Nachtmerrie
malafide
autohandel
PROTEÏNE BEREID
MET KNALGAS
VW LAAT O
KEUREN BIJ ANWB
AUTO-ONDERHOUD
STERK VERMINDERD
TRIUMPH DOLOMITE
BRITSE VOLBLOED
ZOMERBOLLEN
VOOR DE TUIN
LiiiUdi COURANT DINSDAG 6 MAART 1973
Onder redactie van: GUIDO HALLEEN
ANWB TECHNOKEURING:
Het komt natuurlijk niet dage
lijks voor dat automobilisten
schadevergoeding eisen van de
ANWB, omdat de technochef
bij de keuring van hun voer
tuig door de rem heeft getrapt.
Toch geeft de anecdote van J.
D. Plaisier, chef aller techno-
chefs een aardige indicatie van
de jammerlijke tafereeltjes die
zich op de technostations van
de ANWB in de afgelopen vijf
entwintig jaar hebben afge
speeld. Van mensen die van
hun laatste spaarcentjes een
auto hebben gekocht en dan na
een keuring tot de ontdekking
komen dat hun auto technisch
geen cent meer waard is.
Op de 19 technostations van de
ANWB zijn vorig jaar 84.000
technokeuringen van een klei
ne twee uur verricht. In 6000
gevallen werd nadat de tijdens
de keuring geconstateerde ge
breken waren verholpen een
hercontrole gedaan. Tweedui
zend automobilisten lieten naar
aanleiding van hun klachten
hardnekkige gebreken opspo
ren.
Hoewel de auto's op 180 punten
worden gecontroleerd met de
meest moderne apparatuur,
houdt een keuring volgens
Plaisier geen goedkeuring in.
Eerst zullen alle geconstateer
de gebreken gerepareerd moe
ten worden. Als dat is gebeurd
staat er een auto, die gezien
zijn bouwjaar in een goede
staat verkeert. Een keuring is
slechts een momentopname.
De ANWB telt 1,6 miljoen le
den. Als men die 84.000 techno
keuringen daar tegen projec
teert moet geconstateerd wor
den dat een groot aantal auto
bezitters nog niet voldoende
van het belang van zo'n keu
ring doordrongen is.
De technokeuring is voor velen
een middel om bij de garage
aan te tonen op welke punten
onderhoud nodig is. Plaisier:
,,Ook dat kan kostenbesparend
werken, want veel dealers ver
vangen bij de beurten onderde
len volgens het serviceboekje.
Het kan dan zijn dat het des
betreffende onderdeel nog ge
ruime tijd mee had gekund.
De ANWB heeft zich enige tijd
geleden in samenwerking met
Koning Klant" en Consumen
tenbond afgezet tegen de ma
lafide autohandel. Met succes
want door de aktie zijn veel
automobilisten wakker gewor
den. Het aantal aanvragen
voor een technokeuring is dui
delijk toegenomen.
In hoeverre heeft de ANWB
bevoegdheden om een auto die
niet in orde is van de weg te
houden? Plaisier: „Geen enke
le. We keuren geen auto's af of
goed. Alleen als het de spuiga
ten uitloopt kunnen we de be
zitter adviseren om er niet
meer mee op de weg te ko-
Een technokeuring kost 65,-.
Wilt u er een aankoopadvies
bij hebben dan kost dat niets
meer. Een waardebepaling
kost echter 15 meer.
Wat gebeurt er als bij de tech
nokeuring iets essentieels over
het hoofd is gezien en de auto
bezitter binnen korte tijd na de
keuring met de brokken komt
te zitten? „Als wij misge
kleund hebben en iets belang
rijks over het hoofd hebben ge
zien dan komt de ANWB over
tot geval bekeken", zegt Plai-
is afhankelijk van een aantal
de brug. De schadevergoeding
factoren en wordt van geval
Als een garagebedrijf in gebre
ke zou blijven met het geven
van garanties (bijvoorbeeld op
tweedehands auto's bij door de
ANWB geconstateerde fouten)
dan is er altijd nog de geschil
lencommissie van ANWB en
Bovag. De betrokken automo
bilist kan zich rechtstreeks tot
gens de garantiebepalingen
recht op heeft.
wenden als hij meent niet te
hebben gekregen waar hij vol-
een van beide organisaties
Het komende jaar zullen ten
minste 12.000 gebruikte wagens
welke door 150 van de 170
dealers, die Volkswagen in Ne
derland heeft, worden verkocht
vooraf een technokeuring van
de ANWB ondergaan. Het bij
de keuring behorende rapport
zal de aspirantkoper ter hand
v/orden gesteld. Een en ander
is het resultaat van een con
tract dat Pon's Automobielhan
del te Leusden en de ANWB
met elkaar hebben gesloten.
