-•
r»T
KI
OI
7TI
JNST
3
Improvisatie Jongepier
in de Marekerk
Wassenaar
WÊÊBË
Continental
Singers in
Hartebrugkerk
trommels
Chirurgische
apparaten in
Bezoek Lakenhal
liep terug in 1972
Bonies met
zeefdrukken
en grafieken
Museum voor
Nat. Historie
Blikken en
kunst
u
D
K&O concerten
PAGINA 5
ZATERDAG 14 JULI 1973
LEIDSE COURANT
I WASSENAAR - De vorig laar
gestarte traditie In de ot> nbar«
leeszaal- en bibliotheek om
overzichtsexposities van belang
rijke Wasscnaarse kunstenaars
in te richten, is voortgezet. Dit
keer ls de beurt aan Bonies.
De tentoongestelde werken zijn
zeefdrukken en grafieken. BIJ
de laatste gaat het de kunste-
i naar om de ordening van vorm
en kleur waarbij hij gebruik
maakt van eenvoudige wiskun
dige vormen in meestal primai
re kleuren.
De expositie is te bezichtigen tot 4
augustus. Dc openingstijden
zijn: 10.00 - 12.30 uur, 14.00 -
17 00 uur en 19.00 - 22.00 uur be
halve maandagmorgen dinsdag
avond en donderdag. Zaterdag;
9.00 - 12.00.
LEIDEN Met het
tweede zomer-or-
gelconcert in de
Marekerk, georga
niseerd door K. en
O. zal de in 1941
in Zandam geboren
Jan Jongepier zich
laten horen in een
veelzijdig pro
gramma. Ernst
Pepping en Hugo
Distier vertegen-
woodigen de wat
nieuwere richting,
Samuel Scheidt, J.
S- Bach en de
achttiende eeuwse
John Stanley zijn
de traditionele gro
te namen uit de or
gelliteratuur.
Hugo Distier, in 1908 in
Neurenberg geboren,
eindigde zijn leven in
1942 toen hij de vlucht
in de dood zag als de
voor hem enige moge
lijkheid om te ontko
men aan een regime,
dat hij haatte. In zijn
korte leven verwierf
hij zich als componist
een grote naam. Zijn
stijlvernieuwing voor
zover het zijn orgel
werken betreft, uit
zich in een transparen
te lineaire schrijfwijze,
waarvan ook de Orgel-
partita „Nun kommt
der Heiden Heiland"
op. 8 nr. 1 een voor
beeld is. In dit voet
spoor trad ook de in
1901 geboren Ernst
Pepping, van wie het
Vorspiel van „Erschie-
nen ist der herrliche
Tag" zal worden uitge
voerd.
Organist Jan Jongepier.
op het ogenblik kerk
musicus in Purmer-
eend, leraar aan de
Muziekpedagogische
Akademie in Leeuwar
den en hoofdredakteur
van het maandblad
„Het Orgel", bouwde
zijn carrière zorgvuldig
en met groot succes
op. Aanvankelijk stu
deerde hij bij Cor
Kroonenbergh, rondde
deze studie af met een
staatsexamen, en liet
zich inschrijven bij het
Amsterdamse Muziek-
lyceum, waar hij in
Piet Kee zijn grote
mentor vond. Het so
listendiploma in 1967
werd in 1971 gevolgd
door de Prix d'excel-
lence. Zijn deelname
aan orgelconcourses
leverde hem eerste
prijzen op voor impro
visatie in Bolsward
(1968), en drie jaar
achter elkaar (1970,
1971 en 1972) in Haar
lem. Dit alles nadat
hij reeds in 1967 de
Eugène Calkoen-prijs
had behaald.
Zijn wens om tijdens dit
concert in de Mare
kerk te improviseren
op een aan hem op te
geven thema, belooft
een interessante slot-
bijdrage te worden.
Orgelliefhebbers kunnen
op vrijdag 20 Juli te
recht in de Marekerk
om 8 uur des avonds.
B. Rijnders.
Jan Jongepier, vrijdag 20 juli in Marekerk
KUNST EN
KUNSTENAARS
Klaas de Brauw en Iso Onken-
hout exposeren in kunstzaal
„Heuff" schilderijen, aqua
rellen en bronsplastingen. De
tentoonstelling is tot 12 au
gustus geopend tussen 10 en
17 uur en op dinsdagavonden
van 20.00 tot 22.00 uur.
Het bestuur van „Collegium
Musicum" is voor 19731974
als volgt samengesteld: Erik
van Niekerken (praeses)
Eke van der Jagt (ad-actls)
Lodewijk van Eeghen (ques-
tor) Anne Martine van Has
selt (commissare&se koor
Arjan Liesker (bibliothecaris
koor) Annemarie ten Dam
(commissaresse orkest) Mar
griet Wortelborer (bibliothe
caresse orkest).
Wlm van der Panne verzorgt
vanavond een orgelconcert in
de St. Agathakerk in Lisse.
