Onrust
speelt rol in
koersen
Oud-katholieken
houden zich aan
Sint Willibrord
Aantal Nederlandse
missionarissen
10 procent gedaald
6)
Vaticaan zoekt
openlijk
contact
met Peking
IN DRIE JAAR TIJD
KORTE METTEN
Moet je aan een verhuizing zwaar tillen?
PAGINA 6
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 21 APRIL 1973
„Rooms-Katholleke kerk der
oud-bisschoppelijke clerezle",
zo luidt van oudsher de officië
le naam van wat sinds 1870 de
Oud-Katholieke Kerk van Ne
derland heet. Men wilde er
maar mee duidelijk maken,
dat men in de lijn bleef met
Willibrord ook na de verkiezing
van Cornells Steenhoven tot
aartsbisschop van Utrecht 250
jaar geleden, welk feit op 27
en 28 april zoals gemeld her
dacht gaat worden.
De verkiezing van Steenhoven
in 1723 leidde de breuk in, die
een jaar later tot stand zou ko
men met Rome, dat na de Re
formatie de Nederlanden als
missiegebied beschouwde bij
gebrek aan een eigen hiërar
chie. Een zienswijze die van
Nederlandse zijde werd bestre
den met als argument, dat het
canoniek kerkelijk bestuur in
principe wel degelijk was blij
ven bestaan.
Deze controverse werd ver
scherpt toen in 1704 de toen
malige aartsbisschop Petrus
Codde werd afgezet door Rome
op beschuldiging van Jansenis
me en geen nieuwe werd be
noemd. De trieste situatie,
waarin het Nederlandse katho
licisme In de jaren daarna ge
raakte bracht het metropoli-
taan kapittel ertoe de 70-jarige
Cornelis Steenhoven te Den
Haag tot aartsbisschop van
Utrecht te kiezen.
De Franse missiebisschop Do-
minicus Variet, die sinds 1719
in Amsterdam verbleef ver
richtte in 1724 de wijding.
Rome evenwel ging daarmee
niet akkoord, deed mgr. Variet
in de ban en de breuk was een
feit. Een deel der katholieken
bleef Steenhoven trouw en
vormde sindsdien de Rooms-
Katholieke kerk der Oud-bis
schoppelijke Clerezie".
Sindsdien zijn diverse pogingen
tot verzoening en hereniging
ondernomen. Afkondiging van
nieuwe dogmata in de negen
tiende en twintigste eeuw en
vooral ook het herstel van de
bisschoppelijke hiërarchie in
Nederland in 1853 bleken daar
bij belemmeringen te meer.
Na het eerste Vaticaans conci
lie in 1870 (dogma van de on
feilbaarheid) breidde de oud-
katholieke kerk zich internatio
naal uit, vooral in Duitsland
en Zwitserland. In 1889 kwam
de Unie van Utrecht tot stand,
waarin de autonome oud-katho
lieke landskerken verbonden
zijn, onder voorzitterschap van
de aartsbisschop van Utrecht.
Dankzij het tweede Vaticaans
concilie is er de latste tijd
een sterke toenadering tussen
oud-katholieken en rooms-ka-
tholieken ontstaan, vooral toen
in 1966 paus Paulus de eis liet
vallen tot ondertekening van
het formulier van Alexander
VII en van de aanvaarding
van de bul Unigenitus (tegen
het jansenisme), een ontwikke
ling gemarkeerd in november
van hetzelfde jaar toen kardi
naal Alfrink en mgr. Rinkel
voorgingen in een gezamenlij
ke dienst in de kerk van St.-
Gertrudes te Utrecht.
Het totaal aantal Nederlandse
missionarissen bedroeg per 1
januari 1972 ruim 7600 tegen
bijna 8500 drie jaar tevoren.
Dit is een daling met ruim tien
procent. Aldus staat te lezen ln
de statistische gegevens gepu
bliceerd door het bureau van
Pauselijke Missiewerken Ne
derland.
Deze scherpe daling zal zich
volgens de samenstellers van
het rapport doorzetten, als ge
volg van vergrijzing, emeri
taat, plaatselijk niet meer no
dig zijn, uitwljzi"" en tenslotte
vervroegde teru oer om hier
nog op een redeliike leeftijd
nog te kunnen beginnen aan
een andere pastorale funktie.
