Fellini bezorgd
over dood van
de circusclown
E.K. atletiek
op tv
en
radio
Verzet negersoldaten
tegen discriminatie
7 -\
SURINAAMS
CABARET NAAR
ONS LAND
TV-UITZENDING
VERJAARDAG
KARD. ALFRINK
Kunst en
Kunstenaars
TELEVISIE VANAVOND
TELEVISIE MORGEN
RADIO VANAVOND
RADIO MORGEN
Door Hilversum 3
veranderden
luistercijfers
LEIDSE COURANT DONDERDAG 8 MAART 1973
Wie de laatste twintig jaar de
films van de Italiaanse regis
seur Federico Fellini op de
voet heeft gevolgd moet tot de
ontdekking zijn gekomen dat
het jeugdsentiment een steeds
belangrijker rol is gaan spelen
in het werk van deze geniale
filmmaker. Kon men „8'/^" al
voor een groot deel autobiogra
fisch noemen, zijn jongste film
„Roma" is duidelijk een zeer
persoonlijke - en zeer fraaie -
visie op de Eeuwige stad, een
nog suggestiever beeld van het
hedendaagse Rome dan Felli
ni's uit 1960 daterende „La
dolce vita" reeds gaf.
Het circus en in het bijzonder
de circusclown hebben Fellini
eveneens van jongsafaan ge
boeid. Vandaar dat hij met
beide 'handen de gelegenheid
aangreep om voor de Italiaan
se televisie - in co-productie
met Frankrijk en Duitsland-'n
uur televisie-film te maken
over de circusclown. Later
heeft Fellini daar spijt van ge
had. Het kleurenmateriaal
werd zwart-wit uitgezonden.en
zoals Fellini achteraf zelf ver
klaarde: „televisie lijkt een
aanverwante kunst, maar ar
tisticiteit krijgt er geen kans.
Het is geen instrument om er
kunst mee te bedrijven. De
omgeving van de kijker speelt
een te grote rol. Het licht in
de kamer, het lawaai in de
omgeving".
Fellini heeft zich gerevan
cheerd door van deze t.v.-docu-
mentaire een 90 minuten du
rende kleurenfilm te maken,
maar deze versie kreeg in de
Nederlandse bioscopen ook al
geen kans. Vanavond kan,
dank zij de VPRO, de Neder
landse kijker dan toch nog
kennis nemen van dit werkstuk
van de Italiaanse meester en
speciaal de bezitters van een
kieurenontvanger mogen deze
gelegenheid niet onbenut voor
bij laten gaan. Jammer is dat
de uitzending op zo'n laat uur -
kwart voor tien - geschiedt.
Vele jongeren zullen dan al1
naar bed zijn en missen zo
doende een brok - gerecon
strueerde - circusgeschiedenis
met hartverwarmend enthou
siasme verteld. Wan uit ieder
beeld, ieder commentaar voelt
men Fellini's affiniteit tot die
goeie, ouwe circusclown die
ten dode is opgeschreven.
Evenals in „Fellini Roma" be
gint de regisseur met een ze
kere nostalgie te verhalen, nu
over zijn eerste kennismaking
met Ihet circus in zijn geboor
teplaats. De clowns met hun
vaak wrede grappen jagen 'de
kleine Fellini eerder angst
aan, dan dat zij hem laten
lachen. Hij vergelijkt ze met
de types, die hij uit zij nomge-
ving kent. Ongevaarlijke dorps
idioten, die door hun gedrag
toch iets griezeligs hebben.
Vervolgens stelt de regisseur
het team voor, waarmee hij
zijn reportage over de circus-
clown-nu wil maken en gaat de
nog bestaande circussen af om
Informatie te vergaren. In Pa
rijs heeft hij een ontmoeting
met de filmkomiek Pierre
Etaix en diens vrouw Annie
Fratellini, de laatste telg uit
de roemruchte clownsfamilie.
Dank zij de circuskenner bij
uitnemendheid, Tristan Remy,
verzamelt hij een aantal ver
grijsde zogenaamde „witte
clowns" om zich heen, die met
een zekere nostalgie over de
heldendaden van weleer hon
derduit praten.
