Den Uyl: Voorzien in
noden van elke dag
Derde minister
in sexschandaal
CeidocSoirtont
Helft artsen
tegen abortus
en euthanasie
Dean dreigt met zwijgen
in Waterga te-schandaal
als hij wordt vervolgd
tfhrsSA.
Collegegeld
gehandhaafd
op 500 gulden
MAANDAG 28 MEI 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Uitgaven
defensie
voorzichtig
terugdringen
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG - Het kabinet
Den Uy! is tegen een Euro
pese kernmacht en tegenuit-
breiding van het verdragsge-
bied van de NAVO. De
voortzetting van het Navo-
lidmaatschap ziet het kabi
net „in het perspectief van
het streven naar veiligheid
en ontspanning". Eind van
dit jaar krijgt de Tweede
Kamer een defensie-nota
aangeboden.
In de regeringsverklaring staat
onder meer dat het kabinet -
onvoorziene omstandigheden
en gebeurtenissen voorbehou
den - in de periode 1974-1977
zodanige beleidsombuigingen
tot stand zal brengen, dat de
defensie-uitgaven naar ver
houding minder zullen
groeien dan het nationaal in-
kome. n
In het defensie-budget moeten
ten gunste van de investerin
gen verschuivingen plaats
vinden. Om dat mogelijk te
maken is er een herstructu
rering van de krijgsmacht
nodig, gericht op een doel
matiger uitvoering van
hoofdtaken en afstoting van
niet-wezenlijke taken. Voorts
moet er een betere samen
werking komen door taak.
verdeling en/of integratie
met name tussen de west-
Europese landen.
Omdat 1973 reeds ver is gevor
derd, zal verlaging van de
fensie-uitgaven over het lo
pende jaar slechts Jn beperk
te mate mogelijk zijn.
Terzake de ontwikkelingshulp
wordt gesteld, dat deze voor
^1973 zal worden vergroot met
een nader vast tes tellen be
drag.
Het toezicht op de naleving
van de embargo's van de
V.N. ten aanzien van zuide
lijk Afrika en van de sanc
ties tegen Rhodesië zal wor
den verscherpt. De financiële
steun aan de emigratie naar
Zuid-Afrika wordt beëindigd.
Bevrijdingsbewegingen in de
koloniale gebieden van zuide-
lijk-Afrika zullen worden ge
steund.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl wil een scherpere afbake
ning en erkenning van de bevoegdheden van het parlement
tegenover andere publiekrechtelijke organen en machtige be
langengroeperingen.
Dit staat in de regeringsverklaring van het kabinet. Daarin
wordt ook de indiening aangekondigd van een nota over de-
mocratiseringszaken en een algehele grondwetsherziening.
Daarbij zal worden ingegaan op de kwestie van regeringsvor
ming door de kiezers.
Er komt voorts een wetsontwerp voor de instelling van een on
afhankelijke ombudsman. Aan de S.E.R. wordt advies ge
vraagd over het vergroten van de invloed van de onderne
mingsraden.
Democratisering van de krijgsmacht heeft bij het kabinet prio
riteit. Het kabinet wil streven naar verkkorting van de eerste
oefentijd, herziening van het militaire straf., strafproces- en
tuchtrecht, waarborging van de vrijheid van meningsuiting,
goede samenwerking met personeelsorganisaties (ook met de
V.V.D.M.), herziening van de wet gewetensbezwaarden.
Het kabinet-Den Uyl komt voorts met een nota over de harmo
nisatie van het welzijnsbeleid en over de wetgeving op dit
terrein. Er komen voor het welzijnswerk aanvullende gelden
beschikbaar.
De voorzieningen van onderwijs en vorming voor werkende jon
geren worden uitgebreid. Gemikt wordt op integrale invoering
op 1 augustus 1974 van twee dagen partiële leerplicht voor
15-jarigen. Met het oog op het te verwachten overschot aan on
derwijzers zal het kabinet nog voor het komende schooljaar
de mogelijkheid tot het aanstellen van boventallige leerkrach
ten vergroten.
