Was Zwammerdam een
Romeinse vlootbasis
of schepenkerkhof?
GS remt woningbouw
in Hoogmade af
Vergulde Vos
onbereikbaar
voor C-l clubs
streeknieuws
Vertegenwoordiger
„kreeg" f50.000
op presenteerblad
Zeges Van Cassel en
Van Veen bij Docos
Aanleg spoorlijn
Alphen A dam
nog uitgesteld
PAGINA S
WOENSDAG 24 JANUARI 1973
LEIDSE COURANT
ZWAMMERDAM De vondst in november jl. van een scheepje uit voormalige bedding van de
de romelnse tijd is in Zwammerdam nog gevolgd door het blootleg- Oude Rijn ontdekt. Al direct
gen van drie andere. Vijf dagen geleden Is een vijfde schip gevon- had de mening postgevat, dat in
den. Er Is nog maar twee vierkante meter van aan het licht ge- Romeinse havens zo niet hele ge
bracht maar naar het zich laat aanzien, is het groter en in ieder zonken schepen, dan toch wel
geval zwaarder gebouwd dan het schip dat eerder werd geborgen. grote fragmenten ervan in de
i9 „We zijn overdonderd door het aantal", zeggen de schatgravers van vochtige grond bewaard geble-
het Instituut voor prae- en protohistorie van de Universiteit van
Amsterdam.
Tot
toe
nog niet erg De recente vondsten te Zwam-
veel romeinse schepen gevonden
in de noordwestelijke grenslan
den van het vroegere imperium.
De vondsten bleven beperkt tot
enkele fragmenten en één heel
schip, dat in 1893 in het
Utrechtse Vechten aan het licht
kwam. Totdat in 1968 te Kapel
Avezaath een vrijwel compleet
schip uit .de bagger werd gebor- Bij die gelegenheid was al
gen. deel
merdam zijn gedaan bij grond
werkzaamheden voor de bouw
van „De Hooge Burch", een te
huis voor geestelijk gehandicap
ten van de Vereniging Johan-
nesstichting. Ze sluiten aan bij
de opgravingen van het limes-
castellum (grensfort) „Nigrum
Pellum", in de jaren 1960-1971.
De schatgraver (van de Amsterdamse universiteit) geeft uitleg.
ven zouden kunnen zijn.
Wat dezer dagen achtereenvol
gens aan schepen en neven
vondsten in Zwammerdam werd
aangetroffen, stelde de veldploe-
gen aanvankelijk voor de
vraag: was „Nigrum Pellum"
een vlootbasis, van waaruit ten
tijde van Germanicus uitvallen
gedaan werden naar de opstan
dige stammen in het noorden?
Of kan er sprake zijn van een
schepen-kerkhof?
kaden langs de De verschillen van scheepstypen,
die bijeen werden aangetroffen,
duidde op een soort van
scheepskerkhof. Do situering
van de vondsten vormt een voor
de hand liggend antwoord.
Alle vijf schepen die tot nu toe in
Zwammerdam gevonden wer
den, liggen gemeerd en zijn tus
sen palen gezonken langs de
zandige oever van de dichtge
slibde Rijn-bedding- Daarover
lag tenminste sinds de mid
deleeuwen een landweggetje.
Men mag nu veronderstellen
dat de schepen aan het eind van
de tweede eeuw na Christus tot
zinken zijn gebracht om te die
nen als fundament hetzij voor
een kade, die wat verder in de
dichtslibbende rivier reikte, dan
wel van een kruppelpad, dat in
de dichtgeslibde Rijnbedding ge
legd werd en waarvan men in
de bagger het houten „wegdek"
nog ziet zitten.
Onder het weggetje werd in de
cember 1971 een 7 meter lange
boomkano gevonden, die gedeel
telijk werd kapotgetrokken door
een graafmachine. In november
11. kwam een 23 meter lang
schip aan het licht, dat nog
voor 70% bewaard was geble
ven. Men achtte dat al uniek
voor scheeps-archeologisch on
derzoek.
Die schuit had, naar het onder
zoek uitwees, steenslag aange
voerd voor de bouw van het
derde castollum. Daarmee was
de ouderdom ten naaste bij be
kend- Want de stenen gebouwen
op het castellum-terrein zijn ge
bouwd rond het laatste kwart
van de eerste eeuw en ze wer
den verlaten tegen het midden
van de derde eeuw A.D.
