Regenton
Bergen
Ierland zit duidelijk
in de toeristenlift
(wuift
STRATEGISCH
UITGANGSPUNT
VOOR
ZWERFTOCHT
DOOR NOORS
FJORDENPARADIJS
Brommen voor een biertje: vlijmscherp zwaard boven hoofd van innemend toerist
REIZEN
geeft u zwart op
wit dè vakantie
ZATERDAG 9 JUNI 1973
1 Jp het moment, dat de reke-
linfe voor het diner in het ge
moedelijke Bergense hotel
■jepresenteerd wordt door een
jmartelijk öjebrötende gast-
Irbeider, bemerk ie pas iets
ran de wapens, die In Noor
wegen worden gebruikt tegen
Je nationale vijand alcohol,
luim dertig gulden voor een
les redelijke, maar prille
Jourgogne lest de dorst voor
lie dag afdoende en doet
5*Ifs de verstokt© liefhebber
druive nat uitzien naar
Hij hoeft ook
uit te wijken naar big
irother bier, want voor een
'•joors flesje van dit schui-
iniend vocht legt men ook
_8uw drie gulden neer.
latiging is trouwens een lu-
jatieve deugd in Noorwegen,
!ant overal op de wegen
eft de politie zich in hin-
ferlagen genesteld. En voor-
je er erg in hebt, sta je
't malse struweel te
'azen. in een plastic ballon.
meer dan twee pilsjes
hter de kaken heeft gego-
wordt linea recta voor
plaatselijke rechtbank ge
sleept, die op afstand al
ruikt, dat het mis is en zon
der pardon een gevangenis
straf van drie weken uit de
pothoed van vrouwe Justitia
tovert. Subsidiaire boetes of
andere ontsnappingswegen
kent men niet in dit land, zo
dat het wel degelijk brom
men voor een biertje wordt.
Gezonde dorst
Nu heeft de Noor zelf voort
durend een gezonde dorst en
ondanks alle overheidsfuiken,
die op zijn glibberige pad
naar de roes worden ge
plaatst, ziet hij wel degelijk
kans om op de meest krank
zinnige momenten boven zijn
theewater te raken. In vis
sersdorpen, die op de dagen
des Heren (en dat zijn er
wat in Noorwegen) volledig
zijn drooggelegd, ziet men
meer burgers over straat
wankelen dan 's nachts over
de Amsterdamse Nieuwen-
dijk. Toch serveren de kel
ners in de café's uitsluitend
frisdranken en oergezonde
koppen thee en koffie. Dat de
plaatselijke ingezetenen noch
tans kens zien om ook op die
Noorwegen heeft het natuurschoon voor het oprapen. En het land serveert ook nog rust en
stilte uit ruime voorraad.
Zo moet de Schepper hef bedoeld hebben toen hij de wereld maakte. Hij dacht op dat r
ment beslist niet aan vier-baans wegen en nieuwbouwwijken als de Bijlmer.
dagen een wankel bestaan op
te bouwen vindt zijn oorzaak
in het feit, dat vrijwel elke
café-bezoeker (ook de zeer
jeugdige) in zijn achterzak
of skailederen tas een handig
heupflesje met troostrijke
spiritualiën meedraagt. Het
café fourneert de cola en hij
zorgt voor het pittige onder-
grondje. Zo ziet hij kans om
boot en dobber naar uw eigen
na drie glazen citroensap de
wereld voor een doedelzak
aan te zien.
De harde drankwetten in
Noorwegen zijn des te smar
telijker, omdat het land
schreeuwt om geflest te wor
den. De natuur grijpt de be
zoeker voortdurend bij de
strot en tracteert hem op de
pressies, die er niet om lie
gen. De melancholie loert
achter elke bocht en wat ligt
op zo'n moment meer voor
de hand dan gerstenat en
vuurwater?
