uit ben je
'T WOUDT:
y thuis V
uit ben je
Temidden van
beton ligt
miniatuur
nederzetting
als
middeleeuwse
parel
Uiltje knappen
Het merkwaardigste logeeradres in
Zwitserland ligt ten westen van het
Meer van Genève, in het dorp La Cure.
In het plaatselijke hotel „Franco-Suis
se" loopt namelijk de grens tussen
Frankrijk en Zwitserland dwars door de
tuin, de kelder, de trap en het tweeper
soonsbed in één der hotelkamers. Als
een in deze kamer logerend echtpaar el
kaar de traditionele nachtkus wil geven,
moet het daartoe eerst de grens over
schrijden. In feite slapen man en vrouw
daarna in twee landen De geografische
grens loopt ook dwars door de receptie,
zodat de gast altijd met één been In
Frankrijk en het andere In Zwitserland
staat. Het hotel heeft voorts twee tele
foontoestellen (een Frans en een Zwit
sers) en twee ingangen. Als u er meer
van wilt weten: het Zwitsers Verkeers-
Binnenwegen
In de groeiende reeks toeristische uitga
ven van de ANWB is een nieuw, voor
treffelijk gidsje verschenen „Toeren
langs binnenwegen". Voor onderzoekers,
die graag van de gebaande asfalt- en be
tonwegen willen afwijken is deze papie
ren binnenlandse reiswijzer onmisbaar;
beknopt en overzichtelijk wordt de lezer
geinformeerd over 54 routes door de
meest schilderachtige gedeelten van ons
land. Ook is er een hoofdstuk „Wat wilt
u zien?" opgenomen, waarin een over-
Stenen
koekoeksei
in
welvaartsnest
zicht wordt gegeven van een 19-tal on
derwerpen, die op de 54 beschreven rou
tes betrekking hebben. Een gedetailleer
de overzichtskaart biedt de gebruiker de
mogelijkheid zelf tochten samen te stel
len uit de beschreven routes. De prijs
van deze prima wegwijzer is 4,95.
Uit in Overijsel
„In Overijsel uit" is de gloednieuwe toe
ristische informatiegids, die is samenge
steld door de provinciale VW Overijs
sel, Marktplein 35 in Almelo. In deze
gids (kosten 2,75) vindt de vakantie
ganger alles over deze provincie, wat
hem snel op het spoor kan zetten van
excursiemogelijkheden, natuurreserva
ten, museua, culinaire adressen, etc.
Een voortreffelijke vraagbaak.
Driemaal Utrecht
Geen vergeten buitenplaats, maar hartje Randstad: het wonder van 't Woudt.
Wie rusten wil in het groene Woudt be
hoeft als Hagenaar slechts enkele kilo
meters te reizen. Het is voor hem niet
nodig om naar verre buitenplaatsen te
gaan. want in zijn eigen, overvolle be
tonnen Randstad ligt ,,'t WOUDT" als
een verloren, middeleeuwse parel. Wie
het dorpje voor de eerste keer langs de
drukke provinciale weg Deri Hoornde
Lier ziet liggen, heeft het sterke vermoe
den, dat hij het slachtoffer is van een
fata-morgana. Een dromerige enclave
met een handvol boerderijen rondom
een kerkje is immers onbestaanbaar in
een provincie, waar de natuur al lang
het onderspit heeft gedolven en de paar
debloem jaren terug reeds zijn plaats
heeft moeten afstaan aan walmende
schoorstenen, torenflats en pasklare
paskwillen van planologen.
En toch is ,,'t Woudt" in 1973 wel dege
lijke werkelijkheid. Het heeft tot nu toe
de bulldozer van de beschaving kunnen
ontlopen en is gebleven, wat het eeuwen
geleden was: een boerse stek in het stil
le, groene land. Er wonen momenteel 55
mensen, die hun geloof als goede vader
landers keurig hebben verdeeld. De
helft is Nederlands Hervormd, de helft
gereformeerd. En allen leven ze rondom
de Hervormde kerk, waar dominee
Sterk elke zondag om tien uur de kansel
bestijgt om aan „Gods volk Onderweg"
de hemelse boodschappen te bezorgen.