Het totaal cijfer wordt thas
geschat op 7250.
Ondanks de daling is het per
centage missionarissen op het
totaal van de leden van orden
en congregaties nauwelijks
verminderd en bij de broeders
zelfs met 1,5 procent toegeno
men, niettegenstaande de ver
grijzing en l.et uitblijven van
groei van onderop. Momenteel
weritft 42 procent van de pries
ters in de missie, 21,5 van de
broeders en tien procent van
de zusters.
Alle Aziatische landen geven
een afname van missionarissen
te zien, terwijl een aantal Afri
kaanse landen nog geen toena
me toont. De daling in La-
tijns-Amerika, waar begin 1972
2133 Nederlandse missionaris
sen werkzaam waren, be
draagt 301 sinds 1969, van wie
159 in Brazilië (122 priesters).
Het rapport vraagt zich af of
de verklaring hiervan mede
gelegen is in spanningen bin
nen het Braziliaanse episco
paat en in de spanningen bin
nen verschillende kerken en
het regiem. Opvallend is ver-
der de daling in de Nederland
se antillen met 106 tussen 1969
en 1972.
De missiepersoneelsvoorzienin
gen vanuit Nederland vond tot
j'70 bijna uitsluitend plaats via
de missionerende orden en con
gregaties eni enkele leke-insti-
tuten. Drie jaar geleden heeft
de Nederlanadse Missieraad 't
„bemiddelingsbureau voor per
sonele assistentie aan kerken
overzee" opgericht, dat in toe
nemende mate funktioneert als
een centrale voor vraag en
aanbod.
Het land waar de meeste Ne
derlandse missionarissen werk
zaam zijn is Brazilië (792 per
sonen) gevolgd door Indonesië
(746). Het record onder de
priesterorden en -congregaties
wordt geboekt door de Missio
narissen van Mill Hill (372).
De dood blijft ook met Pasen '73 actueel l'n Jerusalem: een
Arabische vrouw en baar kind bidden bij bet graf van iemand,
die hen nastond. Rechts een moskee. De heuvels op de ach
tergrond lopen uit in de Dode Zee, zo'n twintig kilometer
verderop.
Na ruim een jaar heeft de
paus weer Spaanse bisschop
pen benoemd. Men beschouwt
deze vijf benoemingen als een
teken, dat het ijs tussen het
Vatlcaan en de regering Fran
co enigszins gebroken is. In af
wachting van een definitieve
nieuwe regeling, die de benoe
mingen meer in kerkelijke
handen legt, neemt het Vatl
caan kennelijk genoegen met
een compromis, hetgeen ook
blijkt uit het karakter van de
benoemden, onder wie ener
zijds de vooruitstrevende mgr.
Buxarrais Ventura in Malaga
en de behoudende mgr. J.
Guerra Campos, afgevaardigde
naar de Cortes, in Cuenca.
De eerste Israëlische reac
ties op de verklaring van de
Franse bisschoppen over de
christelijke houding tegenover
de joden zijn uiterst gunstig.
Groot-rabbijn Yossef Ovadia
heeft de hoop uitgesproken dat
andere kerken het Franse
voorbeeld zullen volgen en een
nieuw tijdperk zullen inluiden
in een verhouding tussen ioden
en christenen. De Israëlische
minister van godsdienstzaken
Zera Waraftig hoopt dat de
Franse stap het Vatioaan zal
aansporen tot erkenning van
de staat Israel.
Het tweede rondetafelge
sprek over de situatie van de
katholieke kerk in Nederland
aan de theologische faculteit in
Tilburg zal zijn op donderdag
26 april en niet op 25 april,
zoals eerder werd bericht. Re
ferenten zullen ditmaal zijn
mr. M. Boeker, rechter bij de
arrondissementsrechtbank in
Den Bosch en J. Rogier, histo
ricus en redacteur van Vrij
Nederland.
Onbekenden hebben een
kostbaar schilderij van de ze
ventiende eeuwse schilder Pas-
quale Rossi, „de doop van
Christus" gestolen uit de kerk
van Santé Maria del Popoio in
Rome. Ondanks het feit, dat de
alarminstallatie functioneerde
en aan de overkant van de
straat een politiekazerne ligt,
konden de dieven ontkomen.