Directe aansluiting
De dwingende noodzaak van
dergelijke versnaperingen er
vaar je het beste in Bergen,
de trotse, tweede stad van
het Noorse land, die een di
recte aansluiting heeft op het
waterleidingnet van de he
mel. De Noren zelf noemen
Bergen ,,de regen-ton van
Scandinavië" en de VW is
er dan ook spontaan toe
overgegaan om gratis para
plu's uit te delen aan verpie
terde toeristen. Dankzij dit
witte regenplan zit de bezoe
ker zo dubbel op een droogje,
want ook hier wordt streng
de hand gehouden aan de
drankbepalingen.
Toch is Bergen een bezoek
dubbel en dwars waard. De
stad is namelijk sinds eeu
wen een begenadigde dwars
ligger in het stugge Noorse
rijk en herbergt een volstrekt
uniek soort mensen, die zich
het liefst geen bal aantrek
ken van hun landgenoten el
ders en als het even kan hun
eigen wetten maken. Een lo
gische zaak overigens, want
voordat de treinverbinding
Bergen-Oslo tot stand kwam
(de meest spectaculaire
spoorlijn van Europa, die
zich dwars door rotsmassie
ven en over hoogvlaktes slin
gert) was Bergen een verre
buitenpost, die voor de Noren
vrijwel onbereikbaar was.
Het gevolg van dit isolement
was, dat de Bergenaren de
zee als enige uitwijkmogelijk
heid gebruikten en meer han
del dreven met Engeland dan
met hun eigen landgenoten.
Nu die spoorlijn er wel is en
het wegennet belangrijk ver
beterd, blijft Bergen zich
richten op de overkant. Het
gros van de Bergense huis
vrouwen blijft Newcastle in
Engeland beschouwen als het
dichtst bijzijnde winkelcen
trum. Ze sparen hun bood
schappen op en als de lijst
lang genoeg is, steken ze
voor een dag over om bij
Marks en Spencer of Wool-
worth hun slag te slaan.
Varen zit de Bergenaren
trouwens in het koppige
bloed, want hun stad is eeu
wen lang lid geweest van de
Hanze, die een premature
E.E.G. in stand hield. Voor
een Bergenaar blijft de man
uit Oslo een even onwezenlij
ke vreemdeling als een Ja
panner of een Maleisiër. Als
een Noor zich onbeschoft ge
draagt is de Bergenaar dan
ook maar al te graag bereid
om zich tegen de buitenlan
der te verontschuldigen met
de uitleg: „Sorry hoor, maar
hij komt uit Oslo en hij weet
niet beter."
Ideale startplaats
Bergen blijft ondertussen een
uitgelezen startplaats voor
een zwerftocht door het ma
jesteitelijke Noorse fjorden-
land. In de onmiddellijke na
bijheid van de stad vindt u
acht fjorden, dertien water
vallen. talloze doodstille da
len met krakemikkerige boer
derijen, vier beroemde Stav-
kerken, gletsjers en twee
Noorse „Alpen"-toppen.
De makkelijkste weg om er
te komen is per boot. De Ber
gen line onderhoudt een voor
treffelijke dienst tussen Am
sterdam en Bergen. De
meeste Nederlanders, die
naar Noorwegen gaan, ver
kiezen echter de eigen auto
(vanwege de kosten). Niet
eens zo'n slechte keus, want
Noorwegen is nog steeds een
ideaal land voor automobilis
ten. De wegen zijn nog
steeds geen overlopende rio
len vol welvaartsblik. Er is
ook voor uw wagen nog vol
doende ruimte op de 25.000
kilometer lange rijkswegen
(waarvan 60 procent verhard
is) op de 30.000 kilometer
lange provinciale wegen (in
redelijke staat, maar ook
niet meer dan dat) en op de
20.000 kilometer lange ge
meentewegen.
Grieg
Vanuit Bergen (wel een paar
dagen blijven. Vismarkt be
zoeken en het spookachtige
huis van componist Grieg op
9 kilometer van het centrum,
waar muziekuitvoeringen
worden gegeven op de origi
nele piano van de meester)
liggen vele wegen naar het
fjorden-gebied rondom VOSS
open. De eenvoudigste en
kortste route gaat over Dale
en Bulken; de andere, die
aanzienlijk langer is. loopt
via Norheimsund en de foto
genieke Hardangerfjord.