Op de preekstoel staat nog steeds de
oude zandloper, die hem belet om langer
dan anderhalf uur Gods water over
Gods akker te laten lopen. Zijn voor gan
gers kregen drie stuivers boete, als zif
hun prediking niet binnen de tijd hadden
voltooid.
Koekoeksei
't Woudt, via een smalle navelstreng
van asfalt verbonden met de moderne
tijd, is de meest curieuze nederzetting
in het Zuidhollandse landschap. Het
heeft namelijk in feite niets te maken
met 1973. Niets met de moderne bescha
ving en de geest van onze tijd. Het is
een stenen koekoeksei in het welvaarts
nest, gelegd door een middeleeuwse vo
gel, die zelf al lang gevlogen is. De
smalle, kronkelende klinkerweg, die
naar de kerk leidt is doorgaans leeg en
stil en hooguit ontmoet men een overste
kende kat, die verdwijnt in de boom
gaard bij de muur.
Voor de rest gebeurt er niets. Op het
pleintje van grint bij de kerk heeft de
nieuwe koster een avondmaalsbank
neergezet, die hij op de zolder van zijn
ambtswoning vond. Hij heeft hem fris
gebeitst ten behoeve van de vreemde,
arme snuiters, die hier moede van het
wandelen arriveren. Op de oude avond
maalsbank kunnen zif sinds kort naar
de knotwilgen in de verte kijken en uit
gebreid mediteren over de vergankelijk
heid van het leven.
Tussen kerk en pastorie, waar sinds
lang al geen afgezant van de Heer zijn
zondagspreken meer voorbereidt in de
serre (een Scheveningse leek. die han
delt in elektronische kiekkasten van de
duivel heeft zifn plaats nu ingenomen)
is in de schaduw plaats ingeruimd voor
hen, die reeds ontstegen zijn aan het
aards tranendal. De stenen boven hun
laatste rustplaats in de vette kleigrond
zijn verweerd en begroeid met onkruid
in aantrekkelijke modekleuren. Hier
rusten de lieve moeders, behuwd zuster,
onvergetelijke grootvaders en zorgzame
kostwinners. De rust is zo verpletterend,
dat hij inmiddels al is gaan roesten in
het hek om het kerkhof, dat klageliik
piept, als weer een nabestaande de
dodenakker betreedt.
Dood in pot
Dat is ,,'t Woudt". Niets te beleven.
Dood in de pot. Op de nabije horizon
staan de Rijswijkse en Delftse nieuw
bouwwijken in de trillende zomerlucht.
Muren van beton, waarachter het volk
zich heeft verschanst met de wasauto
maten en de elektrische mixers. De be
schaving ligt overal op de loer, heeft
zich op een steenworp van het dorp in
gegraven en lijkt zich klaar te maken
voor de laatste, beslissende aanval. Dat
God en dominee Sterk dit nog lang ver
hoeden.
Eigenlijk zou je de vondst van zo'n
mummelend dorp voor jezelf moeten
houden. Aan niemand vertellen, dat on
der de rook van de instant-flats een
middeleeuwse steen der wijzen ligt. Als
je het immers doorvertelt, is het gevaar
groot, dat het dorp onmiddellijk geteis
terd wordt door een gemotoriseerde
sprinkhanenplaag. Dan wordt het kerk
hof overspoeld door bermtoeristen en
zullen rijksagenten te hulp moeten snel
len om het verkeer op die ene smalle
weg tussen de boerderijen te regelen.
Te uniek
Toch wint in dit geval de naastenliefde
het van het dreigende gevaar, dat 't
Woudt straks onder de voet zal worden
gelopen door het massatoerisme. Het
dorp is helaas te uniek om verder on
ontdekt te blijven. Het is één van de
weinige reisdoelen in ons land. waar je
naar toe gaat in de zekerheid, dat er
niets te beleven valt. Dat is de sensatie
Kostersvrouw Truus Scheenks schenkt voor de gasten var
koffie. „Maar 't moet een hobby blijven", waarschuwt ze.
