Rhodos
HANDWARM ROZENEILAND IN EGEISCHE ZEE
WACHT OP INVASIE VAN BLEEKGEZICHTEN
„VOORUIT
MET
DE
GEIT-
IS
IN
ELK
EET-
HUISJE
PRIJS
SIRTAKI
IS OP
AL LANG
VERVANGEN
DOOR
MILJOENENDANS
OM GOUDEN
TOERISTENKALF
ZATERDAG 7 APRIL 1973
Boven Lindos, witte parel op de zuidpunt van Rhodes, prijkt de oude Akropolis, die in schoonheid zijn grote broer in Athene ruit
schools evenaart.
De zee is altijd bij de hand op Rhodos. Het blauwe water van de Egeische Zee ligt als
duizenden, die vanuit hun eigen heren-baai een koene duik nemen.
i lasso om het eiland, klaar
De Mandrakis-haven
parade afgenomen vai
is het internationale trefpunt van het eiland: hier wordt elke avond en nacht de eindeloze pantoffel'
i amoureuze Grieken en droompaardjes uit alle windstreken.
Denk toch vooral niet, dat de
door en door gebruinde inwo
ners van Rhodos geschrokken
zijn van de recente invasies
van toeristen op hun godenei
land, want ze zijn gewend
aan de komende en gaande
man. Ze zijn al eeuwen ge
wend om hun taaie, ongede
semde brood, hun straffe
ouzo en hun koperen ploert te
delen met vreemdelingen van
allerlei slag en soort. Duizen
den jaren is hun rozen-oase
bestormd door brooddronken
veroveraars, .rondzwalkende
piraten, slimme kooplieden
en kerstenende mannetjesput
ters, die in Lindos of op de
onherbergzame noordpunt
hun anker uitwierpen.
Het begon met de Doriërs,
die lang vóór onze jaartelling
met primitieve middelen de
drie steden Lalisos, Kamiros
en Lindos bouwden. Van
daaruit dreven ze generaties
lang hun lucratieve handel
met oost en west.
Die vredige droom werd daar
na wreed verstoord door de
Romeinen, die achter hun ku
rassen een king-size lintworm
koesterden, die een perma
nente geeuwende landhonger
had. Met hun onoverwinnelij
ke oorlogsvloot zwalkten ze
kris-kras over de Middelland
se Zee op zoek naar nieuwe
ivingewesten. Ook Rhodos ging
roemloos voor hun krijgsbijl
en werd prompt omgeturnd
tot verspiederspost van het
groot romeinse rijk. En pas
sant roofden de Romeinen
ook nog zo'n drieduizend
kostbare beelden, die ze op
het eiland aantroffen en als
krijgsbuit naar Rome trans
porteerden.
Na de Romeinen kwamen de
Johannieter-ridders, die door
de moslims uit 't beloofde, hei
lige land waren verdreven en
ontheemd langs de boorden
van de Middellandse Zee
zwierven. Deze hoofse be
schermers van het eeuwig
Jeruzalem installeerden zich
Vorstelijk in de stad Rhodos,
«vaar ze het op de kop af 200
laar volhielden. Toen vond
vorst Suleiman de Tweede
het welletjes en stak hij met
ten leger Turken over om
Rhodos in te lijven bij zijn
mmense Islamrijk. Ook hij
lacht op zijn beurt, dat die
•ezetting voor eeuwig was,
haar zijn nazaten hebben
fchteraf beter geweten: in
»912 kregen de Italianen weer
tanige zin om een nieuwe
fak onder hun laars te zetten
in met vliegende vaandels en
pkende kanonnen werd Rho-
tas opnieuw door de romein-
e houwdegens verpletterd.
Die overheersing duurde tot
na de tweede wereldoorlog,
toen Rhodos eindelijk offi
cieel met het honderden kilo
meters verwijderde Griekse
rijk verenigd werd.
