Veel pendelaars door
eigen schuld de dupe
Net rond ronselimperium
sluit langzaam maar zeker
MIL]OENENZ WEN DE L ROEPT VRAGEN OP
Hoge lonen lokken,
maar meestal
zit er iets fout
Consumentenbond
niet verrast door
uitkomst
Belgische collega's
iy 73
PAGINA
DEN HAAG Klachten die
zijn binnengekomen bij
het ministerie van Sociale
Zaken over op het terrein
van de sociale verzekering
bedreven zwendelpraktij-
ken door malafide koppel
bazen (ronselaars) hebben
ertoe geleid, dat de Sociale
Verzekeringsraad een on
derzoek heeft ingesteld
naar deze bedenkelijke
gang van zaken. De uitslag
van dit onderzoek, dezer
dagen bekend geworden, is
op zijn zachtst
hoogst verontrustend. Het
gaat hier om een miljoe-
nenzwendel.
Het onderzoek heeft zich toe
gespitst op een Nijmeegse
ronselaarsorganisatie, die
met allerlei listige kunst
grepen (waaronder valse
stukken) op grote schaal
met sociale verzekerings
premies heeft geknoeid.
Daardoor zijn een groot
aantal werknemers, die ten
onrechte menen verzekerd
te zijn, benadeeld doordat
zij bij ziekte, ongeval,
werkloosheid of anderszins
geen aanspraak kunnen
maken op enigerlei uitke
ring.
De justitie is ingeschakeld.
De Sociale Verzekerings
raad gaat maatregelen ne
men. Bezien zal onder
meer worden hoe een frau
dezaak als deze in de toe
komst kan worden voorko
men.
Deze hele gang van zaken
roept wel enige vragen op.
Malafide koppelbazen ope
reren al jaren op de Ne
derlandse arbeidsmarkt
voor het ronselen tegen
hoge lonen van arbeids
krachten voor werk in
Duitsland. Hun praktijken
waren bekend. In de Twee
de Kamer zijn daarover
'herhaaldelijk vragen ge
steld, maar de zaak werd
dan afgedaan met de dood
doener dat het zo'n vaart
niet liep. Als er van meet
af aan hard tegen deze cor
ruptie was opgetreden, had
men deze kwalijke praktij
De
ken mogelijk tijdig de kop
kunnen indrukken.
justitie aarzelt nog
steeds. Verzucht een advo
caat van enkele gedupeer
de pendelaars: ,,Er zijn in
de Nijmeegse affaire be
wijzen te over, waaruit
blijkt dat er valsheid in ge
schrifte is gepleegd ,en
waarvoor je iemand in
voorlopige hechtenis kunt
nemen. De politie, die over
deze bewijzen moet be
schikken, laat de heren nog
steeds op vrije voeten. Dat
is onbegrijpelijk".
Moet men eigenlijk zoveel
medelijden hebben met de
gedupeerde pendelaars?
Zoals gezegd, de praktij
ken van malafide koppel
bazen zijn al jaren be
kend. Men weet hoe het
mogelijk is dat zij zulke
hoge lonen in het vooruit
zicht stellen. Gaat men des
ondanks toch met deze
mensen in zee, verblind
door het geld, dan neemt
men een onverantwoord ri
sico. Een verantwoording
die, als bij ziekte, ongeval
of anderszins de uitkering
uitblijft (omdat er nooit
premie is betaald), maar
weer wordt afgewenteld op
de gemeenschap. Via de
bijstandswet.
Op deze pagina treft de lezer
meer informatie over de
ronselpraktijken: de visie
van een vakbondsbestuur
der, die al jaren met de
gevolgen ervan wordt ge
confronteerd en een ver
haal over het Nijmeegs
ronselimperium.
NKV-bestuurder Jo Rijpert, speciaal belast met het opknappen van de problemen van de pendelaars naar Duitsland
(Van een i
verslaggevers)
ZUTPHEN In de regionale
kranten zie je met de re
gelmaat van de klok adver
tenties waarin werknemers
gevraagd worden voor be
drijven in Duitsland, maar
de figuur achter deze ad
vertenties blijft steeds on
bekend. Meestal staat er
alleen een telefoonnummer
als referentieadres. Hoedt
u voor dit soort adverten
ties", waarschuwt Jo Rij
pert, hoofdbestuurder van
de Bouwbond van het NKV
te Zutphen, de man die
speciaal belast is met het
opknappen van de proble-
men van de pendelaars
naar Duitsland.