In Voss kunt U ook kiezen:
luxe hotels of een camping.
Laat daar uw auto in elk ge
val eens staan en maak een
treinreis naar Myrdal in de
uitlopers van de Hardanger-
jökulen. Vandaar gaat een
tandradbaantje naar de aar
de, zo'n duizend meter lager,
waar de pont u van het kerk
hofstille Flam terugbrengt
naar de Naeöyfjord. Daar
staat in Gudvangen de bus
naar Voss.
Sognefjord
Heeft u na deze spectaculaire
reis de smaak te pokken, kar
dan maar door naar de Sog
nefjord (prima weg). In Vin-
je kunt u oostwaarts via Stal-
heim of noordwaarts naar Vik
en Vangsnes. Daar overste
ken en door naar Lom in
Gudbrandsdalen. Hier bent u
in het dramatische hart van
de fjorden met zijn eeuwig
zingende bossen en grollen
van trollen.
Het zijn maar enkele sugges
ties voor adembenemende
zwerftochten door een gebied,
dat tol de mooiste van de
wereld behoort.
Als u nog een paar vrije da
gen op uw knipkaart hebt,
besteedt ze dan aan een ont
dekkingstocht in de nazomer
(september is een grandioze
periode, waarin u het Noorse
rijk alleen hebt) naar Bergen
en zijn fjordengebied.
Het Noors Nationaal Ver
keersbureau, Leidsestraat 74i
in Amsterdam, telefoon 020—
222545 maakt u graag weg
wijs in dit paradijs.
twee-maandelijks tijdschrift „REI-
LN", dat in zijn kleurig blazoen de rette-
woorden „kritisch en objectief" heeft
ten drukken („ach wat zijn woorden me-
sprak de grijsaard bij de haven,
lapieren schepen, die je van een ouwe
nt vouwt en waarmee je net zo lang
r de wind gaat, totdat ze water maken
zinken"), REIZEN dus, dat inmiddels
n nummer 30 van zijn 16e jaargang is
ngeland, wekt steeds meer de indruk,
it de keuze der artikelen afhangt van de
sulfaten, waarmee de advertentie-colpor-
telkens weer thuis komen. Toch
ijft er ondanks die irritante koppeling
commercie en voorlichting genoeg te
in het juni-nummer. dat zojuist met
n smakelijk geladen ezel op de voorplaat
verschenen. Hoofredacteur Koos Smedes
naar Denemarken geweest en bericht
«rover in zijn beproefde gortdroge stijl.
heeft er een adembenemend mooi land-
Ihap aangetroffen en afgrijselijke souve
rs. Goed nieuws voor kuisheidsridders:
ntdes kan heet van de naald melden, dat
glorie van de Kopenhaagse sexshops
'idelijk tanende is. Blootje komt steeds
toder vaak om zijn loontje en de toerist
tht zijn aandacht kennelijk weer op ande-
edele delen van de Deense samenleving.
»rts heeft REIZEN zeer instructieve ar-
fclen over het gokken in België, Jersey
1 Guernsey, Tenby in Wales, de Noorse
ötden. de aanschaf van een tweedehands
en een gewoon fijn verhaal over een
tht per vlot over de rivieren in het Joe-
«lavische Montenegro. Reizen is een uit-
j lve van International Magazine BV, post-
V 15 338 in Bussum. Jaarabonnement 12.50,
Ke nummers 2.15,-
Kenmare in het Ierse Kerry is een geknipt jachtterrein voor
zwerftochten op de hobbelende rug van een pponey. Denk bij
het horen van het woord "poney" overigens niet aan een
paard van Madurodanvformaat, want de Ierse viervoeter is
wel degelijk van een volwassen formaat.