Verrukkelijk
doolhof
De gevolgen van dit eeuwige
bakkeleien om Rhodos vindt
de toerist anno 1973 moeite
loos terug op elke vierkante
meter van dit grootste van
de twaalf eilanden in de Do-
decanesus-Archipel Hij
dwaalt door de stokoude bin
nenstad van Rhodos een
verrukkelijk doolhof, waar de
wandelaar en de fietser het
rijk alleen hebben —en hij
stoot telkens op brokken
steen geworden geschiedenis:
slanke minaretten, gothische
paleizen, Turkse begraaf
plaatsen, morsige moskeeën,
verweerde stadsmuren, stok
oude windmolens en een
vuurtoren uit de 15e eeuw. In
de childerachtige Mandra-
kos-haven. waar elke avond
'n pantoffelparade van amou
reuze Grieken en blitse
droompaardjes uit heel Euro
pa wordt afgenomen, ont
breekt alleen de Kolos van
Rhodos", één van de zeven
wereldwonderen, die volgens
hardnekkige overleveringen
in het jaar 290 vóór Christus
op het havenhoofd verrees.
Dit Apollo-beeld was 42 me
ter hoog en had een omvang
van 20 meter. Helaas, een
aardbeving rukte de reus van
zijn wankele sokkel en wat
er overbleef was 300 ton
brons, dat door oosterse koop
lieden werd opgekocht en op
900 kamelen dwars door de
woestijnen van Azië naar on
bekende koningshoven werd
getransporteerd.
Smakelijke
eethuisjes
Geen zevende wereldwonder
dus voor de moderne toerist,
maar wel een keur van mo
l De hoofdstad Rhodos heeft een stokoud, versteend hart. De straten zijn nauw, bochtig
grijs, maar geen nood, want ze zijn ook in 1973 alleen bestemd voor wandelaars
fietsers.
numenten, smakelijke eet
huisjes (veel geitenvlees, u
zult er echt aan moeten gelo
ven) en gemoedelijke drink-
plaatsen, waar u voor een
handvol drachmen een glas
wijn kan heffen met goed
lachse lokale borsten. Geluk
kig is de invloed van de kolo
nels op deze vooruitgescho
ven Griekse post niet al te
hinderlijk en zolang men niet
luidkeels de internationale"
aanheft of met De Waardheid
gaat venten loopt men een
redelijke kans, dat men niet
door de plaatselijke politie in
elkaar geslagen wordt. Wel
moet het werpen met lege
drinkglazen ook op Rhodos
sterk worden ontraden: de
Griek, die krachtig in de ou-
zofles heeft geblazen, wil nog
wel eens in opperste vreugde
een kelkje tegen de muur
van een taverne werpen,
maar hij heeft zich er dan
wel tevoren van overtuigd,
dat er geen politie of stille
handlangers van het Atheen-
se bewind in de buurt zijn.
De buitenlander, die door
gaans de samenstelling en de
bijbehorende gezichten van
het politiekorps niet kent,
loopt echter vlot de kans dat
hij na zijn eerste gooi al
naar een kale cel wordt ge
transporteerd. Dat dit gevaar
met denkbeeldig is, bewijst
het feit, dat een Hollandse
toeriste onlangs voor een der
gelijk verwerpelijk vergrijp
voor een week de bak in
ging. Rhodos is nu eenmaal
razend snel met het gedonder
In zijn glazen.
Specialiteiten
Wat de keuken betreft: ver
wacht geen krokant kroketje
of een zalmslaatje. De Griek
kent ze niet eens en de tijd is
voor dit eiland nog niet aan
gebroken. dat Hollanders er
eethuisjes openen (zoals in
Spanje) waar nassi en boe
renkool op het menu prijken.
Specialiteiten van het eiland
zijn de gebraden vis met ci
troen. de gebakken aubergi
nes (melitzanes), de frikadel
len (kettedes) en de sterk ge
peperde schaslick (powlakia).
