Dollardevaluatie kan
iets goeds brengen
Houd aardgas
onder
Wadden
in reserve
41"
7»
Geldmarkt kan
wat verkrappen
Nationale actie
leprabestrijding
100 85
Deta.ilba.ndel
onzakelijk bij
verbouwing
De teerling is geworpen
Roofovervallers in
VS gaven zich over
GDAGGVERS
WOENSDAG 14 FEBRUARI 1973
LEIDSE COURANT
)EN HAAG De plotselin
ge devaluatie van de dollar
heeft duidelijk aangetoond
dat de devaluatie van die
zelfde dollar in december
1971 niet tot het verwachtte
resultaat heeft geleid. En
dat ondanks de hoog ge
stemde verwachtingen die
de Amerikaanse autoritei
ten hadden.
ie autoriteiten hadden gehoopt
dat het pakket van monetaire
maatregelen dat internationaal
werd genomen, de invoer
vooral die uit Japan zou rem-
en dat de uitvoer vooral
naar Japan— zou kunnen opvoe
ren. Het is anders gelopen. De
handelsbalans die de verhouding
tussen in- en uitvoer aangeeft,
bleef ongunstig voor de V.S. en
de dollars bleven ter betaling
de handelsschulden het land
uitstromen.
rote bedrijven, banken, rijke
particulieren (ook uit het mid
den-Oosten) die over heel veel
dollars beschikten, kregen de
laatste maanden het gevoel dat
het met de dollar wel eens mis
kunnen lopen, dat die in
waarde zou kunnen worden ver
laagd. Zij zochten daarom veili
ger valuta's op. Omwisseling
van dollars in Japanse yens
door de afgrendeling m Ja
pan moeilijk. Vandaar dat de
dollars in grote getale naar
West-Duitsland en in mindere
mate naar Nederland stroom
den.
e centrale banken in deze lan
den moesten de dollars kopen
om te voorkomen dat de dollar
koers beneden de afgesproken
minimumgrens'(bij ons was dat
ƒ3,17) zou komen. Vele honder
den miljoen dollars zijn op deze
manier in West-Duitsland en in
Nederland terechtgekomen.
de onderhandelingen tijdens
het afgelopen weekend hebben
de dollar wordt op de Champs Elysees in Pari/s met grote koppen ver-
de V.S. kennelijk geprobeerd
West-Duitsland tot een opwaar
dering of revaluatie van de
mark te bewegen. Dat is niet
gelukt. De VS hebben toen hun
dollar met tien procent in waar
de verminderd oftewel gedeva
lueerd. Het is een fors percenta
ge, waardoor de invoer in de
VS automatisch een stuk duur
der wordt (een Nederlandse ex
porteur moet meer dollars vra
gen, dus zijn prijs verhogen, om
dezelfde opbrengst in guldens te
krijgen). De VS hopen hierdoor
de invoer te kunnen afremmen.
Buiten de VS wordt de concurren
tie van de Amerikanen echter
groter, omdat zij tegen lagere
prijzen in buitenlands geld kun
nen aanbieden en dan toch de
zelfde opbrengst in dollars ont
vangen. Zij hopen hun uitvoer
hierdoor te kunnen opvoeren,
mits uiteraard het kopende land
geen andere belemmeringen in
de weg legt, zoals Japan bij
voorbeeld deed.
Reacties
De Britse Sandra Higham, 21 jaar jong, is gekozen tot Miss
Volentijn 1973. Ze werd gekozen uit 40 finalisten, heeft bruin
haar, blauwe ogen, is receptioniste van beroep en ze is on
danks haar miss-titel getrouwd.