Voorlopig moeten de studenten collegegeld blijven betalen, na
melijk 500 gulden per jaar. Die 500 gulden zal onderdeel uit
maken van een nieuw stelsel van studiefihanciering, dat in
het studiejaar 1974/1975 ingaat. Als eerste inzet daartoe zal er
in het studiejaar 1973/1974 de mogelijkheid komen leningen
tot 500 gulden te sluiten. Die leningen zullen na afloop van de
studie, afhankelijk van het dan genoten inkomen, moeten
worden terugbetaald.
DEN HAAG „Hoe moei
zaam dit kabinet to stand is
gekomen, hoe root de aarze-
lig en terughoudendheid bij
velen, hoe kwetsbaar in me
nig opzicht de poitie van het
kabinet mag zijn dit kabi
net heeft wel een pretentie.
Die pretentie is dat het een
beleid wilvoeren te oorzie-
ning in de noden van elke
dag, in het prerspectief van
gestage arbeid aan de ver
nieuwing van de samenle
ving, in solidariteit met de
ensen aan de onderkant van
de samnleving. Ik hoop dat
in deze geringsverklarig iets
doorgeklonken heeft van wat
de spreukendichter «n het
oude testament bedoelde met
de wcorden: „Waar visie
ontbreekt, komt het volk
Dit zei minister-president Den
Uy, vanmiddag in de Tweede
Kamer in zijn regeringsver
klaring t/r presentatie van
het nieuwe kabinet. Hij kon
digde een groot aantal be
leidsvoornemens aan. Plan
nen warbij de nadruk valg
op het tegemoetkomen aan
immateriële verlangens. Cen
traal hierbij stat een grotere
democratisering van de sa
menleving, spreiding van
zeggenschap en macht.
Het kabinet dat vandaag voor
de Tweede Kmer treedt, al
dus Den Uyl, is naar men
zegt uit nood geboren. Het is
er alleen omdat een alterna
tief ontbreekt. Daat zit een
grond van waarheid in. Dit
kabinet is in meer dan één
opzicht voor vrijwe niemand
datgene dat hij of zij het
liefzt had gewild. Wat na een
uitputtende krachtmeting
van een half jaar tot stand is
gekomen, presnteert zich als
een progressief kabinet.
De vertaljg van de program-
grondslag in concrete be
leidsmaatregelenen zal veel
vergen van het besef van
saamhorighid in het kabinet
zelf. Zo beizen is het, ik ont
ken het niet, een kabinet met
vele risico's, aldus Den Uyl.
De tijd is te kort geweest om
de regeringsplannen uitge
werkt ter tafel te brengen.
Den Uyl beperkte zich daar
om tot een vfijtal uitgangs
punten: Het sociaal-econo
misch beleid, hetw oon- en
leefmilieu, ontwikkeling en
ontplooiing, democratisering
van de samenleving en het
internationale beleid.
Het kabir.et streeft naar ophef
fing van ongelijkheid en ach
terstelling. De bestrijding
van de inlatie en de overbe-
steding heeft pas kans van
slagen als ze wordt geplaatst
in het ruimere kader van het
terugdringen van de bestaan
de ongelijkheid in ikomen,
bezit, macht en kennis.
Geprobeerd moet worden de
particuliere consumptie af te
remmen om daarmee ruimte
te scheppenvoor verbetering
van het werk- en leefmilieu.
Zo'n beleid vergt offers in de
particuliere sfeer. Bewust
zal worden gewerkt aan de
herverdeling van inkomens
moet mogelijk worden ge
maakt door de hoogst inko
mens tc beperken.
De slinkende energie vereist
een veel kritischer en zorg
vuldiger gebruik van schaar
se hulpbronnen in produktie
en consumptie.
Sociaal-economische hervor
mingen en verbeteringen van
het woon- en leefmilieu han
gen nauw same met de ont
wikkeling en ontplooiiging
van mensen en groepen in
de samenleving. Door ver-
niuewingen in het onderwijs
moten de burgers meer ka-
sen kijgen zich te ontwikke
len in de door hen gekozen
richting.
Veel beloften
Zelfs een eerste vluchtige lezing van de regeringsverklaring wijst uit,
dat het kabinet-Den Uyl accenten wil verleggen. En dat het in ver
band hiermee veel beloften doet. Blijft de vraag of het kabinet deze
beloften allemaal waar kan maken.