In een aantal interviews tracht
Fellini het essentiële verschil
tussen de fraai geklede autori
taire „Witte clown" en de
domme, vaak dronken August-
fiiguur uit de doeken te doen,
om dan te eindigen met een
groot - iets te lang durend
clownsnummer rond de baar
van een overleden collega. Met
„De clowns" verplaatst Fellini
ons anderhalf uur in de wereld
waar de geur van zaagsel en
mest via het scherm bijna te
ruiken zijn. Zijn affectie voor
het uitstervend beroep van de
circusclown spreekt uit ieder
beeld, uit iedere intonatie van
het commentaar, ook al lijkt
dat door een bewust onhandige
presentatrice juist andersom
he tgeval te zijn. De kille Pa-
rijse t.v. studio waar een norsé
archiefdame, die hem met „me
neer Bellini" aanspreekt, een
piepklein fragment van een
oud clownsnummer voor de re
gisseur op een viewer draait,
de tocht langs de lege circus
paleizen in Parijs en de laat
dunkende opmerkingen over
het clownsvak van sommige
representanten van de huidige
artistengeneratie staan in
schrille tegenstelling tot de
vaak ontroerende beelden van
oude afgeleefde clowns, nog
mediterend over de vergane
glorie van het verleden.
Voor zijn reconstructie van
oude clownsnummers gebruik
te Fellini types, die hij tijdens
de audities voor zijn film „Sa-
tyricon" in gedachten had ge
houden. „Echte acteurs kun
nen dat niet", zegt Fellini.
„Hun gebaren zijn te kil". De
muziek bij de film „De
clowns" werd gecomponeerd
door Nino Rota, die daarin ook
De beroemde Fratellini's spelen
een rol in Fellini's film over
de uitstervende clown.
fragmenten uit de muzikale il
lustratie van „8y2" verwerkte,
terwijl men tijdens een bolhoe-
dennummer tussen de „witte
clown", en August in de piste
ook de melodie van Charles
Chaplin's zingende kelner-num
mer uit „Modern times" kan
herkennen.
Fellini's ode aan de circus
clown - ook al krijgt u hem
dan maar op een klein scherm
te zien - mag geen enkele ech
te film- of circusminnaar mis-
sen.
Ned. II 21.45 uur.
In het zevende Amerikaanse le
ger, dat al sedert het einde van
de tweede wereldoorlog is gele
gerd in Duitsland, is meer dan 10
pet. van de soldaten neger. Dit
heeft in de laatste tien jaar toene
mende spanningen veroorzaakt.
De negers stichten een eigen ver
eniging, di-e de verschillende vor
men van discriminatie bestrijdt
en die ook contact kreeg met de
Duitse studenten in Heidelberg,
waar voor de belangen van de ne
gers werd opgekomen. Ook blanke
Amerikaanse soldaten koz-en de
zijde van de negers. De rassen
haat is echter zo diep geworteld,
dat men ondanks vele inspannin
gen nog weinig is gevorderd bij
het opheffen van de discriminatie.
Onder de titel Zipcode wordt van
avond door de VPRO in een docu
mentaire op deze zaak ingegaan.
Ned. II 21.00 uur.
Navigator
oldaat die zelfs
(Van c
showredactie)
PARAMARIBO Volgende maand vertrekt een negen man sterke
cabaretgroep uit Suriname voor een toernee door Nederland. De
schrijfster Thea Doelwijt en acteur-regisseur Henk Tjon hebben de af
gelopen twee maanden met het gezelschap een nieuw programma in
gestudeerd een cabaret-musical met de titel „Land te koop".
De Ned. toernee is mogelijk gemaakt door Sticusa, die de reiskosten
voor haar rekening neemt en het Amsterdamse Mickery-Theatei-, dat
de groep opvangt en de voorstellingen in Amsterdam en in een aantal
andere plaatsen organiseert.
