Koersdalingen
overhersend
m B m
'mm
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
i éim i
sii&a m
ZATERDAG 23 JUNI 1973
LEIDSE COURANT
OPLOSSING VORIGE PUZZLE
De prijzen worden binnen drie
weken per cheque toegezon-
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
De koersdalingen hadden de over
hand. Wekenlang is de strijd
tussen de positieve en negatieve
krachten op de beurs praktisch
onbeslist gebleven. Het algeme
ne indexcijfer bleef dan ook
ondom de 133 V2 schommelen.
Dit niveau kon zich vooral
handhaven door vraag naar
kwaliteitsaandelen bij de indu
strie, terwijl ook de scheepvaar
taandelen, binnenlandse en bui
tenlandse belangstelling trok
ken.
De/e week was die steun groten
deels weggevallen. Niet voor 100
pet, want hier en daar werden
rog wel kwaliteitsaandelen ge
kocht, maar dit woog toch niet
op tegen de op de daling gerich
te krachten.
Die kwamen uit twee richtingen.
De dollar stond weer sterk on
der druk, onder andere door het
grote tekort op de Amerikaanse
betalingsbalans in mei. Dit laat
onze internationale fondsen niet
onberoerd. Maar voor het bin
nenland belangrijker was de
di uk op de obligatiekoersen,
waarin de stijgende ruimte tot
uitdrukking komt, die op haar
beurt ook weer de aandelen
markt naar beneden dringt.
Deze rentestijging werd deze
week onderstreept dcor de dis
contoverhoging door de Neder
landse Bank van 4'/2 pet tot 5
pet. De bedoeling hiervan was
het aanbod van guldens in ruil
vooi buitenlands geld af te rem
men. Dit aanbod is de laatste
tijd namelijk zo groot gewor
den, dat bijna drie miljard gul
den aan buitenlandse deviezen
naar het buitenland is gevloeid.
Bezitters van guldens bieden
deze aan omdat zij elders in de
wereld (het Amerikaanse dis
conto is 6% pet) het Duitse 7
cpt, het Franse IVi pet, het En
gelse 7a pet meer rente kunnen
maken). Ook is het niet uitge
sloten dat vrees voor een zwak
ke gulden tot het aanbod heeft
geleid.
Een voordeel was wel, dat de
aangeboden guldens uiteindelijk
bij de Nederlandse Bank terecht
kwamen, waardoor de geld-cir-
culatie verminderde. Dat werk
te dus deflatoir.
Door een verhoging van het dis
conto probeert de Nederlandse
Bank het wegvloeien nu af te
remmen. Buitenlanders hebben
hier weliswaar geen recht
streeks voordeel van, omdat zij
op hun guldenstegoed geen en
kele rente ontvangen (deze
maatregel was indertijd al ge
nomen om de toestroming af te
remmen), en het Nederlandse
rentepeil gaat nu wat meer in
de pas met het buitenlandse ni
veau lopen. Het officiële motief
van dc Nederlandse Bank voor
de verhoging is dan ook een
aanpassing aan het hogere bui
tenlandse renteniveau.
We moeten bij de daling van obli
gatiekoersen niet direct aan
tientallen punten denken, zoals
bij aandelen, maar aan enkele
punten, wil het al opvallend
zijn. Het volgende staatje geeft
een indruk wat er al zo in de
loop van een maand gebeurd is.
30 mei
28 juni
Ned. '69 8 pet
102,1
98,5
Ned. '71 7ai pet
101,2
98
Ned. '66 7 pet
95,9
91,5
Ned. '67 6 pet
SS
84,4
BNG '70 8a» pet
108,5
103,1
BNG '69 8 pet
102,1
98,3
Uit deze ontwikkeling
blijkt dus
Afgelopen donderdag noteerde
een langlopende lening van de
Bank van Nederlandse Gemeen-
tep met een rente van Wi pet
precies 100.
