Onderzoek
VN naar
NIXON LEGDE ALLE
GESPREKKEN OP BAND VAST
massamoord
bericht
CcidócSouxant
EEN GROOT UUR: U
GEWIJD AAN
DE BETAALCHEQUE
ALKMAAR
HIELD „DAG
DER STILE"
ZONDAGVIERING
Auto op
spoor
Zeer kleine
perenoogst
verwacht
DINSDAG 17 JULI 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA
Van onze radio- en tv-correspon-
dent
HILVERSUM Van de ongeveer
twee miljoen bezitters van be
taalcheques in ons land behoort
het grootste gedeelte tot het be
ter gesitueerde deel van onze
bevolking. Veel mensen zijn tot
het betaalchequessysteem over
gegaan omdat ze het salaris via
de bank krijgen, waardoor ze
gedwongen zijn een bankreke-
ning te openen. De mensen die
betaalcheques gebruiken zijn
over het algemeen zeer tevre
den over het door de banken be
dachte systeem. Tegenstemmers
zijn bang op deze wijze te ge
makkelijk geld uit te geven,
hebben geen bankrekening of ze
geven de voorkeur aan de giro.
Dit zijn enkele conclusies uit een
onderzoek dat een aantal
Utrechtste studenten rechten,
onder leiding van mevrouw
Vos-Wttewaall, docente handels
recht en faillissement en hoofd-
wetenschappelijke medewerk
ster aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht, heeft gehouden over
het fenomeen betaalcheque.
Mevrouw Vos-Wttewaall: ,,De
scriptie die de studenten moes
ten maken ging eigenlijk om het
rechtkarakter van de betaalche
que. Hier zijn we echter niet
goed uit gekomen. De betaal
cheque is een geaccepteerd be
taalmiddel, dat door de banken
wordt gegarandeerd. Het is ech
ter geen wettig betaalmiddel.
WEER hebben de Nederlandse
bisschoppen laten weten, dat ze
zich zorgen maken over het on
derdeel van de geloofspraktijk,
dat generaties lang zo'n beetje
het fundament leek te zijn van
het heje kerkelijke gebeuren: de
zondagsviering met de eucharis
tieviering als middelpunt. De
bisschoppen zijn blij met de op
vallende belangstelling van de
gelovigen voor bijzondere Mis
vieringen e.d. maar het afslijten
van de zondagtraditie veront
rust hen niettemin.
TERECHT, DACHTEN WE. Want
de bijzondere vieringen zouden
eigenlijk hoogtepunten moeten
zijn in een permanent aanwezil
ge belangstelling van mensei!
die zichzelf in de wereld mee^
op Christus willen orienteren
om daarvoor gezamenlijk inspi
ratie op te doen. Er wordt dooi
christenen die op zonda_
kerk de kerk laten, nogal een:
beweerd dat Eucharistieviering
hen niets doen, omdat priesters
en voorgangers niet verder ko
men dan conventies en persoon
lijk niets te bieden hebben.
Er zullen gevallen zijn, waarq
dat van toepassing is. Maar ho
vaak is de klacht niet een jx
ging om een alibi te krijgen
Waarschijnlijk zijn de bisschop
pen juist hierom zo bezorgd.
Op het vliegveld van Londen werd president Caetano, tweede van links, verwelkomd
door de Britse minister van handel en consumentenzaken, Sir Geoffrey Howe
(tweede van rechts).
UTRECHT (ANP) De 41-jarige
mevr. B. I. van Hoeck uit Hel
den is gisteren op spectaculaire
wijze op het nippertje ontkomen
aan een sneltrein.
Zij wilde met haar auto een met
automatische knipperlichten be
veiligde overweg tussen Blerick
en Horst-Sevenum op de lijn
VenloEindhoven passeren,
toen zij op het laatste moment
een trein met volle snelheid zag
naderen. Er was geen mogelijk
heid meer om vóór de overweg
te stoppen. Met een wanhoops
nik aan het stuur wist de vrouw
de auto zo te draaien, dat deze
in het spoor terecht kwam en
over rails en bielsen hobbelde
terwijl de trein haar over het
andere spoor met grote snelheid
passeerde. Met enig gemanoeu
vreer reed mevr. Van Hoeck
haar auto weer van de spoor
weg op de gewone weg.
