Gemeenteopbouw
strikte noodzaak
77 doden bij
vliegramp
Boortorens en pijpleidingen
verdringen vissersvloot
Stop klakkeloze
ziekenhuisbouw
Parochieraden
krijgen hulp
van
past. centrum
Peiger moet
ontslagen
intrekken
Portugal
schendt
mensen
rechten
Den Haag
op lijst van
dure steden
KORTE METTEN
Kerk en Wereld
DINSDAG 20 FEBRUARI 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 7
De Londense dokter John Gibbs geeft zijn patiënt, de „Koningin-
ne-iepbij Buckingham Palace een injectie. De iep, die 150 tot
200 jaar oud is, wordt op die manier beschermd tegen de
iepen-ziekte. Dr. Gibbs is patholoog bij de Britse bosbouw-
commissie.
Ziekenfondsen
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT De Nederlandse Unie van Ziekenfondsen, heeft ernstige
bezwaren geuit tegen „het klakkeloos nieuw bouwen of uitbreiden
van ziekenhuizen en andere instellingen voor gezondheidszorg."
Honderden miljoenen guldens van ziekenfondsverenigingen worden
nodeloos uitgegeven omdat verschillende ministeries langs elkaar
heen werken en hun beleid niet op elkaar hebben afgestemd. Aldus
het orgaan van de unie, dat zegt, dat de ziekenfondsen vrij machte
loos tegenover deze ontwikkelingen staan.
„Het lijkt wel of bijvoorbeeld het
ministerie van CRM over de
dagverblijven voor gehandicap
ten, die onder de AWBZ vallen
tegen de ziekenfondsen zeggen:
betalen en verder mond hou
den."
Er wordt gewezen op de plannen
om in Amsterdam, Utrecht en
Leiden onder verantwoordelijk
heid van het ministerie van O.
en W. „nieuwe extreem durë
academische ziekenhuizen te
bouwen. De kosten zullen zeker
op 400 miljoen gulden per zie
kenhuis uitkomen, aldus de
unie, die constateert dat bij
deze plannen alleen rekening is
gehouden met het aantal in de
toekomst op te leiden artsen.
„Wie in die bedden moet gaan
liggen weet geen mens. Nu al is
immers bekend dat de toekom
stige behoefte minder zal zijn
dan de geplande ruim duizend
bedden per academisch zieken
huis. Er moet dan ook rekening
mee worden gehouden, dat bin
nen niet al te lange tijd afdelin
gen van andere nieuwe zieken
huizen in deze steden gesloten
moeten worden om de academi
sche ziekenhuizen vol patiënten
te krijgen."
PRAAG (Rtr/AP) Bij het vliegtuigongeluk dat gisteroch
tend op het Praagse vliegveld plaatsvond zijn 77 inzitten
den van een Russische Toepolew 154 om het leven geko
men. Tot de 22 overlevenden behoorden de acht mannelij
ke bemanningsleden. De vier stewardessen kwamen om
het leven.
De TU 154, een drie-motorig
straalvliegtuig, dat pas vorig
jaar als passagiersvliegtuig in
bedrijf werd genomen, is bij de
landing verongelukt. Het schoot
voorbij de landingsbaan en
boorde zich in een bomengroep.
Vervolgens explodeerde het toe
stel en vloog in brand. Het is de
derde keer binnen korte tijd dat
een vliegtuig van de Russische
EMMEN (ANP) Peiger indu
strie BV in Emmen moet zijn 12
ontslagen werknemers in dienst
terugnemen, aldus de president
van de rechtbank in Assen in
zijn vonnis in het kort geding
van de Industriebond NVV te"
gen Peiger BV.
De president ontzegde Peiger BV
het recht werknemers te ont
slaan zonder rekening te houden
met de regeling die in augustus
van het vorig jaar met de indus
triebond NW is overeengeko
men.
VOOR NAGESLACHT:
Dia's van
natuurschoon
AALTEN (ANP) Alle karakte
ristieke stukjes natuurschoon,
die in de Oostgelderse gemeente
Aalten ten offer vallen aan het
voor de deur staande ruilverka
velingsproject, worden op dia's
vastgelegd en voor het nage
slacht bewaard.
Het is voor de eerste keer in Ne
derland dat op deze wijze land
schappelijk schoon, dat moet
verdwijnen, bewaard blijft. De
dia's die bij duizenden door Aal-
tense foto-amateurs zullen wor
den gemaakt, worden opgebor
gen in de provinciale diatheek
van' de stichting contact voor
Gelderse oudheidkamers en mu
sea in Arnhem.
maatschappij Aeroflot veronge
lukt. In oktober kwamen enkele
honderden inzittenden van een
Iljoesjin-18 om het leven toen
het toestel bij de start in de
Russische stad Sotsji explodeer
de. Elf dagen later verongelukte
een Iljoesjin 62 met 176 passa
giers aan boord vlakbij Moskou.