De stijging van dr rente kan na
tuurlijk niet los gezien worden
van de stijgende vraag naar ka
pitaal. De zo succesvol verlopen
emissie van de 8 pet kapitaal
obligatie van de Algemene Bank
Nederland en van cie 7 pet con
verteerbare obligatie van Wes-
sanen was amper achter de rug
nf de Amrobank maakte be
kend, dat zij de 100 miljoen gul
den aan converteerbare obliga
ties gaat uitgeven. Het is alsof
geldvragers er bijtijds bij willen
zijn, voordat zij in het najaar
nog meer rente moeten gaan
betalen.
Alvorens op enkele ontwikkelingen
van deze week bij de aandelen
markt in te gaan, willen wij nog
even terugblikken op de koers
ontwikkeling in het eerste half
jaar aan de hand van de ANP-
ïndex-cijfers. (1963 is 100)
eind eind eind
maart juni
1972 1973 1973
internationale
fondsen 110 119
industrie 156 170
scheepvaart 140 152
banken 130 142
handel 143 153
algemeen 134 145
In de eerste drie maanden zien
wij een sterke stijging van de
aandelenkoersen die in april ge
handhaafd kon blijven, waarna
in mei een scherpe daling inzet
te die de afgelopen week werd
versneld. Politieke en sociale
ontwikkelingen in het binnen
land, valuta-perikelen en rentes
tijgingen in het buitenland zijn
globaal genomen de krachten
die voor de omslag hebben ge
zorgd. Het gevolg was dat het
algemene niveau eind juni iets
lager lag dan eind 1973. Dit is
dan te wijten aan de koersdalin
gen bij de internationale Fond
sen en bij de handelsfondsen.
Thans dc aandelemnarkt van de
week. Bij de internationale fon-
sen was er over de gehele linie
koersdaling. Koninklijke moest
ae grootste aderlating onder
gaan en belandde donderdag op
112 gulden. In de scheepvaart-
hoek leverde Van Ommeren en
Scheepvaartunie verlies, maar
KNSM kon een paar gulden op-
In de lokale sectortrokCentrale
Suiker Maatschappij aller aan
dacht. Zoals bekend doet de Sui-
kerUnie een bod van 900 gulden
op de aandelen van 100 gulden.
Centrale Suiker Maatschappij
zei dat dit te zijnertijd pas uit
gekeerd wordt, nadat de europe-
se commissie met de fusie is
akkoord gegaan. Midden deze
week mocht er plotseling geen
notering meer worden gemaakt
in de aandelen C.S.M. De koers
we s inmiddels tot 810 gulden op
gelopen tegen een notering van
£00 gulden tot 550 gulden vóór
het uitbrengen van het bod door
de Suikerunie.
Donderdag ontpopte Scholten Ho
nig zich als een nieuwe koper
ven aandelen CSM: 900 gulden
in 6'/2 petconverteerbare obliga
ties, plus 50 gulden contanten
per aandeel van 100 gulden. Het
was een complete verrassing
voor de beurs. Inmiddels was
ook al de naam van een Engel
se koper gefluisterd. Wie weet
wat er nog gebeurt. De CSM
blijkt een binnenvetter te zijn,
waaraan aandeelhouders thans
nog plezier kunnen beleven.
HORIZONTAAL:
1 staartster
6 Germaanse godheid
14 oesternet
15 verdieping
17 dubbelzout
19 vlaktemaat
21 hoofd v.e. moskee
22 groente
23 verhoogde toon
25 vordering
26 vers
28 amandelbrood
32 stijloefening
35 strafwerktuig
36 voegwoord
37 hondehok
39 godheid
41 rekening
42 vogel
44 te zamen
46 armoede
48 landbewerken
50 rekenk. getal
52 lusthof
54 troefkaart
55 belemmering
57 deel v.d. vinger
58 harde klap
60 register
61 snavel
62 zangstem
64 kern
66 soort
67 Spaans rijpaard
69 hemellichaam
70 steen
71 tjokvol
73 reeks
75 sein
78 beenachtig
80 vloerbedekking
83 insekt
84 bezig
86 onderricht
89 schermwapen
91 muziekinstrument
92 soort brood
94 bitterheid
96 noot
97 hooistapel
98 pers. vnw.