In een samenwerkingsver
band tussen het tijdschrift
„Wij" (uitgever De Nieuwe Li
nie) en de uitgave „Kosmo-
schiften" (uitgever Sjaloom) Is
een nieuwe serie publikaties
tot stand gekomen onder de ti
tel „Nieuwschrift". Men wil in
formatie geven over makro-
structurele sociaal economi
sche en politieke aspecten en
micro-structurele aspecten, ge
richt op kleine groepen en ver
banden. Het eerste van de elf
nummers voor 1973 is van
Harry Haas en gaat over Viet-
Het Vaticaan heeft een eerste
openbare aanzet gegeven tot
een dialoog met communis
tisch China op basis van de
overtuiging, dat de gedachten
van voorzitter Mao ook christe
lijke waarden weergeven.
Aldus de New York Herald
Tribune, die dit afleidt uit een
artikel in het bulletin van de
congregatie voor de evangeli
satie van de volken. Daarin
werd er op gezinspeeld, dat er
wellicht al voorbereidende
stappen zijn gedaan voor con
tacten tussen Peking en het
Vaticaan.
De leer, die de Volksrepubliek
van China inspireert, aldus het
bulletin, bevat enkele richtlij
nen die in de lijn liggen van
dé grote morele beginselen
van de duizendjarige Chinese
beschaving en worden ook au-
tentiek en volledig weergege
ven in de moderne christelijke
sociale leer.
Het China van vandaag, zo
zegt het bulletin, legt zich toe
op een mystiek van belangelo
ze arbeid voor anderen, op de
inspiratie van de gerechtig
heid, op de verheerlijking van
een eenvoudige en sobere le
venswijze, op rehabilitatie van
de agrarische bevolking en op
een vermenging van sociale la
gen.
Een dergelijk systeem van so
ciaal denken is de wereld aan
geboden door de pausen Joan
nes en Paulus en is ook te vin
den in recente uitspraken van
het wereldepiscopaat, aldus
het bulletin, dat in het artikel
er de nadruk op legt, dat het
Vaticaan het leggen van con
tact met Peking gaarne ziet en
het spreekt de hoop uit, dat dit
spoedig mogelijk zal zijn.
De koersen lieten nogal wat
schommelingen zien. Kooplust
was er in de eerste dagen van
de week bepaald niet. De beleg
gers geloofden het wel. Maar in
het midden van de week kwam
er weer wat animo, toen bekend
werd dat de organisaties op
nieuw gaan praten over de CAO
en dat de stakingsacties tot 1
mei worden opgeschort.
Duidelijk blijkt hieruit, dat de
stemming op de beurs thans
mede beïnvloed gaat worden
door de politieke en de sociale
onrust. De beurs begint zich te
realiseren dat de prikacties en
beperkte stakingen het bedrijfs
leven geld, wellicht veel geld
gaan kosten, waardoor uiteinde
lijk de winst kan worden aange
tast.
In één van de beleggersbladen la
zen wij dan ook al het advies
om met aankopen van aandelen
voorzichtig te worden. Het blad
acht het zeer wel mogelijk dat
het beursklimaat langzaamaan
gaat verslechteren en de koers-
niveau gaat zakken. Beter is het
dan ook zo was ongeveer het
advies om beschikbaar geko
men geld tijdelijk op een reke
ning bij een bank te zetten en
af te wachten tot het klimaat
voor aankopen weer gunstig
gaat worden. Zo'n advies is
symptomatisch voor wat er in
kringen van beleggingsadviseurs
thans leeft.
De fusiekoorts leefde deze week
ook weer op, nadat bekend
werd, dat Simons Emballage
door Van Opstal wordt overge
nomen, dat Wessanen bespre
kingen voert over overname
van Lijempf en dat Bruynzeel
met Halberg praat. In zo'n
koortsperiode worden er alle
mogelijke namen van fusiekan
didaten genoemd en prompt lo
pen de koersen dan op. Voor de
vuist weg noemen we enkele be
langrijke koersstijgingen van
deze week: Van Beek van
170 naar 189 gulden, Emba van
401 naar 423 gulden, Van Berkel
van 225 naar 237 gulden, Til-
burgse Waterleiding van 417
naar 430 gulden, Wijers van
1500 naar 1610 gulden, en Oren-
stein van 446,50 naar 468 gul
den.