Pon is daarmee de eerste im
porteur die op zo grote schaal
gebruik maakt van de diensten
van de ANWB. De technokeu
ring houdt in, dat de auto aan
een nauwkeurig onderzoek
wordt onderworpen, uitgevoerd
door een onpartijdige deskun
dige, in dit geval een functio
naris van de ANWB.
De kosten van de keuring be
dragen 65 gulden. Het hangt
van de dealer af of de koper
de keuring al dan niet moet
betalen.
De technokeuring wordt niet
beperkt tot alleen maar Volks
wagens. Alle door VW-dealers
ingenomen wagens kunnen in
principe aan een dergelijke
keuring worden onderworpen.
Er zal wel naar worden ge
streefd, dat de kwaliteit van
de wagens welke met een
ANWB-technorapport worden
aangeboden, een zeker niveau
hebben. Qua prijs denkt men
aan een drempel welke ligt
tussen de 2500 en 3.000 gulden.
Op het keuringsrapport wordt
de prijs van de aangeboden
wagen niet vermeld. De
ANWB is hiertoe wel genegen,
op voorwaarde dat de gehele
handelsvoorraad welke ter
keuring wordt aangeboden,
van een prijs zal worden voor
zien. Zover willen de dealers
(nog) niet gaan.
De „BOVAG", de organisatie
waarin 95 procent van de 6.500
Nederlandse autobedrijven zijn
verenigd, heeft becijferd, dat
er sprake is van een sterke
vermindering van het auto-on
derhoud (schadereparaties niet
meegerekend). Was in 1950 vijf
procent van het vaderlandse
wagenpark niet in onderhoud,
in 1972 was dit dertig procent.
Als men in aanmerking neemt
dat de gemiddelde onderhouds-
duur per auto per jaar is ge
daald van 55 uur in 1950 tot
12,5 uur in 1972, dan is daar
mee volgens de „Bovag" ko
men vast te staan dat in de ja
ren 1965 tot en met 1972 het to
tale onderhoudsaanbod is ge
daald met ongeveer negen pro
cent.
Oorzaken voor het verminder
de aanbod zijn volgens de „Bo
vag": de kwalitatieve verbete
ring van auto en smeermidde
len, verbeterde constructie- en
fabricagemethoden, verbeterde
onderhouds- en reparatietech
nieken, toeneming van „doe-
het-zelf" onderhoud en tenslot
te overheidsmaatregelen, zoals
verbetering van wegen, fiscale
druk, die de fabrikanten prik
kelt een betaalbaar blijvend
produkt te leveren en tenslotte
veiligheidseisen.
Ook het kostenaspect voor de
particuliere autobezitter is na
gegaan, waarbij is uitgegaan
van een auto, die in 1972
9.000 kostte en waarmee
jaarlijks 17.000 km wordt gere
den. Waren in 1972 de totale
kosten 33,3 cent per kilometer,
in 1973 zal dit 34,25 cent wor
den. Verder is becijferd, dat
thans van de totale rijkosten
31,5 procent naar de schatkist
gaat. Ook is gebleken, dat re
paratie- en onderhoudskosten
11,4 procent van de totale rij
kosten uitmaken. Wanneer
schadereparaties buiten be
schouwing worden gelaten, is
dit laatste percentage nog geen
tien procent per jaar.
Autoradio in bijna de
helft van alle auto's
Een Britse Alfa. Zo zou
men zeer in het kort het
jongste produkt van Bri
tish Leyland kunnen ka
rakteriseren. Met die nieu
weling wordt de Triumph
Dolomite bedoeld, een ver
fijnd afgewerkte auto uit
gerust met een krachtige
1854 cc 92 DIN-pk vierci-
lindermotor met bovenlig
gende nokkenas. De
krachtbron is dezelfde
welke Triumph een reeks
van jaren aan Saab voor
het model 99 leverde, tot
dat de Zweedse fabriek er
toe overging zelf motoren
te bouwen voor haar per
sonenwagens. Voor de car
rosserie stond de 1E00 To
ledo model. De Dolomite
is alleen wat langer, heeft
verder vier koplampen,
kortom ziet er sjieker uit.
Rijdèn met de Dolomite is zeer
plezierig. De wagen beschikt
over voldoende vermogen om
er op de autosnelwegen flink
vaart achter te zetten. De weg-
ligging laat tot een bepaalde
grens niets te wensen over. De
kritische grens ligt zo rond de
135/140 km per uur.