99 vrucht
lOOechtgenoot
101 muzieknoot
102 getijde
103 mormel
104 deel v.e. schip
105 bijwoord
107 stijf
108 familielid
109 voegwoord
110 schrijfgerei
111 zweep met riemen
113 strandmeer
116 keurig
118 schrijflijn
119 weg
121 navigatiemiddel
123 soort rubber
126 hoofddeksel
128 Europees land
131 gebruiker v. rookwaar
133 spoedig
134 vangwerktuig
135 water in Limburg
136 roem
137 vogeleigenschap
139 pl. in Zuid-Holland
141 voorzetsel
142 gebogen been
144 figuur in «en boek v.
J. Verne
145 slim
147 plaag
148 mager
149 vreemde munt
150 godin der schoonheid
152 dringend verzoek
154 voorheen
156 zigzagsgewijs tegen de
wind opzeilen
157 rangtelwoord
159 voedsel
160 vrucht
161 water doorlaten
163 sporeplant
165 woonschip
167 regeringsstelsel
169 groente
172 krap
174 zangstem
175 lichaamsdeel
176 Bredase eredivisieclub
voetbal
178 temperatuur boven
nul
180 bijbelse figur
181 jaargetijde
183 maand
185 deel v.e. naald
186 pl. in China
187 grote hoeveelheid
188 herrie, rumoer
VERTICAAL:
1 vaatwerk
2 biddende vrouwenfi
guur
3 water in Friesland
4 wandversiering
5 treuzelaar
6 pers. vnw.
7 telwoord
8 achter
9 gaard
10 verhoogde toon
11 met name
12 sterrenbeeld
13 bijbelse figuur
14 lengtemaat
16 voldoende gekookt
18 koppelriem
20 Alpenplantje
23 Noorse godheid
24 graafwerktuig
26 aanstonds
29 pl. in Drente
30 hert
31 hersteld
33 geheel de Uwe
34 knijpbril
37 blijspel
38 grappenmaker
40 ketting
43 kaarter
44 huid
45 duinvallei
47 koning der elfen
49 schoorsteenkap
51 deel v.d. mond
53 bestuurder v. Venetië
55 soort appel
56 zware hamer
59 Ind. touw
61 treffende gelijkenis
62 voorzetsel
63 snelle loop
65 riv. in Italië
68 groet
72 weldoorvoed
73 goedig mens
74 overwinning
76 soldaat
77 pl. in Frankrijk
79 waagstuk
81 binnenkort
82 lidwoord
84 bismut
85 Ned. provincie
87 pl. in Overijsel
88 bij elkaar
90 ijverig
91 smeersel
92 volk in de oudheid
93 riv. in Frankrijk
95 vernis
99 dringend verzoek
106 ovenkrabber
108 Europese rivier
110 kostuum
111 keukengerei
112 oude maat
114 telegraaf restant
115 uithangteken
117 vat
118 veerkracht
119 kleur
120 pl. in Engeland
122 kledingstuk
124 voertuig
125 wijnglas
126 deel v. Malakka
127 hoeveelheid
129 onderwijzer
130 meer in Amerika
132 besturen
135 sterke drank
136 larve v.d. meikever
138 drank
140 dik touw
141 Eng. bierhuis
143 volbloed
146 goedig mens
148 boom
150 rijgsnoer
151 wijnsoort
152 soort
153 leefregel
155 deelv.e. schip
158 ernstig
162 lage temperatuur
163 ongegist druivesap
164 bevel
165 bergweide
166 geneesmiddel
168 afgod
169 doffe knal
170 godheid
171 diamant die een dub
bel krital is
173 vierhandig zoogdier
174 mand
177 onbehouwen
179 wilde haver
181 Chinese maat
182 titel
183 familielid
184 tot en met
Leidse Courant
Postbus 11
Leiden.
Hoewel het toernooi te Las Pal-
mas door het duo Petros jan en
Stein met ieder 9,5 punt gewon
nen werd, was het meest opmer
kelijke resultaat het spel van de
jonge Spanjaard Calvo. Hij be
haalde 8,5 punt door bijzonder
ondernemend spel.
