsje voe
len. Een dokter buigt zich over haar klach
ten ze kan terecht in sauna, modderbad.
Gelegenheid tot tennissen, golf spelen,
zwemmen, duiken, relaxen. Dranken en
eterij desgewenst uit de dieetkeuken. Dit
alles onder het motto: een gezond mens is
een mooi mens.
Even speculeren. Stel, u gaat er met de auto
heen en u hebt panne. Kan toch! Uit on
derzoekingen is gebleken dat het breken
van de V-snaar of ventilatorriem een van
de tien meest voorkomende pesterijen op
het gebied van pech is. Wat gebeurt is af
hankelijk van het automerk, maar bij de
meeste typen worden subiet waterpomp,
ventilator en dynamo uitgeschakeld. Bin-
nenkort te krijgen: SOS vervangings V-
snaar, die zelfs de meest onhandige vrouw
in een wip kan monteren.
Koken in de zomer is vaak geen pretje.
Vocht, warmte in de keuken ruineren het
kapsel. Bovendien is het niet fijn lang in
de keuken te staan als het lekker buiten is.
Een slimmerik vond bijgaand recept uit.
Pak nieuwe aardappeltjes, groente en
vlees in aluminiumfolie met wat verse of
gedroogde kruiden en wat echte boter.
Maak er een elegant pakje van en leg dit
voorzichtig in een pan met een bodempje
kokend water. Deksel erop en zoetjes laten
sudderen. Leg de pakketjes dichtgevouwen
op de borden en laat de disgenoten raden
wat er in zit? Ook een makkelijke hap
voor na het strand: nieuwe haring, sour
creamsaus met bieslook, gemengde sla,
frites.
Wat een kleuren zijn er in de wereld. De re
genboog, bloemen, vruchten, dierenhuiden,
mensenhaar en schelpen. Diep onder
het water van de oceaan verbergt zich een
kleurige toverwereld. Er bloeien koralen,
riffen; zeldzame zee- en weekdieren vinden
er kruipend of drijvend hun weg tussen
slingerplanten. Australische onderwater
zwemmer en rifexpert Daug Tarca is er
thuis als in zijn eigen tuin. Zijn verzame
ling schelpen opgedoken bij de „Great
Barrier" rif behoort tot de mooiste ter we
reld. Op zekere dag komt Tarca in contact
met Engelse hofjuwelenontwerper Andrew
Grima (geboren in Rome), getogen in Lon
den), die er schitterende sieraden van
maakte, bezet met goud en sprankelende
edelstenen. Ter gelegenheid van het 10-ja-
rig jubileum van de keten Schaap-Citroen-
Van Gelder, juweliers Diamantairs met
tien nederzettingen in Nederland een ten
toonstelling van de Super-shells collectie
(tezamen met de collectie „About Time"
horloges gemaakt van juwelen), tot eind
augustus aan de Kalverstraat 1, Amster
dam.
Een van de schitterende sieraden die Andrew Grima van schel
pen maakt.
Voor de gevoelige huid brengt Jeanne Gatineau een „Base
Protectrice", die een onzichtbare film over het gezicht trekt.
Londen - Een bekende Engelse
„playboy" verzekerde eens in
een interview dat hij „alles
deed om zijn positie waardig
te zijn". Hij kleedde zich bij
„the Row". Zoals Londen haar
krantenstraat Fleetstreet
heeft, zo is er in de Engelse
hoofdstad ook een gerenom
meerde kleermakersstraat
waar de man die zich van zijn
„gewicht" bewust is en deze
wetenschap betalen kan, een
pak bestelt. Erg met de heer
sende modetendensen mee
gaan doet Savile Row niet.
Klassiek is het wachtwoord.
„Men betaalt bij ons geen
130 voor een pak om er na
vier jaar antiek mee uit te
zien", zegt Angus Cundey,
„taylor in his own master",
en voorzitter van het organisa
tie-comité dat onder auspiciën
van het Internationaal Wolse
cretariaat van 26 aug. tot l
sept in Grosvenor House Park
Lane het 15e wereldcongres
van kleermakers in elkaar
timmert. Er komen 1000 gas
ten uit Zuid Europa, Latijns
Amerika, Azië en tijdens alle
zittingen zullen simultaan ver
talingen in het Engels, Frans,
Duits en Italiaans de teksten
voor alle deelnemers verstaan
baar maken.