Het derde schip was weer een
boomstam-kano: van het vierde,
een 10 meter lange boomstam
kano waarvan de diepgang ver
groot werd door „opboeisels" op
de wanden, is alleen de stuur-
boordwand over. Maar men her
kent een mastspoor en een gat,
waar een touw doorgelopen zou
hebben, wat het tot een zeilkano
of een jaagschuit stempelt.
Vondsten bij het schip: een nalatenschap van eeuwen.
Drie van deze vier schuiten verte
genwoordigen evenzovele va
rianten van het type boomstam
boot. Want ook bet schip, dat in
november geborgen werd, be
stond uit uitgeholde boomstam
men, in de lengte doorgezaagd
en van een planken bodem op
opboeisels voorzien. Vastgesteld
is, dat de nade. nmet riet ge
breeuwd waren. Het schip was
van een met essehout gepende,
eikehouten dorpelconstructie,
die niet van keltisch-germaanse
origine is. Er komen in de eer
ste eeuwen van onze jaartelling
hier te lande derhalve gelijktij
dig schepen volgens inheemse
en romeins-mediterrane bouw-
traditie voor.
Enkele dagen geleden heeft men
onder het weggetje een vijfde
schip gelocaliseerd nadat men
op een 18 meter lange eikehou
ten balk stootte, die waarschijn
lijk van het castellum afkomstig
was. Daaronder zat nog meer
hout. Naar het zich laat aan
zien is dit schip tenminste 30
en ten hoogste 45 meter lang
groter en zeker zwaarder ge
bouwd dan het grootste, tot nu
toe ter plaatse gevonden schip.
Bij de vier eerste scheepswrakken
zijn verschillende kleinere vond
sten gedaan, zoals een schedel,
een disselbijl met houten steel,
een klauwhamer, leerwerk
waaronder schoenzolen, Inheems
aardewerk en geïmporteerd
„terra sigilata". De scheeps-
vondsten worden voor conserve
ring van het hout de eerstko
mende jaren in het laborato
rium van de Rijksdienst voor de
IJsselmeerpolders te Ketelhaven
behandeld.
De opgravingen, het onderzoek en
de conservering duren voort.
Het terrein van de Johannes-
stlchtlng is niet voor bezoekers
toegankelijk.
WOUBRUGGE Gedeputeerde
Staten hebben besloten de bouw
van vrije sectorwoningen in
Hoogmade niet goed te keuren.
Dit deden zij op advies van het
ontwerp Streekplan Plassenge-
bied. Hierdoor zullen de woning
wet- en premiewoningen veel
duurder worden. Ook de bouw
van enkele goedkope eengezins-
en bejaardenwoningen kan nu
niet doorgaan-
De raad van Woubrugge sprak
-• gisteravond zijn verwondering
uit over deze beslissing. De so-
I ciale woningbouw wordt hier
door veel te duur. De huren zul-
len met tien gulden per maand
worden verhoogd. De raad was
het er unaniem over eens dat er
'in Den Haag scherp geprotes
teerd moet worden tegen deze
onbegrijpelijke afremming van
de woningbouw in Hoogmade.
Met betrekking tot de bouw van
een Cultureel Centrum zei bur
gemeester Brouwer de Koning
het te betreuren dat er nogal
wat misvattingen waren ont
staan over de reeds genomen
raadsbesluiten. Vooral de heer
Coutier had rog al wat beden
kingen tegen de inspraak van
de gemeente in het stichtingsbe
stuur. Ook wilde hij een apart
besluit over het gratis ter be
schikking stellen van de grond.
Tenslotte werd wethouder Van
der Laan met 7—2 stemmen ge
kozen tot vertegenwoordiger
van de gemeente in het stich
tingsbestuur.
In zijn jaaroverzicht vermeldde
de burgemeester dat de bevol
king van Woubnigge met 2%%
is toegenomen. Het woningbe
stand liep op tot 1150 terwijl het
plnssengebïed tot 1980 1200 voor
schrijft. Ook deelde hij mee dat
GS het besluit de Van Poel
geestlaan in Hoogmade voor
124.000 te reconstrueren had
goedgekeurd-
Voorts kwam de prioriteitenlijst
tot 1977 naar voren. Als voorlo
pige prioriteiten werden ge
noemd: 1. Uitbreiding yan het
gemeentehuip en aanleg van
parkeerruimte: 250.000, Bouw
van een verenigingsgebouw in
Woubrugge f 120.000. Aanleg
rioleringsplan in Hoogmade
350.000 en Sanering van de
slootgedeelten bij de Van Alc-
maerlaan en Comriekade:
32.000.