De kans is reëel voor beloften waarvan de vervulling weinig of geen
geld kost, mits de regering hiervoor in het parlement een meerder
heid weet te vinden. Moeilijker ligt het in het geval van taken
waarvoor de overheid het geld moet zien te vinden. Want ook de
nieuwe regering wil de vernieuwing van onze samenleving gepaard
laten gaan aan een inflatiebestrijding om het nieuwe beleid econo
misch mogelijk te maken. Nu klinkt ir
ker dan vroeger door de bereidheid var
prijsbeheersing de tariefstelling van de overheid zelf niet te verge-
Maar hoe komt het kabinet dan aan het benodigde geld? Aan de hori
zon dreigen diverse belastingverhogingen die - omdat de regeling de
BTW buiten schot wil laten vooral in de direkte sfeer te ver
wachten zijn.
In dit verband mag niet vergeten worden, dat concrete afspraken ter
zake bij het begin van de kabinetsrit ontbreken. Het kabinet zelf
moet het nog over diverse zaken eens zien te worden en de volks
vertegenwoordiging staat vrijwel ongebonden. De premier zelf er
kent. dat het kabinet minder een produkt is van politieke wil dan
van gebrek aan een alternatief.
Ook buiten de materiële sector bevat het regeringsprogram trouwens
ettelijke punten waarover het laatste woord niet gezegd is. Het zal
in het parlement vaak gaan stormen. Wellicht geven komende da
gen hiervan een voorproef, ook al verwacht momenteel niemand
een direkte orkaan.
Met tranen in de ogen
ONDER DE FRACTIES DIE vandaag en morgen met gemengde gevoe
lens het kabinet Den Uyl tegemoet treden, rekenen we die van DS'70.
En niet alleen met gemengde gevoelens, maar zelfs met
tranen in de ogen. „Wat hebben we bereikt?" zullen de heren Drees
en De Brauw zich moeten afvragen, als ze denken aan de crisis die
ze bijna een jaar geleden verwekten en aan het resultaat hiervan.
DS-'70 zit nu met een door de vervroegde verkiezingen uitgedunde
fractie in de Kamer en ze moeten nanhikken tegen een program, dut
hen beslist miinder bevalt dan het program van de regering-Biesheu
vel dat ze, omwille van een betrekkelijke kleinigheid lieten opblazen.
„We zullen ons als een echte oppositie gedragen" heeft Drees jr. la
ten weten; en ditmaal geen oppositie binnen de Partij van de Ar
beid. maar oppositie tegen een kabinet en een program van de Par
tij van de Arbeid, althans een kabinet en een program die in belang
rijke mate he< stempel van drs. Den Uyl dragen. Een program waar
in de punten die op defensie, huurbeleid en inflatiebestrijding betrek
king hebben, DS-'70 beslist niet zullen zinnen.
MAAR POLITIEK MEER PIKANT is een bepaalde verwachting
welke Drees jr. aan de vóóravond van de eerste ontmoeting tussen
Kamer en kabinet-Den Uyl heeft uitgesproken. Hij veronderstelt,
dat het kabinet-Den Uyl onder dwnng van de „confessionele rand"
toch een gematigd beleid zal moeten voeren en dat als gevolg hier
van de spanning in de Partij van de Arbeid weer zal toenemen.
Drees ziet een nieuw offensief van Nieuw Links in het verschiet; want
de nieuw-linkse neemen in partij en fractie een sterke positie in.
maar zijn in het kabinet duidelijk in een minderheidspositie.
Geen slechte analyse; maar wat verwacht DS-'70 ervan? We kunnen
ons moeilijk voorstellen, dat Drees c.s. daarbij garen zullen
spinnen, tenzij Den Uyl zou toegeven aan de linkse druk.
MAAR OP DAT MOMENT zullen de kiezers op wie D.S-'70 kennelijk
al rekent, zich herinneren, wie in 1972 de aanleiding schiep om de
socialisten van de PvdA aan een verkiezingsoverwinning te helpen.