Dan heeft men nog een speling
van zo'n 10 km, maar het is
vooral bij enige zijwind niet
aan tfl4>fevalen alles uit de wa
gen te halen. De stabiliteit laat
dan nattifelijk nogal wat te
wensen over en het contact
met de weg is met gas op de
plank aan de vage kant.
Verstandig is endge reserve on
der het gaspedaal te houden,
het komt het rijcomfort en
daarmee ook de veiligheid ten
goede.
De wegligging werd naar onze
mening ook nadelig beïnvloed
door de gemonteerde Miche-
lin-ZX-radiaalbanden en de
schokdempers. Strakkere dem
pers zouden op dit model geen
overbodige luxe zijn, een feit
dat de importeur inmiddels
ook al bekend is. Men kan er
dan ook van verzekerd zijn dat
er wat aan wordt gedaan.
De motor is bepaald niet voor
een kleintje vervaard. Accele
ratie en topsnelheid geven dan
ook geen reden tot klagen. Het
feit, dat Saab de krachtbron
gebruikt heeft voor de 99-mo-
dellen wijst op een grote be
trouwbaarheid en lange levens
duur. Het Dolomite-onderstel
heeft zowel voor als achter
schroefveren met verder een
starre achteras. Opmerkelijk
is de kleine draaicirkel, amper
10 meter. Geen op- of aanmer
kingen ook over de remmen.
Voor schijf- en achter trom-
melremmen. De bekrachtiging
doseert de remkracht zeer
goed.
Het interieur van de Dolomite
ziet er zeer verzorgd uit. Geen
overdadige opsmuk, gewoon
een zeer zakelijk maar niette
min prettig interieur. Een gebo
gen instrumentenpaneel voor
de bestuurder bevat op makke
lijk afleesbare plaatsen: snel
heidsmeter met dagteller, elek
tronische toerenteller, tempe
ratuur-, ampère- en benzine
meter; verder controlelampjes.
Tussen de twee uitstekende
stoelen op de hoge tunnel een
kort pookje. Het schakelen van
de Dolomite behoeft geen en
kel probleem op te leveren. Dat
de Britse industrie zo langza
merhand al wat tegemoet
komt aan de continentale eisen
bewijst het verstelbare stuur.
Het stuurwiel is zowel in hoog
te als in de lengte verstelbaar.
Het bereik van de derde ver
snelling is opmerkelijk groot:
van ca. 30 km tot circa 130
km per uur.
Daarmee is de derde uiterma
te geschikt om snel langs een
voorliggende wagen te schie
ten.
Uiteraard zijn de stoelen ver
stelbaar. De zitting prettig, ach
terin is voldoende ruimte voor
twee forse en drie niet al te
grote volwassenen. De ruim
bemeten vier deuren verge
makkelijken het in- en uitstap
pen.
Hier en daar kan er nog wat
worden verbeterd, met name
op het punt van de schokdem
pers, maar de Dolomite bezit
toch zoveel kwaliteiten dat
men er goed aan doet deze wa
gen eens nader te bekijken als
men een auto wil hebben
waarvan er geen 13 in een do
zijn gaan. Wij zeggen dit met
zoveel stelligheid, omdat de
prijs 12.990 gulden niet te
hoog is.
Bijna 46 pet. van alle Nederlandse personenauto's Is tegenwoor
dig voorzien van een autoradio. Ons land ligt daarmee hoger dan
de omringende landen als West-Dultsland (44 pet), Frankrijk (35
pet), Zweden (33 pet), België (28 pet) en Italië (23 pet).
Dit is niet het Rijswijkseplein in Den Haag tijdens het spitsuur en
ook niet Rijksweg Utrecht—Den Haag, maar een voorgeborchte
voor spl.nternieuwe auto's op het eiland Annacis bij Vancouver
in Canada. Het gaat hier om honderden nieuwe Japanse auto's,
die in afwachting van hun levering aan de dealers in Canada
netjes en massaal in het gelid staan. Sombere voorspellers me
nen in hun toekomstdromen, dat onze openbare wegen er zo zullen
gaan uitzien.
is de eerste Importeur die bij
de ANWB aanklopte met de
vraag of men bereid was de
voorraad gebruikte automobie
len van de gezamenlijke VW-
dealers te keuren. De bond wil
een dergelijke samenwerking
ook aangaan met andere im
porteurs.