DEN HAAG (ANP) De Neder,
landse perenoogst zou dit jaar
wel eens meer dan de helft klei
ner kunnen zijn dan vorig jaar
Eerste taxaties komen op een
totale handelsproduktie van 4;
miljoen kilo, tegen 95 miljoet
kilo vorig jaar.
Voor appelen wordt een ongeveer
even grote handelsproduktit
verwacht als in 1972, namelijl
400 miljoen kilo.
De cijfers kunnen, naar het mi
nisterie van Landbouw -met
druk meedeelt, nog slechts be
schouwd worden als een eerste
indicatie. Van een oogstraming,
gebaseerd op onderzoekingen op
bedrijven en percelen, is
geen sprake. Zo'n officiële ra
ming komt half augustus i
uitkomsten er van kunnen hall
september worden verwacht.
Egypte niet
tevreden met
Ambassade in
Dominicaanse
Republiek
gesloten
DEN HAAG (ANP) De Neder-
landse ambassade in de Domini
caanse republiek zal binnenkort
uit bezuinigingsoverwegingen
worden gesloten. Verder zijn in
Latijns-Amerika geen spectacu
laire sluitingen te verwachten,
zo heeft het ministerie van bui
tenlandse zaken meegedeeld.
De Nederlandse ambassadeur in
Santo Domingo, G. Elshove, is
begin van dit jaar 65 geworden
en gaat met pensioen. Binnen
kort zal een Nederlandse am
bassadeur in een nabij gelegen
Middenamerikaanse staat tevens
tot ambassadeur in Santo Domin
go worden benoemd.
De Dominicaanse ambassadeur in
Nederland, Minerva Bernardino
vertrekt binnenkort na een
verblijf van ruim twee jaar in
Nederland, uit Den Haag.
Smith praat
met
Moezorewa
SALISBURY (Rtr) De Rhode-
sische premier Ian Smith heeft
vandaag een gesprek gehad met
bisschop Abel Moezorewa, voor
zitter van de Afrikaanse natio
nale raad.
Het gesprek is het eerste tussen
Ian Smith en bisschop Moezore
wa, die de ANC oprichtte als
bundeling van het verzet tegen
de voorgestelde Brits-Rhodesi-
sche regeling. Volgens die rege
ling zou Rhodesië waarschijnlijk
pas in de volgende eeuw een
zwart meerderheidsbewind krij
gen. Bij een volksraadpleging,
die door de Britse commissie-
Pearce werd gehouden, bleek
dat de meerderheid van de
zwarte bevolking de voorstellen
afwees.
Rechts in Chili
ten strijde
SANTIAGO (RTR) - Chili's ex
treem rechtse beweging „Va
derland en vrijheid" heeft giste
ren meegedeeld dat zij een to
taal bewapend offensief zal ont
ketenen om het bewind van pre
sident S alvador All end e omver
te werpen. De bekendmaking
werd gedaan door de secretaris,
generaal Roberto Thieme. ^die
herhaalde dat militanten van
zijn beweging deelnamen aan
de mislukte rebellie onder leden
van het leger op 29 juni.
Inmiddels heeft kardinaal Raul
Silva Henriquez een „laatste be
roep" op alle Chilenen gedaan
burgeroorlog te voorkomen.
topoverleg
CAIRO (RTR) President Sadat
van Egypte heeft maandag ver
klaard dat Egypte een volledi
ger uitleg verwacht inzake de
ontspanning in de wereld waar
over president Nixon en partij
leider Breznjev hebben gespro
ken.
Tot leden van het centraal comité
van de Arabische socialistische
unie sprak Sadat over het re
cente bezoek van zijn adviseur
Hafez Ismail aan Moskou.
Waarnemers in Cairo zeiden dat
uit de woorden van de president
blijkt dat Egypte verre van ge
lukkig is met het resultaat van
het topoverleg.
De Pakistaanse president Bhoetto brengt een privébezoek aan Zwitser
land. Een Zwitserse functionaris verwelkomde Bhoetto op het vlieg
veld van Genève.
