„DIT IS GEEN
SS-OPLEI DING"
Schieten om
te doden?
Raiffeisenbanken en Boerenleenbanken
noemen zich voortaan kortweg
de bank voor iedereen
POLITIE-OPLEIDING
TOT SCHERPSCHUTTER
SALS TERRORISTEN
MARTELAREN ZIJN VAN
sjUN POLITIEKE ZAAK,
□JN WIJ MARTELAREN
-^AN DE MAATSCHAPPIJ"
„DENK MAAR NEET DAT
HET HEER ALLEMAAL
RECHTSE JONGENS ZIJN,
KIJK MAAR NAAR
DIE LANGE HAREN"
CLOO „U bent geloof ik bang, dat het hier een
MHvopleiding is. Nou, dat is het niet en dat wordt het
n mcn zijn leven niet", zegt adjudant Lasche, hoofd
UH_ ^eiding van de COME, centrale opleiding mobiele
nheden, van de rijkspolitie, in Exloo, als voor
zoveelste maal aan hem en aan COME-comman-
'dgeKjit majoor W. A. de Kraker eri hoofd bureau
ibiele eenheden en bijstandverlening overste J.
houten gevraagd wordt wat er nu waar is van de
f'P'ensgrote beschuldiging, dat in Exloo de politie een
hiding krijgt om dodelijk te schieten.
judant Lasche: „Denk maar niet dat ze allemaal
it$n »hts zijn hier. Er lopen heel wat linkse jongens
las* ld. Kijk maar naar die lange haren".
embu
ch-sfreur en contra-terreur hebben Den Haag veront
rust. Kapingen, gijzelingen, steeds harder geweld, al
dan niet vergezeld van een politieke inspiratie, heb
ben ook in het rustige Nederland „hogerhand" aan
leiding gegeven om alvast maatregelen te treffen.
Minister-president Biesheuvel heeft aangekondigd
dat er twee eenheden lange-afstandschutters in op
richting zijn, gevormd uit vrijwilligers van de politie
en de krijgsmacht. Ook krijgt een aantal militaren
een speciale opleiding in gevechten op kortere af
stand. Tweehonderd rijkspolitiemannen hebben zich
ai opgegeven als vrijwilliger.
Hoewel het kabinet hier angstvallig over zwijgt, en
de leiding van de rijkspolitie opleiding te Exloo
zulks ook hevig en herhaaldelijk ontkent, gaan ver
halen rond dat er een hard elitegroepje wordt opge
richt dat desnoods met het laatste wapen een ge
richt dodelijk schot de orde moet handhaven.
Burgemeester Buiter van Groningen zegt welhaast
zeker te weten dat zo'n dodencommando tegen harde
criminaliteit in de maak is. Zijn hoofdcommissaris,
K. Heyink, is de haard geweest van de geruchten
over een hardere aanpak contra geweld en ter
reur. Tijdens een installatierede zei hij, dat de Ne
derlandse politie zich niet alleen tactisch en tech
nisch moet voorbereiden op extreem geweld, maar
ook dat de ethiek van de politieman herzien zal wor
den. De vorming van twee speciale terreurlb'rigades
komt de hoofdcommissaris goed uit, omdat de gewo
ne politieman nu niet meer geconfronteerd hoeft te
worden met het dilemma of hij iemand dood moet
schieten.
De Kamerleden Kosto en Wieringa voelden zich door
de uitlating van Heyink genoopt vragen aan de mi
nister te stellen, vragen bedoeld voor de piinisters
Van Agt (Justitie) en Geertsema (binnenlandse Za-
"V XI
Ri|kspohtieschutters in Exloo
getreden.
Deze gang van zaken heeft verontrusting gewekt.
Een scherpe aanval werd gedaan door het weekblad
Vrij Nederland, dat ten eerste de regeringsnervositeit
rond terreur aanviel en vervolgens verklaarde dat
op Exloo al scherpschutters een cursus krijgen om
op lange afstand, middels de Winchester-karabijn
7.62 voorzien van een zg. single point vizier, met
grote precisie een kogel te jagen door het hoofd van
een al of niet politieke terrorist.
In het vakantiecentrum De Hunzerberg te Exloo,
waar jonge rijkspolitiemannen onder de noemer van
C.O.M.E. een opleiding krijgen om rellen en volksop
standen te bezweren, zitten 80 jonge mannen aan de
koffie als ik binnenkom. Diezelfde jongelui zullen la
ter naar buiten gaan om een schietoefening te hou
den. Oefeningen met de gewraakte Winchester, maar
zonder het speciale vizier.
Adjudant Lasche, majoor De Kraker en overste
Schouten ontkennen hevig dat de opleiding in Exloo
gericht is op de dood. De zg. „geweldinstructie",
formeel genoemd IKR (instructie korps rijkspolitie)
artikel 6 tot en met 10, verbiedt uitdrukkelijk het do
den. De verslaggeving in Vrij Nederland ten spijt,
aldus het drietal, is er maar één single point vizier
in Exloo, en dit is meer een monster, een technische
curiositeit, dan wat ook. De single point blijkt een
soort verrekijker te zijn, die op het geweer vastgezet
wordt. In de kijker zit een groen vlekje, dat met bei
de ogen open op het doel gebracht moet worden.