De zwendelpraktijken van de kop-
I pelbazen, die zich vaak ver
schuilen achter deze telefoon-
nummers in de kleine adverten
ties, duren onverminderd voort.
Er is zelfs een uitbreiding te
j constateren en een goedgelovig
mens, tuk op een fors weekloon,
houdt het niet voor mogelijk
wat er zoal aan oplichtersprak-
tijken plaats vindt.
Alk heb de indruk", zegt Jo Rij
pert, „dat er veel meer zwen-
delpraktijken voorkomen dan er
bekend worden en dat is eigen-
1 lijk wel logisch. Zolang het goed
gaat is er niks aan de hand,
maar o wee als het fout gaat.
dan zit de pendelaar behoorlijk
in het schip. En ik krijg uiter-
aard alleen te maken met de
gevallen waar het fout gegaan
J8"
'He bekendste truc is het niet be
talen van de premie voor socia-
leverzekeringen. De koppelba-
zen werven via advertenties
mensen aan, wie dan vaak zeer
hoge lonen worden voorgespie
geld. Jo Rijpert legt uit hoe dat
in zijn werk gaat. „Ik ken een
geval waar een vent DM 175
loon kreeg, en nog eens 175 als
Auslosung (vergoedingen voor
reizen etc.). Deze dikke lonen
trekken de mensen. Maar wat
gebeurt er dan? De baas betaalt
de eerste maand braaf de pre
mie voor de sociale verzeke
ring, maar na een maand voert
hij de man weer af." De werk
nemer is dan niet verzekerd,
'e koppelbaas steekt dan wel de
premie in zijn zak. Deze koppel
baas doet dat natuurlijk niet als met de Nederlandse en vaak
voor een hele ploeg tegelijk. worden deze echte grensgangers
Maar één voor één. Hij houdt er van vader op zoon voorgelicht
altijd wel een paar ingeschre- over de gang van zaken."
ven. Het gevolg van deze zwen- Maar de koppelbazen strekken
delpraktijk is; zolang de bouw- hun activiteiten steeds verder
vakker werkt is er geen vuiltje
aan de lucht, maar zodra hij
arbeidsongeschikt of langdurig
ziek wordt is het mis. In veel
gevallen kan hij naar zijn uitke
ring fluiten."
„De enige remedie is je zaken
zelf goed in de gaten te hou
den", houdt Jo Rijpert de pen
delaars voor. De mensen moe
ten zelf informéren bij de Duit-
landinwaarts uit. „Ik krijg nu al
meldingen uit Brabant en Zee
land", zegt Jo Rijpert. De
grensstreken zijn nu kennelijk
afgeroomd. Ter verduidelijking:
de koppelbazen zijn meestal Ne
derlanders, die in Duitsland een
rekeningen. Ook moet er een
Rentenversicherungskarte wor
den aangevraagd. Vaak wordt
dit niet gedaan, wat kan beteke
nen dat er geen invaliditeitsren-
te wordt uitbetaald en er straks
geen ouderdomsrente wordt be
taald. In Nederland wordt na
melijk de AOW-premie ingekort
voor de tijd dat men geen pre
mie betaald heeft. Ook moet de
kinderbijslag (Kindergeld) wor
den aangevraagd."
postbusfirma hebben. Ze hebben Uit ervaring weet Jo Rijpert dat
geen bedrijf in Nederland, van
daar dat ze ook geen detache
ringsvergunning nodig hebben.
ziekenfondsen (Krankenkas- De heer Rijpert legt uit wat een
sen) of ze ingeschreven zijn en
of ze ingeschreven blijven. „De
laatste tijd begint dit wat beter
te gaan, maar er zijn er nog
veel die zich blind staren op de
detacheringsvergunning Inhoudt.
„Gaat een bouwvakker (of een
andere werknemer) voor zijn
Nederlandse baas een klus op
knappen in Duitsland, dan heeft
hoge lonen en die nog steeds
met koppelbazen in zee gaan.
Natuurlijk zijn er ook goede kop
pelbazen, maar er zijn plenty
gevallen waar het niet goed
gaat."
,De moeilijkheid is dat er een
toenemend aantal pendelaars
Duitsland gaat, maar ook
men een detacheringsvergun
ning nodig. De werkgever moet
daarvoor zorgen, maar cfat
wordt nog wel eens vergeten.
