Pax Christi vijf
jaar op zoek naar
vredeshouding
India wil
steun aan
missie gaan
controleren
KORTE METTEN
Theologische
hogeschool
blij met erkenning
Nog steeds verzet
tegen Frans
stuk over joden
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 4 MEI 1973
Hoe kan het vredewerk beter
doorkomen? Deze vraag stelt
de katholieke vredesbeweging
Pax Christi, nu de Nederland
se afdeling haar zilveren jubi
leum viert. Om deze vraag te
kunnen beantwoorden lanceert
Pax Christi een vijfjarenplan,
genaamd „voor alle zeker
heid".
De beweging wil hierdoor
meer inzicht krijgen op de
houdingen motieven en structu
ren die zitten achter het al dan
niet hebben van belangstelling
voor de vragen van oorlog en
vrede. Ook wil de beweging
onderzoeken of en hoe men
blijvend invloed kan uitoefenen
op deze houdingen, zodat er
meer betrokkenheid ontstaat
op de internationale proble
men.
Omdat deze houdingen en ver
anderingsprocessen volgens de
vredesbeweging, allen te ma
ken hebben met gevoelens van
hunkering naar zekerheid, vei
ligheid en geborgenheid is als
voorlopige werktitel gekozen
„voor alle zekerheid".
Het plan is nog niet uitge
werkt. Pax Christi legt het
idee voor aan alle geïnteres
seerden vooral aan verwan
te organisaties om het met
hen vorm te geven. In het uit
gangspunt voor dit vijfjaren
plan legt Pax Christi de vraag
voor waarom het komt dat er
zo weinig is dat werkelijk aan
spreekt. Hoe komt het dat men
zo slecht „iemand ergens
warm voor krijgen kan", dat
men liever schijnt „te blijven
zitten waar men zit", dat
„vrede wel aardig is maar dat
je toch altijd ruzie blijft hou
den". Al deze vragen moeten
volgens de vredesbeweging al
lereerst dichtbij huis gesteld
worden.'
Pax Christi wil dit onderzoek
instellen met andere organisa
ties die ook moeite hebben om
de afstand tussen top en basis
te overbruggen. Daartoe zijn
en worden kontakten gelegd
met Interkerkelijk Vredesbe
raad, het Nederlands Instituut
voor Vredesvraagstukken, het
Vredesberaad, Kerk en Wereld,
medewerkers aan polemologi-
sche instituten en het NKV.
Het provinciaal kapittel der
paters dominicanen heeft een
nieuw bestuur voor de orde in
Nederland gekozen. Tot opvol
ger van de huidige provinciaal,
pater drs. E. H. J. van Waes-
berge, die deze functie twaalf
jaar heeft bekleed, werd pater
VI. G. A. Vijverberg gekozen.
Tot co-provinciaals werden ge
kozen pater E. J. M. Robben
uit Nijmegen en pater J. H. L.
Kuhlmann uit Leeuwarden.
ft De oude Stint-Nicolaaskerk
te Ermelo is na een restaura
tieperiode van drie jaar weer
in gebruik genomen. De kerk
dateert uit het begin van de
elfde eeuw en is een van de
oudste kerken van de Veluwe.
De hervormde gemeente heeft
ter herinnering een legpenning
laten slaan.
ft Over enkele weken zal In
het Vatikaan een modern res
taurant voor toeristen worden
geopend. Het is het eerste in
het Vaticaan. Het komt tussen
de tuinen en de musea. De be
zoekers kijken vanaf het ruime
terras behalve op de Vaticaan
se tuinen ook uit op de koepel
van de Sint Pieter. Het restau
rant wordt ingericht volgens
de modernste technische eisen.