„Honderd zes en twintig jaar
geleden openden mijn voorou
ders een kleermakerij in Savi
le Row", vertelt de Voorzitter
van het Britse Comité van ont
vangst. „Omdat zij zich als
een der eersten in deze straat
vestigden, hebben ze wel iets
te maken met de roep van de
Row". Angus, gekleed in een
voortreffelijk kalkstreepje
(laatste knoopje van het vest
los, evenals de eerste twee
aan de mouw) is achterklein
zoon van dit eerste kleerma
kershuis aldaar, Poole
Comp (sinds 1961 door ver
bouwing gevestigd Corkstreet).
Hij ontmoet jaarlijks duizen
den cliënten van over de hele
wereld. Amerika en Japan zijn
top-afnemers (10% van de pro
ductie), Holland sukkelt ach
teraan met 1%. Maar in New
York San Francisco en Tokyo
lopen de grote heren in kleren,
die ook de Engelse prinsen
Philip en Charles dragen en
die nog steeds veel lijken op
de befaamde pakken van de
nu overleden Hertog van
Windsor in zijn Prince Char
ming tijd. De traditie staat als
een eikeboom; 60% van de
Engelsen draagt nog steeds
geen bretels. Ook niet van die
mooie rode, die tegenwoordig
„mogen". Zelfs voor ministers
en andere staatslieden. Mr
Cundey: „natuurlijk heeft Car-
naby Street wel een omme
keer gebracht, ook bij ons.
Men durft wat meer kleur,
een dessin aan. Toch blijft de
basis van onze werkwijze ge
handhaafd. Bij ons alleen ech
te knoopsgaten, 90& wollen
stoffen geïmporteerde camels.
Bij een tweedpak komen vier
knopen op het jasje. Bij een
wollen pak drie en een
blazer mag kiezen tus
sen een od drie knopen. Dit
zijn onwrikbare wetten die Sa
vile Row (alle zaken trekken
één lijn) wereldberoemd (en
rijk) maakten. U moet goed
begrijpen, ik heb het nu over
„aangemeten" pakken. Onder
„ready to wear" kon men niet
uit, maar hier moeten de pak
ken het met twee knopen
doen.
Savile Row kleding is onverslijt
baar. „Onze pakken gaan 5
10 jaar mee, de kleur is van
ondergeschikt belang. Wij wil
len nooit een kleur pousse
ren", zegt Mr. Angus met af
grijzen in zijn Oxford-stem.
„Die is te individueel. Wil een
klant een afwijkende tint, all
right, maar van ons gaat het
niet uit".
Hoeveel pakken heeft de goed
geklede man nodig? Het ant
woord komt zonder aarzeling:
„Zeven, één voor elke dag en
één voor de zondag. De zaken
man is natuurlijk meer gebaat
met twaalf stuks. Dan kunnen
ze meer door elkaar gedragen
worden en uithangen". Doet
Savile Row mee aan de
„lichtgewicht" rage? Een be
heerste glimlach. „Definitely,
vroeger woog een pak van ons
Eerbiedwaardige
rust voor deftige
mensen uit de vorige
eeuw. Het eerste Huis
links is van de fa.
Poole. Foto boven.
„Passen" in Savile
Row is een ritueel.
Foto midden boven.
Interieur van Mr. Cun-
dey's Huis'. Foto mid
den onder.
80 ounces, nu is het gewicht
teruggebracht tot 14, 15 oun
ces. Door het reizen kunnen
we er niet meer onderuit.
Toch zitten er bepaalde kanten
aan lichtgewicht kleding voor
ons. De klant kan kiezen hoe
veel zakken hij wil hebben.
Advocaten zijn altijd gesteld
op speciale binnenzakken.
Sommigen kunnen niet buiten
tien bergplaatsen in hun kle
ren. Daarvan komen er ook
binnen in het vest".