Calvo is nog onbekend en zal
stellig door meer aan toernooien
deel te nemen zijn internationale
meestertitel behalen. Of het zo
ver komt is echter de vraag;
Calvo woon op een der Canari-
sche eilanden, waar het altijd
lente is en het leven goed
is./aOnderstaand volgt een van
zijn overwinningen, een specta
culair gevecht tegen de Roe
meense internationale groot
meester Gheorghiu.
Wit Calvo (Spanje) Zwart:
Gheorghu (Roemenië).
Gespeeld in het internationale
toernooi te Las Palmas 1973.
Siciliaans:
1. e2-e4, c7-c5; 2. Pgl-f3, d7-d6;
3. d2-d4, c5xd4; 4. Pf3xd4, Pg8-
f6; 5. Pbl-c3, Pb8-c6; 6. Lcl-g5
(Leidt tot scherpe complicaties
en daarom een venijnig wapen
tegen de Siciliaanse verdedi
ging)
6. e7-e6; 7. Ddl-d2, a7-a6; 8.
0—0—0, Lc8-d7; 9. f2-f4, b7^b5
(In de achttiende partij Fischer
Spassky om de wereldtitel
speelde de Rus 9. Le7)
10. Pd4xc6, Ld7xc6; 11. Lfl-d3,
Lf8-e7; 12. Thl-el, 0—0
(Beter was 12. b4)
13. e4-e5!d6xe5; 14. Dd2-f2!
(Dreigt Lh7:f)
14. Pf6-d5
DOOR W. J. MUHRING
(Juist was 14. Dc7)
Stelling na 14. Pf6-d5
15. Ld3xh7t!
(Toch, de witspeler heeft een
wondermooie kombinatie op het
oog)
1T. Kg8xf7; 16. Tdlxdöl,
Le7xg5
Beter was 16. ed5: 17. Dh4f,
Kg8 18. De7:, Dd7 19. LfS:, Tf8:
20. Te5:, f6 21. Th5, De6)
17. Td5xd8, Lg5xf4f
(Juist was 17. Ld8:)
18. Td8-d2!Ta8-d8; 19. Tel-e3,
Kh7-g8; 20. Kcl-dl, Td8xd2t; 21.
Kdlxd2, b5-4; 22. Pc3-dl, Lc6-d5;
23. g2-g3, Lf4-h6; 24. Kd2-el, e5-
e4; 25. c2-c4, Ld5-a8
(Zwart «iaat al enige tijd duide
lijk veroi^®)
26. Te3-e2, f7-f5; 27. Df2-b6,
Kg8-f728. c4-c5, g7-g5; 29. c5-
i i
i 4 t
t t t
i s
i t
<s> t
m m .ei
Benk, gespeeld te Curacao 1962
—was zwart aan zet. De Ameri
kaanse grootmeester speelde
30. Lg3:. Keres, die in tijd
nood was, speelde 31. Df3, om
dat hij bevreesd was dat na 31: 1
Dg3: zwart met 31. Dd5 z<>
wel de toren als de loper zou
aanvallen. Was deze vrees ge- i
grond? J
1 1
De vrees was ongegrond. Na;
30. Lg3: was 31. Dg3: win-;
nend, omdat op 31Dd5 de
prachtige riposte 32. De3! mogd i
lijk was. Daarna kan noch de
dame, noch de toren wegens
mat geslagen worden. Op tH
merken valt nog, dat na 30. rij s
Lg3: 31. Df3, Benk de eenvoty j
dige winstwenddng 31. DeLf r
32. Dfl, Lh2f over het hoofd za£ J
Benk speelde 31. Ld6? e'if
verloor tenslotte nog.
:ii
I't
Hoge kaarten zijn gewilde arti
kelen in de handen van bridge-
spelers. Biedsystemen zijn geba
seerd op de waarde die die hoge
kaarten, met welke puntentelling
dan ook, vertegenwoordigen en
de gezamenlijke puntenkracht
moet bij benadering de hoogte
van het eindcontract bepalen.