Met zelfbediening,
ft Ondanks de kerkelijke toe
stemming wil zeventig procent
van de vrouwen van Columbia
liever geen communie uitrei
ken tijdens de eucharistievie
ring. Zij zouden het wel doen
als de kerk het uitdrukkelijk
vroeg. De voornaamste reden
voor hun gereserveerde hou
ding is het feit, dat een vrouw
op de altaartreden teveel de
aandacht zou kunnen trekken,
letgeen zou kunnen leiden tot
oneerbiedige opmerkingen van
de mannen.
ft Op 10 mei begint in Zagreb
een politiek proces tegen de
katholieke journalist Zivko
Kustic. Tegen hem is de be
schuldiging ingebracht, dat hij
leugenachtige berichten heeft
verspreid via zijn blad „Glas
Konzila". (De Stem van het
Concilie). De hoogste straf
hiervoor is een jaar.
ft Naar de mening van paus
Paulus wordt de sport van dag
tot dag noodzakelijker, zo
heeft hij gezegd tot het inter
nationaal katholiek verbond
voor lichamelijke opvoeding en
sport. Hij zag het belang voor
al voor het geestelijk en licha
melijk evenwicht van de men
sen, voor de besteding van de
vrije tijd en de maatschappe
lijke betrekkingen. Hij wees
evenwel sterallures en over
dreven neo-nationalisme van
de hand.
ft De regering van Chili is be
reid het project, dat beoogt het
onderwijs via eenheidsscholen
te geven, op te schorten om
een breed, democratisch en
constructief debat over het
thema mogelijk te maken. De
aartsbisschop van Santiago,
kardinaal Silva Henriques had
president Allende persoonlijk
hierover aangesproken. Het
episcopaat vreesde, dat het on
derwijs eenzijdig op de pro-
duktie zou worden gericht, met
verwaarlozing van de geloofs-
opoveding.
De theologische hogescholen
zijn verheugd dat de Tweede
Kamer het wetsontwerp heeft
goedgekeurd waardoor voor
hen de mogelijkheid wordt ge
opend dat hun graden en ge
tuigschriften worden erkend.
Het gaat hier om de gerefor
meerde theologische hogescho
len in Kampen en de christelij
ke theologische hogeschool in
Apeldoorn, alsmede om de r.k.
theologische opleidingen in
Amsterdam, Heerlen, Tilburg
en Utrecht.
Tot nu toe zijn alleen de facul
teit der godgeleerdheid van de
vrije universiteit in Amster
dam en de theologische facul
teit van de katholieke universi
teit Nijmegen als wetenschap
pelijke theologische instellingen
door het rijk erkend.
Als de officiële erkenning een
maal een feit is, komt de des
betreffende hogeschool recht
streeks voor subsidie in aan
merking. Tot nu toe ontvangen
de meeste niet-erkende theolo
gische hogescholen gezamen
lijk een subsidiebedrag, dat zij
onderling verdelen op basis
van het aantal studenten.
Veertig in Libanon werkende
jezuieten van diverse nationali
teiten hebben in een verklaring
het Franse bisschoppelijke do
cument over de verhouding
tussen christenen en joden van
de hand gewezen.
Zij achten het verwarringwek
kend, wanneer men spreekt
van de terugkeer van de joden
naar Palestina zonder dat men
oog heeft voor de politieke
kant van deze zaak.
In hun verklaring merken de
jezuieten voorts op, dat het
Franse document het anti-zio-
nisme veroordeelt. Volgens hen
is het anti-zionisme echter een
toegestane politieke keuze, ter
wijl daarentegen het antisemi
tisme door de kerk veroor
deeld is.
Intussen wil het Vaticaan nog
steeds niet officieel reageren
op het Franse document en op
de vele verontwaardigde Ara
bische reakties. De auteurs
van het Franse bisschoppelijke
document onderstrepen, dat de
erkenning van het recht van
het joodse volk op een eigen
staat geen uitsluiting van de
rechten van het Palestijnse
volk inhoudt.
De bisschoppen van India heb
ben voor hun vergadering in
mei twee moeilijke punten op
hun agenda staan, namelijk
liet probleem van de buiten
landse missionarissen voor wie
het steeds moeilijker wordt
verblijfsvergunningen te krij
gen en het probleem van de
fondsen uit het buitenland.
Wat dat laatste betreft: binnen
de regering is er een groep,
die krachtige maatregelen wil
om die buitenlandse hulp aan
banden te leggen. De regering
als geheel is géén tegenstander
van die hulp, zolang zij maar
weet waarvoor de fondsen be
stemd zijn en hoe zij worden
gebruikt.
