Citroen
gaf de Ami vleugels
Rijkswaterstaat pakt
verkeerslawaai aan
Quasar snelt met
285.000 km p seconde
naar einders heelal
WEGWIJS
V\et snelheidsbegrenzer
naximum snelheid
Jwingend opleggen
Met zn drieën
voorin in de Matra
Simca Bagheera
VRIJDAG 4 MEI 1973
LEIDSE COURANT
Onder redaktie van Guido Halleen
Citroën is bepaald niet het
merk dat zich veel moeite
getroost om door middel
van allerlei „overtreffende"
toevoegingen de aandacht
van het publiek te vestigen
op de te leveren wagens.
De Franse fabriek gaat wat
dit betreft bescheiden te
werk, 2 CV-4, 2 CV-6, Dyane
435 en Dyane 6, Ami, GS
1015 GS 1220 om tenslotte
te eindigen met de DS-serie
waar het woord Super eer
der ingang vond dan in de
middenklasse.
Sinds begin dit jaar is er nu
echter ook een Ami Super. In
feite geen splinternieuwe auto.
Citroën heeft bij de conceptie
van de Ami Super gebruik ge
maakt van bestaande elementen,
namelijk het koetswerk van de
Ami en de krachtbron van de
GS 1015. Doel van dit technisch
samengaan is duidelijk. Kopers
die de normale Ami te traag
vinden denken wellicht over een
Ami Super en zij die een GS
1015 te duur achten kunnen
eveneens terecht bij deze wa
gen. Kortom Citroën probeert
met de Ami Super juist de
„zwevende" klanten.
De Ami Super onderscbeMt zich
in de eerste plaats van zijn stal-
genoten, door zijn aanzienlijk
groter temperament, hetgeen in
de prestaties duidelijk naar vo
ren komt. Op dat punt kan er
zelfs worden gesproken van een
zeer pittige Citroën, voor het
Franse merk ook al een ongewo
ne kwalificatie. Vooral de acce
leratie is beduidend beter dan
die van de Ami.
Onder de motorkap de luchtge-
koelde viercilinder krachtbron
53.5 DIN - pk bij 6500 omw./mi-
nuut, waarmee een werkelijke
topsnelheid kan worden bereikt
van rond 140 km/u. Daarmee
doet de Super zijn naam alle eer
aan, want de Ami gewoon blijft
daar 20 km achter.
Veel schakelen is noodzakelijk
om de Ami Super naar hogere
snelheden te stuwen. Jammer is,
dat d't gepaard gaat met veel
motr awaai. Iets meer geluid
dempend materiaal zou zeker op
zijn plaats zijn. De koersvast
heid Iaat niets te wensen over.
Dank zij de aanwezigheid van
een extra dwarsstabilisator ach
ter, helt de carrosserie in de
bochten niet of nauwelijks over.
De gesynchroniseerde vierbak
schakelde enigszins rauw. Voor
dat men echter kan schakelen
dient er te worden gestart. Wij
hadden daarmee nogal enige
moeite, een punt dat ook bij de
GS 1015 te wensen overlaat.
De leefbaarheid in het interieur
is zeer redelijk. Handels en an
dere knoppen liggen goed onder
handbereik. Het uitzicht is zowel
naar voren als naar achteren
goed. De voorin gescheiden stoe
len hebben wel verstelbare rug
leuningen, maar desondanks is
de zitpositie ook bij enig draaien
met de leuning niet zoals wij die
van Citroën zijn gewend. Achter
is de ruimte beperkt. Het dash
board is zeer eenvoudig. Maar
ja, ter wille van de prijs moes
ten er wel enige concessies wor
den gedaan.
Aan de passieve veiligheid is
niet te veel zorg besteed, o.m.
het aantal uitspringende „voor
werpen" op kniehoogte is (te)
talrijk. Op de achterportieren,
de Ami Super wordt alleen
maar in een vierdeursversie ge
leverd, geen kindersloten. Ook
een waarschuwingsknipperlicht-
installatie ontbreekt. Achaterrui-
verwarming, in deze auto met
zijn sterk hellende achterkant
geen luxe, wordt alleen tegen
meerprijs (90 gulden) aange
bracht.
De Ami Super heeft gezien de
hogere prestaties betere rem
men dan de Ami. Vóór heeft de
Super dezelfde (schijf) remmen
als de GS 1220, achter zijn het
trommels met remkracht-be-
grenzer. Geen gescheiden rem-
circuit. De kofferruimte is zeer
redelijk. In die ruimte ontbreekt
het reservewiel, dat een plaats
onder de motorkap kreeg. In het
interieur tenslotte geen dash
boardkastje, wel enkele kleine
ruimten om kleine dingen neer
te leggen. Aan de buitenkant
van de voorstoellen zitten zgn.
kaartentassen.