Land te koop is vóór alles Surinaams: uitbundig en ritmisch; het
bi-engt in liedjes en sketches Surinaamse toestanden en wantoestan
den op de planken.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De KRO is van plan ter gelegenheid van de 7de ver?
jaardag van kard. Alfrink op 5 juli a.s. een tv-uitzending tc wijden
aan 20 jaar kerkgeschiedenis in Nederland. De kardinaal zal hierin
een centrale plaats innemen.
Het initiatief hiertoe is afkomstig van een groep in de publiciteit
werkzame katholieken, die de behoefte onderkennen aan een moderne
vorm van voorlichting over de katholieke kerk in ons land.
Als voorlopige uitzenddatum is bepaald zondag 6 mei. Enige honderden
geïnteresseerden kunnen deze uitzending bijwonen.
NOS-voorzitter
vreest voor
verschraling
van Ned. tv
Van onze omroepcorrespondent
HILVERSUM „Als het zo door
gaat raken we volledig in het
slop". Bittere woorden van NOS-
voorzitter E. Schütenheim naar
aanleiding van de financiële posi
tie van de omroepen. „Het uitstel
van de verhoging van de kijkgel
den zal ongetwijfeld leiden tot
verschraling van de program
ma's. We hebben nu vijf miljoen
verloren door dit regeringsbeleid
op lange termijn. Als dit nog
lang zo doorgaat zijn de reserves
op. De enige mogelijkheid om dan
nog aan geld te komen zijn de
bouwreserves".
„Mocht de regering alsnog beslui
ten het kijkgeld tot 108 gulden te
verhogen dan zitten we nog mét
een tekort van vijf miljoen. Ik zie
dan ook personeelsontslag en ver
schraling van de programma's.
Verschraling betekent dat we
moeten overgaan op het uitzenden
van goedkope films ofwel afbreuk
doen aan de produkties van eigen
bodem. Naar mijn mening heeft
de Nederlandse televisie een cul
turele taak. Op het ogenblik wor
den 70 televisieprodukties van ei
gen bodem op 't scherm gebracht
tegen 30 buitenlandse. Als deze
verhouding anders wordt kan je
nog maar nauwelijks spreken van
Nederlandse televisie. We betalen
op 't ogenblik 40 miljoen per jaar
aan honoraria voor Nederlandse
kunstenaars. Vermindering bete
kent dat je direct deze mensen
raakt, kortom een culturele verar
ming in ons land" aldus de zeer
NOS-voorzitter Schüttenhelm ziet het tv-programma door de besluite- verontruste NOS-voorzitter E.
loosheid van Den Haag in gevaar gebracht. Schüttenhelm.
Alje Korfker is een studentenacti
vist, die van wanten weet. Overal
zijn er jonge mensen in training
om over de hele wereld uit te
zwermen. Zes jaar geleden begon
één man te werken onder de stu
denten van de TH. Inmiddels zijn
er daar vele tientallen. Eén zo'n
navigator is de student bouwkun
de Alje Korfker.
Ned. I 19.30 uur
De Heer-bundel
Een dezer dagen werd de éénmil
joenste bundel van Joh. de Heer
verkocht. Aangezien deze bundel
door vele binnen- en buiten-kerke-
lijken een warm hart wordt toege
dragen, organiseerde de E.O. een
geestelijk programma vanuit „De Deze jaarlijkse reis is noodzake-
Doelen" te Rotterdam. Aan dit lijk om nieuwe weidegronden voor ClOvwilS
programma werken mee Verenig- het vee te vinden. Een camera- Eer speciaal door Fellini voor de
de Veluwse Koren o.l.v. Marinus ploeg reisde zes weken met één tv vervaardigde film óver de ten
Brandsen; Fanfare Korps „Con- zo'n familie mee en heeft zijn er- dode gedoemde circusclown. Zie
cordia" uit Oldebroek o.l.v. Henk varingen op film vastgelegd. elder op deze pag.
van Loo; de Trekvolgels
Wessel Dekker; de familie Ma
joor; de Gofka's; Reinate Heems
kerk, alt Harry Sevenstern se
nior en junior, trompet; Jan van
Weelden, orgel; Willen Hendrik
Zwart, orgel. Regie: Dirk Jan
Bijker.
