Experimentele flats
In 4ltrecht
Help de natuur een handje
idag kou en dag
kostenmet
voorzetramen
HALUMI i
VALMO TEGELHANDEL B.V.
Complete collectie
Goede service
Alle bekende merken
Snelle levering
PIJNACKERSTRAAT 46, AMSTERDAM, TEL. 020-71 94 65
SNEL GELD NODIG?
VOOR IEDEREEN EN VOOR IEDER DOEL
23 X 56
30 X f 80
36 X f 92
96 X f 104
GEEN INFORMATIE BIJ WERKGEVER
f 240
f 256
f 208
f 270
FINANCIERINGSKANTOOR v. d. HEIDE B.V.
POSTBUS 18 SCHERPENZEEL (Gld.) TELEFOON 03497 - 1806 2557.
Opnieuw verschenen in 3e druk:
IN HEM GEBORGEN
Corrie ton Boom
GEVANGENE EN TOCH
Corrie ton Boom Prijs 6,90
Do realiteit van het persoonlijk geloof in de meest benarde f
en tragische levenssituaties zal opnieuw een inspiratie
voor velen zyn.
Tevens leverbuar:
DE WEG NAAR GOLGOTHA
Prys ƒ3.60
christelijke lcktuur en diverse v«
wante artikelen
Evangelische Lektuur Kruistocht
- telefoon 020 - 38 65 9
DE STICHTING
VOOR MAATSCHAPPELIJKE DIENSTVERLENING
DUINSTREEK TE KATWIJK
roept sollicitanten op voor de functie van
LEIDSTER GEZINSZORG
Voor deze functie komen in aanmerking dames met de oplei
ding: -Sociale Academie. H.S.A., U.O., M.S.A., M.B.O. en de akten
N.XII, N.XX en N.IX.
Het werkgebied van de Stichting omvat de gemeenten Katwijk.
Noordwijk, Rijnsburg en Valkenburg.
De stichting is interkerkelijk van opzet.
Uitvoerige sollicitaties gaarne binnen 14 dagen aan de directeur
van de stichting Dhr. J. P. van Eijsden, Rijnstraat 20 te Katwijk
aan den Rijn.
tuif «rel «lectuur- aanleg en
onderfioud aannemer
terreinverzorging-
groei Nocrziehj'ng
levering van:
vaste planten bloembakken
coniferen-lieesters en
siertegcls
titversum Hyacinten taan 17 tel 02150 41411
een OASE van RUST en STILTE
vindt u in een privé broeikas van de
fa. CHR. GRAAFLAND
RED CEDAR HOUT. in BOUWPAKKET of
compl. geplaatst
Vraagt catalogus aan (gratis)
bezoekt onze demonslratietuin (ook zaterdagf
Utrechtse weg 37-39 Vleuten Tel. (03407)1267
LOGISCH, DAT U MET DUBBELE RAMEN ZO'N 25-1.0* BESPAART OP VERVARHINGS-
K0STE'.GEWONE RAMEN ISOLEREN NIET, ZODAT DE KOU MET MEEL WAT KUBIEKE
p£R UUR w W0NjNG BINNENKOMT. EN DAT KOST HANDENVOL GELD. ELKE
NOE ELLENDE VAN NAITE EN BESLAGEN RUITEN.
DAG OPNIEUW. NOG AFGEZIEN
pasklare
oplossing
HALUMI VOORZETRAMEN, ELEGANT GEVAT IN ONVERWOESTBAAR, EN ELEKTRONISCH
GEMOFFELD ALUMINIUM, WORDEN PASKLAAR IN EEN WIP GEMONTEERD. BINNEN OF
BUITEN. DAN IS 'T AFGELOPEN MET DIE HOGE KOSTEN, DE TOCHT EN OOK ALLE
NATTE NARIGHEID. INTERESSANT OM MEER VAN TE WETEN. GELOOFT U OOK N IÉT?
voor 't gèld hoeft u 't
niette laten
VOORZETRAMEN ZIJN HEUS GEEN LUXE MEER. HALUMI MAAKT ZE: MOOI, PERFEKT
PASSEND EN... ZEER V00R0ELIG. BESLIST. HET IS DE MOEITE WAARD OM EVEN
DE BON IN TE ZENDEN. DAAR KUNT U ALLEEN MAAR WIJZER VAN WORDEN. OMDAT
HALUMI U MET PLEZIER ALLES VERTELT OVER VOORZETRAMEN. EN U NATUURLIJK
GRAAG LAAT ZIEN HOEVEEL GELO U ZICH ERHEE BESPAART. JAAR-IN JAAR-UIT.