Op het programma staan
werken van o.a. Bach en
Mendelssohn. Aanvang 21.15
Gedurende de zomermaanden
wordt in het Legermuseum
de film „Slag om Arnhem"
gedraaid. De aanvangstijden
staan vermedl bij de toegang
van de filmzaal. Het entree
is bij de toegangsprijs van
het museum inbegrepen.
beschadigd. Onder invloed van enkele Frans?
schilders (b.v. Degas) die veel interesse had
den voor Japanse houtsneden e.d., herleeft
aan het eind van de vorige eeuw in Europa de
belangstelling voor oosterse kunst. De trom
mel is er een laat voorbeeld van en dateert
waarschijnlijk van plm. 1890. De vorm met de
schuin aflopende deksel, is afkomstig van be
stekcassettes waar de messen, vorken en lepels
rechtop in stonden. De waarde is plm. 85.
De andere doosjes zijn:
rechts: een met de hand beschilderd trommeltje
uit deze eeuw, waarde pl. 25; midden: een
van zwaar vertind blik vervaardigd trommel
tje met in de deksel een porseleinen plaque
ook uit deze eeuw, waarde plm. ƒ25; rechts:
een met de hand beschilderd busje uit het be
gin van de vorige eeuw. Men werkte toen
grondiger en de beschildering gouden ster
retjes op een crème ondergrond is dan ook
aangebracht op een laag gele grondverf. De
waarde is plm. 80.
Van de rij links is het linker trommeltje rond
1920 te dateren, het middelste, dat flesjes met
het wereldvermaarde wondermiddel „Haar
lemmer Olie" bevatte, rond 1910, de waarde
is plm. 15. De rechter is een broodtrommel,
helaas in slechte staat. Deze zijn lange tijd
gemaakt en omdat er een specifieke ornamen-
tenng ontbreekt moeilijk Ie dateren Waarde
plm. 25.
V
e
r
t
m
O
r
e
O
t
u
w
d
LEIDEN Op hun toernee
door Nederland zullen de
Continental Singers Or
chestra op 1 augustus Lei
den aandoen. De groep zal
een uitvoering geven van
een nieuwe reli-musical:
„The Apostle".
ITtIDEN Het aantal Lakenhalbezoekers is het
afgelopen jaar teruggelopen. In 1971 was dit aan
tal 48453. In 1972 werden er 43569 bezoekers ge
teld. Hieronder bevonden zich 4193 leerlingen van
lagere en middelbare scholen. Het aantal aanwe
zigen bij extra-museale activiteiten vertoonde
eveneens een daling: 1061 tegenover 1832 in 1971.
Ook het aantal verkochte leerlingenkaarten
daalde. Daarentegen steeg de verkoop van jeugd-
museumkaarten, uitgegeven door de Nederlandse
Museumvereniging tot 153. Het bezoek aan de
Lakenhal op 3 oktober vertoonde het afgelopen
jaar een vrij kleine maar verheugende stijging.
Het interieur van het Stedelijk
Museum onderging in 1972 enke
le kleine wijzigingen. Zo werden
de vloeren van de Staalmees
ters de chirurgijns-, kleermakers-
en bierbrouwerskamer ver
nieuwd. Ter voorkoming van
tocht werden in de gang tussen
de historische afdeling en de
Pape-vlegel dubbele glazen deu
ren geplaatst.
Tot een ingrijpende verandering
werd in januari 1972 besloten.
Door de gemeenteraad werd
een bedrag van 25.000 beschik
baar gesteld voor het maken
van een definitief plan tot mo
dernisering van de Harteveld.
de Lucas van Leyden en de Van
Mieriszaal. Tevens werden de
plannen tot conditionering van
deze zalen en het bouwen van
een kelderruimte in de tuin van
het museum goedgekeurd. In
diezelfde raadsvergadering
werd besloten tot het instellen
van een onderzoek naar de mo
gelijkheid om te komen tot een
nieuwe beheers en financle-
ringsvorm van de Lakenhal.
In het afgelopen. Jaar heeft „De
Lakenhal" tien nieuwe werken
kunnen aankopen. Hieronder be
vindt zich onder andere een te
gel met twee figuren van H. H.
Kamerlingh Onnes en enkele bo
demvondsten van het nieuwe
Agnescomplex aan de Van der
Werffstraat.
LEIDEN K&O brengt het komend jaar twee series concerten. De
vermaarde meesterserie ral bestaan uit zes concerten en de popu
laire serie uit drie promenadeconcerten.
Het eerste concert in de meesterserie wordt op donderdag 20 septem
ber gegeven Op het programma staan variaties op een Rococo-the-
ma voor cello en orkest van Tsjaikowski en het hoboconcert
Haydn. Op dinsdag 16 oktober is het tweede concert. Beide worden
uitgevoerd door het Rotterdams Philharmonisch Orkest. Het Neder
lands Kamerkoor is op 29 november in de Stadsgehoorzaal met het
fluitconcert van Telemann. Het eerste pianoconcert van Tsjaikowski
is te horen op 20 december uitgevoerd door het Residentie-orkest.