Ned. I 20.20 uur
Nader bekeken
In deze aflevering wordt aandacht
besteed aan de situatie op de Ne
derlandse universiteiten. Gesprek
ken hierover worden gevoerd met
o.a. minister Chr .van Veen, A.J.
Vermaat, lid AR-fraktie, prof. dr.
G. Quispel en leden van de
Utrechtse Studenten Federatie.
Ned. I 21.10 uur
U schrijft ons
Ned. I 22.00 uur.
De schapen
De migratie van de Bakthiaris-
tam is hoogstwaarschijnlijk de
meest indrukwekkende verhuizing
van mensen en dieren in de gehe
le wereld. Meer dan 300.000 men
en miljoenen dieren trekken
over zes bergruggen, die variëren
2600 meter tot 4600 meter.
Nea. II 21.45 uur
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM De NOS zal via radio en televisie uitvoerig aandacht
besteden aan de Europese indoor-atletiekkampioenschappen, die za
terdag 10 en zondag 11 maart in de Ahoyhal te Rotterdam worden ge
houden.
De televisie zendt zaterdag 10 maart van 17.30 tot 18.45 uur via Ned. I
een samenvatting uit van de die middag te houden wedstrijden. Op
zondag 11 maart kan men de atletiekkampioenschappen volgen van
14.15 tot 14.45 via Ned. I en van 17.05 tot 18.00 uur via Ned. II.
Ook in het buitenland bestaat veel belangstelling voor deze kampioen
schappen. In totaal achttien landen zullen de reportages van de NOS
geheel of gedeeltelijk overnemen.
Evenals de NOS-tv zal ook de radio een technisch centrum in de
Ahoyhal inrichten. De NOS-radio zendt rechtstreekse radioreportages
uit tussen 12.00 en 13.00 uur en tussen 16.00 en 18.00 uur, alsmede tus
sen 23.00 en 24.00 uur op zaterdag en in het NOS-programma „Langs
de lijn" tussen 14.02 en 18.00 uur op zondag, in alle gevallen steeds
via Hilversum III.
Boris Lovet-Lorsky, de Ameri
kaanse in Lithauen geboren
beeldhouwer, is op 78-jarige
leeftijd te New York overleden.
Hij kreeg bekendheid door zijn
portretten van de presidenten
Kennedy, Eisenhower en Roose
velt en andere prominente fi
guren. Zijn werk is in vele mu
seum-collecties opgenomen.
Engels-Delfts aardewerk zal van
NEDERLAND I
NOS
18.45
18.55 v
EO
19.05
19.30
20.00
20.21
EO-kinderkrant
Alje Korfker, navigator
Journaal
Eénmiljoenste Joh.
Heer-bundel
Nader bekeken
Alibi, tv-film
U schrijft ons
De schapen moeten leven.
documentaire
23.15 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18 55 Journaal
VPRO
19 05 Beertje Colargol, jeugd
19.20 Zwijgen is goud, ou^e films
19.45 Popeye
20.00 Journaal
20.21 Berichten uit de
samenleving
20.35 All in the family, tv-serie
21.00 Zipcode, documentarie
21.45 De clowns, film van Fellini
NOS
23.15 Den Haag vandaag
23.25 Journaal
België Nederlands
14 00 Schooltelevisie
17-00 Schooltelevisie
18.00 De Fabeltjeskrant
18.05 Calvin de de kolonel,
tekenfilm
18.30 Jonger dan je denkt
18.50 Krea-tv-tijd
19.10 Uit de dierenwereld,
Mexico
19.35 Zoeklicht
19.45 Journaal
20.10 Play Strindberg, toneel
21.50 Première, nieuwe films
22-30 Journaal
kleur
NEDERLAND I
NOS
10.45 Schooltelevisie
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Paarden, dyocumentarie
20.00 Journaal
20.21 De Mounties-show
21.10Edisons voor de vuist weg.