Wit paradijsje
oude stad Lindos op 55 kilo
meter van de hoofdstad. Het
is een wit paradijsje, dat
zich vredig koestert in de
6Chaduw van de berg, waar
op de restanten van de Akro
polis (zeker zo mooi als zijn
grote broer in Athene) en de
vestiging van de Johannieter-
ridders jaarlijks tienduizen
den hijgende pelgrims trek
ken. Men betaalt voor de
klim een kleine entreeprijs,
maar als u tegenover de sup
poost op luide toon het woord
,,AJAX" Iaat vallen, mag u
voor niks binnen. U krijgt
dan wel een licht gedraineer
de pakkerd op uw beide wan
gen.
Meesterlijk eiland
Vanaf de berg in Lindos
heeft men een betoverend
uitzicht op de kleine haven
en de kapel, die is gebouwd
ter herinnering aan de apos
tel Paulus, die hier in het jaar
51 na Christus aan land
kwam om één van zijn brie
ven te bezorgen.
Een duidelijke zaak dus:
Rhodos is een meesterlijk ei-
I land met ongehoorde moge
lijkheden. Dat weten de Grie
ken ondertussen ook helaas,
want elk jaar beleeft het ei
land de wonderbaarlijke toe
ristenvermenigvuldiging. In
1966 nog geen 145.000, vorig
jaar al bijna anderhalf mil
joen en dit jaar hebben do
statistici berekend, dat de
toeloop tegen de twee miljoen
zal tikken. Vrijwel alle Ne
derlandse touroperators heb
ben dan ook Rhodos op hun
programma. De prijzen voor
één-weekse en viertiendaagse
tripjes liggen aanzienlijk ho
ger dan voor het bulkvervoer
naar de Spaanses toeristenfui
ken. Maar eerlijk: men
krijgt op Rhodos ook meer
waar voor zijn geld dan in de
meeste Spaanse badplaatsen,
(kleine meevaller: Necker-
mann Vliegreizen geeft tot 30
april twintig gulden per per
soon korting voor elke ge
boekte Rhodos/Griekenland-
reis. Er zijn al 14-daagse rei
zen vanaf 439 gulden). Rho
dos beschikt momenteel over
18.000 hotelbedden en dat
moeten er in 1975 25.000 zijn.
Helaas, de goudkoorts heeft
ook de Grieken minder kies
keurig gemaakt en de door
snee-hotels. die ze momenteel
uit de rotsige bodem stampen
zijn dezelfde bloedeloze be
tonnen bunkers, die men over
al in Spanje en Joegoslavië
aantreft.
Men is voorts druk bezig met
de aanleg van een weg van
210 kilometer rondom het ei
land. De zuidpunt, die nu nog
onherbergzaam en verlaten is
(gaat dat zien, voordat het te
laat is) zal op die manier
voor het massa-toerisme wor-
den opengelegd. Er komen op
I die plaats een internationaal
golfcomplex en hotels met
een gezamenlijke beddenca
paciteit van 2000. Dit jaar zal
ook het oude vliegveld wor
den vervangen door een in
ternationale airport, waar
ook de jumbo-jets kunnen
landen. Kosten van dit ene
project 500 miljoen Drach
men. Het lijkt een hele rib
uit het Griekse kolonelslijf,
maar daar staat tegenover,
dat de 60.000 inwoners van
het eiland al zo'n 200 miljoen
dollar aan het toerisme ver
dienen. En kijk: voor zo'n
opwindende miljoenendans
wil de Griek zijn Sirtaki wel
even vergeten.
Niet goedkoop
Om misverstanden te voorko
men: Rhodos is beslst geen
goedkoopte-eiland. Als u ge
wend bent om elke dag
maag- en slokdarm te sme
ren met enkele dubbelgebeide
whisky's en gin-tonics, dan
zult u echt diep in de knip-
beurs moeten tasten. Drie tot
vier gulden voor een whisky
Is In een hotelbar in Rhodos
een doodnormale prijs. Een
biertje komt op ongeveer
1,20, eenouzo de natio
nale Griekse anijsdrank
vergt een investering van ne
gentig cent.