Weekstaat Ned. Bank
ÜSTERDAM De Nederlandsche Bank handhaaft het kasreserve-
percentage voor de periode 75—21 februari op nul. Uit deze maatre
gel leidt men in geldmarktkringen af dat de centrale bank rekening
houdt met het terugkopen van dollars, waardoor enige verkrapping
zou optreden. De goud- en deviezenreserve van de Nederlandsche
Bank is in de afgelopen week met bijna 400 min toegenomen als
gevolg van de dollartoevloed. De geldmarkt is ook al door de dol-
larcrisis zeer ruim gebleven. Belastingbetalingen konden hieraan
geen afbreuk doen. Belastingafdrachten in de komende dagen zullen
worden opgevangen door de maandelijkse rijksuitkering aan ge
meenten
and van het schatkistpapier op 12 februari 5 februari
hatkistpromessen nihil nihil
hatkistbiljetten 4.159.700.000 4.159.700.000
irderingen in goud enz
irtenlandse betaalmiddelen
ildensvord. op buitenland
jzondere trekkingsrechten IM
ipier in disconto
*pier door de bank gekocht
torschotten en beleningen
en ederlandse munten
iMiva
ankbiijetten
Rijks schatkist
token in Nederland
Mere ingezetenen
token in buitenland
Klere niet-ingezetenen
tgenwaarde toegewezen bijz.
«kkingsrechten IMF
tldi buitenlands geld
«aal goud en deviezen
•arvan convertibel
tkkjng percentage
heden 12/2
vorig 5/2
(in duizenden guldens)
6.829.540
6.829.540
4.810.620
4.449.127
242
247
2.351.661
2.351.661
129.636
129.636
9.697
14.106
31.798
34.797
10.693.090
1.853.136
339.688
13.817.613
504.407
73,68
10.885.361
1.298.833
326.791
De landen in de wereld kunnen op
verschillende wijzen op de dol
lar devaluatie reageren. Zij
kunnen niets doen (zoals op het
ogenblik van schrijven West- Toch kan de Amerikaanse stap
Duitsland en Nederland). ZIJ go^s brengen. En wel als
daille is dat de Amerikannen
goedkoper kunnen gaan exporte
ren, dat zij hun export kunnen
opvoeren. De Amerikaanse pro-
dukten kunnen dus elders in de
wereld goedkoper worden. Dit
effekt zal voor ons exporterende
bedrijfsleven buiten eigen land
nog groter worden. De concur
rentie van de Amerikanen wordt
steeds heviger.
Hoe dit alles zal uitpakken, moe
ten wij afwachten. De teerling
is thans geworpen. Allerwegen
rekent men nu wat de conse
quenties zijn, wat de schade
kan worden, hoe men hier on
deruit kan komen.
kunnen hun valuta zwevend ma
ken, door de steun aan de dollar
in de vorm van aankopen als de
koers beneden een afgesproken
grens komt, In te trekken. De
hoogte van de koersen gaat dan
op en neer in verhouding tot
vraag en aanbod (de Japanse
Yen en de Italiaanse lire, de
Zwitserse franc en het Engelse
pond zweven thans).
Ook kunnen zij tot een officiële
opwaardering of revaluatie be
sluiten waardoor zij hun valuta
duurder maken en tot slot kun
nen zij gescheiden koersen in
stellen: een voor handelstrans
acties en een voor financiële
transacties.
In hoeverre dit alles gaat gebeu
ren, zullen wij in de komende
dagen en weken wel zien. Nu
komt de tijd van onderling be
raad en van het afwegen van de
voor- en de nadelen. Want hier
over zijn alle autoriteiten het in
de wereld wel eens: met een
verandering van de valutakoer
sen alleen komt men er niet.
De diepgaande en duurzame ver
storingen van een handelsbalans
moeten opgeheven worden. Er
moeten op handelsgebied inter
nationale afspraken komen die
beter zijn dan vroeger. En hier
mee in overeenstemming moe
ten de monetaire problemen in
ternationaal opgelost worden,
moet het gehele net van valuta
koersen van alle landen op
nieuw vastgesteld worden. Dat
is een dwingende noodzaak, wil
len wij niet in een monetaire
chaos en in een immense han
delsoorlog terecht komen. De
bittere ervaringen uit de derti
ger jaren zijn een teken aan de
wand.
Nog maanden
Een oplossing zal maanden en
maanden op zich laten wachten.
Inmiddels wordt onze economie
voor de gevolgen van de dollar
devaluatie gesteld. Onze uitvoer
naar de Verenigde Staten zal
moeilijker gaan. Bij elkaar is
de export niet groot (nog geen
5 procent van de totale export)
maar bepaalde bedrijfstakken
en bedrijven die veel naar de
V.S. exporteren zullen de weer
slag toch wel ondervinden, zoals
vlees (produkten), bloembollen
en staalprodukten. Ook lucht- en
scheepvaartbedrijven die hun
tarieven op de dollar gebaseerd
hebben, krijgen minder guldens
terug. Voorts zullen olieproduk-
ten die in dollars genoteerd
worden, in Nederlands geld
duurder kunnen worden.