VOORZETRAMEN
ZONWERING
KOMPLETE SERRE'S
KOMPLETE PATIO'S
DEURLUIFELS
WINDSCHERMEN
CAR-PORTS
OVERKAPPINGEN
KOZIJNEN-DEUREN
RAAMHORREN
DEURHORREN
WINKELPUIEN
EN NOEMT U
MAAR OP
jS= 0ON
I HALUMI. ANTW.NR 82, HARDERWIJK.
Huil) Goudriaan
'Hoe maak ik de etagebouw humaner?'
Deze vraag was eind jaren zestig het
uitgangspunt van architect W. A. H.
Wm. Janssen, directeur van de
Utrechtse Bouw- en Woningdienst, bij
het ontwerpen van 183 experimentele
flats in Overvecht-Noord. Janssen en
zijn medewerkers meenden dat in
tegenstelling tot de monotone, kazerne
achtige woonblokken in onze
slaapsteden, moest worden gezocht naar
woningen, die de bewoners als iets
eigens zouden ervaren, waarin zij zich
'thuis' zouden kunnen voelen. De in
1970 gereedgekomen experimentele flats
gebouwd en ontworpen door de
gemeente Utrecht moesten daarom
onder meer aan de volgende eisen
voldoen:
herkenbaar zijn door een
karakteristieke vorm;
kansen geven aan de zelfexpressie,
aan het zelf doen door
veranderbaarheüd en 'aanpasbaarheid'
van woning en woonomgeving;
het individu zoveel mogelijk kansen
bieden zichzelf te zijn, maar tevens
buurt of groep alk mogelijkheden
geven zich als gemeenschap te
ontplooien.
een etagewoning, die kan
concurreren met een eengezinshuis.
Bij dit alles kon worden gewerkt met
de ervaring, opgedaan met de
zogenaamde 'kleine woning' in een
project van 390 woningen in Overvecht.
In deze kleine woning waren
schuifwanden aangebracht, waardoor
van drie kamers één groot vertrek kon
worden gemaakt en andersom. Ook was
in deze woning een zogenaamde
'inpandige' in het midden van de
woonruimte geplaatste mechanisch
afgezogen keuken, gebouwd. Uit een
enquête bleek dat deze verworvenheden
voldeden aan het verlangen naar meer
keuzemogelijkheden.
Architect Janssen en zijn staf pasten
dit alles toe bij hel ontwerp van de
experimentele flats. Bovendien werden
inplaats van drie, telkens vier flats in
één woonlaag samengebracht rondom
een gemeenschappelijke ruimte: de hal.
Deze kan worden gebruikt voor allerlei
doeleinden: voor kinderfeestjes,
vergaderingen, het beoefenen van
tafeltennis en voor een kindercrèche.
De keuken een zogenaamde bar-
keuken, waarbij de vrouw met het
gezicht naar hot 'publiek' toestaat
kwam in het midden van de
woonruimte.
De voordelen: tijdens het bereiden van
de maaltijden, behoudt de vrouw het
contact met haar gezin in de eethoek
en de bewoners kunnen door de
centrale ligging van de keuken hun
eethoek plaatsen waar ze willen, zonder
de loopafstanden te vergroten.
De voordelen van de schuifwanden zijn
dat overdag een maximale woonruimte
en minimale slaapruimte kan worden
gekozen en 's nachts andersom. Ook
geeft het bij voorbeeld een kind de
kans zich geheel in zijn eigen
speelhoek of kamer terug te trekken.
Op een voorlichtingsbijeenkomst in
septefhber 1970, na de voltooiing van
de flats, waren maar liefst 700
gegadigden aanwezig. Ze namen deel
aan de enquête, die een rol speelde bij
het selecteren, het uitkiezen van de
bewoners door de gemeentelijke dienst,
die vervolgens do exploitatie van de
183 flats overdroeg aan de
Woningbouwvereniging Juliana en de
Woningbouwstichting Utrecht.