In de VW-organisatie werden
vorig jaar zo'n 40.000 gebruikte
wagens verkocht tegen bijna
28.000 nieuwe. Het aantal men
sen dat een gebruikte auto als
eerste wagen koopt, is vijf
maal groter dan het aantal dat
een nieuwe wagen als eerste
auto koopt.
Het mag veel mensen wat voorbarig In de oren klinken, maar het Is tijd om
de eerste voorbereidingen te treffen om zomerbloeiende knollen en bollen Iq
de tuin te krijgen. Er kan worden gezaaid onder dubbel glas, ofwel kunnen
de ondergrondse delen in bakjes worden gelegd om er de komende weken
stekken van te nemen. Maar dit werk is niet zozeer voor de amateur-tuin-
liefhebbers weggelegd, die veelal rechtstreeks zullen werken met knollen en
bollen.
Voor de gewone amateurs is het zaak te weten dat zij zich niet hoeven te
beperken tot gewone dahlia's, gladiolen, knolbegonia's en irissen, maar
het assortiment veel ruimer is. Over het algemeen vragen deze zoi
bloeiers een zonnige standplaats, een vruchtbare maar geen zware grond
en zeker geen nattigheid aan de wortels. Irissen en daglelies houden zelfs
van een uitgesproken zandige grond. Arondskelken vragen lichte schaduw,
terwijl ook daglelies deze standplaats kunnen verdragen, zodat ze uitstekend
staan op plaatsen waar ook varens goed gedijen.
Vrij bekend zijn als bolgewasjes als freezia's, montbretia's, ranonkels, lelies
en canna's (bloemriet), maar ook van deze soorten zijn er allerlei moderne
variëteiten die een tuin een heel nieuw aanzien kunnen geven. Zo behoren
de majestueuze canna's thuis in zeer grote perken in ruime tuinen, voorna
melijk vanwege hun hoogte die soms tot anderhalve meter kan oplopen. De
bollen van de canna's moeten worden opgezet in vochtige turf, gemengd
met humusrijke grond, waarna na enkele weken de bollen kunnen worden
gescheurd met een scherp mes. Voor kleinere tuinen zijn er dwergcanna's
die niet hoger reiken dan 50 centimeter en die zelfs in kamers een exotisch
hoekje kunnen vormen.
Anemonen, tijgerbloemen en ixia's behoren tot de bekende nederiger soorten
maar daarnaast kan men zijn keus maken uit soorten
met vreemde namen: arisema, stergladiool (acidanthera), eucomis, eucharis
Candida, hymenocallis ofwel ismene, Kaapse iris ofwel moraea, de gevoelige
tuberoos en zephyrantes. Ze kunnen dit voorjaar nog geplant worden om ir
zomer te bloeien. Aansluitend daarop is de keus uit herfsttijloos en de prach
tige grootbloemige herfstkrokus, ofwel de echte lelie van het veld waarvan
de bijbel spreekt. Die bol kan ook binnenskamers in bloei komen, op een
schaal of in een pot. De kleur van de bloem is goudgeel. Buiten bloeit het
plantje in september-oktober.
Het alpenviooltje is een prachtig bolgewasje voor de rotstuin, waar het In
tegenstelling tot zijn broertje, cyclamen europeum ook in het najaar
bloeit wanneer andere bloemen praktisch zijn uitgebloeid. Na de bloei ver
schijnen pas de bladeren, zodat de bloeiwijze destemeer opvalt. Ranonkels
zijn er in allerlei kleur en vorm, ze kunnen in het voorjaar worden geplant
zodat ze In juni gaan bloeien.
Tot de grotere soorten bolgewassen horen dahlia's, gladiolen en lelies. Dah
lia's kunnen rustig gestekt worden, als zij op een lichte plaats hebben kun
nen uitschieten. De stekken kunnen genomen worden met hiel: een stukje
van de moederbol op de plaats waar de scheut is ontstaan. Gewone stekken
zij ook goed, maar ze zijn aanmerkelijk gevoeliger en vragen om meer be
scherming. Een wortelhormonenbehandeling kan het succes hierbij verho
gen.
Gladiolen brengen het risico van een wat rommelige tuin met zich mee, en
het verdient dus aanbeveling ze in een apart zonnig hoekje te planten, op
flinke onderlinge afstand van elkaar (15 tot 20 centimeter). Steunen met
bamboestokken of door middel van draden is noodzakelijk om het krom
groeien te voorkomen. Zijn ze eenmaal ongeveer 15 centimeter hoog, dan
verdient het ook aanbeveling de grond te bedekken met stro, om verdam
ping tegen te gaan, om onkruid te weren en de bloei te bevorderen. Evenals
sommige andere bloeiende bollen heeft de gladiool immers behoefte aan
veel water.