De andere kant van de dollar-me-
zlj inderdaad tot duurzame rege
lingen op handels- en monetair
gebied zal leiden. De voordelen
die hiermede verkregen zullen
worden, wegen ruimschoots op
tegen de huidige, maar toch al
tijd beperkte nadelen.
J. B. KELHOLT
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De landelijke
vereniging tot behoud van
de Waddenzee heeft rege
ring en parlement in een
brief gevraagd het aardgas
onder het Waddengebied
niet te laten ontginnen,
maar in reserve te houden.
Alle plannenmakerij voor
pijpleidingen, boortorens
en gasfabrieken op de
Wadden en op de eilanden
zouden moeten worden ge
stopt. Er zouden geen nieu
we boorvergunningen of
winningsconcessies moeten
worden verleend door de
minister van Economische
Zaken.
Pe vereniging met 30.000 leden
wel eens Nederlands best geor
ganiseerde aktiegroep genoemd
gaf gisteren in Den Haag een
persconferentie ter toelichting
op de brief. De vereniging is
bang dat de NAM, de Gasunie
en de particuliere olie- en gas-
concerns (Shell, Amoco, Placid,
Petroland, Mobil, Chevron
Texaco e.a.) er niet zozeer op
Brief aan parlement:
uit zijji het gas ondor Ameland derlandse produktie.
of het Waddengebied zelf te De gaswinnende concerns zouden
winnen. Daar zit, volgens de
vereniging, niet veel gas in de
bodem, slechts genoeg voor
twee jaar Nederlands verbruik,
ofwel één jaar de huidige Ne
er echter op uit zijn de grote
hoeveelheden gas die op het Ne
derlandse gedeelte van de
Noordzee zijn gevonden, aan te
voeren via pijpleiding over Vlie
land of eventueel Ameland.
Wanneer voor het Waddenge
bied al winningsconcessies zijn
verleend, zou het nog maar een
klein stapje zijn voor de autori
teiten om ook toestemming te
geven voor aanvoerpijpleidin-
gen. Bij deze pijpleidingen ho
ren echter omvangrijke gasbe-
handelingsfabrieken. De gasbe
drijven willen die zo dicht mo
gelijk bij de winplaats. Dat is
het goedkoopste.
Volgens de vereniging kan het
gas onder Ameland en de Wad
den alleen maar duurder wor
den als het In de bodem blijft
zitten. Wanneer in de verre toe
komst grote nood of algemeen
belang dat eisen, kan het altijd
nog ontgonnen worden. Dan zijn
er misschien ook mogelijkheden
uitgevonden om gaswinning met
minder belasting voor het biolo
gisch milieu gepaard te kunnen
laten gaan.
Volgens de vereniging is het niet
nodig dat het gasuit de Noord
zeebodem via het Waddengebied
wordt aangevoerd naar de Frie
se (ten zuiden van Harlingen)
of Groningse kust. Het zou ook
naar behandelingsstations In bij
voorbeeld IJmuiden kunnen
worden gebracht, dicht bij de
grote industriële afnemers.
(Van een onzer verslaggevers).
UTRECHT Om de lepra in de wereld te bestrijden wordt er op 5
oktober van dit jaar een nationale actie gehouden. Via een mara
thon-televisieuitzending, gepresenteerd door Mies Bouwman, zal de
actie „Nederland geneest de lepra" worden gevoerd, in de hoop
daarmee enkele miljoenen guldens bijeen te brengen. Aan het pro
gramma, dat vanuit de Haarlemse Concertzaal zal worden uitgezon
den, zal belangeloos worden meegewerkt door een groot aantal ar
tiesten.