met Willem Duys
22.35 Ontdek je plekje
22.40 Journaal
21.55 De FBI, misdaadserie
NOS
22.50 Uit de kunst
23.05 Eigentijds, reportage
muziekshow
23.35 Journaal
BELGIË NEDERLANDS
NEDERLAND II
NOS
18-45 Ti-Ta-Tovenaar
18-55 Journaal
TROS
19.05 Calimero
19.10 Flipper, jeugd
19.30 Zorro, jeugd
20.00 Journaal
20.21 Zevensprong, quiz
14 00 Schooltelevisie
17-00 Schooltelevisie
18.0 De Fabeltjeskrant
18.05 lekenfilmtrein
18.15 Verkeersveiligheid
18.20 Technisch Engels
18.50 Ziet U er wat in?,
programma-overzicht
19.03 Luceat, godsdienstig
19.33 Zoeklicht
19.38 Weerbericht
19-45 Journaal
20-10 Oorlog en vrede, tv-serie
20.55 Panorama
21.40 Victor de Vasarely,
documentaire
22.30 Journaal
22.35 Festival van Vlaanderen
HILVERSUM I
i samenleving. NCRV: 19.00 Blj^de
uitzendingen c
(S) O: jongerenprogramma. 19.30
ludleke-culture-
le happening. 22.55 (S) Muze 3
make-up: Internationale kleinkunst
23.20 (S) Essay: een prograi
„-iraagde gewijde
ziek. 20.35 (S) De laars op de nek
seriehoorspel. 21.00 (S) Regio-
Rechtstreeks gevarieerd program
ma. 22.20 Avondoverdenking. 22.1"
Nieuws 22.40 (S) Hier en nu
Wereldpanorama. 23.00 Sociale
tie van de humor, lezing. 23.20 (S)
Promenade Orkest met zangsollsten
amusementsmuziek. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM
22.50
H-ILVERSUM 2
Nieuws. 18.41 (S) Leger des Heils-
muzlek (gr.), 18.54 Zojuist versche
len...: boekbespreking. AVRO: 19.00
9.30 Sentimental Journey. 20.00
nederlandstalige Top
Tien. 22.55 Mededellngei
Nieuws. 23.02 T...S...T...
Sport-Tljd sport c
00.12 Jazz-Slr.
HILVERSUM
kind?:
Waterstanden. AVRO: 9.40 (S) So
praan en plano: klassieke- en volks
liederen. 10.00 (S) Voor de kleuters.
10.10 (ged. S) Arbeidsvitaminen
(gr,). (11.00 Nieuws: 11.03-11.08 Ra-
rheldsvoorllchtlng: 12.30 Ültzc
voor de landbouw. 12.40 (S)
Moderne kamermuziek (gr.). 12.50
^■MHHHBÉHjMBpraatje.
woord. 7.07 (S) Badlnerleklassieke
muziek (gr.). 7.30 Nieuws. 7.41
Echo. 7.50 Badlnerle: klassieke mu
ziek (gr.). 8.24 Overweging. 8.30
Nieuws. 8.36 Gymnastiek voor de
huisvrouw. 8.45 Moeders Wil ls wet.
9.40 Schoolradio. 10.00 (S) Aubade;
klassieke muziek met om 10.30
Nieuws. 11.00 Voor de zieken. 11.54
Bericht Vastenaktle. 11.55 Medede
lingen. 12.00 (S) Van twaalt tot
tweegevarieerd programma met
om 12.22 Wij van het land; 12.26
Mededelingen t.b.v. land- en tuin
bouw; 12.30 Nieuws; 12.41-12.50 Echo
en 13.00-13.05 Raden maar... 14.00
Schoolradio. 14.30 (S) Interlokaal op
/rljdag: gevarieerd programma r
17.00 Zonder gr
r missie en zending,
opole Orkest. 17.31
i 15.30 Nieuw
rubriek c
Recht
Nieuws. VARA: 13.1
dag. NOS: 13,25 To
sche Informatie uit b
land. 13.50 Van Ta-ta tot totale t
rlsme: toerlstl-
HILVERSUM 3
In de
taal. 14.00 (S) Muziek uit de Midde
leeuwen en Renaissance. 14.35 Spie
gel van België: muziek en nieuws
van onze zuiderburen. 15.00 (S) Zoek
licht op Nederland: reportages en
commentaren uit alle delen van het
land en veel muziek. (16.00-16.02
Nieuws). VPRO: 17.00 VPRO-Vrlj-
8.00 Nieuws. 8.02 Tussen thee e
koffie. (9.00 Nieuws). 10.00 Nieuw
10.03 De muzikale fruitmand: ve:
zoekplaten van en voor zieken.