Wie zonder detacheringsvergun- Ook wanneer alles in orde is
er in deze papierwinkel wel
eens iets fout kan gaan en dat
er mensen zijn die van de situa
tie stevig misbruik maken. „En
wanneer het misgaat, dan gaat
het vaak ook goed mis. Als
iemand in Duitsland werkt en
ziek wordt, hij krijgt griep bij
voorbeeld, dan valt de schade
meestal nog wel mee. De werk;
gevers betalen bij korte ziekte
meestal wel zes weken door. De
problemen worden echter veel
groter wanneer er bij voorbeeld
een ongeval plaats vindt op de
bouw of wanneer er tijdens het
pendelen een auto-ongeluk ge
beurt. Wanneer een grensgan-
ger blijvend invalide raakt en
hij blijkt niet verzekerd te zijn
omdat de koppelbaas de premip
in zijn zak gestoken heeft, dan
is de boot pas goed aan."
Ook bij werkloosheid kunnen zich
nare gevallen voordoen. Wii
werkloos wordt moet van zijn
werkgever een Arbeitsbesche
nigung hebben, maar veel werk
gevers geven deze niet. Zonde
dit bewijs is de werknemer ech
ter nergens en krijgt hij geei
uitkering. Dan hangt het er na
melijk vanaf of de werkgevei-
premie betaald heeft of niet.
Zoals gezegd, vaak gebeurt dit
niet en zijn de werknemers al
uitgeschreven en zitten ze met
de gebakken peren.
(Van een onzer verslagge
vers)
VENLO Het Haupt Arbeits-
amt in Diisseldorf heeft
de grote en middelgrote
ondernemingen in Rhein-
land Westfalen deze week
gewaarschuwd voor de
praktijken van Nederland
se uitleenbedrijven. De So
ciale Verzekeringsraad in
Den Haag heeft een onder
zoek naar de activiteiten
van een groep ondernemin
gen, waarvan de hoofdzetel
in Nijmegen is gevestigd,
afgesloten en de resultaten
vastgelegd in een rapport,
dat dezer dagen is aange
boden aan staatssecretaris
Rietkerk.
Het net rond het „imperium" van
de Nijmeegse koppelbaas T.
van E. (42) en diens vazallen
wordt gesloten. Er zijn klachten
gedeponeerd bij de officier van
justitie in Roermond terwijl de
politie in Venlo en Nijmegen
nog altijd doende is met het
verzamelen van nieuw mate
riaal over firma's in Schiedam, I
Nijmegen, Beek bij Nijmegen I
en Koblenz en de mannen ach- I
ter deze en andere ondernemin- I
gen.
Misdrijf
Het sluiten van dat net gaat velen I
toch te langzaam, De advocaat
van een groep gedeputeerde 1
pendelaars vraagt zich af waar
om de justitie nog geen arresta
ties heeft laten verrichten. „Het
plegen van valsheid in geschrif
te is een misdrijf, waarop een
maximum-gevangenisstraf van
vijf jaar staat en waarvoor je
iemand in voorlopige hechtenis
kunt nemen. De uitlokker van
of de medeplichtige aan dit mis
drijf is even strafbaar. Er zijn
bewijzen te over, waaruit blijkt
dat Van E. en zijn medewer
kers, pendelaars hebben aange
zet tot het foutief invullen van
aanvraagformulieren voor de
kinderbijslag. De politie, die
over deze bewijzen moet be
schikken, laat de heren nog
steeds op vrije voeten. Dat is
onbegrijpelijk".
Er is meer onbegrijpelijks aan
deze hele affaire. Zo weet nie
mand een antwoord te vinden
op de vraag hoe de Nijmeegse
koppelbaas weer de beschikking
kreeg over een paspoort, nadat
dat hem bij een veroordeling
was afgenomen. Ook de vraag
hoe het mogelijk is, dat de or
ganisatie nog steeds activiteiten
ontwikkelt, blijft onbeantwoord.
ONTAGE- UNO KONSTRUKTIONBETRIEB
.GELDERLAND'
llivrhlj delon el J U aodc, dut U
aot Ingang vun »9 «Ugu. tir. 197.1 bent mrt togen,
rtudon: Vomtorlng van de «rbetdamat.