Het raadslid Venhuizen pleitte
voor dat de grootste prioriteit
gegeven zou moeten worden
objecten die de leefbaarheid
van de gemeenten zouden be
vorderen- Op de volgende ge
meentebegroting zullen enkele
van de genoemde prioriteiten
geplaatst worden.
Naar aanleiding van de uitvoerige
belastingrota deelde de voorzit
ter mee dat de belastingen laag
zijn in de gemeente. De straat
belasting ligt zelfs beneden de
door het ministerie gestelde
norm. Bovendien is een riole
ringsbelasting in de naaste toe
komst onvermijdelijk. Het
raadslid Luiing maakte zich
zorgen over het huisvuil. Hij
vroeg zich af waar dat moest
blijven als de huidige stort
plaats vol is.
Met algemene stemmen koos de
raad burgemeester Brouwer de
Koning in het bestuur van de
streekmuziekschool „Rijnak
koord". Na een korte discussie
werd met 54 stemmen beslo
ten de Kerkstraat in Hoogmade
tot voorrangsweg te verklaren.
O
LEIDEN „Het werd me als het
ware op een presenteerblaadje
aangeboden", aldus de verkla
ring van een 3S-jarige vertegen
woordiger uit Haarlem die voor
de Haagse rechtbank terecht
stond voor de verduistering van
ruim 50.000 gulden ten nadele
van een internationale handels
maatschappij uit Leiden.
Verdachte had zijn slag kunnen
slaan omdat, zo luidde de con
clusie van de president, „de ad
ministratie van het bedrijf een
rotzooitje was". Zonder enige
argwaan te wekken schreef de
vertegenwoordiger kwitanties
uit en incasseerde hij ook gel
den voor geleverde goederen,
zelfs van klanten die door het
bedrijf op de zwarte lijst waren
geplaatst en aan wio dus niet
mocht worden geleverd. Van
het verduisterde geld (volgens
de betrokken handelsmaatschap
pij is In de afgelopen Jaren op
onverklaarbare wijze 168.000
gulden zoekgeraakt), betaalde
verdachte de eerste aanbetaling
van een nieuw huis. De officier
van Justitie, mr. Beer, zei dat
het bedrijf er mede schuldig
aan is geweest dat de vertegen
woordiger zonder moeite zo'n
fors bedrag had kunnen achter
houden. Daarom ook wilde hij
volstaan met een eis van vijf
maanden gevangenisstraf waar
van een maand voorwaardelijk
met aftrek van voorarrest. Ver
dediger mr. Son zei dat ver
dachte het bedrijf schadeloos
wil stellen.
Hij pleitte voor onmiddellijke In
vrijheidstelling.
Rechtbank en raadkamer wezen
dit verzoek af. Vonnis op 6 fe
bruari.
Ter Aar De Christelijke Plattelandsjongeren hebben gisteravond in Het Dorpshuis in Ter Aar hun
acteertalenten getoond in het blijspel „Een beeld van een man". De vrijwel volle zaal liet eensgezind
blijken, het stuk en het spel een succes te vinden.
Voor de uitvoering hield de eerwaarde heer J. Goedhart uit Nieuwkoop een inleiding over het onderwerp
„Het leven door, maar er ook uit".
Na de pauze zorgde het trio Jan Bouke Weybrandi voor een plezierige muzikale presentatie. Dat iedereen
de CPJ-avond van de afdeling Nieuwveen een succes vond. liet men blijken door enthousiast mee te
doen aan de grote verloting die iu de pauze werd gehouden.
Veel schade in
bollenland
door honden
NOORDWIJK Elk voorjaar ple
gen de bollenkwekers en tuin
ders in Noordwijk veel schade
te ondervinden van loslopende
honden.
De olgemene politieverordening
verbiedt het laten loslopen van
honden op aan anderen toebeho
rende grond, zonder dat men
van de eigenaar of gebruiker
van de grond toestemming heeft
gekregen.
Op het naleven van deze bepaling
zal de politie een strenge con
trole gaan uitoefenen. Overtre
ders lopen de kans op een
proces-verbaal en een fikse
straf, terwijl de eigenaars of
houders van de honden boven
dien door de benadeelde kwe
kers en tuinders aansprakelijk
kunnen worden gesteld voor de
eventueel aangerichte schade.
1 LEIDEN De tafeltennisvereni
ging Docos hield in het kader
van onderlinge krachtmetingen
haar jaarlijkse A en C-kampen.
In de A-kamp streden de top-tien
van Docos om de hoogste eer te
behalen. Hoewel veel werd ver-
j wacht van het optreden van
jeugdige senioren a!s Hans Ro
denburg en Hans Waayer, werd
al spoedig duidelijk dat het we
derom zou gaan tussen de huidi
ge le team-spelers, Jacques v.