Het jaarverslag van Unilever
heeft het op de beurs zeer goed
gedaan. Dat het jaar 1972 erg
goed voor het margarinefonds
was, wisten we al uit de cijfers.
Nu weten we ook dat de hogere
winct te danken was aan een
grotere efficiency in het gebruik
van kapitaal, grondstoffen en
personeel waardoor weer de
winstmarges konden verbeteren.
De koers trok per saldo 3 gul
den aan tot 160,40 gulden afgelo
pen donderdag.
De overige internationale fondsen
reageerden echter niet op die
betere stemming. Zij bleven bij
de noteringen van 'n week gele
den. Weliswaar was AKZO don
derdag iets beter op het die dag
verschenen jaarverslag, maar
vergeleken met vorige week
vrijdag was er geen verschil.
Interessant was overigens in het
jaarverslag de opmerking, dat
de chemische vezelindustrie
in wie AKZO 46 pet. van de om
zet uitmaakt zich dit jaar
van de zware inzinking zal kun
nen herstellen.
In de scheepvaarthoek waren er
wel wat mutaties, maar aan het
eind van de rit was er toch
maar weinig koersverschil met
eind vorige week. Zelfs de
KNSM die het dividend met een
gulden verhoogde tot 12 gulden,
trok met 2,50 gulden aan tot 183
gulden.
In de bank- en verzekeringssector
lieten de banken weinig bewe
ging zien, eerder was er sprake
van een koersafbrokkeling.
Goed in de markt lagen daaren
tegen de verzekeringsmaat
schappijen. Nationale Nederlan
den heeft enkele weken geleden
goede cijfers laten zien, deze
week meldde AMEV een divi
dendverhoging van 5 gulden tot
5,50 gulden. Hieruit heeft de
beurs opgemaakt dat de verze
keringsmaatschappijen vorig
jaar goed gedraaid hebben.
AMEV steeg deze week 10,50
gulden tot 138 gulden. Nationale
Nederlanden liep van 74 gulden
naar 77,70 gulden en Delta van
97,50 gulden naar 100 gulden.
Naast de dividendverhoging wa
ren er deze week ook enkele te
leurstellingen. KEMO liet het
dividend van 11 naar 7 pet. zak
ken. Ceteco van 17 naar 15 pet.,
en Autoindustrie Rotterdam van
18 naar 16 pet. Toch was dit
niet aan de koersen te zien. Die
van Ceteco en de AIR trokken
zelfs iets aan. De beurs had dus
kennelijk voordien al op slech
ter nieuws gerekend.
In de uitgevershoek volgt het ene
gunstige bericht op het andere.
Ook hier is 1972 goed tot zeer
goed geweest en verrassen de
directies de aandeelhouders met
hogere dividenden.
Gelukkig komen er gespierde
verhuizersarmen aan te pas. En grote
wagens die alles naar uw nieuwe huis
rijden.
Want u hebt 't al zwaar genoeg
met andere problemen. Komen de
leveranciers op tijd? Is er al telefoon?
Hoe zijn de buren?
Veel kunt u van tevoren regelen
en dan hoeft u er in die moeilijke
dagen van de verhuizing niet zo zwaar
aan te tillen.
Zo kunt u vast bij de Amro Bank
in de buurt van uw nieuwe huis
langslopen om het een en ander te
regelen.
Een hypotheek misschien voor uw
nieuwe huis.
Een lening bijvoorbeeld om de
hoge kosten op te vangen. En zeker
alle verzekeringen (opstal, inboedel,
glas e.d.) die aan de nieuwe situatie
moeten zijn aangepast.
En natuurlijk een Amro
Privérekening om uw salaris op over
te laten schrijven.
Bovendien kunt u door een
Amro Privérekening handige
betaalcheques krijgen. Dat betaalt
wat gemakkelijker aan de
leveranciers in de buurt en u hoeft
niet de hele dag met een hoop
geld op zak te lopen.
U hebt 't al zwaar genoeg met
zo'n verhuizing.
Maak 't niet nóg zwaarder.
Laat de Amro Bank uw geldzaken
verzorgen.