Bij de overlevenden zijn drie af
gevaardigden van het wereld
vakverbond - twee Spanjaarden
en een Fransman - een Russi
sche ambassade-raad in Praag
en de hoofdredacteur van
„Rode Ster", het blad van het
Russische leger.
Renpaarden
verbrand
SAN JUAN (AP) Bij een brand
in een stal van de renbaan El
Commandante zijn gisteren 38
volbloed renpaarden en 2 po-1
ny's omgekomen. De brand is
waarschijnlijk aangestoken.
Op de baan is zaterdag jongstle
den gevochten tussen demon
strerende jockeys en hun aan
hang en de politie. Een agent
werd neergeschoten, vier de
monstranten werden gewond en
negen hunner opgepakt.
De demonstratie had willen af-
Gistermiddag rond half twee is
brand ontstaan in een tenten,
bedrijf in Enschede. In een
tijd werd het gehele bedrijf
woest. De brandweer kon niets
uitrichten en beperkte zich tot
het nat houden van een munitie
depot van een wapenhandelaar.
Dit depot liep de kans te explo
deren. maar dit gebeurde niet.
Wel ontploften veel gasflesssen.
De schade wordt geraamd op
meer den een miljoen gulden.
dwingen dat de leiding van de
renbaan de vakbond der jockeys
erkende. Ondanks het feit dat
de jockeys zouden gaan staken
had de stal Clinton, die 34 paar
den verloor, zes paarden voor
een wedstrijd van gisteren inge
schreven. Mogelijk zag men de
Clinton-stal als stakingsbreker.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De protestantse
Nederlandse Zcindl-ngsraad ©n
de r.k. Nederlandse Missieraad
zijn van oordeel dat Portugal In
Angola, Mozambipue en Gul-
nee-Bissao de mensenrechten
NEW YORK (Rtr) - Van de gro
te wereldsteden zijn Tokio, Pa
rijs en Now York de steden met
de hoogste kosten van levenson
derhoud. Maar ook Den Haag,
Bonn, Kopenhagen, Tananarive
(op Madagascar), Djakarta en
Boejoemboera (in Boeroendi)
staan bovenaan op de lijst van
„dure steden".
De vergelijking in kosten van le
vensonderhoud ir. de grote ste
den is gemaakt door het statis
tisch bulletin van de Ver. Na
ties, voor het bepalen van de
salarissen van VN-ambtenaren
in deze steden. New York heeft
op deze index het cijfer 100 ge
kregen, Tokio scoort 117, Parijs
103. Den Haag 95, Bonn 99, Ta
nanarive en Kopenhagen 97,
Boejoemboera en Djakarta 96.
schendt. Ze hebben dit In een
gezamenlijk schrijven laten we
ten aan de minister van Buiten
landse Zaken, drs. W. Schmel-
zer.
De brief is vergezeld gegaan van
'n geheim Portugees rapport,
waaruit duidelijk blijkt op wel
ke wijze de Portugese autoritei
ten een beleid voeren, dat een
schending van de waard:gheid,
van de culturele eigenheid en
van de legitieme aspiraties van
de bevolking van Angola, Mo
zambique en Guinee-Bissao be
tekent.
Het geheim rapport spreekt her
haaldelijk van "verderfelijke
acties en vergiftigende activitei
ten" van sommige protestantse
zendingsgenootschappen.
DEN HAAG „De toenemende onderzoekin
gen en exploitatie van de bodem van de
Noordzee door de oliemaatschappijen zal
dit jaar voor de visserij een belangrijke
bron van zorgen zijn. Op de plaatsen waar
tot nu nog werd gevist verrijzen steeds
meer boortorens. Voorts zal het aantal
pijpleidingen nog toenemen. Het gevaar
dat bij het stuktrekken van zo'n leiding
kan ontstaan is niet te overzien.
Omdat de aansprakelijkheid hierover niet
goed is geregeld zal de visserij bij het uit
blijven van zo'n regeling in een ongunstige
economische positie terecht komen". Dit
zei d^ heer Th. H. te Pas voorzitter van
het Visserijschap vandaag in een vergade
ring van het visserij schap. De heer Te Pas
was voorts van mening dat het afgelopen
jaar voor e visserij zowel optimisme als
bezorgheid naar voren had gebracht. Als
belangrijk positief punt noemde hij dat het
bedrijfsleven redelijk ingespeeld raakt aan
de nieuwe situatie rond de E.E.G. Ook
vond hij dat de produktie vorig jaar rede
lijk is geweest. Iets wat zeker geld voor de
mosselvisserij.