En om het PvdA-congres gelegenheid te geven zogenoemde „duidclijk-
heidsuitspraken" te doen. welke Nederland in een politieke chaos
brachten en speculaties ontketenden die. ook al zijn ze slechts ten
dele. uitgekomen, het algemeen belang op drijfzand hebben geplaatst.
Drees Jr. ziet
Den Uyl niet
snel vallen
Van onze parlementaire redactie
DEN DOLDER „Het kabinet
Den Uyl zal een taai leven met
veel moeilijkheden in het parle
ment krijgen, maar het kabinet
zal niet snel vallen". Deze ver
wachting sprak DS'70-fractielei-
der dr. Drees jr. zaterdag uit
op de partijraadsvergadering in
Den Dolder.
Vanwege het heterogene karakter
van het kabinet en de achter
docht bij de achterbannen voor
zag dr. Drees een matig beleid.
Hij voorspelde ook dat heel wat
plannen van afzonderlijke minis-!
ters niet door de ministerraad
zullen worden aanvaard, omdat
ze nogal ondoordacht zijn. In
het parlement zal DS'70 zich za- j
kelijk en constructief opstellen. I
maar zeer op haar hoede zijn rj"
voor aantasting van de demo- i it
eratie en de koers van het bui- j
tenlands beleid.
Partijvoorzitter De Brauw was
verontrust over de groei van de
VVD. Hij bestreed dat Wiegel
thans dé oppositieleider zou
zijn. Voor DS'70 vond hij het I
een voordeel dat deze partij j
thans niet langer gebonden is
en in het parlement haar ware
gezicht kan tonen:
Schippers
blokkeren
Moezelshiis
PARIJS (DPA) De sluis in de
Moezel in Thionville (Diedenho-
fen) is sedert zaterdagochtend
door ongeveer tien Franse bin-
nenschapen geblokkeerd.
Hierdoor is de belangrijkste ver-
binding voor de binnenscheep-
vaart van Frankrijk met Duits- j
land, Luxembur/g en Nederland I
afgesloten.
De protestactie van de Franse j
schippers, die betere arbeids
voorwaarden en hogere vracht
toewijzingen verlangen, treft
vooral de zware industrie in Lo
tharingen.
Ruit 50 bejaarden moesten midden in de nacht van zaterdag op zon
dag geëvacueerd worden uit een bejaardentehuis in Lage Mierde
(N.B.), dat door onbekende oorzaak in brand raakte. De bovenver
dieping van het gebouw brandde volledig uit. De bejaarden, van wie
er een gewond raakte aan beide handen, werden in een ander tehuis
ondergebracht.
Man door
schoonfamilie
beschoten
GASSEL (ANP) Tijdens een
gewapende ruzie in een sta-ca-
ravan in het Brabantse Gassel
is de 38-jarige N. uit Oss door
schoten zo ernstig gewond ge
raakt dat hij in het Radboudzie-
kenhuis in Nijmegen opgenomen
moest worden.
Wat precies de aanleiding van de
ruzie is geweest is niet bekend.
De man zou in de caravan, die
op een particulier terrein staat,
zijn vrouw en haar familie heb
ben bezocht om een bepaalde
zaak te regelen. Het slachtoffer
werd in de buik getroffen.
(van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Bijna vijftienhon
derd van de rond vijftiendui
zend Nederlandse artsenis tgen
abortus en euthanasie. Zij vin
oen dat een arts npoit het recht
heeft het enselijk levn te beëin
digen. Een groep van meer dan
twaalfhonderd artsen la het hier
echter wel mee eens.
Deze cijfers zijn bekend gemaakt
door het Ned. Artsen Verbond
dat in februari aan ongeveer
vijftienduizend Nederlandse ari
se drie stellingen voorlegde met
het veroek hun goed- of afkeu
ring mee te delen. Ongeveer
eenvierde van de artsen ant
woordde.
De stellingen waren:
De arts heeft niet het recht
menselijk leven te beëindigen;
Ingeval hem door hem aan te
tonen overacht dient hij ich
hieromtrent te rchtvaardigen
voor een hiertoe aan te wijzen
of in te stellen gerechtelijke in
stantie.
Abortus provocatus Is een te
gen het leven gerichte hande
ling welke daarom per definitie
buiten het kader valt van de
normale uitoefening van de ge
neeskunde.