Er zijn natuurlijk uitzonderin
gen. Slemspellen met minder dan
twintig punten worden regelma
tig gepubliceerd, vooral als ze
door grillige distributie wel ge
maakt, maar niet geboden zijn
en manches met zo'n 27, 28 pun-
NOORD
H 6 4 2
CAHV
OA V
A 7 5 3
WEST
V 10 7 5
^642
O B 9 4
H 10 2
075
O H 10 8
«VB8
ZUID
A83
O B 10 9 8 3
0752
«94
DOOR W. LEURS
ten die niet gemaakt kunnen
worden zijn ook geliefkoosde on
derwerpen voor bridgeverhalen.
Het onderstaande spel zit er een
beetje tussenin.
De leider ziet diverse mogelijk
heden om aan zijn contract te
voldoen, probeert deze uit, maar
faalt. Toch zou dat waarschijn
lijk niet het geval zijn geweest
als er een kaart niet zo hoog
was geweest.
Men zie:
Noord opende met 2 SA, zuid
bood drie harten en noord vier
harten. West kwam uit met een
kleine troef en zuid telde negen
topslagen. De tiende lag binnen
bereik als ruitenheer goed zat of
als de schoppens 3-3 waren ver
deeld.
Om beide kansen te proberen
ging zuid met schoppen naar de
hand en sneed in ruiten. Oost
nam de slag en vervolgde met
troef. Zuid incasseerde nu
schoppenheer en speelde schop
pen na.
West nam echter met de vrouw
en speelde de derde troef, zodat
zuid niet verder kwam dan de
negen slagen die hij van huis uit
had. Zonder twijfel is 3 SA een
beter en zelfs onverwoestbaar
contract, maar daar gaat het nu
niet om.
Het punt is, dat zuid een bijzon
der eenvoudige winnende voort
zetting over het hoofd heeft ge
zien. Een voortzetting die hij
vrijwel zeker zou hebben gevon
den (omdat er geen andere is)
als de ruitenvrouw in de dummy
een lage kaart zou zijn geweest.
Het enige wat zuid hoeft te doen
is in slag twee ruitenaas en in
slag drie ruitenvrouw op tafel te
leggen. Zijn derde ruiten kan
dan worden afgetroefd en dat is
deed. r'
Snits hebben een grote aantreW 8
kingskracht en wellicht heeft de, v
Hollandse zuinigheid zuid er toe v
gedreven niet zo maar eert R
vrouw cadeau te geven. d
Legt u dit spelletje eens aan uflj
naaste bridgevrienden en -ken>(n
nissen voor. Degenen die de op
lossing onmiddellijk vinden be-,_
schikken, dat mag u rustig aan-
nemen, over een goede speetf
techniek.
r
DOOR FREEK GORDIJN
In een vorige rubriek publiceer
den wij de eerste partij uit de
herkamp om de nationale jeugd-
damtitel 1973 tussen Hans Jan
sen en Rob Clerc. Volledigheids
halve volgen hieronder de twee
de en derde partij uit deze bar
rage die zoals bekend door Jan
sen met 51 werd gewonnen.
Tweede partij gespeeld op 1 juni
te Apeldoorn met Clerc wit en
Jansen zwart. Rob Clerc die de
eerste partij had verloren moest
dus winnen om zijn kansen te
>ehouden.
1. 32-28, 19-23; 2. 28x19, 14x23; 3.
37-32, 10-14; 4. 41-37, 14-19; 5.
46-41, 5-10; 6. 35-30, 20-25; 7. 33-
29, 10-14; 8. 40-35, 17-22; 9. 31-27.
22x31; 10. 36x27, 11-17; 11. 45-40,
6-11; 12. 30-24, 19x30; 13. 35x24,
15-20; 14. 24x15, 25-30; 15. 34x25,
23x45. Als wit hier het spel een
klassieke spelkarakteristiek kan
geven krijgt hij kansen maar
zwart zal natuurlijk deze spel
vorm beletten. 16. 41-36, 17-21;
17. 39-33, 11-17; 18. 43-39, 17-22;
19. 49-43, hier was 37-31 lang zo
gek nog niet geweest, 22x31; 20.