Conclusie: Qua uiterlijk ver
schilt de Ami Super weinig van
de Ami. De prestaties liggen
echter beduidend hoger. Plus
punten van deze wagen zijn de
zeer goede rijeigenschappen rus
tige besturing en goede vering
en remmen. Minpunten: Zeer
rumoerige motor, geringe trek
kracht in de lage versnellingen
en de vrij moeilijke zitpositie
van de stoelen.
De Ami Super wordt voorlopig
geleverd in drie uitvoeringen,
Confort, Club en Break.
Cilinderinhoud 1015 602
Boring x slag 74 x 59 74 x 70
Vermogen DIN-pk 53,5 32
Topsnelheid 140 km/u 120 km/u
Brandstofverbruik 1 11 1 13
Lengte 399 cm 399 cm
Breedte 153 cm 153 cm
Gewicht (leeg) 805 kg 725 kg
Trekgewicht 600 kg 500 kg
Prijs 8290 7405
len bureau in Hengelo heeft een snelheids-
-jgrenzer ontwikkeld. Hiermee kan de auto
jet behulp van drukknoppen ingesteld wor-
jn op een maximum-snelheid. Het betreft
•ig een voorlopige versie met handbedie
ning totdat de mogelijkheid bestaat met
Inders van buitenaf de snelheidsbegrenzer
i bedienen en zo de maximum snelheid ai-
'jmatisch te bepalen.
jj een beperkte produktie wordt de prijs van deze
ilheidsbegrenzer (SL-008) vastgesteld op 275 gul-
in (excl. btw), bij massaproduktie kan de prijs
liter aanzienlijk lager worden. De bedoeling is
dat hopen.de ontwikkelaars in Hengelo)
it de snelheidsbegrenzer in de toekomst verplicht
Irdt gesteld. Dan kan een bepaalde maximum
jelheid dwingend worden opgelegd. Waar nu de
i snelheid door verkeersborden wordt aan-
Igeven, kan straks door middel van een zender-
e, dat in of naast het wegdek wordt ingebouwd die
lelheid straks dwingend opleggen,
bordelen hiervan zijn het aa nbanden leggen van
schrikbarend grote aantal weggebruikers, dat
niet of nauwelijks stoort aan snelheidslimie
ji; de weggebruiker kan zich volledig concentre-
i op het verkeersbeeld en hoeft zijn aandacht
niet meer te verdelen tussen snelheidsmeter
verkeersstroom; er hoeven minder controle-ambte
naren worden ingezet, de kostbare controle appa
ratuur om overtredingen op maximumsnelheden te
registreren zal overbodig worden; het aantal ver
keersslachtoffers zal teruggedrongen worden door
op gevaarlijke weggedeelten een verantwoorde
snelheid vast te stellen.
Door het verplicht stellen en algemeen toepassen
van de snelheidsbegrenzer is het mogelijk centraal
te reageren op plotselinge gevaarlijke situaties in
het verkeer. Als voorbeelden kunnen hier dienen
plotseling opkomende mist, plaatselijke gladheid,
tijdelijke filevorming door kettingbotsingen. Ook
zal het mogelijk zijn tot een optimale verkeers-
doorstroming te komen. Zo zou tijdens spitsuren de
maximumsnelheid plaatselijk kunnen worden opge
voerd of beperkt.
In noodsituaties, waarin een plotselinge, kortstondi
ge acceleratie is gewenst, kan de automatische
snelheidsbegrenzing tot gevaarlijke situaties leiden.
Daarom is er een mogelijkheid ingebouwd om tij
delijk de snelheid op te voeren boven de ingestelde
limiet. Door het gaspedaal geheel in te trappen,
kan men accelereren tot met het gevaarlijke punt
is gepasseerd. Het slechts even laten opkomen van
het gaspedaal uit de diepste stand is voldoende om
de auto automatisch terug te brengen naar de ge
programmeerde snelheid.
Het interieur van de Matra Simca Bagheera onderscheidt zich door
zijn drie voorstoelen.
Met z'n drieën voorin zitten. Dat kan in de nieuwe Matra Simca
Bagheera, het eerste gezamenlijke ontwerp van Matra en Simca se
dert het begin van de samenwerking van deze beide Franse fabrie
ken in 1970. De Bagheera volgt de Matra 530 LX op. In Frankrijk
begint spoedig de verkoop van dit coupé-model; in ons land gebeurt
dat pas in het najaar.
Bij de ontwikkeling van deze nieuwe en sportieve auto is vanaf het
begin rekening gehouden met de drie passagiers voorin. De breedte
van de wagen (1.73 meter) is erop afgestemd en ook de portieren
zijn dat.