Veen, Ton PAmi en Gerard v.
d. Klaauw. De overige sipelers
vormden voor dit drietal geen
wezenlijke bedreiging, houguit
werd incidenteel geprofiteerd
van een onderschatting. De on
derlinge strijd tussen de spelers
uit het le team eindigde onbe-
1LPHEN AAN DEN RIJN
Amsterdam". „Zal een spoorlijn
naar Amsterdam de wijk Rid-
derveld niet In tweeën splitsen".
Deze vragen zijn gesteld tijdens
de inspraakprocedure bij het
voorontwerp structuurplan Al
phen aan den Rijn. Het gemeen
tebestuur reageerde hierop,
door te verklaren dat voor een
railverbinding in de richting
Amsterdam aangenomen dat
deze verbinding er zal komen
niet gerekend moet worden op
een aanleg in deze eeuw.
'ocht het er ooit toe komen, dan
zal de spoorbaan verhoogd moe
ten worden aangelegd, waar
door in belangrijk mindere
mate sprake zal zijn van barriè-
slist. V. d. Klaauw won van
Van Veen. PAmi van v. d.
Klaauw en Van Veen zegevierde
na een moeizame strijd weer
over PAmi. Met een gelijk aan
tal winstpartijen voor ieder,
moest het gamegemiddelde be
slissen wie of zich kampioen
mocht noemen. Het werd Jac
ques v. Veen, die na vijf jaar
weer bezit nam van de titel.
Van de overige deelnemers viel
vooral de constante prestatie op
van Fred Brack, die als 4e ein
digde en de 5e plaats van Peter
Brouwer, die als invaller voor
de zieke Jos Vreeburg, een aar
dige score wist te bereiken. Uit
slag: 1. J. v. Veen, 2. T. 1'Ami,
3. G. v. d. Klaauw. 4. F. Bracké,
5. P. Brouwer, 6. H. Hodenburg,
7/8/9 H. Waayer, H. Gerritse,
C. v. Zijp 10. A. Brouwer.
In de C-kamp was het
iemand van de wat oudere tafel-
tennisgeneratie, die met de eer
gipg strijken. Nico v. Cassel
speelde met gedegen en beke
ken spel zijn jongere tegenstan
ders weg. Ook Piet Bik, d t
op het laatste ongeslagen bleef,
moest voor Nico het hoofd bui
gen.
Uitslag: 1. N. v. Cassel 2. P. Bik,
3. H. Jansen 4 C Prins, 5 W.
Vreeburg 6/7/8/9 T Brouwer, J
v. Tol, Cl. v. Kempen, J. v.
Kempen 10. J. Verhoogt.
WOUBRUGGE In de afdeling
Veen- en Rijnstreek van de
KNBB is de afgelopen week het
eerste team met de kampioens-
vlag gaan strijken en wel de
Vergulde Vos 1 van klasse C-l.
Met 57 punten uit 10 wedstrijden
zijn zij voor alle concurrenten
onbereikbaar geworden.
In klasse C-2 heeft Jacobswoude 1
uit Woubrugge nog slechts 5
punten uit 2 wedstrijden nodig
om zich eveneens kampioen te
mogen noemen. In C-3 is de
strijd nog steeds open al wacht
Jacobswoude 2 ook hier zijn
kansen af- Tenslotte is bij C-4
Ons Genoegen 2 verder uitgelo
pen op de naaste concurrenten
met liefst 5 punten, al is de
strijd hier nog lang niet beslist
en blijft er nog volop spanning
bestaan.
'olgt
iftonntandcn zien or than* als
C-l: Vergulde Vos 1 10-67. Do
Snort 1 10—41. Nieuwe Wetering 1
10-'IS, Roelofarendsvecn 1 11—34.
revorming. „In het licht van de
toenemende vraag naar beter
openbaar vervoer in plaats van
de aanleg van autosnelwegen
behoeft aanleg op een vroeger
tijdstip dan nu wordt geacht,
niet uitgesloten te zijn", zo la
ten B. en W. nog wel weten
Bij de planning van het verkeer
en het vervoer antwoorden B.
en W. desgevraagd dat in de
nieuwe woonwijken op bijna alle
wegen het fietsverkeer geschei
den wordt van het autoverkeer.