De bedoeling is dan ook bin
nenkort bij het Indiase parle
ment een wetsvoorstel in te
dienen om controle uit te oefe
nen op de fondsen, die missio
narissen en zendelingen uit het
buitenland ontvangen. Het zou
gaan om een kleine tweehon
derd miljoen gulden.
Hoewel een gemengde commis
sie van katholieken en protes
tanten het kan billijken, dat
regelend wordt opgetreden te
genover buitenlandse fondsen
met het oog op de souvereini-
teit van India, heeft men ook
uiting gegeven aan de bezorgd
heid, dat de wet zou kunnen
worden aangegrepen om het
werk der kerken aan banden
te leggen. Men wijst erop, dat
alle activiteiten iedereen ten
goede komen, ongeacht kaste,
geloof, ras of sociale standing.
Van de 8 bisdommen worden
er 6 door Indiërs geleidt; 787
van de 8.221 priesters, 270 van
de 2.272 broeders en 1.934 van
de 33.595 zusters zijn afkom
stig uit het buitenland. Het to
taal aantal katholieken is nu
AFLEVERING 110
Luitenant Tony Briggs van de Roayl
Navy was officieel 'ergens in Enge
land' gestationeerd. Iets meer nauw
keurig, ergens aan de zuidkust. Zijn
schip, een omgebouwde trawler,
wachtte evenals hij, op de invasie in
het door de vijand bezett? Noord-
Franktijk. Evenals duizenden ande
re mannen van de marine, wist
Tony dat D-day niet ver meer ws;
nog een paar dagen, een week hoog
stens. De voorbereidingen waren zo
ver gevorderd, dat het wel zeer
spoedig moest zijn.
De Duitse verdedigers aan de overkant van
het Kanaal wisten het ook. Ofschoon de ge
heimhouding nog nooit zo strikt was ge
weest. Sefton schreef aan Tony 'c/o G. P.
O. Home Forces', om te vragen waar hij
was, maar Tony antwoordde: „Sorry va
der, dat mogen we niet zeggen. De marine
is daar erg streng in'.
Uiteindelijk vernam hij het uit een andere
bron. Het was de marine zelf, die Sefton
meedeelde waarheen hij moest komen:
met spoed, als Tony's naaste bloedver
want.
Tony was, zelfs zonder zijn fraaie uniform,
een knappe jonge man. De meisjes waren
weg van hem, een verschijnsel dat Tony
nauwelijks raakte.
Barbara woonde in het dorp, 'ergens aan de
zuidkust'. Toen ze met Tony in de duinen
zat, onvermijdelijk pratend over 'als de
oorlog voorbij zou zijn', zagen ze een paar
tje van middelbare leeftijd, hand in hand
Dy Briggi, officier bij de Engelse
wandelen, dichtbij 'n met prikkeldraad afge
sloten zandstrook. Ze wandelden als teena
gers langs de bordjes 'Mijnenveld ver
boden toegang'. De dood en verderf bren
gende mijnen waren er begraven toen, na
Duinkerken, een invasie in tegengestelde
richting dreigde; een dreiging die werd op
geheven toen Churchill de betrekkelijk wei
nige piloten onsterfelijk maakte die de
Duitse bommenwerpers en jachteskaders
terugsloegen tot ze het uiteindelijk opga
ven; een opluchting voor het eiland.
Barbara vertelde hem, dat het hele dorp de
geschiedenis van dat paartje kende. De
slanke man met het witte haar was een
gepensioneerd kapitein, te oud om zelfs
voor een post aan de wal door de marine
te worden opgeroepen. De knappe, enige
jaren jongere vrouw was de vrouw van
een 'plaatselijke hoge ome' (zoals Barbara
het uitdrukte), in octieve dienst in het Ver
re Oosten. ,Ik heb hem sinds het begin van
de oorlog niet gezien'.