De totnutoe ontwikkelde auto's met middenmotor waren gedoemd
slechts aan twee passagiers plaats te bieden, daar achter de motor
slechts ruimte kon zijn voor bagage. In een enkel geval is getracht
dit probleem op te lossen door de derde passagier dwars achter de
inzittenden plaats te bieden. De oplossing, die hiervoor bij de Bag
heera gevonden Is, doet heel wat plezieriger aan.
De motor, die is afgeleid van de Simca 1100 Special, is dwars midden
in geplaatst en heeft een cilinderinhoud van 1294 cc. Het maximum
vermogen is 84 DIN pk en de topsnelheid 185 km/u.
De carrosserie bestaat uit kunststof panelen met daaronder een sta
len kooiconstructie ter beveiliging van de inzittenden. De koffer
ruimte is bereikbaar via een pneumatisch bediende achterruit.
Rijkswaterstaat is van plan de
komende jaren het lawaai, ver
oorzaakt door het gemotoriseer
de verkeer, op grootscheepse
wijze aan te pakken. De dienst
heeft daarvoor een rapport op
gesteld dat in de toekomst ge-
)ruikt zal worden bij het te voe-
beleid. Rijkswaterstaat
staan daarvoor onder meer de
volgende beperkende maatrege
len voor ogen:
Hoge wettelijke eisen voor de
maximale lawaaiproduktie van
voertuigen; Wegen aanleggen
een ingraving; Beplantin
gen en aarden wallen aanleggen
langs drukke wegen; Klinker
bestratingen weren; Liever
kantoren, bedrijven en winkel
centra langs autosnelwegen dan
woningen.
De samenstellers van het rap
port onderscheiden motor- en
bandenlawaai. Gebleken is dat
bij een snelheid tot 10 km/u het
motorlawaai dat van de banden
overtreft. Althans wat personen
auto's betreft. Boven een snel
heid van 70 km wordt een steeds
groter deel van het lawaai ver
oorzaakt door de banden, waaV-
diagonaalbanden dan weer
minder rumoer maken dan ra-
diaalbanden.
Bij vrachtauto's blijft het geluid
van de motor dat van de banden
bij ieder snelheid overstem
men. In de toekomst moet er
naar worden gestreefd dat het
verkeerslawaai een niveau van
55 decibel buiten de gevel niet
overschrijdt. Waar, aldus het
rapport, reeds bebouwing aan
wezig is langs een toekomstig
wegtracé zal 66 decibel nog ac
ceptabel zijn.
Ter vergelijking: Ook in de stil
ste gebieden van Nederland
wordt 's nachts nog een geluid
sterkte gemeten van 20 a 25 de
cibel. Nabij een drukke ver
keersweg kan de geluidssterkte
toenemen tot 70 80 decibel. De
pijngrens ligt bij de 120 130
decibel.
Rijkswaterstaat realiseert zich,
dat soms een redelijk midden
moet worden gezocht tussen te
gengestelde belangen. Zo is een
ruw wegdek goed voor de ver
keersveiligheid, maar hoe stroe
ver het dek hoe meer lawaai de
banden veroorzaken. Voorts die
nen verkeerslichten de veilig
heid, maar bij kruispunten met
stoplichten is veel meer lawaai
(optrekken en afremmen) dan
op vergelijkbare wegen zonder
kruisingen. De invloed van zo'n
kruispunt is op honderden me
ters afstand merkbaar. Metin
gen hebben ook aangetoond, dat
atmosferische omstandigheden,
afstand tot de weg, bodemab-
sorptie, begrooiing en afscher
ming het lawaai beperken. An
dere beïnvloedingen zijn de in
tensiteit van het verkeer, de
snelheid, de soort verharding en
het lengteprofiel van de weg.
De dienst wijst er in haar rap
port op, dat ook in bouwkundig
opzicht maatregelen kunnen
worden genomen, zoals verbeter
de gevelisolatie en dubbele ra
men. Er is verder vastgesteld in
welke mate bepaalde situaties
geluidreducercnd werken.
Zo halveert een bosbegroeiing ffjft'.ffv1 jgjj j
van honderd meter dikte het ge-
luid. Ook gebouwen, aarden wal-
len en andere objecten nabij au
tosnelwegen schermen het geluid
plaatselijk af.
Seat 600 mogelijk
uit produktie
In kringen van de Spaanse auto-industrie circuleren
op het ogenblik geruchten nis zou de vervaardiging
van de personenauto Seat 600 (de Spaanse Fiat) de
komende zomer worden stopgezet. De Seat 127 zou
namelijk zo goed worden verkocht, dat de produk
tie van het 600-mode! - de eerste wagens kwamen
in 1956 van de montageband - langzamerhand over
bodig zou zijn.