De Ierse nationale toeristenorganisatie «n
Dublin verwacht, dat het aantal toeristen
in de republiek Ierland, ondanks do broe
derstrijd in Ulster, tegen 1976 zal zijn ge
stegen tot 2,3 miljoen. Een spectaculaire
sprong voorwaarts, als men de cijfers van
de laatste jaren naast de ambitieuze prog
noses van de door whisky, turf en schietge
beden gelouterde Ieren legt.
- -ruin
Uit continentaal Europa ontving Ierland in
1971 ruim 135.000 bezoekers, die eendrach
tig voor rond 55 miljoen gulden potverteer-
den. In 1976 moeten dat er 239.000 zijn ge
worden en de Ierse schatkistbewaarder
verwacht (en bidt vurig tot alle plaatselijke
heiligen), dat dit heirleger 110 miljoen gul
den zal stik slaaan. Hij hoopt er des te vu
riger op, omdat de Ierse republiek steeds
meer afhankelijk wordt van de resultaten
van het internationaal toerisme.
En wat gaat Ierland in de komende jaren
voor de toeristen doen? Nu zijn de wegen
op dit groene, gezegende eiland nog volle
dig ontoereikend voor een massale stroom
van weivaartsblik. Ook de hotels kunnen
een wassende invasie van vakantiegangers
momenteel nauwelijks aan.
„Geen nood", seinen de Ierse plannenma
kers, „wij doen er alles aan". En dat „ai-
les" omvat aan verdere ontwikkeling van
de reisfaciliteiten naar Ierland (die mo
menteel nog wat gecompliceerd ziijn en al
leen via een hinkstapsprong door Engeland
gerealiseerd kunnen worden), de accommo
daties, de recreatieve voorzieningen en het
comfort (dat inderdaad veelal nog goed be
doeld, maar ontoereikend is)
Verwacht voorlopig in Ierland geen net
werk van vierbaanswegen, geen toeristi
sche boom-city's als Torremolinos. En
wees daar blij om, want daardoor blijft
Ierland, wat het al eeuwen is: de achter
tuin van de Heer, waar rust en eenvoud
nog de sleutels zijn, die toegang geven tot
het tuinhuis van geluk.
Een enkele tip: als u minnaar bent van
massa-toerisme, vergeet Ierland dan maar,
want dit eiland is namelijk geschapen als
oase voor rustzoekers en individualisten.
De chartervliegtuigen met feestneuzen en
serpentines vallen onherroepelijk en voor
tijdig in de nachtdonkere Ierse zee. Nee, u
moet tegen immense stilte bestand zijn, te
gen het oorverdovend gekrijs van meeuwen
en het blitse beuken der oceaangolven. Dan
pas geniet u met volle teugen (het zal wel
weer Ierse whisky worden vrezen we) van
het land, dat drie keer zo groot is als Ne
derland en op die groene, zacht glooiende
en met grijze dorpen doorspikkelde brod
dellap 2,9 miljoen eigenheimers het dage
lijks brood laat verdienen.
Wonderbaarlijk
In Ierland kunt u overigens vele kanten
uit: vissen in één van de talloze rivieren en
beken of op zee (met gegarandeerde won
derbaarlijke visvangst. Je verwacht trou
wens niet anders van zo'n diepgelovg
land), huifkartochten en varen in een pri-
vé-motorjacht.
Het Ierst Nationaal Bureau voor Toerisme,
Heiligeweg 14 in 'Amsterdam, telefoon 0?U-
250306 kan u alles vertellen over de verruk
kingen van dit eiland (en ga er, als het
even kan, in het naseizoen hoen. In septem
ber heeft u het Ierse rijk alleen en krijgt u
dubbele waar voor uw ponden).
In de Lommerrijke achtertuin van de Heer kan de toerist zich
ook met 1 pk voortbewegen. Ierland heeft de huifkar al»
ideaal vervoermiddel weer ontdekt en geeft iedereen de kan$
om op zijn dooie akkertje over Gods akker te hobbelen.