Goedkoop zijn wel de maal
tijden, die men bij voorkeur
bessproeit met een wijntje
van het eiland zelf. U heeft
al een redelijke literfles voor
één vijftig. In een eenvoudig
restaurant (en er zijn ec tien
tallen op het eiland. Probeer
vooral eens de kleine eethuis
jes rondom de Mandrakis-ha
ven en langs de stranden)
betaalt u voor een ommelette
twee gulden, voor een kipge
recht hetzelfde bedrag, een
zigeunerspits één-vijftig,
kalfsvlees drie vijftig. De sa
lade. die u apart dient te be
stellen, bestaat doorgaans uit
tomaten en komkommers, be
dekt met zacht riekende gei
tenkaas. Prijs 1 gulden.
Souvenirs
Wat de souvenirs betreft:
men kan op Rhodos na enig
zoeken nog verrassende
vondsten doen. De souvenirs
op Rhodos zijn de drachmen
meestal dubbel en dwars
waard en komen gelukkig
niet uit de rommelkisten van
Hong-Kong. Ook kleren, exo
tische gewaden, avondjurken,
waarmee moeder geheid
straks de blits maakt op het
zilveren huwelijksfeest van
Ben en Alie zijn er te koop
voor aantrekkelijke prijzen.
Uaieke combinatie
Het is de unieke combinatie
tussen stokoude cultuur en
modern vakantie-vertier die
Rhodos tot één der favoriete
vakantie-stekken van 1973
heeft gemaakt. Wie Rhodos
dit jaar bovenaan zijn ver
langlijstje zet, zal er waar
achtig geen spijt van hebben.
Er is nog
volop plaats
in Zweedse
herberg
Een van de razend interes
santo aanbiedingen in de bro
chure ..Vukantie in Zweden
1973" (Bureau Zweden, Vij
zelgracht 17 in Amsterdam
en elk ANVR-reissburcnu
heeft er een voor u klaar lig
gen) is de gezinsvukantie per
eigen auto langs de Zweedse
toeristenherbergen. Dit aan
bod omvat 15 overnachtingen
In herbergen mot gezinska
mers van 3-5 bedden, 15
maaltijden In de ICA-zelfbe-
dieningsrestaurants, 1 wegen
kaart van Zweden. 1 herber-
genboek en I retourpassage
met de Stena-Llnc vanaf Kiel
naar Gttteborg (In dat geval
is de prijs 287 gulden per
persoon) of met de Torline
vanaf Amsterdam naarGöte-
borg (prijs 390 gulden per
persoon, maar in dat geval
heeft u de boot wel vlak bij
huis). Voelt u voor deze aan
bieding die spotgoedkoop is
in vergelijking met het prijs
niveau in Zweden, don kan
elk ANVR-bureuu dan wel de
ANWB u er meer over ver
tellen.
,.De boer op"
in de zomer
Het onvervalste „kamperen
bij de boer" lijkt als nieuwe
vorm van recreatie een be
scheiden plaats te hebben
verworven In de toerlstcnMn-
tistiek. De Stichting Vrije Re
creatie (SVR) heeft in zijn
derde seizoen nu de beschik-
king over 400 adressen van
hoeren, die kampeerders op
hun erf toelaten. Uit enquetcs
is inmiddels gebleken, dat de
liefhebbers voor dit soort va
kanties geen enkele bedrei
ging vormen voor de be
staande kampeerbedrljven.
Zij zijn dc pure rustzoekers,
die weinig voelen voor het
massale vertier op de offi
cieel erkende kampeerbedrlj
ven. Wilt u dit jaar ook de
boer op, neem dan contact
op met de SVR, Broekscweg
77 in Meerkerk, telefoon
01837 - 516.