Als een nadelige invloed bestempelde de
heer Te Pas het wetsontwerp inzake de se
lectieve investeringsheffing. „Het valt na
melijk niet te rijmen, dat door de investe-
ringsaftrc-kregeling aan een bedrijf een sti
mulans wordt gegeven terwijl de zaak an
derzijds met name met betrekking tot de
waloutillage wordt afgeremd" aldus de
heer Te Pas. Ten aanzien van de vrije toe
gang tot de vrije viswaters stelde hij ten
slotte dat hij de wens van een aantal be-
drijfsgenoten om over te gaan tot het re
serveren van exclusieve visserijrechten als
afweermaatregelen togen buitenlandse con
currenten gerechtvaardigd vond.
Metaalwaren-
fabriek
Tilburg
niet dicht
TILBURG (ANP) De metaal"
wnrenfabriek Tilburg (MFT) bv
(176 personeelsleden) gaat niet
dicht, De werkgelegenheid voor
het personeel zal, indien enigs
zins mogelijk, behouden blijven.
Wel zullen op zeer korte termijn
verregaande reorganisatieplan
nen moeten worden uitgewerkt
en doorgevoerd. Dat gebeurt
dan In overleg tussen de direc
tie, de ondernemingsraad en het
personeel. Vooral de techni
sche bedrijfsleiding komt daar
bij snel onder het mes. Dit is
gisteren in Tilburg meegedeeld
op een persconferentie van di
rectie van vakbonden.
Een en ander is het resultaat van
een langdurige bespreking.
Werknemers hielden het bedrijf
vorige week korte tijd bezet. Na
een langdurig gesprek met de
hoofddirectie van Industriewer-
ken Karlsruhe-Augsburg werd
dit resultaat bereikt.
Fiat duurder
AMSTERDAM (ANP) Fiat
heeft zich thans, evenals Gene
ral Motors, genoodzaakt gezien
de prijzen van enkele typen per
sonenauto's in Nederland te ver
hogen. Met ingang van vandaag
aijn de typen 124, 128 en 130
drie procent duurder. De overi
ge Fiat-typen blijven voorlopig
in prijs onveranderd.
ADVIES AAN SYNODE:
In een advies aan de her
vormde synode heeft een
kleine werkgroep van het
secretariaat-generaal van
deze kerk benadrukt dat
het strikt noodzakelijk is
dat de bezinning op en het
werken aan de opbouw
van de gemeenten voort
gaat en gezien wordt als
een van de meest centrale
opdrachten. De gemeente-
vormen en de gemeen
teopbouw kregen vandaag
op de vergadering van de
hervormde synode in Drie
bergen volop aandacht.
De besprekingen in de synode
baseerden zich op het rapport
„Gemeentevormen en gemeen
teopbouw", dat reeds enkele
jaren geleden In de synode
werd behandeld, maar waarop
nu de reacties vanuit de diver
se gemeenten binnen zijn.
In het advies, dat de werk
groep de synodeleden heeft
doen toekomen, wordt gewezen
op de moeilijkheid dat de si
tuatie waarin de gemeenten
zich bevinden onderling zo ver
schillend is. Er is een groot
stedelij king, en dergelijke en
er is een aantal waar men
moet spreken van bijzondere
omstandigheden, zo niet van
noodsituaties.
Deze drie categorieën van ge
meenten kunnen naar de me
ning van de werkgroep moei
lijk in één adem worden gea
nalyseerd. Ze vragen ieder een
eigen aanpak van de proble
men. Er is wel een grote hoe
veelheid initiatieven voor ge
meenteopbouw ontplooid, maar
het is nog niet tot een omvat
tende strategie gekomen. En
juist omdat dit ontbreekt, ont
breken ook de prioriteiten en
wordt de communicatie zeer
bemoeilijkt, aldus de werk
groep.
Algemeen is men van mening
dat gemeenteopbouw primair
een zaak is van geloven en be
lijden en van een daarop ge
bouwd gemeenschapsleven.
Een speciale commissie van
de raad voor kerk en theologie
heeft dienaangaande een ge
schrift opgesteld dat over het
aantal hervormde gemeenten
dat nog redelijk functioneert,
er is een aantal dat bedreigd
wordt door maatschappelijke
processen als ontvolking, ver-
UNITED CHURCH VOOR
PASSIEVE EUTHANASIE
Een raadgevende vergadering
van de United Church of
Christ heeft in Washington ver
klaard dat ongeneeslijk zieke
patiënten dient te worden toe
gestaan hun arts te vragen
hen te laten sterven.