NCRV: 11.00 Nieuws. 11.03 Popcor
dag: Rechtstreeks programma
politieke analyses, reportages,
tergrond-Informatie
reaktles, met om
HILVERSUM 2
KRO: 7.00 Nieuw
itlonale tophits. NOS:
14.03 Felix Meurders Shot
.55 Mededelln- AVRO: 15.00 Nieuws. 15.03 Top
Twenty I: Amerikaanse hitparade.
16.00 Nieuws. 16.03 Top Twenty 2:
Engelse hitparade. 17.00 Nieuws.
17.03 Radiojournaal. 17.06 Postbus
2 Het levende 700: verzoekplatenprogramma.
23 maart tot en met 8 april ge- heid van het 25-jarig bestaan
toond worden in het Rijksmu- van het Engels-Nederlands Cul-
seum te Amsterdam. Het be- tureel Verdrag,
treft hier een selectie van Tinge-
azuur-ceramiek, het z.g. Engel- Hannie Bal en Ronnie Meerts
se Delfts. Deze expositie kwam krijgen een expositiebeurt in het
tot stand in samenwerking met gebouw van de Haagse Kunst-
de British Council ter gelegen- kring van 10 t/m 22 maart.
beluistering in oktober/november
van het vorig jaar. In december
1971 luisterden echter gemiddeld
430.000 mensen. De toename in de
beluistering 's avonds komt ge
heel voor rekening van Hilversum
3. De jongeren blijken 's avonds
het meest naar Hilversum 3 en de
andere lichte zenders tc luisteren,
de ouderen vooral naar het fa
miliale programma op Hilver
sum 1.
De overgrote meerderheid van de
mensen, die geen mogelijkheid
tot FMontvangst bezitten, heb
ben niet gemerkt, dat zij 's a-
vonds na 19.00 uur Hilversum 2
niet meer kunnen ontvangen,
het familiaal pro- gevoerd door het bureau Intomart Voor de luisteraars in de lèeftijds-
gropen van 12 tot 14 jaar en
van 20 tot 24 iaar blijkt Hilver
sum 3 de favoriete zender te
ziin. De jeugd van 15 tot 19
jaar geeft meer de voorkeur
aan de overige zenders (met na
me Veronica en Nordsee). Bo
ven de 35 jaar wordt het meest
naar Hilversum 1 geluisterd.
HILVERSUM Een gemiddeld see, 80.000 mensen,
aantal van 150.000 mensen van Dit blijkt uit de vierde luister-
12 jaar en ouder luisterde eind dichtheidsmeting die in opdracht
vorig jaar dagelijks tussen 19 en van de NOS eind vorig jaar is uit-
24
gramma op Hilversum 1. Het cul- te Hilversum,
turele programma op Hilversum 2 Na de in oktober vorig jaar inge-
(allen via FM) werd in die tijd voerde zendtijduitbreiding van
beluisterd door gemiddeld 50.000 Hilversum 3 en de zenderstilering
mensen. Naar Hilversum 3 luis- van Hilversum 1 en 2 na 19.00 uur
terden in die periode 's avonds luisterden in december tussen
17.000 mensen, naar Veronica 19.00 en 24.00 uur in totaal gemid-
70.000 mensen en naar de overige deld 520.000 mensen, een aantal,
zenders, waaronder radio Nord- dat vrijwel overeenkomt met de