„Ik ben de eerste
milieurechercheur"
„De 2,5 miljoen huurders hebben
bijna niets te zeggen"
„we kunnen de
huren nauwelijks
'meer opbrengen"
R. H. KLEBERG:
INITIATIEFNEMERS NVH:
De heer R. H. Kleberg heeft vijf jaren als ana
list bij de Meld- en Regelkamer van Rijnmond
achter zich. De naam van milieurechercheur
hij werd uitgekozen uit vele sollicitanten zit
hem niet zo lekker. Het lijkt teveel op „politie
man spélen". Milieu-inspecteur, milieubeheer
der, lijkt hem beter.
„De raad en het College van B. en W. van
Reeuwijk zagen met grote zorg de verkaveling
van de boorden van de plassen en hadden wei
nig greep daarop. Er waren natuurlijk al ver-
scheidenen verordeningen, maar desondanks
„liep het niet lekker". De oplossing was één
man de taken te geven die er op milieugebied
rijn en gaan komen", aldus de heer Kleberg.
„Daarmee is het natuurlijk nog geen louter ad
ministrative baan waarin ik me alleen maar be
zighoud met grondverdeling. Dat ook natuurlijk.
Ik heb daar wel een stem In. Als er wat ver
kocht moet worden of nieuw gebouwd, dan
wordt op de milieu-inspectie bekeken of het in
het landschap staat. De adviesbureaus, zoals
van Stad en Landschap, blijven bestaan".
MAN IN 'T WATER
„Maar in feite ben ik de ,,man-in-'t-veld" of de
„man-in-'t-water" zo u wilt. Ik heb een motor
boot tot mijn beschikking zodat ik bijvoorbeeld
ook de eilandjes, waar ook nogal eens wat klan-
destien geklungeld wordt, kan bereiken. En met
klandestien geklungel bedoel ik dan het zetten
van schuttingen, steigers aanleggen, het huisje
groter maken, wat voor het landschap niet al
tijd een aanwinst is.
Daarnaast houd ik me bezig met waterveront
reiniging. Het water wordt bemonsterd door het
waterschap Rijnland, de uitslagen worden mij
toegestuurd en dan wordt bekeken of er bijvoor
beeld gezwommen mag worden of niet. De ern
stigste watervervuiling van de Reeuwijkse
plassen blijkt te worden veroorzaakt door de fe-
caliënlozing en de overbemesting van het wa
ter."
„Alle huizen en recreatiewoningen zullen zo
spoedig mogelijk gecontroleerd worden op een
deugdelijke werking van de septictanks. Wat de
overbemesting betreft, die wordt voornamelijk
bewerkstelligd door de wasmiddelenlozing en de
glerlozing van de boerderijen. Want het zijn niet
alleen de recreanten, de toeristen, die de ver
vuilers blijken. Veel van de oorspronkelijke be
woners, die van ouder op ouder hun huisvuil in
sloten of op eilandjes deponeerden, doen dat
nog. Hoewel ze op deze nieuwe functie, de mi
lieurechercheur, erg positief reageerden. Mis
schien gaan ze nu inzien dat dat gewoon niet
langer kan."
CONTACTMAN
„In zekere zin kan men mijn functie ook zien
als die van contactman tussen gemeente en be
volking. Men komt vaak bij mij, al Is het dan
met kleine dingen als: mag ik een steigertje
bouwen en zo. Ik kan natuurlijk niet buiten de
bestemmingsplannen omgaan maar dat is lo
gisch. Een steigertje zal het aanzien van het
landschap niet zo erg aantasten, maar het bou
wen van huizen langs de oevers van de plassen
wel. En maar al te veel mensen willen overi
gens heel begrijpelijk - tegen krankzinnig hoge
prijzen langs die plassen wonen. En daarin
moet ik ze teleurstellen".
Er zijn ook veel mensen, die langs de boorden
van de plassen een stukje grond hebben waar
ze graag op willen bouwen. Ook die moet ik nul
op het rekest geven. Daarmee wordt de privé-
eigendom niet aangetast. Zo mogen op hun el-
gen stukje recreëren. Van 's morgens zeven tot
zonsondergang mogen ze een tentje neerzetten.
Kijk, je moet nu eenmaal ergens een streep zet
ten. En dat kan voor het particulier gebruik
van de eigendom wel eens vervelend zijn, na
tuurlijk".
„Maar laten we eerlijk zijn. Dit was en is nog
op vele plekken een prachtig landschap. Door
een slordige verkaveling en maar-raak-bouwen
is de landschappelijke waarde van enkele plas
sen hard achteruit gegaan. Wat moet jc dan?"