Het leek een kleine oorlogsromance. Twee
eenzame mensen die elkaar hadden gevon
den. ,Als de oorlog voorbij is' zullen ze el
kaar nooit meer zien
Plotseling sprong Tony verschrikt op. De ka
pitein drukte het prikkeldraad omlaag, om
zijn dame gelegenheid te geven, op het ter
rein te stappen, waar de dodelijke mijnen
onzichtbaar waren begraven. Tony
schreeuwde: ,Hé! Jullie mogen daar niet
komen!
Barbara zei, al even bezorgd: ,Ze weten vast
wat ze doen'.
Ze wisten het inderdaad. Ze liepen opzette
lijk, gearmd en hun handen ineengeklemd,
het mijnenveld op, hun voeten vast en ste
vig neerzettend, alsof ze hoopten op een
explosie onder hen. Tony rende luid
schreeuwend in hun richting. ,Kom terug!
Ze keken eenmaal over hun schouders
naar hem en negeerden toen zijn ge
schreeuw.
Barbara rende Tony achterna, maar ze was
een paar meter achter hem toen hij het
prikkeldraad bereikte. Hij sprong er over
heen op de plaats waar het paar er onder-»
door was gekropen.
,Tony, kom terug! Je zult een ongeluk krij
gen!
Maar Tony liep door, zorgvuldig zijn voeten
in de voetsporen in het zand zettend, in de
hoop daarmee te voorkomen dat hij zelf in
stukken zou worden gescheurd. Hij had dat
meer dan eens zien gebeuren; hij wist wat
een landmijn met zijn slachtoffer kon
doen. Barbara bleef als versteend staan,
terwijl Tony geleidelijk de twee mensen op
het mijnenveld inhaalde, die zijn ge
schreeuw nog steeds negeerden.
De explosie dreigde haar trommelvliezen te
doen scheuren en wierp haar achterover
op de grond. Toen ze zich voldoende had
hersteld om naar de rookwolk te kijken,
zag ze Tony's roerloze lichaam in zijn ver
scheurde uniform als een hoop zand op de
grond liggen. Het tragische minnende paar
was ergens onzichtbaar in de rook; als er
tenminste nog iets van hen over was.
Tony had, behalve een aantal lichtere ver
wondingen, een ernstige verwonding aan
zijn been opgelopen. Op zijn hospitaalbed
liggend zei hij tegen Barbara, dat D-Day
voor hem niet doorging. Zij vertelde hem
van de rouw in het dorp. Van twee stille, af
zonderlijke begrafnissen. Een vrouw van
wie Barbara meende dat het de weduwe
van de gepensioneede kapitein was, had er
één van bijgewoond. De 'hoge ome' was
voor de andere van het Verre Oosten te
ruggevlogen. Barbara was benieuwd of ze
elkaar hadden ontmoet. Zouden ze elkan
ders verdriet kennen? Zou dat hun enige
troost geven? Of zou het er nog erger
door zijn geworden? Tony dacht aan die
noodlottige dag; ze waren gestorven voor
iets dat meer was dan een 'kleine oorlogsro
mance'.
Leidse agenda
Maandag 7 mei
LAK Theater 20.00
„Land te koop" door Surinaamse
cabaretgroep.
19.00 en 21.15 uur en zondag ex-
Bioscopentra voorstelling om 16.45 uur.
Lido: „Turks Fruit". (18 jr). Da- ™a"on:n and ®eSS"'
gelijks 14.30, 19 en 21.15 uur en (a )-_ Dagelijks 14.30, 19.00 en
zondag extra voorstelling
16.45 uur.
Luxor: „De vier vuisten de lucht Studio: „Roma", (18 jr). Dage
zondag extra voorstelling om
16.45 uur.
Rex: „De Liefdes van Greta", (18
jr). Dagelijks 14.30, 19.00 c-n
21.15 uur en zondag 14.15, 16.30,
19.00 en 21.15 uur. Vr/za. nacht
voorstelling 23.30: „De ketting-
gangers bende", (18 jr).
(14 jr). Dagelijks 14.30, lijks 14.30, 19.00 en 21.15 uur en Camera: Geen opgave ontvangen.