Daglelies staant doorgaans wat in het vergeethoekje. Ze zijn vaak maar net
goed om de ongunstige plekken in de tuin wat op te vrolijken. Maar met
hun veelkleurige variëteiten, die zelfs de hele zomer door kunnen bloeien,
zijn ze een betere plaats onder de zon of in de schaduw waard. Elke bloem
bloeit slechts een dag, maar er zijn telkens andere aan de beurt. Aanbevo
len kan worden hemerocallis middendorgii (30 tot 50 cm hoog), die eerst in
mei/juni en vervolgens weer in het najaar bloeit. Andere bloeien later en
zijn vaak minder aangenaam van geur.
Het aardige van de wetenschap
Aan het Instituut voor microbiologie van de univer
siteit van Gtittingen hebben professor Schlegel en dr.
Lafferty een nieuwe methode ontwikkeld om uit bak-
teriën hoogwaardige lewlt (proteïne) te produceren.
De bedoeling is de industriële vervaardiging van ei
wit in grote hoeveelheden mogelijk te maken.
Basis van het procédé zijn knalgasbakteriën (knal
gas: mengsel van zuurstof en waterstof). Deze mi
cro-organismen oxyderen waterstofgas en fixeren,
net als groene planten, kooldioxyde. Daarnaast heb
ben zij alleen zuurstof en voedingszouten nodig. Bij
het gebruik van het gas krijgen de bakteriën de
noodzakelijke energie voor de groei; het gebonden
kooldioxyde wordt omgezet in celmassa.
De tot dusverre bereikte resultaten zijn indrukwek
kend: de door het knalgas geproduceerde proteïne
ligt, ook in voedingswaarde, heel dicht bij het hoog
waardige eiwit van melk: caseïne. Problemen zijn
er nog wel met het gehalte aan nucleinezuur, dat be
paald wordt door de snelle groei van de bakteriën.
Men probeert dit te brengen op een niveau van 15
tot 20 pet, een niveau dat het menselijk organisme
niet belast.
BANDENRIF
De Japanse Goodyearmaatschappij heeft ruim een
jaar geleden drie kilometer uit de kust bij het vis
sersdorpje Wadamatsji een kunstmatig rif van auto
banden aangelegd. Tot een diepte van 43 meter wer
den 2300 aan elkaar bevestigde autobanden" op de
zeebodem neergelaten. In het afgelopen visseizoen is
gebleken dat de banden een beschermend onderko
men bieden aan de vissen om zich voort te planten.
Bovendien raken de banden al snel begroeid met al
lerlei organismen, die de vissen tot voedsel dienen.
Geen wonder dat juist in de omgeving van het au
tobandenrif goede vangsten werden gedaan, in het
bijzonder van zeebrasem. Het mes snijdt aan twee
kanten: men komt van oude autobanden af en men
verbetert de visgronden.
DOG
De wereld heeft er ee nieuw honderas bij: de
Argentijnse dog. Jarenlange kweek- en selectieproe-
ven door de gebroeders Martinez hebben geleid tot
een stabiel ras, dat uitstekend voldoet aan de eisen
voor jacht of groot wild (poema's en zwijnen). Men
is uitgegaan van de nakomelingen van een Spaanse
hond. Bij de vroeger in Spanje zo populaire honden
gevechten onderscheidde zich de grote witte hond uit
de provincie Cordoba. Toen dit soort naar Argentinië
werd overgebracht hadden er spoedig vermengingen
plaats met de daar levende honden. De nakomelin
gen van deze kruisingen vielen op door hun sterke
vechtdrift; ze missen evenwel een fijne reukzin.
Zodoende zijn onderzoekers ertoe overgegaan verde
re kruisingen met honden van andere rassen uit te
voeren, zoals met de Duitse en Deense doggen en de
Duitse boxers. Na een halve eeuw telen en kruisen
kreeg men een standvastig ras met de gewenste ei
genschappen: de Argentijnse dog of dogo Argentine.
Behalve voor bepaalde soorten van de jacht is het
dier ook heel gesch'kt als blindengeleidehond en poli
tiehond. De Argentijnse dog is een kortharige witte
hond met een schouderhoogte van 65 cm. Hij is aan
hankelijk waakzaam en bereid zichzelf en de zijnen
te verdedigen. Bovendien is hij een geduldige speel
kameraad voor kinderen.