•J&ili.;
aoarr.J-eJA- -
Dit briefje kreeg een pendelaar-werknemer van de firma Gelder
land (Koblenz), eigendom van een Nederlandse koppelbaas, nadat
hij had geïnformeerd of de sociale premies voor hem waren be- Het is
binnen. De mensen zijn bang
voor repressailes en houden lie
ver hun mond. Een chef van
het gewestelijk arbeidsbureau in
Nijmegen, die door Van E. was
mishandeld, durfde zelfs geen
aangifte te doen bij de politie.
Vorige week werd een werkne
mer van een van de bedrijven
van de groep bij café Triangel
in Siebengewald, van waaruit
een van de hoofdfiguren van de
organisatie opereert, door die
zelfde hoofdfiguur met een re
volver bedreigd. De werknemer
had niets anders gedaan dan in
formeren naar zijn rechten.
Venlonaar R., ook genoemd als
een van de hoofdfiguren in de
organisatie, schijnt ook niet vies
te zijn van dit soort praktijken.
Hij ontkent tegenover ons overi
gens iets met Van E. en diens
organisatie te muken te hebben:
„Ik ben als voorwerker in
dienst van de firma Neda", is
zo ongeveer het enige commen
taar. dat hij wil geven. Zijn ad
vies komt er verder op neer,
dat we het maar uit moeten
zoeken en daarbij niet te veel
op zijn steun hoeven te rekenen.
Uit contracten on overeenkom
sten, die in het bezit van do of
ficier van justitie zijn, blijkt
echter, dat hij op 2 juni van dit
jaar de firma Gelderland (ge
vestigd in Koblenz) heeft over
genomen voor een bedrag van
25.000 DM van twee andere fi
guren, waaronder de man, die
in Siebengewald een werknemer
bedreigde. Volgens een andere
volmacht wordt dezelfde Venlo
naar gemachtigd lonen uit te
betalen aan de werknemers van
de firma Neda.
netwerk van al dan
taald: „Hierbij delen wij u mede, dat u met ingang van 19 augus
tus 1972 bent ontslagen. Reden: Verstoring van de arbeidsrust".
heid in geschrifte te plegen,
lijkt l>et of Van E. over relaties
beschikt, die hem en zijn vrien
den onaantastbaar maken.
Want de pendelaar is al wel op de
de reeds betaalde kinderbijslag
terug te vorderen. Praktijken,
die in augustus reeds uitvoerig
zijn beschreven.
het „imperium" in zee is ge- De Informatie c
Onheil
Voor de pendelaar, die op dit
moment aan den lijve onder
vindt wat het betekent om vals-
gaan, zit nu met de gevolgen,
Hij heeft ai een verzoek ontvan
gen om de kinderbijslag, die hij
ten onrechte heeft ontvangen,
terug te storten. Dat gaat om
bedragen tot 2000 gulden per ge
val. Verder onheil hangt hem
boven het hoofd in de vorm van
te verwachten aanslagen Inkom
stenbelasting en vriendelijke
verzoeken van ziekenfondsen
om achterstallige premie te be
talen.
De koppelbaas heeft die premie
namelijk nooit afgedragen.
Evenmin heeft hij in tal van ge
vallen belasting betaald. Daar
naast heeft hij zijn werknemer
aangezet op het aanvraagformu
lier voor de kinderbijslag te
vermelden, dat hij in Nederland
werkzaam was. Dat was in
strijd met de waarheid en voor
de Raad van Arbeid reden om
niet failliet verklaarde onderne
mingen, waarmee politic en Jus
titie sinds augustus van dit jnnr
zijn geconfronteerd. Een net
werk, dat bijna niet is te ontwar
ren en dat ten doel had de zaak
zo ondoorzichtig te maken, dat
de organisatie jaren kon door
draaien zonder do sociale pre
mies voor de werknemers af te
dragen. Werknenn s, die voorul
werden geronseld in het gebied
organisatie komt mondjesmaat tussen Nijmegen en Venlo.
dat het steeds
ning naar Duitsland gaat en
daar aan het werk is, is niet
verzekerd en heeft geen recht
op een uitkering."