't Woudt sinds kort in de schaduw van de kerk een geurig bakje
van dit dorp met anderhalve man en
een paardekop: er gebeurt niets en dat
zeer langdurig. Je zit nu op de avond
maalsbank en luistert naar de spreeu
wen. die verderop als geroutineerde
weeklagers in gebed voorgaan op het
dak van het lijkenhuis/e. En je kijkt
naar de kastanjebomen, waarin de
kaarsen allang gesmolten zijn in de zo
merhitte. Als op dit moment een post
koets om de hoek kwam met rinkelende
ridders in kurassen zou je niet eens ver
baasd zijn. Hier past het de moderne tijd
alleen om enkele beurten over te laten
slaan.
Aan de overkant heeft Truus Steenks
vorig faar een bord met „koffiehuis"
boven de deur van de kosterswoning ge
spijkerd. Ze is de vrouw van de nieuwe
koster, moeder van negen kinderen. 6
achterkleinkinderen en buurvrouw 1
een tandarts, die kortgeleden als welva
rende weekendforens in het dorp is bin
nengedrongen. In het kleine huis woonde
daarvoor een man van 95. die een
knaak per maand aan huur betaalde.
Hif kwam de laatste jaren zijn huis niet
Schot erin
Op kermismaandag 16 juli wordt in Ge-
mert op de Koks de nieuwe koning ge
schoten van het stokoude St. Jorisgilde.
Tegen negen uur 's morgens trekt daar
toe het St. Antoniusgilde „De Gruun
Schut" naar het Gildehuis van de Sint
Joris-paffers, die zich verzameld hebben
onder „de rooi Schut". Na een heilige
Mis wordt vanuit de gildehuizen geza
menlijk opgetrokken naar het Sint Hu-
bertus Gilde aan de weg naar Erp. Ter
wijl daarna de broeders van Sint Joris
kampen om het nieuwe koningschap or
ganiseren de gildebroeders van de
Gruun Schut schietwedstrijden op de
Puist, waaraan iedereen tegen een klein
Inleggeld mee kan strijken om de tro
feeën, bestaande uit drie horloges. Als
de nieuwe koning bekend is heeft de
plechtige Installatie plaats. Het Gild*
trekt daarna al vendel zwaaiend terug
naar de Commandory om het glas te
heffen.
Stoom afblazen
Goed nieuws voor liefhebbers van oude
treinen: deze zomer rijdt de stokoude
stoomtrein van de Stichting Stoomtram
Goes-Borssele weer door de Zak van
Zuid-Beveland. De nu nog resterende
rijdagen zijn 28 juli, 11 augustus, 25 au
gustus, 1 en 15 september. Iedere zater
dag worden twee ritten gemaakt: de
eerste begint om kwart voor elf 's mor
gens en eindigt om kwart vóór één. Die
rit gaat van Goes naar Hoedenskerke
en terug. De tweede begint 's middags
om twee uur en duurt tot bij vijven.
Dan rijdt de trein tot Oudenlande en te
rug. Tarieven kort trajekt v.v. drie gul
den (2e klas) en 4,50 (in het pluche
van de eerste klas) en voor het lange
trajekt respectievelijk vijf gulden en ze
ven vijftig. Kinderen van 4 tot en met 8
half geld. Kaart- verkoop In de trein.
En als u dan toch in de buurt van Zee
land bent kunt u op 17 en 24 juli ook
nog de toeristendag Zierikzee meene
men. In deze fotogenieke stad vindt op
deze dagen onder meer een kunst- en
antiekmarkt plaats op de Vischmarkt.
Ook kan men weer volop mosselen eten.
Tijdens een vaart over de Oosterschelde
met een rondvaartboot van de RTM
wordt een zeemeermin opgehaald, die
na haar entering aan boord zal optre
den. In de middaguren is er een kinder
programma met onder andere poppen
theater, filmvoorstellingen en gecostu-
raeerde waterfeesten.
meer uit en wachtte in het schemerdon
ker van zijn voorkamer op buurvrouw
Stccnks, die hem elke avond voorlas uit
de bijbel. Dat waren mooie momenten.