Savile Row, bestaande sinds het
einde van de 19e eeuw als ech
te kleermakersstraat, startte
zijn roem in 1806 met een en
kel klein winkeltje, waar Na
poleon nog moet hebben ge
kocht. De Britse kleermaker
(de fa. Poole had er voor de
2e wereldoorlog 300 in dienst,
nu 80, doordat nieuwe machi
nes het werk overnamen, een
buiging die men voor de „mo
derne tijd" moest maken) is
ongeëvenaard. Hij staat voor
een sfeer van rust, eerbied
waardigheid en orde. Hij
stamt uit de tijd dat er nog
geen verkeer door Regent
Street raasde, dat niemand
van Kings Road had gehoord
en de rijtuigen, very, very
English, kwamen voorrijden
voor de stille deftige behuizin
gen. Er was de vriendelijke
erkenning van goede manie
ren, comfort en zelfs een zeke
re arrogantie, die door oor
logsgeweld, stal. n„en en aan
sluiting bij de L.. G. (Enge
land niet langer een eiland) is
weggezwiept. Maar het is toch
nog maar kortgeleden dat de
moderne tijd Savile Row is
binnengeslopen met nieuwe
marketing technieken, public
relation officers en „busi
ness". De clientèle heeft zich
verjongd en jubilarissen worden
op hun jubileumdag niet meer
verblijd met wijn en cake,
maar men schenkt champagne
bij een koud buffet. En je
hoeft niet meer voorgehangen
te worden door twee klanten
om een pak bij Poole te laten
maken zoals het verhaaltje
ging. Maar dat is een grapje,
zegt Mr. Cundey. „Wc Leooen
altijd voor iedc v/.llen
werken, daar zijn x.i za
kenmensen voor". ..en men
sen, die in de loup der jaren
1000 maharadja's hebben be
diend.
Tiny Francis
Marja van Velzen (20) voor
malige leerlinge aan het
Rijswijkse Lodewijk Make
blijde College ging na haar
eindexamen MMS (nu opgehe
ven) naar een uitgesproken
jongensscool, die maar één let
tertje verschilde, de M.T.S. voor
Fotografie en Fototechniek, met
de eerste afdeling „Wetenschap
pelijke Fotografie" in Neder
land. Ze sloeg in studierichting
om als een blad aan de boom,
die ze nu heeft leren fotografe
ren om te zien of er nog leven
in zit. „Dode bomen hebben
geen uitstraling meer", vertelt
ze. „Infarode straling legt dit
op de foto vast". Marja is een
der twee enige vrouwelijke we
tenschappelijke fotografen in
ons land. Ze beheerst de mi
croscopie, macroscopie, hologra-
fire, de techniek van het werken
met Laserstralen en diverse
experimenten, veelvuldig door
de TNO gedaan. Marja (lang,
slank donkerbruine krullen, gra
ge praatster) is dol op haar
werk. Ze spreekt er met groot
enthousiasme over. „Het is een
prachtvak. We leren de weten
schap benaderen vanaf een an
dere kant. Je komt een heleboel
te weten van het werk waarmee
anderen bezig zijn. „Toch is ze
een beetje bedrukt. „Er is geen
kennis van onze opleiding. Als
de T.H. bepaalde wetenschappe
lijke foto's wil laten maken dan
moet een geïnstrueerd" student
of -fotograaf met een opleiding
gebasseerd op ervaring het
maar doen. Ze weten niet dat er
specialisten voor zijn. Wij zijn
op de hoogte van alle natuur
kundige verschijnselen". Weten
schappelijke fotografie is een
vak in opkomst. Het wordt
maar aan één MTS (Tarwe-
kamp, Den Haag) gedoceerd.
Er is daar een dagcursus, die
Jaarlijks niet meer dan 12 leer
lingen anneemt. Zeven gingen
er dit jaar op, drie zakten, vier
slaagden, twee jongens en twee
meisjes: Marja van Velzen en
Madeion Willems. De leerlingen
krijgen een doordacht overzicht
van alle nieuwe wetenschappe
lijke vindingen op medisch,
technisch, natuurkundig, schei
kundig gebied. Lang niet oninte
ressant. Marja heeft het grif
over de berekeningen die bepa
len hoe diep de maankraters
zijn, de ruimtefoto's en onder
zoekingen met stereografie. Rad
pratend probeert ze uit te leg
gen hoe de foto's tot stand ko
men. die de satellieten van de
aarde maken.
Moeite met haar teksten heeft ze
niet. Het vak kent vele toepas
singen. „Wij werken veel met
ultra violet licht om bepaalde
effecten te krijgen. Vervalsin
gen van schilderijen komen aan
het licht doordat de verf anders
reageert. Als je met U.V. (ultra
violet) bestraalt, zijn er bepaal
de verfsoorten, die een lage golf
lengte naar een hogere verta
len. Dit geeft een andere kleur,
waarvoor de film gevoelig is.