Reeuwijks milieurechercheur is een beminnelijk
man, maar kom niet aan zijn landschap.
„Voorlopig ben ik aan het inventariseren en
oriënteren. Noem het maar verkennen van het
milieu. Ik heb echter nog geen procesverbaal
opgemaakt".
Dat kan natuurlijk altijd nog komen.
GERARD CRONé
R. H. Kleberg, Nederlands eerste milieurechercheur.
bond krijgt, vorm je wel een ze
kere macht en misschien kun je
die strukturele veranderingen
wel bereiken. We zitten nu 28
jaar na de oorlog en nog steeds
is er woningnood. Er is tot nu
toe weinig gebeurd om de bevol
king te aktiveren en misschien
doen wij er nog eens 28 jaar
over om werkelijk strukturele
veranderingen tot stand te bren
gen. Maar als ons dat lukt, dan
ben dk al tevreden: het is ge
woon een kwestie van de lange
adem."
VERBOND
Georg Hollinga valt op dit punt
bij en zegt: „Door de steeds
slechter wordende omstandighe
den van de huurder is men er al
veel meer van doordrongen dat
ze niet alles hoeven te pikken en
ze pikken het ook niet meer (er
zijn in Nederland al 150 bekende
huurdersverenigingen en zeer
zeker nog een groot aantal onbe
kende). Dit is het resultaat van
buitenparlementaire aktie, die,
zo blijkt in de praktijk, wel de
gelijk succes heeft. Daarbij
komt dat het niet alleen de jon
geren zijn die in verzet komen,
zoals wel vaak gedacht wordt,
tegenwoordig zijn het ook oude
ren, gepensioneerden, die aktie-
comité's opzetten."
„Heel vaak wordt gedacht",
zegt Chris Zandvoort, „dat men
sen in de krottenwijken, zij die
in de meest beroerde omstandig
heden wonen, in opstand komen.
Maar volgens mijn ervaring is
het net andersom. In de krotten
wijken zijn de huren meestal
niet hoog en nog wel op te bren
gen."
„In de steriele nieuwbouwwijken
zijn de huren echter vaak hoog.
Ze zijn bijna niet meer op te
brengen. Daar komen dan nog
de huurverhogingen bij en de
minister kan nu wel makkelijk
zeggen dat er eenzesde of eenze-
vende van het inkomen ver
woond mag worden. In de prak
tijk is dit percentage natuurlijk
veel hoger. Thuis zijn er dan
ook altijd problemen om de cen
ten, waardoor spanningen in het
huwelijk optreden.
VUIST MAKEN
„In de eerste plaats moeten we
zorgen zo groot mogelijk te wor
den. We moeten een vuist kun
nen maken tegenover de ver
huurders. De belangrijkste taak
die we hebben is erkenning af
dwingen. Ze moeten weten dat we
bestaan. Parlementariërs zuilen
moeten worden benaderd. We
willen ze liever niet in de orga
nisatie hebben, want waar we
voor op moeten passen is dat
het een club wordt die van boven
af bestuurd gaat worden. De
initiatieven zullen van onderen,
vanaf de basis moeten komen.
We zullen vrij moeten staan te
genover alle fracties en welke
politieke partij dan ook moet op
onze aktles kunnen ingaan."
Om nog eens aan te tonen hoe
fundamenteel fout het zit op het
huurfront komt Georg Hollinga
met het volgende voorbeeld:
„Weet u dat het Algemeen Bur
gerlijk Pensioenfonds een eigen
vermogen heeft van 28 miljard?
Als je ze dan opbelt en vraagt
hoe rit dat nu, dan zeggen ze:
ja, dat is wel zo, maar we moe
ten 26 miljard lenen aan de
overheid tegen drie procent. Dat
is toch te gek."
Een ander voorbeeld: „In de
nota Volkshuisvesting", zegt
Chris Zandvoort, „wordt de be
leggers een rendement gegaran
deerd van circa acht procent. In
de nota wordt alleen aandacht
gegeven aan de garanties voor
de investeerder. Niets over het
sociaal klimaat en niets over de
rechten van de huurder."
BERT TIGCHELAAR
PURMEREND/HILVER-
SUM „De meest harde
aktie die je zou kunnen
voeren 5s een algemene
huurdersstaking, maar dat
heeft natuurlijk enorme
economische consequenties.
Of zo'n staking ooit uitge
roepen zal kunnen worden,
hangt af van het feit of het
Nederlands Verbond van
Huurdersorganisaties vol
doende macht zal krijgen.
Voorlopig zijn we nog bezig
de organisatie op poten te
zetten". Aldus Chris Zand-
b voort. Sinds 3 Triaart heeft
;tui Nederland .zijn overkoepe
lende huurdersorganisatie
(het Nederlands Verbond
van Huurdersorganisaties.