Dit orkest neemt ook het volgende concert dat op 22 februari wordt
gegeven voor zijn rekening. Het Concertgebouworkest verzorgt het
laatste concert, dat op 9 maart wordt gegeven.
In de serie promenadeconcerten zullen het Residentie-orkest, het Ant
werps Philharmonisch Orkest en het Rotterdamsch Philharmonisch
voor het voetlicht treden. De daa van deze conceren zijn 8 novem
ber. 22 december en 9 maart. Op deze concerten zullen werken van
Mozart, Haydn en Hummel worden uitgevoerd.
Vorig jaar oogstten de Continental
Singers veel succes met hun
musical „It's getting late".
Ruim 17.000 Nederlanders gin
gen luisteren naar deze muzika
le „predikers".
De Continental Singers werden in
1963 opgericht door Cam Floria.
die op een zo professioneel mo
gelijke manier populaire muziek
dienstbaar wil maken aan het
Evangelie. Het koor en orkest
bestaat uit veertig studenten,
die hun zomervakantie musice
rend doorbrengen.
Zij komen uit alle delen van de
VS en zijn afkomstig uit vele
kerken. Door middel van hon
derden audities worden zangers
en instrumentalisten geselec
teerd.
In Amerika nemen zl] een belang
rijke plaats in op het gebied
van de hedendaagse geestelijke
muziek. Het repertoire bevat zo
wel gospels en spirituals als
arrangementen van geestelijke
liederen. In hun muziek verwer
ken zij onder andere elementen
van soul- en popmuziek.
De Singers in actie
Van mejuffrouw S. te L. kregen wil foto's van
o.a. deze bijzonder mooi versierde trommel.
Oorspronkelijk zaten er dragees van FAMA
(de Faam) in, dit staat aan de achterkant ge
schreven in kwasi Japanse letters dit om
niet bij de stijl van de voorstellingen uit de
toon te vallen. Dergelijke blikken raken hoewel
- zij nog niet antiek zijn, steeds meer in de be
langstelling en stijgen daardoor ook in prijs.
Sinds de laatste jaren van de vorige eeuw wordt
het als verpakkingsmateriaal gebruikte bltk
bedrukt. Om de verf goed te laten houden
worden de trommels na het drukprocedee in
een oven niet lage temperatuur (112-138 C)
gemoffeld.
Het beschilderen of lakken vein blik en tin met
de hand wordt al veel langer gedaan. In de
tweede helft van de 18e eeuw werden tinnen-
koffiepotten (b.v. kraantjeskannen), kande
laars, kastanjevazen etc. vaak gelakt en om
dat dit een imitatie was van japanse lakwerk
werden meestal oosterse taferelen en orna
menten toegepast. In de 19e eeuw werd het
tin vervangen door het goedkopere blik (dun
staalplaat met een laagje tin van 0,01 mm.
De decoratie wordt dan aangepast aan de empi
re en biedermeier stijl. Het waren eenvoudige
gebruiksvoorwerpen en doordat er weinig
waarde aan gehecht werd zijn objecten van
dit materiaal zeldzaam geworden, bovendien
zijn de bewaard gebleven exemplaren vaak
Al voor het begin van onze Jaar
telling poogden Griekse en Ro
meinse artsen blaassteenlijders
van hun pijn te verlossen door
de steen te verwijderen met de
steensnede, een van de oudste
chirurgische ingrepen. Na de
16e eeuw ontwikkelde men nieu
we methoden van steensnijden.
Beroemde steensnijders uit de
18e eeuw zijn o.a. Jacques de
Beaulieu en Johan Jakob Rau.
De eerste ontdekte de zoge
naamde laterale steensnede, die
hij door heel Europa demon
streerde. De Leidse professor
Rau nam deze methode over.
Tot ongeveer halverwege de vori
ge eeuw werd deze ingreep zon
der hygiënische voorzorgen of
verdoving uitgevoerd. Pas na
1900 begon de operatie zonder
veel risico's te verlopen, 't Ironi-
sche ia echter dat sinds die tijd
in Europa de blaassteen veel
minder schijnt voor te komen.
Een belangrijk onderdeel van
de tentoonstelling vormen de
oude chirurgische instrumenten.
De tentoonstelling ls van 16 Juli jj
tot 10 september geopend van
10.00 tot 5.00 uur en zondagen
van 13.00 - 17.00 uur.
De Leidse professor in de onN
leedkunst Johan Jakob Rau
UCrurfWTln.IJrirui.f.XV.aftMWI
Een sfeensnijder oan hef werk
LEIDEN Onder de titel „Van
de steen gesneden" wordt in het
rijksmuseum voor de geschiede
nis der natuurwetenschappen
vanaf 18 juli een tentoonstelling
gehouden. Het blaassteenlijden
zal op deze expositie In histo
risch perspectief worden ge
steld.