WASHINGTON (AP) Een voormalige assistent van president Nixon
heeft gisteren verklaard dat president Nixon opname apparatuur in
zijn bureaus heeft laten aanbrengen en bovendien apparaten die
zijn telefoongesprekken vastlegden. En juridisch adviseur van het
Witte Huis heeft dit later bevestigd. Alexander Butterfield, die nu
directeur is van de federale voor de burgerluchtvaart, is onver
wachts als getuige opgetreden voor d eWatergate commissie van de
Senaat en heeft verklaringen afgelegd over de opname apparatuur.
In een brief die werd voorgelezen tijdens de hoozitting heeft Fred
Buzhardt een speciale raadsman van president Nixon, bevestigd dat
gesprekken tussen President Nixon en zijn bezoekers in het Witte
Huis, sinds het voorjaar van 1971op de band werden vastgelegd.
Het ontzetfeestherdenking van
Alkmaar's bevrijding na de
Spaanse belegering in 1572
begon gisteren met de traditio
nele „dag der stilte". Alle
stadsbewoners was gevraagd op
pantoffels te lopen. Autoverkeer
mocht de binnenstad niet in.
Dat laatste werd een succes, de
pantoffels hadden de meeste be
langstellenden in de kast gela
ten. Gisteravond vond een
schuttersmaaltijd plaats. Om
Butterfield had eerder verklaard
dat de apparatuur ongeveer drie
jaar geleden geïnstalleerd werd.
Hij zei dat de datum die in de
brief van Buzhardt werd ver
meld de juiste was. Buzhardt
zei tevens dat het afluister sy
steem reeds gebruikt werd tij
dens de ambtsperiode van presi
dent Lyndon Johnson. Butter
field zei dat de geheime dienst
de apparatuur op last vanpresi
dent Nixon had aangebracht.
„Het stond voor mij als eenpaal
boven water dat deze appara
tuur was aangebacht om dingen
voor het nageslacht, voor de bi
bliotheek van ixon op de band
te leggen", zo vertelde Butter
field.
Nixon zou zijn opdrachten hebben
gegeeven via Bob Haldeman en
Lawrence Highby, medewerker
van de voormalige stafchef van
het WitteHuis.
Er zou opnameapparatuur zijn
aangebracht in Nixon's kantoor,
de administratieve afdeling van
het Witte Huis, in deLincoln Sa
lon en in Nixon's buitenverblijf
in Camp David. Volgens Butter-,
field wisten alleen Nixon zelf,
Haldeman, Highby en de be
trokken functionarissen van de
geheime dienst iets van deze
zaak af. Hij dacht niet dat John
Ehrlichman of Jon Dean hier
van op de hoogte zouden zijn.
Butterfield vertelde dat de mi
croons alle geluiden automa-
Hiermee bedoel ik, dat men bij
verlies van een betaalcheque
niet op de wet kan terugvallen".
,Onze ervaring is, dat er weinig
klachten over het systeem zijn.
Koning Klant heeft ooit eens de
mensen die klachten hadden ge
vraagd te schrijven. Er kwa
men slechts 90 brieven binnen.
De klachten waren ook weer on
der te verdelen in drie punten.
Men was het pasje en de che
ques of een van de twee verlo-
,ren en ondervond hierdoor scha
de. Het ingevulde bedrag was
veranderd of, maa rdat is een
zaak van de banken, er werd
meer dan de 100 die gegaran
deerd worden, uit betaald."
De betaalcheque is als uitgangs
punt gekozen omdat deze over
draagbaar is. Dit in tegenstel
ling tot de girobetaalkaart,
waarmee alleen persoonlijk be
taald kan worden. Het onder
zoek is gestart naar aanleiding
van een boekje dat de heer So
phie, juridisch medewerker aan
het programma Koning Klant
over de betaalcheques heeft uit
gegeven.
tisch oppikten, zelfs gedempte
tonen en mogelijk zelfs convera-
ties die op fluisterende toon
werden gevoerd.
Degenen die van buitenaf belden
werden niet van tevoren ge
waarschuwd dat hun gesprek
zou worden opgenomen, en ook
bezoekers van de president zou
den een dergelijke waarschu
wing niet hebben gekregen.
Als de bandopnamen nog bestaan,
zouden zij kunnen bewijzen of
de getuigen-verklaringen van
Nixon's voormalige adviseur
John Dean op waarheid berus
ten, want bijna alle gesprekken
tussen Dean en Nixon die be
langrijk zijn voor de Watergate
zaak, hebben Nixon's kantoor
plaatsgevonden.