Inmiddels worden de fjats, die op
grond van de schuifwanden, de
gemeenschappelijke hal en de
ongebruikelijke rangschikking van de
woonlagen, van het ministerie van
volkshuisvesting het predikaat
'experimenteel' verwierven, al twee
jaar bewoond.
Karei Huygen, van beroep sociaal
psycholoog., die met vrouw en twee
kinderen een van anderhalf jaar en
een van drie maanden een van de
flats bewoont, oordeelt zeer positief. De
hal op zijn woonlaag is een geslaagd
project geworden: 'Met de andere drie
gezinnen samen hebben we
wandschilderingen in de hal
aangebracht: dat was zo inspirerend,
dat we nu verder gaan. We willen
bijvoorbeeld een betere verlichting
aanleggen'.
De vier gezinnen doen dus veel samen?
Karei Huygen: 'Ja maar niet zo, dat we
bij wijze van spreken steeds bij elkaar
koffie drinken. De hal heeft in de
eerste plaats de functie van
kinderspeelplaats. Ook komen kinderen
van andere verdiepingen hier op
bezoek. De volwassenen gebruiken de
hallen voor feesten en vergaderingen.
Bij ons is de hal ook een
ontmoetingspunt, omdat als een vrouw
er staat te strijken een andere vrouw
ook haar strijkplank haalt of omdat de
mannen er iets zagen of timmeren.
Verder zijn er hier zes gezinnen met
kleine kinderen, die bij toerbeurt
toezicht houden op hun kinderen in de
hal, zodat de ouders dan thuis iets
kunnen doen. Overigens wordt
natuurlijk verschillend op de hallen
gereageerd: er zijn er ook waar niets
gebeurd. Maar het feit dat die ruimte
er is, geeft grote mogelijkheden'.
Karei Huygen is ingenomen met de
indeling van de flat. 'Het is erg fijn,
dat je om de keuken heen woont. Je
kunt van twee kanten de keuken uit en
als de schuifdeuren open zijn krijg je
een enorme circulatieruimte: de
kinderen beschrijven ook een cirkel bij
hun spelletjes'.
Huygen ziet ook nadelen: 'De huur is
(van een driekamerflat) mèt
verwarming en servicekosten 290
gulden. Dat is te duur voor bij
voorbeeld ongeschoolden of
handarbeiders. Deze flats worden dan
ook hoofdzakelijk bewoond door
mensen uit het hoger beroepsonderwijs,
die toch al bevoordeeld zijn'.
John Huige, econoom van beroep, die
eveneens twee jaar met zijn vrouw een
driekamerflat in Overvecht-Noord
bewoont, sluit zich bij dezè kritiek aan.
'Door de hoge huren hebben wij een
vrij elitaire groep bewoners gekregen.'
Iluige is teleurgesteld dat in zijn
woonlaag de hal zo slecht functioneert.
'Het zou gezellig kunnen worden
aangekleed, maar het komt er gewoon
niet van, hoewel we het allemaal
willen'. 'Het overlegorgaan van het
woonblok hier werk', ook niet best: er
is te weinig interesse'. Huige vindt ook
dat de gemeente bij het selecteren van
de bewoners in 1970 gelijkdenkende
groepen te weinig kansen heeft gegeven
gezamenlijk woonlagen te betrekken.
Waardering heeft John Huige voor de
inspraak, die de gemeente gaf bij de
aanleg van plantsoenen en
kinderspeelplaatsen rondom de flats.
Omdat naar de denkbeelden van de
Heerenveense tekenleraar Leroy de
natuur en het 'onkruid' alle
kansen kreeg, verschenen er
opgewonden ingezonden stukken in
advertentiebladen. De bewoners van de
aangrenzende niet-experimentele flats
beklaagden zich over de woestheid van
de plantsoenen, rondom de 'apenrots'
zoals het terrein van het experiment
soms spottend wordt genoemd.
Kritiek, waardering, enthousiasme. Wie
ln Overvecht-Noord naar een oordeel
vraagt, stuit op een breed scala van
verschillende meningen. Wellicht zal
het sociologisch onderzoek, dat het
ministerie van volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening onder de
bewoners wil laten verrichten, meer
inzicht kunnen verschaffen.
De gemeenschappelijke hal in de woonlaag van hel gezin Huygen: 'We hebben gezamenlijk de wand beschilderd: kinderen van boven en beneden
komen bij ons op bezoek*.