mensen zijn die het slachtoffer
worden. Vaak valt het werken
in Duitsland tegen, er worden
lange uren gemaakt, men is
van huis, waardoor velen er
niet al te lang werken. Er ko
men dan weer nieuwe pende
laars, aangelokt door de vette
geldbuidels. De oude rotten, de
echte grensgangers, mensen die
het al jaren doen en die aan de
grens wonen, die pakken ze
niet. Die zijn net zo goed óp de
hoogte met de Duitse wetgeving
nieuwe ook voor de i
i die toch met
een koppelbaas in zee willen
gaan heeft de heer Rijpert een
aantal waardevolle tips. „Om te
beginnen moet zo'n man een
Ausweis für Grenzghnger aan
vragen bij de Krankenkasse in
Duitsland. Meestal gebeurt dat
in de plaats waar de werkgever
staat geregistreerd. Ook moet in
Nederland het eigen ziekenfonds
weden ingelicht, dit omdat wel
iswaar in Duitsland premie ge
heven wordt, maar de Neder
landse ziekenfondsen betalen de
aan alle voorschriften is vol
daan, dan nog kunnen proble
men oprijzen. Haal even in her
innering het voorbeeld van de
man die DM 175 aan loon en 175
aan Auslosung kreeg. Bij een
uitkering krijgt hij alleen een
percentag van het loon, DM 175.
Jo Rijpert heeft deze problemen
uitgebreid besproken in het vak
bondsblad De Steiger en de
reacties waren overstelpend.
Het blijkt dat voorlirhting toch
wel helpt, zegt hij. Maar een al
gehele oplossing voor de zwen
delpraktijken is het natuurlijk
niet. „Een CAO voor heel Euro
pa, dat zou de oplossing zi'n",
verzucht hij.
Onderzoek naar kwikgehalte
in mosselen
Uit de krant van 19 auguihn 1972
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG/BRUSSEL „Vis
eten kan gevaarlijk zijn voor de
gezondheid" is een van de con
clusies die de Belgische consu
mentenbond trekt na oen onder
zoek naar het gehalte zware
mstalen In vis. De Nederlandse
Consumentenbond noemde deze
conclusie niet verrassend. Door
allerlei onderzoekingen is do
laatste tijd al gebleken dat do
kustwateren In West-Europa be
hoorlijk vervuild zijn.
De Nederlandse Consumentenbond
heeft meegewerkt ann de voor
bereidingen van het Belgische
onderzoek. Dit onderzoek heeft
zich beperkt tot wilde mosselen.
„Gewone vissen zwemmen van
daag hier en morgen daar. Een
goed beeld van de vervuiling
kun je dan niet krijgen. Boven
dien is de vis die de ene dag op
de markt komt heel ergens an
ders gevangen dan die van de
volgende dag. Dat Is do reden
waarom onze Belgische colle
ga's een onderzoek op wildo
mosselen hebben Ingesteld. Die
verplaatsen zich nauwelijks.",
aldus een woordvoerder van de
Nederlandse Consumentenbond,
vare metalen, zoals kwik, wor
den In het menselijk lichaam
niet afgebroken maar hopen
zich op en kunnen gevaar bete
kenen voor de gezondheid. Vol
gens het Belgische rapport kun
nen slapeloosheid, agressivi
teit, bloedarmoede, nierontste
king en Irritaties van darm en
maag tot de gevolgen behoren.
De Beigische Verbruikersunie
ging bij het onderzoek uit van
eon kwikgehalte van meer dun
0,2 ppm (part per miljoen) die
de gezondheid van de mens ln
gevaar kan brengen. In de Ver
enigde Staten is momenteel do
verkoop van vis met een gehal
te van meer dan 0,5 ppm kwik
verboden. In Frankrijk ligt dlo
grens op 0,7 ppm.
Volgens het onderzoek levert
slechts 17% van de onderzochte
kustwateren veilige vis op. 62%
acht men verdacht en 21% is
ronduit gevaarlijk. De Belgische
en de Deense kustwateren zijn
het minst verontreinigd, die van
Nederland erg vervuild, maar
dc zwaarste vervuiling werd ge
vonden voor de Oost- en Zuid
kust van En geland. Conclusies
die ook gelden voor zwemmen
ln zee.
De volgende stap voor dc Neder
landse Consumentenbond zal
een onderzoek vormen naar de
vervuiling van de kweekgronden
van mosselen.
Volgens de verbruikersunie is het
nuttigen van meer dan 500
gram vis per dag ronduit ge-
vaaarlljk te noemen. Wie 100
gram per dag eet, moet zijn
eetgewoonten veranderen in 2
maal per week. Wie slechts 15
gram vis per dag eet loopt geen
gevaar.