Als ze verlaat was, bonsde hij ongedul
dig op de wand, want hij wilde bijtijds
naar bed zonder echter zijn dagelijks
bijvoeding uit de bijbel te missen.
Bedenkingen
De bewoners van 't Woudt hadden wel
bedenkingen, toen mevrouw Steenks dat
zwarte bord met „koffiehuis" boven
haar deur spijkerde. Ze waren gesteld
op hun rust en capituleerden alleen op
voorwaarde, dat het koffiehuis op zon
dag gesloten bleef. „Ik kan daar vrede
mee hebben, zegt mevrouw Steenks.
„want wat je op zondag In Ie portemon- 1
nee vangt, vliegt er op maandag toch
weer driedubbel uit". Dat zei een oud j
vrouwtje uit het dorp tegen me en ze
heeft misschien gelijk. Ze zijn hier op
het dorp niet zo streng, maar wel con-
servatief. Ze zouden het liefst geen
vreemden op hun erf willen zien.
Voor de vreemden, dis toch komen, zet
ze nu op weekdagen op de spaarbrander
in haar keuken een geurig bakje koffie.
Ze vraagt 65 cent per kop en als de
klanten er een verse punt gebak bij J
wensen, betalen ze één vijfentwintig.
Daarnaast verkoopt ze ijs en Jrisdran-
hen.
Van de opbrengst wil ze een stenen
vloer aanleggen in het voormalig school
lokaal. dat grenst aan haar huis. Hier
sloeg de meester eens de wijsheid in de
koppen der dorpelingen, waarbij hij ge- 1
kruik maakte van de „fraayc handplac- j
kc en de wackere roede van wllghentac-
ke". Voor de kleine vergrijpen der leer
lingen hanteerde hif de ..zachte plaexc- I
kens", maar voor vechten, stelen en t
voortdurende ongehoorzaamheid, nam
hif zijn toevlucht tot de „haïde plackcn
en de felle graauwen".
Kostprijs
Truus Steenks houdt het liever op een
botermals plakje cake. „Ik geloof wel,
dat mijn koffiehuis in een behoefte voor
ziet", meent ze, „de nieuwsgierigen, die
naar 't Woudt komen, willen nu een
maal graag Iets gebruiken. Vroeger
klopten ze trouwens ook bij me aan en
vroegen ze. of ze even naar de w.c.
mochten. Nu moeten ze ook, maar geef
ik er een kopfe koffie bij. Zo verdien ik
tenminste nog wat. Tenzij ik naar de
dokter moet of boodschappen doe, dan
komen ze voor een gesloten deur. Het
moet een hobby blijven".
Als extra service leidt ze de klanten
desgewenst voor niets rond in de kerk,
die in de jaren vijftig minitieus geres
taureerd is.
„Een heerlijk dorp", zegt ze vertrouwe
lijk. ,,ik ga hier voor geen goud meer
weg".
Wie eenmaal gerust heeft in het 't
Woudt kan haar gevoelens alleen maar
billijken.
Elke dinsdag- en donderdagavond tot en
met 16 augustus wordt vanaf het VVV-
kantoor aan de Tunnelweg om half acht
's avonds begonnen aan de gecombi
neerde wandel- en boottocht (met drank
en hap toe) „Drie Maal Utrecht". De
wandeling gaat via het voetgangersge
bied van Oude Gracht en Bakkerstraat
en over de Neude naar de Werf onder
de Galeries Modernes aan de Oude
Gracht. Vandaar gaat de reis per boot
verder door de Utrechtse grachten.
Kaarten zijn aan de Utrechtse VVV-ba-
lie te koop voor 4,75. Vóórbespreking is
mogelijk via telefoonnummer 030-318377.
In het voormalig schoollokaal heeft mevrouw Scheenks haar koffiehuisje ge
ïmproviseerd.