Markten
Coop. Veluwse Eierveiling Aan
voer: 2.483.530 stuks, volgens de
veiling 1.503.980 stuks. Stem
ming: redelijk. Prijzen (in gul
dens per 100 stuks): eieren van
50-51 gram 11,23-11.48; 55-56
gram 13,31-13,63; 60-61 gram
14,26-14,67; 65-66 gram 14,67-
15,46. Eierveiling Aanvoer:
1.518.010 stuks. Stemming: rede
lijk. Prijzen (in guldens per 100
stuks): eieren van 47-48 gram
10,42; 56-57 gram 13,62; 61-62
gram 14,45; 66-67 gram 4,80.
Eiermarkt Aanvoer: ca.
2.000.000 stuks. Handel: redelijk.
Eieren van 50 gram 11,30-14,25
per 100 stuks, kg-prijs; 2,26-
2,46; 59-64 gram 14.50-15,10 per
100 stuks, kg-prijs 2,46-2,36; 65-
69 gram 15,35-15.75 per 100
stuks, kg-prijs 2,36-2.28; witte
eieren 0»0,1,00 per 100 stuks la
ger.
voer 4528, runderen 1215, vette
kalveren 8, graskalveren 99,
nuchtere kalveren 1303, schapen
362, lammeren 209, varkens bo
ven 100 kg 303, biggen 683, bok
ken en geiten 20, slachtrunderen
775. Prijzen (in guldens per
kg): slachtkoeien gesl. gew.
6,00-6,25 (extra kwal.) 5,70-6,00
(le kwal.) 5,40-5,70 (2e kwal.)
5,00-5,40 (3e kwal.); stieren
gesl. gew. 6,35-6,80; worstkoeien
gesl. gew. 5,00-5,20; vette kalve
ren lev. gew. 5,00-5,85; nuchtere
kalveren lev. gew. 1,30-1,70;
slachtzeugen lev. gew. 2,80-2,87
(extra kwal.) 2,77-2,82 (le
kwal.) 2,72-2,77 (2e kwal.) 2,57-
2,67 (3e kwal.); slachtvarkens
lev. gew. 3,07-3,12 (extra kwal.)
3,02-3,07 (le kwal.) 2,97-3,02 (2e
kwal.) 2,92-2,97 (3e kwal.); (in
guldens per stuks): melk- en
kalfkoeien 1800-2100; kalfvaar-
zen 1270-1580; vare koeien 960-
1265; pinken 825-1275; stieren
1400-2250; graskalveren 635-865;
nuchtere kalveren 30-70; nuchte
re kalveren voor fok en meste-
rij 200-400; vette schapen 140-
215; vette lammeren 200-260;
weide-lammeren 120-145; zuig-
lammeren 150-185; drachtige
varkens 500-750; schrammen
120-160; biggen 90-130; geiten
20-75. Overzicht (resp. handel
en prijzen): slachtrunderen ma
tig -— even lager, mrtk- en kalf
koeien rustig even lager,
jongvee vlug ruim prijshou
dend, vette kalveren vlug
even hoger, nuchtere kalveren
flauw prijshoudend, nuchtere
kalveren v.d. fok en mesterij
flauw lager, schapen willig
vast, lammeren willig
vast, varkens redelijk even
lager, schrammen en biggen
willig even hoger, geiten wil
lig niet geheel prijshoudend.
Kaasmarkt Gouda
(3 mei) Aanvoer: 12 partijen.
Prijzen (in guldens per k8):
4,36-4,60. Handel: zeer flauw.
Marktberichten. Koelofarendhvecn,
Bloemenveiling 3 mei 1073.
Anjers 29—54, Rozen Gnrnette. Cnrel,
Marimba, Riswltha, Zorlna, Molrea
26—35. Sonla 39—65, Ylona 56-
Promlnenl. Carina. Spanish f
Esther Ofarlm 33—42. Belinda. I
cilia 39—19, Lelies 49—75. Gei
42—43. Vlollei
36. Aisiroeme
i.i'
1,301.S5. Free:
3,30, Lathyrus 1,30-2,55.
schoon 1,30—1.80. Anemc.
1,30, Tulpen 60—2,35, Idem eenb
gesneden 3269, Narcissen 00
per bos.