Niets in de joodse of christelij
ke traditie veronderstelt dat
een arts het recht heeft zijn of
haar wensen en vaardigheden
op te ;"en ran patiënten, op
dat het sterven van die patiën
ten langer zal duren, wanneer
deze mensen al als ongenees
lijk ziek zijn opgegeven, aldus
de raad voor christelijke so
ciale actie.
Mensen die stervende zijn,
hebben evenveel vrijheid als
andere levenden om medische
behandeling te accepteren of
te weigeren.
De leden van de raad konden
geen beslissing bereiken over
de vraag of artsen ook aktief
tussenbeide moten komen om
een einde te maken aan het
leven van een ongeneeslijk zie
ke.
wezen van de christelijke ge
meente handelt.
Vandaag zou de synode zich
moeten uitspreken over de vol
gende conclusies van de werk
groep: wezenlijke
wing kan niet met organisato
rische middelen alleen tot
stand gebracht worden; de
geografisch bepaalde gemeente
dient de grondstructuur van de
kerk te zijn en: de tot nu toe
gebruikelijke vormen van le
ven en werken van de plaatse
lijke gemeente zijn in veel op
zichten ontoereikend voor de
opbouw van een christelijke
gemeenschap.
In het advies van de werk
groep wordt ook vermeld dat
er allerlei pogingen aangewend
worden om nieuwe vormen
van gemeenschapsleven en
vooral ook van' mede-verant
woordelijkheid van de leden
van de gemeente te vinden.
Bij de vele gasten, die het internationaal eucharistisch
congres, dat deze week in Melbourne wordt gehouden,
bevindt zich ook kardinaal Joseph Slipyj, primaat van
de katholieke kerk in de Oekraine. Bij zijn aankomst
werd hij extra verwelkomd door een meisje, dat hem
bloemen aanbood.
IN BISDOM BREDA
verantwoordelijkheid dragen
voor het kerk-zijn en de pasto
raal.
Het feit dat het aantal pasto
res daalt en veroudert is naar
de mening van het centrum
een belangrijke reden om
grotere verantwoordelijkheid
dan tot nu toe bij de leken te
leggen.
In de brief merkte het cen
trum overigens wel op dat het
probleem van de verantwoorde
lijkheid van de leek In de pas
toraal natuurlijk veel breder is
dan het probleem parochie
raad.
Het Diocesaan Pastoraal Cen
trum wil de parochieraden in
ieder geval helpen om uit de
porblemen te komen, die ze bij
het eigen werk ontmoeten. Die
hulp zal bestaan uit theologi
sche uiteenzettingen, vergader-
training, hulp bij programme
ring en dergelijke.
Omtrent het feitelijk functione
ren van parochieraden bestaan
overal in het land vragen, pro
blemen of klachten. Pastores
zeggen soms dat leken het ter
rein onvoldoende overzien. Le
ken zijn vaak van mening dat
de pastores toch zelf de zaken
uitmaken.
Volgens het bisdomblad van
Breda gaat het Diocesaan Pas
toraal Centrum van Breda
daar iets aan proberen te
doen. Er is een brief uitgegaan
naar de parochieroden, waarin
staat vermeld dat het centrum
het lopende werkjaar speciale
aandacht aan de parochiera
den wil besteden. Als reden
voor die keuze wordt aangege
ven dat het inzicht groeit dat
pastores en leken samen de
De actie „Geef vrij aan men
sen met een missie" die vorig
jaar rond Pinksteren In de
„Week voor de Nederlandse
missionarissen" is gehouden,
heeft bijna tweeëneenhalf mil
joen gulden opgebracht. Dat is
bijna zeven ton meer dan het
eerste streefcijfer en negen
honderdduizend gulden boven
de toen al met zestig procent
gestegen opbrengst vnn 1971.
Een en ander betekent dat de
Plnkstercollccte voor de mis
sionarissen in drie jaar tijd
verdrievoudigd is.
Met de opbrengst van de week
voor de Nederlandse missiona
rissen kan tot eind 1973 het
verlof van bijna de helft van
alle Nederlandse missionaris
sen (in totaal zijn het er acht
duizend) veilig worden gesteld.