Het Initiatief tot de landelijke ac- altijd grote aantal lepralijders
tie is afkomstig van een Haar- in de wereld: zo'n 20 miljoen,
lemse actiegroep, die onder de Het actie-comité werkt
indruk is gekomen
Minimum
snelheden op
autowegen
DEN HAAG (ANP) Nog dit
jaar zal het reglement verkeers
regels en verkeerstekens zo ge
wijzigd worden, dat een mini
mum snelheid op de autosnelwe
gen en een algemene maximum
snelheid op de overige wegen
buiten de bebouwde kom wor
den vastgesteld.
men met de Nederlandse Lepra
Stichting. De directeur van die
stichting, de heer H. de Bok
verklaarde gistermiddag op een
persconferentie ter presentatie
van de actie, dat de actie „Ne
derland geneest de lepra"
uniek stuk ontwikkelingshulp
kan worden. Met de opbrengst
van de actie, het geld hoopt
men In te zamelen via bank- en
giro-overschrijvingen, en hier
en daar door het houden van
straatcollectes zullen name
lijk In de betrokken landen
icndseigen para-medische sta
ven worden opgericht, die onder
supervisie van een regeionale
arts de leprabestrijding ter
hand kunnen gaan nemen.
Voor de actie is een comité van
aanbeveling gevormd, waarin
onder meer zitting hebben, kar
dinaal Alfrink, dr. W. A. Visser
't Hooft, dr. H. Fiolet, secreta
ris van de Raad van Kerken,
Leslie Pindred, namens het Le
ger des Hoils, prof. J. Tinber
gen, en L. de Gou, burgemees
ter van Haarlem.
Het actie-comité weet zich boven
dien gesteund door tal van ker
kelijke en niet-kerkelijke organi
saties, die zich bezig houden
met de bestrijding van lepra in
ontwikkelingslanden.
Terwijl een politieman vanuit een telefooncel onderhandelt met de
overvallers, kijkt de vrouw van één van de gijzelaars in angstige
spanning toe.
DALLAS (Reuter) Twee roofovervallers, die na een mislukte over
val in Dallas 18 mensen in gijzeling hadden gehouden, hebben zich
gisteren na een langdurig beleg aan de politie overgegeven.
De twee misdadigers, de 17-jarige Robert Dale Gordon en de 18-jarige
Milton Allen Frank, hadden geëist dat zij met een Boeing 747 naar
een door hen aan te wijzen plaats zouden kunnen reizen. De poitie
had dit geweigerd. Tien uren hielden zij het vol. Toen zij zich ten
slotte overgaven hadden zij al alle gijzelaars geleidelijk vrijgelaten.
Dr. Peers blijft
in arrest
BRUSSEL (ANP) - De
Naamse vrouwenarts, dr.
Willy Peers die ervan be
schuldigd wordt enkele
honderden gevallen van
abortus te hebben uitge
voerd, Is gisteren voor de
tweede keer in 14 dagen
tijd voor de Luikse kamer
van inbeschuldigingstelling
verschenen. Ook deze keer
Is tegen de arts bevestiging
van zijn arrest geëist. De
Luikse advocaat-generaal
vreest „dat bij vrijlating
van de arts de door hem
uitgevoerde strafbare fei
ten zich kunnen herhalen".
Di. Peers blijft opnieuw in hech
tenis tot het moment waarop de
kamer uitspraak zal doen. Don
derdag of vrijdag wordt die uit
spraak verwacht.
Inmiddels hebben de medische fa
culteiten van de Nederlands- en
Franstalige afdeling van do
vrije universiteit van Brussel
zich achter de Naamse arts ge
schaard. Twee hoogleraren, dr.
Potvliege en dr. Van den Dries-
sche kondigden voor donderdag
a.s. een betoging van de medi
sche studenten aan.
Prof. Potvliege verklaarde dat het
aantal in België uitgevoerde
vruchtafdrijvingen in 1972 op
80,000 wordt geschat, d.w.z. e.n
abortus op twee bevallingen.