HET AARDIGE VAN DE WETENSCHAP
Twee Amerikaanse astrono
men, Carswell en Strlttmater
van het Stewartobservatorium
in Arizone zijn van mening hef
verst verwijderde object in het
heelal ontdekt te hebben. Het
is een quasar (een sterachtig
'object met een geweldige stra
lingsintensiteit), OH-471 ge
naamd, die zich met de on
voorstelbare snelheid van
285.000 kilometer per seconde
van de aarde verwijdert. Dat
is 95 percent van de lichtsnel
heid (300.000 km p.s.).
Tot goed begrip: zodra een
sterrestelsel de snelheid van
het licht zou bereiken valt het
buiten ons waarnemingsvermo
gen, aangezien zijn licht- en
andere stralen niet meer in
staat zijn tot de aarde door te
dringen
Men kan deze verwijderings
snelheid afleiden dank zij het
zogeheten Dopplereffect: stra
len van een zich verwijderend
object hebben een langere golf
lengte en die van een nader
bijkomend object een kortere
dan normaal (roodverschui
ving).
De ontdekking is daarom zo
interessant, omdat deze weer
nieuw voedsel verschaft aan
de theorie, dat het heelal,
zoals wij dat nu kennen eens is
ontstaan als gevolg van een
geweldige ontploffing van sa
mengebalde materie. Quasars
en sterrenstelsels zijn als het
ware de gloeiende sintels van
deze oerontploffing van het
kosmische ei, door welker
kracht zij steetds verder de
ruimte ingeslingerd worden.
Het merkwaardige is, dat de
verst verwijderde stelsels ook
de grootste snelheden hebben;
een aanwijzing dat het heelal
..uitdijt". Of het heelal nog uit
dijt kunnen we niet weten,
want, aan de einders van het
heelal, zien wij een toestand
zoals die miljarden jaren gele
den was
Gebruik van vitamine c voor
komt de vroeger zo gevreesde
zeemansziekte scheurbuik en
heet heilzaam te zijn tegen
verkoudheid, omdat het de
slijmvliezen zou versterken. Er
zijn aanwijzingen gevonden dat
vitamine c ook andere dingen
doet, namelijk de helpende
hand bieden bij het verwijde
ren van cholesterol uit het li
chaam. Dat is een belangwek
kende zaak. want cholesterol
kan dichtslibbing van de aders
verozaken met name van de
hartaders. Het gevolg daarvan
is, dat een deel van de hart
spier geen of onvoldoende
Het toestel dat deze charmante jonge vrouw hanteert, garandeert
kristalhelder en goed smakend water. Het is een filter die thuis,
in hotels en op campings op iedere waterkraan snel en eenvoudig
aangesloten en losgekoppeld kan worden. Het in Duitsland op de
markt gebrachte Pur-O-Water-toestel werkt op basis van actieve
houtskool en ontdoet leidingwater van chloor, andere chemische
substanties, roest en onaangename geuren. De minerale zouten
blijven onaangetast.
bloed en dus zuurstof krijgt.
Het resultaat daarvan is hart
infarct. In Bratislava hebben
ze proeven genomen met Gui-
nese biggetjes en deze proeven
wezen uit dat exemplaren met
een chronisch gèbrek aan vita
mine c veel méér cholesterol
in bloed en lever hadden dan
die dieren die geen gebrek aan
vitamine c hadden. De levers
van de tweede categorie bre
ken cholesterol ook veel lang
zamer af dan die van de eer
ste categorie. Het heeft er veel
van weg dat vitamine c de en
zymen in de lever bijstaat bij
de omzetting van cholesterol in
galzuren voor verwijdering uit
het lichaam. In ieder geval re
denen te over om de consump
tie van vitamine c (citrusfruit)
niet te verwaarlozen.
Biologische tijd
organismen niets slaafs de ver
andering van uitwendige om
standigheden volgen, maar in
wendige ritmen hebben ontwik
keld.
Deze inwendige „klokken"
treft men zowel bij mensen als
eencelligen aan. Ratten die
over hun gehele lichaam be
straald werden bleven 120 da
gen In leven als dit des mor
gens om negen uur gebeurde.
Dczelf.de dosis straling doodde
de ratten al binnen dertig da
gen als deze straling des
avonds om negen uur plaats
had. Een infectie met bacte-
riëngif doodde tachtig tot ne
gentig pet van de proefmuizen
als dit gif in de namiddag
werd toegediend. Bij gelijke
dosis stierf maar tien pet als
de injecties omstreeks midder
nacht werden gegeven. Het
was al bekend dai muskieten
in de middag veel gevoeliger
voor ddt zijn dan des mor
gens