Ook de zgn. aktlve euthanasie
is een tegen het leven gerichte
handeling welke daarom per de
finitie buiten het kader valt van
de normale uitoefening van de
geneeskunde.
Alle drie de stellingen werden
door 1447 Inzenders met ja en
door 1219 met neen beantwoord;
1265 antwoorden waren ge
mengd en 127 antwoorden wa
ren voor alle drie de stellingen
ongeldig.
Uit deze cijfers trekt het artsen
verbond de conclusie dat als
de inzenders representatief zijn
voor de Nederlandse artsen
ongeveer de helft van de Neder
landse artsenij tegen abortus is
en euthanasie.
Waarschuwing
van Khadaffi
CAIRO (AP) De Libische lei
der Moammar Khadaffy neeft
gewaarschuwd dat hij wellicht
de olievelden in zijn land zal
nationaliseren als de onderhan
delingen met vertegenwoordi
gers van Westerse oliemaat
schappijen mochten mislukken.
Khadaffi zei te streven naar volle
dige zeggenschap over de Libi
sche olie en meende dat natio
nalisatie uitvoerbaar is.
Rel in gevangenis
ROME (AFP) - In de Rebibbia-
gevangenis van Rome is zater
dag een uur lang gevochten tus
sen gedetineerden en bewakers.
Tegen de tijd dat de rel was on
derdrukt, waren omvangrijke
vernielingen aangericht.
Helikopter
van Nixon
verongelukt
KEY BISCAYNE (UPI) Een
helikoptc.- van de Amerikaanse
landmacht met aan boord zeven i
rechercheurs voor de bewaking
van president Nixon, is zater- j
dagavond ter hoogte van het ei
land Grand Cay van de Baha-
ma-eilanden in de Atlantische
Oceaan gestort. Een agent
kwam om het leven en de ande
re zes werden licht gewond
overgebracht naar een hospitaal
op de luchtmachtbasis Home
stead in Florida.
De helikopter bracht de recher-
cheurs naar Grand Cay om een I
andere ploeg ter bescherming
van president Nixon en zijn ge
zin af te lossen.
NEW YORK— John Dean, de voormalige ju
ridische adviseur van president Nixon die
in verband met het Watergate-schandaal is
ontslagen, heeft in een interview met Time
gezegd dat hij zijn mond zal dichthouden
indien hij wordt aangeklaagd. Dean was
van oordeel dat hij vrij uitging in de poli
tieke spionagezaak. Hij is niet te spreken
over de manier waarop het onderzoek in
de zaak zich to tnu toe heeft ontwikkeld.
Het komt er maar bij centimetertjes uit en
er is nog zeker een kilometer af te leggen,
aldus John Dean.
De commissie van onderzoek van de Ameri
kaanse senaat die een onderzoek instelt
naar het Watergate-schandaal gebruikt de
onderbreking in het getuigenverhoor om
een onderzoek in te stellen naar de spiona-
gemethoden van de regefing-Nixon. Leden
van de commissie hebben een gesprek ge
had met de onderminister van justitie, Wil
lem Olson, over de activiteiten van de af
deling binnenlandse veiligheid. De veroor
deelde Watergate-inbreker James McCord
had de commissie voor de herverkiezing
van President Nixon.
De Amerikaanse financier Robert Vesco is in
het bezit van documenten die de ontbre
kende schakel in het Watergate-schandaal
vormen. Dit heeft de Canadese zakenman,
Norman Leblanc, een partner van Vesco.
in San José in Costa Rica medegedeeld.
Leblanc zei dut de documenten betrekking
hebben op de 200.000 dollar die v'esco zou
hebben bijgedragen aan de herverkiezingen
van Nixon. De financier Robert Vesco is
eerder deze maand in staat van beschuldi
ging gesteld omdat hij geprobeerd zou heb
ben een onderzoek naar zijn financiële ma
nipulaties in de beleggingswereld te beïn
vloeden door 200.000 dollar te schenken aan
de campagne van Nixon.