Men is van plan dit beleid voort
te zetten. Met vragenstellers
zijn B. en W. het eens dat de
Oudshoornseweg in het bijzon
der voor fietsers en voetgangers
„niet ongevaarlijk" is. Deze
aangelegenheid heeft de aan
dacht van het gemeentebestuur, Het lijkt niet waarschijnlijk dat de plannen
zo wordt gezegd. dam nog deze eeuw werkelijkheid worden.
ROELOFARENDSVEEN -
Voor de onderlinge competi
tie van de schaakclub „Utile
Dulci" werden de 16e en 17e
ronde gespeeld. De uitslagen
waren als volgt: 16e ronde:
Van Berke!—Olierook 1—0,
Sterk—Van Rijn VS—Sterk
Har v. d. Meer I0, Olic-
ro ,kVan Bestelen 10,
GanzevVs—Oamen 0—1; 17e
rond- Van BerkelA. v. d.
Aart 1-0. Van Rijn—Van
Leur 1—0. Valwat.r—Aker
boom 0—1. Ton Qlijerhoek—
Jos v. d. Aart 1—0. Ton Olij-
erhoekTon Bakker 10,
WindhorstA. v. d. Aart 0
1. Jan v.d. Meer—R. van
Leur 10, NieuwintKoppe
laar I0. Bouwmeester—
Ganzevles I—0, Windhorst
A. v.d. Aart 1—0, Sterk—
Olierook afgebr.
Hazerswoudse
bevolking
O
kan spoedig
ganzenborden
HAZERSWOUDE - De commls-1
sie milieuhygiëne uit Hazers- j K
woude gaat op dinsdag 6 fe
bruari, tijdens een openbare
vergadering die om 20 uur In
het gemeentehuls begint, weer
aandacht besteden aan het gan
zenbordspel. I
Dit spel. dat feint zal zijn op de „Zwart"' WtlUT in
milieutechnische zaken ter
plaatse, wil de commissie zo HüZCrSWOllde
Vergulde Vos :i 12—61. Roelofaren
veen 2 12—40, Ons Genoegen 1 13—
4H, Hnraco 1 12—48, RBV 1 12— 3!).
lifi.se Nieuwe Wetering 2 12-66,
De Schep 2 12-60. De Sport 1 12-
68. Jacnhswoude 2 l0-sr.. Roelofa
rendsvecn :t u—48. Monopole 2 li—
46. llnrnro 2 11—41. De Pint 3 11—
C-4: Ons Genoegen 3 14—87,
De Sp-.rt 3 13-73. Rnoloforendsvccn
4 13—71. Ons Genoegen 2 13—70,
Nieuwe Wetering 4 13—66. RBV 2
it -63, Rechthuis 14 87. jaoobfwmW
-I- 3 n 63, itr.v r: 33. ni
Wetering 3 11433. De Kroon 2 13—
42. Nieuwe Wetering 6 14-34.
spoedig mogelijk onder de bur
gerij van Hazerswoude versprei
den. Aan de orde komt ook een
voorstel, om het schouwen van
sloten en vaarten in de gemeen
te te doen plaatsvinden door de
commissieleden. Voorts wordt
aandacht gevraagd voor een
modelverordening inzake de te
stellen eisen aan het water. De
organisatie
HAZERSWOUDE - In een groot
gedeelte van Hazerswoude ziet
de bevolking zich vandaag en
morgen geconfronteerd met een
sterk verminderde kracht op
het water van het drinkwaterlei
dingnet. De hoofdbuizen van het
net worden namelijk „doorge-
dic do commissie binnen afzien- j
bare lijd in het dorp en aan de
Rijndijk (in totaal vier) op touw
zal zetten, cn d» activiteiten
voor de eerstkomende boom-
plantdag zu'len eveneens
wljknvonden, 1 De bewoners, die door dat spoelen
door do verminderde kracht
„zwart" water uit de kraan zien
druppelen, zijn via een geluids
wagen op de hoogte gesteld van
het ongerief, dat hun enkele da
gen te wachten staat.
den besproken. De burgerij Wat de hardheid van het drinkwa-
ordt in de gelegenheid gesteld
om een half uur lang voor de
aanvang van de vergadering
(dus tussen 19.30 en 2 uur) rv.ct
de commissieleden van gedach- j
ten te wisselen over de t!,' It: j
de vergadering te behandelen
onderwerpen.
ter betrelt getracht wordt om
die hardheid verder dan naar
twintig graden terug te brengen.
Misachten zelfs wel tot zestien
of twaalf grad n", deelde wet-
h._..Jcr L. Verwal rp - liatst
g ".-.-u'Vn g2m"r.e aa'lsver-
gadering mede.