Bij bestraling met U.V. wordt
het licht door een bepaalde
kleiur tegengehouden. Alle an
dere kleuren die omgezet zijn.
laat het door. Schilderijen uit
1700 bevatten nog geen bepaalde
stoffen, die tegenwoordige ver
ven wel hebben. Daaruit kan je
dan vervalsing haarfijn vaststel
len".
Een andere toepassing van U.V.
licht is het gebruik bij kristal
len, die bepaalde kleuren uitzen
den. Onder de belichting van
U.V. beginnen ze te fluoriseren
als de schubbben van diepzee-
vissen en koralen. De saaie wit
te brokken worden overgoten
met laaiende vuurgloed: de kleu- Marja van Velzen
ren springen eruit, verblindend
in bijna onaardse tinten. Alla-
dins wonderlamp gaat leven. Zo
haal je eruit welke mineralen
erin zitten (Marja). „Scheikun
digen kunnen dit meteen bepa
len. Weet u, ook postzegelhande
laren maken gebruik van U.V. j
Bij sommige zegels kan je de
verschillende drukinkten her-
kennen".
Wat was een der opgaven bij het
eindexamen? „Ik moest o.a. een
strijkijzer onderzoeken op
warmte. Dat wordt gedaan met
infrarood. Je bekijkt dan of de
plaat egaal warm wordt. Dan
moet je de laagste stand (voor
nylon) vergelijken met de hoog
ste stand (voor linnen). Ook
van belang is of het handvat
niet heet wordt. Reisstrijkijzer-
tjes staan ook erg in de belang- i
stelling. Handvatten moeten iso
leren. De Consumentenbond ge
bruikt het vaak bij de controle
van allerlei apparaten (Waren
wet). Er zijn een heleboel toe.
passingen van wetenschappelij
ke fotografie met infrarood.
Neem de medische. Als je ge
woon een hand fotografeert zie
je aderen onduidelijk lopen.
Een hand met infra rood belich
ting ziet er heel anders uit.
Daarmee fotograferen we ook
vaak spataderen. Je kunt dan
precies zien hoe de boel zit.
Verder heb je je huidcontroles
met infrarood, die laten zien
waar de pigmentopeenhopingen
zitten. Zo kan je tevoren zeg
gen: „Jij krijgt sproeten".
„Maia vindt dat ze met haar
einddiploma goed zit. Plannen
te over dan ook, die zo beschei
den lanceert, zoals bij de situa
tie past. „Politieel werkt
trekt me wel. Bij de politie heb
ben ze altijd wetenschappelijke
fotografen nodig. In Amerika
wordt de infrarood fotografie bij
elke moordzaak toegepast. Dat
weet je door publicaties. Het is
volkomen logisch. Warmte kan
je fotograferen. Als iemand era
gens gelegen heeft (een lijk, een
gekidnapte vrouw) bliift de li
chaamswarmte nog enkele uren
hangen. Ook al is de persoon
zelf weg is hij nog zichtbaar te
maken door uitgestraalde
warmte. Die wordt vastgelegd
door speciale filtertoestanden.
Dit werk wordt al veel gedaan
in Nederland door mensen met
een criminologische opleiding.
„Een andere toepassing is bij
aanhoudingen. Je kunt iemand
mooi in de gaten houden met in
frarood. Zonder dat ie ook maar
iets merkt kan je hem bijvoor
beeld gehurkt zittend in de bos
jes opsporen. Ik heb wel eens 'n
stelletje weghollende mensen op
de plaat gezien, die er geen
flauw benul van hadden dat ze
gesignaleerd waren Door
toenemende specialisatie zouden
we hier wel eens kans hebben.
En bij de proeven voor midden
bermbeveiliging. Tegenwoordig
laten ze een auto met volle snel
heid tegen een middenberm
knallen. Dan kan je met „high
speed" fotofrafie haarfijn zien
hoe de reactie van de aiuto en
de berm zijn. Daarmee haal je
inplaats van 8 beelden per se
conde er makkelijk 5000. Dit is
ook het principe van de autobe-
veil gingsgordels. Daar werken
ze met een vertraagde film. Ik
vind het zo machtig dat mijp
werk zo omvattend is. We gra
ven n:et zo diep. maar we proe
ven van alles wat".
TINY FRANCIS