Samuel Dash, adviseur van de se
naatscommissie die de Waterga
te zaak onderzoekt, vertelde dat
de verklaringen van Butterfield
wel eens zouden kunnen leiden
tot het opeisen van de banden
zodat de verklaringen van John
Dean op waarheid kunnen wor
den getoetst.
Atlantis en
Caroline gaan
zenden vanaf
de Mi Amigo
DEN HAAG Bij Radio Caroline
in Den Haag wordt verwacht
dat over twee weken vanaf het
zendschip Mi Amigo zowel door
dc nieuwe elgiBsche „piraat"
Radio Atlantis als door Caroline
zal worden uitgezonden. Radio
Atlantis begon zondag de uitzen
dingen als commercieel station
vanaf de Mi Amigo, zo heeft
Caroline bevestigd.
De Ier Ronan O'Rahilly, die al ja
ren optreedt namens de eigena
ren van Caroline heeft volgens
een woordvoerder een contract
getekend met de 25-jarige elgi-B
scne eigenaar van de nieuwe pi
raat, Adriaan van Landschoot.
Dat Caroline op het ogenblik zelf
geen programma's vanaf de
voor Scheveningen liggende Mi
Amigo de ether instuurt schrijft
de woordvoerdertoeaantechni-
de woordvoerder toe aan techni
sche problemen. Of Caroline
dan terugkeert naar de tijdelij
ke gebruikte golflengte van 389
meier op de middengolf en of
de programma's Nederlands
danwel Engels zullen zijn staat
bij de leiding van deze zender
nog niet vast.
Alexander Butterfield, een voor
malige medewerker van Nixon,
onthulde gisteren voor de Water-
gate-commissie dat de Ameri
kaanse president alle gesprek
ken op de band liet vastleggen.
Het Witte Huis was een vesting
van elektronische apparatuur.
Kamervragen
consumenten
voorlichting
DEN HAAG (ANP) Door de
Consumentenbond (reclame)-
zendtijd te onthouden wordt ern
stig tekort gedaan aan de moge
lijkheid tot voorlichting van de
consument vinden de KVP-
Kamerleden mevr. Gardeniess-
Berendsen en Krosse.
Zij hebben de ministers van Eco-
nomisohe Zaken en van CRM
gevraagd, of deze mogelijkhe
den zien tot het garanderen van
de „noodzakelijke" consumen
tenvoorlichting. Dit zou volgens
beide Kamerleden moeten ge
beuren binnen het kader van de
omroepwet, of in de zendtijd
van de Rijksvoorlichtingsdienst.
Ook de PvdA-kamerleden Kolthoff
en Voogd hebben zich met vra
gen over de consumentenvoor
lichting tot beide ministers ge
wend. Zij dringen daarin aan op
het geven alsnog van tv-zendtijd
aan de Consumentenbond.
Reeds eerder had ook mevr.
Van Veenendaal-Van Meggelen
(DS'70) hierom gevraagd.
Water paal-
sprinten en
sprietboksen
in Alkemade
ALKEMADE (ANP) De man
die enkele jaren achtereen het
wereldkampioenschap water-
paalzitten heeft georganiseerd,
Louis van der Meer te Roelofa-
rendsveen (gem. Alkemade),
wil van zaterdag 18 augustus
10.00 uur tot zondag plm. 22.00
uur een wereldkampioenschap
waterpaalzitten en een Neder
lands kampioenschap sprietbok
sen houden.
Waterpaalzitten Is het zich ver
plaatsen van de ene paal waar
op een ton omgekeerd is vastge
maakt, naar de volgende paal.
Hoe, moet ieder voor zich we
ten. Bij sprietboksen moeten
twee deelnemers elkaar van een
drie meter hoge horizontale
paal zien te krijgen. Hierbij mo
gen zij een zandzak of een kus
sen gebruiken. In beide gevallen
gaat het om geldprijzen.