37x17, 12x21; 21. 42-37, 7-12; 22.
33-28, 12-17; 23. 47-42, 1-7; 24.
37-31, 7-12; 25. 42-37, 21-16; 26.
48-42, 17-21; 27. 39-33, 12-17. Zie
diagram.
Het lijkt hier of wit groot voor
deel kan behalen door 44-40,
45x34, 33-29. 34x23, 28x10, maar
na 9-14, 10x19. 13x24. kan wit
niet vervolgen met 25-20 wegens
22-27, 20x29, 22-28, 32x23, 4-10,
15x4, 17-22 enzovoort.
28. 33-29, 17-22; 29. 28x17, 21x12;
30. 31-27, 2-7; 31. 44-39, 18-22; 32.
27x18, 12x34; 33. 39x30, 8-12; 34.
38-33, 7-11; 35. 43-38, 11-17 36.
50-44, 45-50; 37. 32-28, 50x39; 38.
33x44, 12-18; 39. 44-39, 18-22; 40.
39-33, 13-19; 41. 38-32, 16-21; 42.
42-38, 9-13; 43. 37-31, 26x37; 44.
32x41, 3-8; 45. 41-37, 8-12; 46. 30-
24, 19x30; 47. 25x34; 13-9; 48. 36-
31. 19-24; 49. 38-32, 14-20; 50. 33-
29, 22x33; 51. 29x38, 17-22; 52.
31-26, 12-17; 53. 37-31, 20-25; 54.
31-27, 22x31; 55. 26x37, remise.
Derde partij gespeeld op 2 juni
te Apeldoorn met Jansen wit en
Clerc zwart.
1. 32-28, 18-22; 2. 37-32, 12-18; 3.
41-37, 7-12; 4. 46-41, 1-7; 5. 34-29,
20-25; 6. 39-34, 19-23; 7. 28x19,
14x23; 8. 32-28, 23x32; 9. 37x28,
16-21; 10. 31-26, 10-14; 11. 41-37.
14-20; 12. 37-32, 11-16; 13. 44-39,
20-24; 14. 29x20, 25x14; 15. 34-29,
14-19; 16. 50-44, 5-10: 17. 42-37,
9-14; 18. 40-34, 15-20; 19. 45-40,
7-11; 20. 35-30, 20-25; op 19-23
neemt wit de schijf door 29-23
weer terug. 21. 40-35, 19-23; 22.
28x19, 14x23; 23. 47-41, 21-27; 24.
32x21; 16x27; 25. 37-32, 11-16;
26. 32x21, 16x27; 27. 38-32, 27x38;
28. 43x32, 10-14; 29. 36-31, 6-11;
30. 31-27, 22x31; 31. 26x37, 11-16;
32. 48-43, 17-22; 33. 33-28, 22x24;
34. 30x28, 2-7; 35. 43-38, 7-11; 36.
37-31, 11-17; 37. 39-33, 4-10; 38.
44-39, 10-15; 39. 41-37, 3-9; 40.
31-27, 14-20; 41. 49-43, 17-22; 42.
28x17, 12x21; 43. 33-28, 8-2; 44.
38-33, 12-17. Zie diagram.
45. 35-30, dreigt 34-29. 18-22; 46.
27x18, 13x22; wit moest toch wel
even oppassen voor de zwarte
omsingeling maar ook voor een
mogelijke klassieke stand. Jn de
diagrampositie is 34-29 verhin
derd door 17-22 en 18-23.
u u s a c
ii u a -
a a -J il
a a a a a
u a a J
i u u, j n
H j S 9 1
J
Li J
Q
V
47. 28-23, 22-27; 48. 43-38, 9-14;4?
33-28, 14-19; 50. 23x14, 20x9; 51
30-24, 9-14; 52. 24-19, 14x23; 53-
28x19, 17-22; 54. 19-13, 21-26; 55
32x21, 16x27; 56. 39-33, en Mlj
gaf zwart het op.