De Münchense officier van justitie Lutz Libbertz toont een aantal krantekoppen waaruit blijkt dat da
politie van de Beierse hoofdstad de Britse politie heeft ingelicht over het zedenschandaal rond
call-girl Norma. In München waren telefoongesprekken van Norma afgetapt, hetgeen het schan
daal in Engeland aan het rollen bracht.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Scotland Yard heeft de hulp inge
roepen van Interpol voor de opsporing van
Nora Levy (26). de Ierse prostitué die met
haar Londense echtgenoot Colin (25) betrok
ken is bij het sexschandaal dat afgelopen week
aanleiding gaf tot het ontslag van twee minis
ters van de regering Heath. Volgens de politie
bevindt het echtpaar Levy zich nu in Marok
ko.
Norma en haar man zouden donderdag aange
komen zijn in een badplaats nabij Casablan
ca. Volgens de directie van het hotel waar zij
logeerden, is het echtpaar zaterdagmiddag
plotseling vertrokken. Het had kennelijk erge
haast en liet wat bagage achter. Men ver
moedt, dat Norma en Colin Levy onderdak
gevonden hebben bij kennissen ln Marokko.
Engelands beroemdste en beruchtste „call-girl"
heeft uit dit land een Londens zondagsblad op
gebeld en de naam onthuld van een derde mi
nister, die een van haar vaste klanten was.
Dit nieuws kwam als een geweldige schok
voor premier Heath, die onmiddellijk gcfnfor-
meerd werd via Scotland Yard., Officiële zegs
lieden van de regeringsleider houden hardnek
kig vol. dat geen ministers meer zullen aftre
den, maar vrijwel alle waarnemers verwach
ten nog meer sensatie. Norma Levy heeft
trouwens ln haar telefoongesprek met de
„Sunday People" gezegd, dat ze vermoedelijk
nog een vierde ministeriële klant had. Ze was
er evenwel niet absoluut zeker van, omdat
vele bezoekers nooit hun naam verklapten.
Call-girl Norma die niet alleen lord Lambton.
maar ook lord Jellicoe. een lid van het kabi-
net-Heath, onder haar vaste klanten telde,
wordt opgespoord door de politie in verband
met de 16 compromlterende foto's, die gemaakt
werden in haar flat en daarna door haar man
te koop aangeboden werden in binnen- en bul-
tenlund. Scotland Yard maakt zlc h zorgen
over de chantage, die nog gepleegd kan wor
den met deze pikante plaatjes. Vooral de idee,
dat zij in het bezit zouden kunnen komen van
een mogendheid, die groot Brlttanltt niet gun
stig gezind is, baart ernstige zorgen in Lon
den.
Het is nu een uitgemaakte zaak, dat Norna en
haar vriendinnen aangesloten waren bij een
internationale organisatie, die bordelen exploi
teert In Londen. Brussel, Parijs, Dordmund
en New York.
In Londen zijn vandaag de dag zowat tiendui
zend call girls bedrijvig. Scotland Yard en de
Britse contraspionage wijden speciale aan
dacht aan de mogelijkheid, dat In de internatio
nale organisatie ook Oostduitsc prostituées be
trokken zijn die via West-Dultsland opgenomen
worden in de „ring". Volgens sommige inlich
tingen werden deze vrouwen vooraf opgeleid In
communistische spionagt-centra. In het wes
ten kunnen zij contact hebben met politici en
diplomaten. Men acht het niet helemaal uitge
sloten, dat zij de veiligheid van de Navo en
de betrokken landen in gevaar brengen.
Het katholieke Zuidierse meisje Norma Russel
heeft vermoedelijk nooit gedacht, dat haar
naam ooit ln alle kranten van de wereld zou
komen. Haar ouders wonen sinds acht jaar in
het Noordengelse Stockton-on-Tees. Vader Rus
sell is al lang geen veekoopman meer, maar
loodgietersgezcl. Een tante van Normo is over
ste van een klooster in het Zuidierse Cork.
Norma kwam enkele jaren geleden naar Lon
den om er haar geluk te zoeken. Ze bracht
het er spoedig van „stripper" tot rijke „call-
girl", die al haar kleren koopt in „Harrods", 't
chique Londense warenhuis, waar ook konin
gin Elizabeth zich geregeld dure dingen aan
schaft.