Bijna 2,5 milj.
voor „mensen
met 'n missie"
Voor velen kan de premielast
van de sociale verzekeringen
gedragen worden. Bovendien
krijgt van de opbrengst bijna
iedere missiepost een adequaat
literatuurpakket. Ook kunnen
enkele honderden missionaris
sen geholpen worden met rela
tief kleine voorzieningen, voor
al op pastoraal gebied, die hun
functioneren als missionarissen
moeten bevorderen. Daornaest
kan in onverhoopte rampsitua
ties hulp geboden worden.
Theologen oneens met kritiek op memorandum
De universitaire oecumenische
instituten in West-Duitsland
hebben de kritiek der r.k. bis
schoppen op hun memorandum
„Hervorming en erkenning der
kerkelijke ambten" als onge
grond afgewezen. In hun me
morandum stelden vierentwin
tig theologen van deze oecume
nische instituten dat er geen
theologische bezwaren meer
zijn aan te voeren tegen een
wederzijdse erkenning van het
ambt in de r.k. kerk en de
protestantse kerken en dat
hiermee de voornaamste hin
derpaal voor intercommunie is
opgeruimd.
In een verklaring zeggen de
theologen dat zij in hun memo
randum tot uitdrukking hebben
willen brengen wat or in hun
oecumenische gesprekken aan
inzichten in het ambt is ge
groeid. Het Is hun duidelijk, zo
zeggen zij. dat de feitelijke er
kenning der ambten een zaak
is van de competente kerkelij
ke leiders.
De uitnodiging aan de lezers
van het memorandum, hun in
stemming met hun stellingen
te betuigen, was volgens dc
theologen allerminst bedoeld
als een soort plebisciet, maar
wilde slechts het meedenken
der lezers bevorderen.
Zij bestrijden ook de bisschop
pelijke kritiek dat erkenning
van het ambt in de reformato
rische kerken door de r.k.
kerk noodzakelijkerwijs een
diepere kloof tussen r.k. kerk
en orthodoxie zou veroorzaken.
Zij wijzen tenslotte het verwijt
af, dat zij in hun memoran
dum te weinig rekening zouden
hebben voor het zelfbegl lp der
kerken. Zij verwijzen hiervoor
naar voorstudies die bij het
memorandum behoren.
Het moderamen van de her
vormde synode heeft in een
brief aan de commissie voor
inicinationale aangelegenheden
van de Wereldraad van Ker
ken de aandacht gevraagd
voor en de bezorgdheid geuit
over het lot van de meer dan
200.C90 politieke gevangenen in
Vietnam. Ook is een bemoedi
gende brief geschreven naar
'resbyteriaanse kerk in
"uid-Korea, naar aanleiding
van de arrestatie van ds. On
Mjoeng-kl. Deze werd gearres
teerd na het houden van een
gebedsdienst met zijn gemeen
teleden.
De kleurige reproduktie van
het plafond van de Sixtijnse
kapel met de wereldberoemde
schilderingen van Michelange
lo, die tijdens het eucharistisch
congres in Melbourne te zien
is in de National Gallery van
Melbourne, zal na afloop van
het congres als „reizende ten
toonstelling" aan het buiten
land te huur worden aangebo
den. De reproduktie, schaal
1:2, is samengesteld uit 278 fo
tografische delen en heeft ruim
een kwart miljoen gulden ge
kost.
Prominente persoonlijkhe
den In Frankrijk, onder wie de
aartsbisschop van Parijs, kar
dinaal Marty, kardinaal Danie-
lou en zes winnaars van de
Nobelprijs, hebben er bij de
Franse regering op aangedron
gen het in 1950 door de minis
ter van Buitenlandse Zaken
Schuman ondertekende conven
tie van Europese mensenrech
ten, eindelijk te ratificeren.
Frankrijk is tot nu toe het eni
ge land dat de conventie nog
steeds niet geratificeerd heeft.
Voor hervormde kerkmusici
is eindelijk de rechtspositie ge
regeld. De regeling, waarvoor
jaren lang is onderhandeld,
omvat voorschriften ten aan
zien van opleiding, benoem
baarheid en bezoldiging. Ter
gelegenheid van de aanvaar
ding van de regeling van de
rechtspositie wil de toonkunste
naarsvereniging samen met dc
organistenvereniging op 31
maart in de Geertekerk te
Utrecht e©n korte feestelijke
bijeenkomst houden.
Onder het motto „Wonder
vijftig" viert de Ned. Christe
lijke Gemeenschapsbond zijn
50-jarig bestaan. Hoogtepunt
van de jubileumviering is de
feestelijke dankdag die op 19
mei In het Arnhemse Musis
Sacrum wordt gehouden. De
bond, die zelf geen gemeenten
kan stichten, telt veel bijbel
studie- en gebedskringen. De
bond heeft zeven full-time
evangelisten in dienst.