De heer Van der Meer zal geen
waterpaalzitten meer organise
ren, omdat naar zijn mening
vorig jaar de uiterste grens van
het menselijk kunnen op dit ge
bied werd bereikt.
i onzer verslaggevers)
ALKMAAR De festiviteiten van
400 jaar „Alkmaar Ontzet" zijn
gisteravond begonnen. Plaats
van het gebeuren was een stad
je in de stad van triplex en hout
gemaakt, vol Oud-Hollandse
huisjes, winkels en andere
pandjes. De opening werd ver
richt door burgemeester De Wit,
die als eerste een duif van de
Alkmaarse postduivenvereniging
los liet. Daarop werd de Alk
maarse vlag ontrold en kreeg
dc burgemeester een kolossale
sleutel van de poort van het
tceststadje.
deze maaltijd te doen slagen
werd maar liefst een hele os
aan het spit gebraden. De be
langstelling voor deze maaltijd
was erg groot, zodat de porties
vlees voor het publiek steeds
kleiner werden.
De festiviteiten in Alkmaar duren
tot 8 oktober, wanneer in de
grote kerk een plechtige slotbij
eenkomst wordt gehouden die
door koningin Juliana wordt bij
gewoond.
NEW YORK/LONDEN (Rtr/AP) De speciale
commissie inzake kolonialisme van de VN zal in
de loop van deze week de verklaringen aanhoren
van de Britse pater Adrian Hastings over diens
rapport inzake de massamoord door Portugese
militairen in Mozambique. Pater Hastings arri
veert donderdag in New York en zal vermoede
lijk vrijdag worden gehoord.
Functionarissen van de VN zijn bezig contacten te
leggen met de Spaanse missionarissen die in Mo
zambique hebben gewerkt en die pater Hastings
de informatie hebben verschaft die aanleiding
werd tot de publicatie in de Times. Mogelijk zul
len ook zij worden uitgenodigd verklaringen af te
leggen. Portugal wijst elke bevoegdheid van de
commissie af om zich te mengen in aangelegen
heden die volgens Portugal „interne zaken" zijn.
Premier Caetano van Portugal heeft gisteren in
Londen zijn eerste besprekingen gehad met pre
mier Heath, zonder dat daarbij gesproken werd
over de slachtingen in Mozambique. Caetano
staat in Londen onder zware politiebewaking.
Honderden politiemannen en rechercheurs in bur
ger, van wie velen "tegen de Britse gewoonte ge
wapend waren, moeten de veiligheid van de Por
tugese premier waarborgen.
Toch vielen de betogingen gisteren mee. Zondag
hadden duizenden mensen gedemonstreerd tegen
de komst van Caetano, maar gisteren was het
aantal betogers beperkt. Er deden zich geen ern
stige incidenten voor. De demonstranten beperk
ten zich tot enkele scheldwoorden en enkele pro
jectielen in de richting van de auto van Caetano.
Een advies-commissie van de 36 katholieke bis
schoppen van Engeland en Wales heeft in een
verklaring opgeroepen tot een onmiddellijk en
onpartijdig onderzoek naar de beschuldigingen
van geweld en onderdrukking in Mozambique. In
Mozambique zelf hebben gisteren enkele duizen
den voor de ambtswoning van de gouverneur van
het district Beira betoogd uit protest tegen de be
schuldigingen over de massamoorden. De beto
gers zongen het Portugese volkslied en droegen
borden met teksten als „wij verdedigen ons land
tegen de terroristen uit het buitenland". Ook in
de hoofdstad Lorenzo Marques werd gedemon
streerd.
De leden van de Nederlandse provincie van de So
ciëteit van Afrikaanse missiën hebben gisteren
een protesttelegram gezonden aan de ambassa
deur van Portugal in Den Haag,
waarin zij met kiem „de af
schuwelijke wijze waarop de
Afrikaanse mens in Mozambi
que wordt gemarteld en uitge
moord" veroordelen.
Schade
vergoeding
reuk verlies
LONDEN (UPI) Een gerechts
hof in Londen heeft een meisje
dat dol is op koken, een schade
vergoeding van 13.000 gulden
toegekend nadat zij bij een ver
keersongeluk haar reukzin
loren had.
„Ik gebruik veel knoflook en krui
den bij het koken en de moei
lijkheid fis dat ik nu alles veel
te gekruid maak", zo deelde Su-
san Huskfinson ter zitting mee.