Dat werd tijd ook, aldus
twee representanten van de
ijw organisatie. Chris Zand
voort uit Purmerend en
Georg Hollinga uit Hilver-
sum.
afle
elo Op het ogenblik zijn zo'n '45 or-
ganisaties aangesloten en verte
genwoordigt het Nederlands Ver
bond van Huurdersorganisaties
ongeveer 30.000 mensen. „Maar
het is pas een begin", veront
schuldigen Chris Zandvoort en
Georg Hollinga zich.
rö| Het 8aat hierom zeggen ze: „Er
wordt met de huurders gesold
op een verschrikkelijke manier.
Er zijn 2,5 miljoen huurders in
Nederland. In je eentje kun je
niets doen. Men liep over ons
heen. Waar het plaatselijk te dol
werd, kwam een aktiegroep of
een huurdersvereniging. Maar
alle groepen of comité's moeten
2|. nu opnieuw beginnen, allemaal
van voren af aan. Wij willen pu
een soort informatiebank ma
ken, waar huurdersverenigingen
terecht kunnen. Alle aanloop-
moeilijkheden zijn dan van de
baan. We kunnen op die manier
de aktievoerders met elkaar in
kbl kontakt brengen."
De behoefte aan goede informa-
tie is groot. - Op het ogenblik
staan er weer allerlei dingen te
gebeuren met de huren in Ne
derland. Per 1 april mogen de
meeste huren weer worden ver
hoogd en de ontevredenheid on
der de huurders groeit.
Ook het feit dat de huurbescher-
ming door een wrakke wet veel
al weggevallen is, maakt dat
kantonrechters overstelpt wor
den met aanvragen voor ontrui
ming en wettelijk moeten die
aanvragen meestal worden geho
noreerd. Mensen komen op
straat te staan en de gemeenten
moeten maar zien dat ze nieuw
onderdak krijgen.
DURE HUIZEN
„Over een jaar of tien zijn e*
alleen nog maar dure huizen in
Nederland door de liberalisatie.
De nivellering van de huren
wordt met kracht doorgezet",
zegt Chris Zandvoort. „Een
groot deel van de bevolking kan
de hoge huur niet meer opbren
gen en wordt zeg maar afhanke
lijk van een sociale instelling.
Dat is psychologisch helemaal
fout. Iedere Nederlander wil
toch met zijn twee handen een
boterham verdienen en wil zelf
rijn huur kunnen betalen. Hij
wil toch niet afhankelijk zijn."
Aan deze problematiek wil de
overkoepelende huurdersorgani
satie wat gaan doen. „We zullen
een macht moeten vormen. We
zullen zo groot moeten worden,
dat men niet meer met ons spot.
In alle beleidvoerende organen
zal het NVH vertegenwoordigd
moeten zijn als belangenbeharti
gers van de huurders in Neder
land. Op die manier kun je druk
uitoefenen en kun je er naar
streven dat wonen In Nederland
een sociaal recht wordt. Dan
kan je ook wat gaan doen aan
de verhouding tussen rechten en
plichten van huurder en ver
huurder, welke verhouding er nu
op neer komt dat de huurders
meer plichten dan rechten heb
ben".
Het Nederlands Verbond van
Huurdersorganisaties heeft on
langs een congres gehouden
waar een politiek eisenprogram
is behandeld: het parlement en
de regering dienen te erkennen
dat wonen een sociaal grond
recht is. Wonen moet buiten de
economische wet van vraag en
aanbod gehouden worden. Dit
sociale recht op huisvesting zal
leidraad moeten worden bij de
vaststelling van de volkshuisves-
tingspolitiek. Dit is de belang
rijkste politieke eis.
Andere taken die de bond ziet
zijn: het streven naar een stan
daard huurovereenkomst; het
aktiveren en doen oprichten van
huurdersorganisaties (de basis
van het verbond); het geven
van juridische adviezen en bij
stand en het socialiseren van
woningbouwverenigingen.
Chris Zandvoort: „Wij willen al
leen maar een overkoepelend or
gaan rijn voor de verschillende
huurdersveren'igingen en aktie-
comité's. Wij hebben geen poli
tieke kleur of richting. Geen en
kele groepering is tot nu toe in
staat gebleken strukturele ver
anderingen in de volkshuisves
ting te bewerkstelligen.
Met 2,5 milj. huurders, die je na
tuurlijk nooit alle in een ver-
De initiatiefnemers van het Nederlands Verbond
L linga (links) en Ch. Zandvoort.
huurdersverenigingen de heren G. Hol-