Dat is een voorzichtige schat
ting.
cUwQyiller-aller'cBeSte kguze
MAGERE
VARKENSLAPPEN
500 gram
geldig t/ro zaterdag
PATE
I)E GRAND
LUXE
gram
KLEI
AARDAPPELEN
bintjes
5 kilo
HOLLANDS
WITLOF
500
gram
U vindt alle andere VIVO-aanbiedingen op pagina 2en 3 van Uw damesblad
Van de prins geen kwaad wetend, neemt een kangoeroe in een Austra
lisch wildpark de benen voor de verbaasde ogen van prins Bern-
hard. Tijdens zijn recente bezoek aan Australië dacht de prins, een
sigaar tussen de lippen, rustig wat opnamen te kunnen maken. De
kangoeroe vreesde kennelijk dat de prins met iets anders gewapend
was.
UTRECHT (ANP) Het komt nog wel eens voor dat ver
standige en zelfs gewiekste zakenlieden uit de detailhan
delsector het toppunt van onzakelijkheid worden, als zij
besluiten hun winkel te moderniseren en dan naar een
(binnenhuis) architect stappen. Er wordt niet naar een
honorarium gevraagd of men legt zich neer bij het min
zaam wegwuiven van die vraag door de architect.
Aldus gistermiddag de heer I. C.
Looynen, hoofd technische voor
lichting van het Centraal insti
tuut voor het Midden- en Klein
bedrijf, tijdens een persconfe
rentie ter gelegenheid van de
van 18 tot en met 23 maart in
de Utrechtse Bernhardhal van
de Jaarbeurs te houden vak
beurs „Macroshop".
Volgens de heer Looyen moet een
onderneming In de Detailhandel
altijd voor ogen houden dat hij
met zijn verbouwing of moder
nisering een economisch doel
beoogt, namelijk consolidering
of verhoging van de omzet door
in te spelen op nieuwe ontwik
kelingen en de zich wijzigende
smaak van het publiek. Er
dient dus eerst economisch-tech-
nisch advies te worden ge
vraagd over aard en omvang
van de modernisering of ver
nieuwing. Pas dan kan, op basis
van die overwegingen, de archi
tect worden ingeschakeld om
vorm te geven aan de plannen.
Er zijn geen betrouwbare cijfers
over de investeringen die de
Detailhandel pleegt. Globaal ge
sproken moet dit echter een 750
miljoen gulden per jaar zijn,
rond twee procent van de totale
omzet van ongeveer 45 miljard
gulden.
De Macroshop van dit jaar wordt
iets kleiner dan die van twee
jaar geleden. De beurs heeft dit
jaar als thema het recreatieve
winkelen en de boetiek als voor
beeld par excellence van dat re
creatieve inkopen doen. Ook
winkeldiefstallen krijgen de
aandacht.
214 kinderen
door droogte
gestorven
SAO PAULO (AFP) - In de Bra
ziliaanse staat Sao Paulo zijn
sedert begin van dit jaar 214
kinderen door uitdroging om het
leven gekomen. Er heerst een
hittegolf. Officieel is gisteren
bekendgemaakt dat 6.000 kinde
ren in ziekenhuizen met uitdro
gingsverschijnselen zijn opgeno-
Proces tegen
Rode Leger
in Tokio
TOKIO (AFP/Rtr) - In Tokio
het proces begonnen tegen vijl
leden van het Verenigde Rode
Leger - „Rengo Sekigum" - die
ervan worden beschuldigd vorig
jaar januari zeventien mensen
t« hebben vermoord. Onder hen
waren veertien ©Igen aanhan
gers - onder wie vrouwen - twee
politiemannen en een burger.
De vijf verdachten hebben begin
vorig Jaar tijdens een Ideologi
sche ruzie veertien van hun ra
dicale aanhangers gemarteld en
daarna gedood. De twee politie
mannen en de burger kwamen
om het leven tijdens een belege
ring van tien dagen door de po
litie van een villa in de bergen
bij Tokio, waar de groep zich
had verschanst.
D? ideologische woordvoerder van
de revo'utionaire groep, de 28-
Jarige Tsuneo Mori, heeft zich
vorig jaar aan de strafzaak ont
trokken door in zijn cel zelf-
moord te plegen. Men had van
hem een ideologische verklaring
verwacht voor de moorden en
voor de gewapende revolutie dia
het Verenigde Rode Leger van
plan was te ontketenen.
De aandacht van de rechtbank zal
zich nu vooral richten op de 27-
jarige mej. Hiroko Nagata, die
van dertien moorden beschul
digd wordt.