Zelfs in zeer slecht licht is raak schieten mogelijk.
„Maar niemand werkt ermee. Het is trouwens een
heel moeilijke techniek" aldOs adjudant Lasche. ,,Er
is geen sprake van dat de mensen er mee uitgerust
worden".
Majoor De Kraker gaat de single point halen. Hij
komt terug met een lege doos en zegt verontschuldi
gend, dat het ding dan wel ergens anders zal zijn.
De opleiding te Exloo is nog altijd aldus het drie
tal hetzelfde als in voorgaande jaren. Hooguit
wordt de zaak geactualiseerd. Majoor de Kraker:
,We hebben onlangs lessen in de molotov-cocktail
gegeven. Dat was een nieuw, interessant thema.
Onze opleiding zou niet goed zijn, als we niet mee
evolueerden. We gingen met de molotov-cocktail wer
ken omdat er geruchten gingen, dat de politie op di
verse plaatsen hiermee bestookt zou worden". Adju
dant Lasche: „Ook hebben we de hele zaak in Deil
doorgenomen met de jongens. Al eerder hadden we
zoiets opgezet".
Overste Schouten noemt twee hoofdpunten: „Ten
eerste zijn wij maar uitvoerende macht en niet com
petent om er over te beslissen. Dat is een kwestie
van Den Haag. En ten tweede hoeft de politie-ethiek
niet veranderd te worden omdat het uitsluitend om
vrijwilligers gaat".
Het is een misvatting, dat de opleiding van het anti-
terreurkorps in Exloo plaatsvindt. Schouten „Hoe en
waar die opleiding moet geschieden, is een zaak van
een commissie die de ministers adviseert. Persoon
lijk verwacht ik over enige maanden een beslissing.
Ik herhaal dat van een politieman niet wordt ver
wacht dat hij een dodelijk schot afvuurt"
De drie heren voelden er geen van drieën iets voor,
zelf toe te treden tot het scherpschutterskorps, ge
steld dat ze aan de eisen voldeden. Op de vraag of
het niet enig verschil maakt of de betrokken terro
rist een echte misdadiger is of een politiek fanaticus
met een missie, antwoordt majoor De Kraker: „Het
zal mij een zorg zijn of het een bankrover betreft of
een lid van de Zwarte September-beweging".
Buiten: de vrieskou en de praktijk van de opleiding.
Jonge agenten krijgen instructie in schieten. Het be
treft hier beginnelingen van wie een deel praktisch
nooit eerder een geweer in de handen heeft gehad.
De instructie beperkt zich tijdens onze aanwezigheid
tot een technisch juiste behandeling van het wapen.
Adjudant Lasche inviteert me aan deze jonge agen
ten te vragen wat zij vinden van een anti-terreur-
korps. Een van de agenten, 28 jaar, heeft zich vrij
willig opgegeven. Zijn collega's voelen er niet veel
voor, en laten het schietwerk naar hun zeggen liever
over aan het leger.
De vrijwilliger heeft grondig nagedacht over zijn be
sluit. Hij zegt dat hij persoonlijk niet zal aarzelen in
bepaalde situaties om iemand een kogel door het
hoofd te jagen. Ook hij ziet geen verschil tussen een
Arabier en een lustmoordenaar. Zijn motivatie vindt
steun bij de andere agenten, die hun twijfels zien
weggesneden door de volgende redenering: „Stel dat
u met uw vrouw en kinderen in een vliegtuig zit dat
wordt gekaapt. Terroristen dreigen de boel op te
blazen. Wat verwacht u dan? Dat een agent met zijn
handen over elkaar blijft staan?".
Als ik aanvoer dat een politiek terrorist niet voor
zichzelf handelt, maar voor een grote zaak, en dat
hij zichzelf als martelaar heeft opgeworpen voor dat
doel, of althans zichzelf zo ziet, antwoordt de jonge
vrijwillig: „Als dat de martelaren van hun poli
tieke zaak zijn, zijn wij agenten de martelaren van
de maatschappij. Want wij kunnen ons niet verdedi
gen en iedereen kan tegen ons aanschoppen. Zijn filo
sofie wordt met eenstemmigheid begroet. Als ik ethi
sche contraargumenten aanroer, verwijzen de agen
ten me naar psychologen en sociologen, de orde en
veiligheid moeten gewaarborgd blijven, al kan het
iemand zijn leven kosten.
Adjudant Lasche uit zijn bezorgdheid over het
groeiende geweld terwijl we naar de auto lopen.
„Vooral op het platteland is er angst. De mensen
denken dat de rijkspolitieman het niet langer meer
afkan zoals vroeger. En zij kopen grote honden en
sloten. Dat had je vroeger niet".
JAN KOESEN
De leiding van de C.O.M.E.: v.l.n.r. adjudant las che, majoor De Kraker en overste Schouten.
[Sabobank
