Na opleving
weer aarzeling
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
I I
TtW f
M
t
ZATERDAG 20 JANUARI 1973
LEIDSE COURANT
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
De prijzen werden gewonnen
door:
12,50 D. Kniest, Duinzicht
straat 44, Oegstgeest.
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
{Van onze financiële medewerker)
AMSTERDAM Het was dez
week hetzelfde lied als vorige
week: de hausse werd plotseling
afgebroken. De maandag begon
met grote kooplust, waarmee de
opleving van vorige week vrij
dag werd doorgetrokken. Tal
van uitschieters waren er op de
lokale markt. Maar dinsdag
was het vuurwerk weer verdwe
nen n dat bleef zo tot en met
donderdag.
Het is altijd moeilijk een directe
aanleiding voor de plotselinge
aarzeling te geven. Naarmate
de koersen met de nieuwjaars
hausse hoger klommen, werd
het aantal mensen dat waar
schuwend de vinger ophief, ook
groter. En zo gauw er dan wat
rustiger aan gedaan wordt, zo
dra de vaart er uit lijkt te
gaan, komen de winstnemingen
los die natuurlijk de neiging
hebben zichzelf te versterken.
Op zichzelf duiden die twee achter
elkaar komende aarzelingen op
onzekerheid bij de beurs. Onze
kerheid of men niet te hoog ge
grepen heeft, of men al niet te
veel op hogere winsten en hoge
re dividenden vooruitgelopen is
en of men niet te snel de ver
meende achterstand bij een
aantal fondsen (achterstand in
vergelijking met de koersstij
ging van andere fondsen) heeft
willen inlopen.
Er is op dit ogenblik moeilijk ant
woord op te geven. Weliswaar
zijn de winsten vorig jaar erg
meegevallen en werden er ook
al optimistische klanken over
1973 gehoord, maar de politieke
ontwikkeling kan nog volop roet
in het eten gooien. Per slot van
—•kening is nog steeds niet be
kend welke signatuur de nieuwe
regering krijgt en of de onder
nemingen zwaarder belast zul
len worden of niet.
Het was rustiger aan doen was
overigens geen beletsel dat be
paalde bedrijfstakken extra in
het zonnetje kwamen te staan.
We noemen dan met name de
aannemingsbedrijven, de
scheepvaartfondsen en de uitge
verijen.
Van de aannemingsmaatschappij-
♦n hield alleen Hollandsche Be-
ion Maatschappij op de plaats
rust hetgeen bij de scheepvaart
maatschappijen het geval was
met de Koninklijke Nederlandse
Stoomboot Maatschappij. De
Holland Amerika Lijn steeg
echter 15 tot 290, Scheep
vaart Unie 20 tot 172 en Van
Ommeren 21,5 punt tot 337,5, al
les in vier dagen.
Bij de uitgeversmaatschappijen
maakte Kluwer een sprong van
31 oftewel 165 punten tot 325,
Elsevier een sprong van 45 of
tewel 180 punten tot 730. De
rest van de uitgeverijen steeg
ook maar deed dat kalmer aan
hoewel een koerswinst van 32
punten tot 374 voor drukkerij
De Boer toch wel genoemd mag
worden. Alleen De Telegraaf
zakte enkele guldens maar dit
fonds was de laatste tijd ook
wel sterk opgelopen.
De kooplust voor de uitgevers
fondsen zullen we moeten zoe
ken bij de specifieke belichtin
gen in financiële weekbladen
die duidelijk lieten blijken wat
de uitgeverijen een goed jaar
achter de rug hebben (wat moet
zijn dat). Dit pousseren prikkelt
in een haussestemming de koo
plust extra.
De internationale fondsen hebben
het deze week rustig aan ge
daan waarbij het toch wel ver
melding verdient, dat AKZO bo
ven de 80 kon komen. Wall
Street bood overigens geen en
kele steun. Het nog steeds uit
blijven van een definitieve vre
de in Vietnam doet de barome
ternaald voortdurend heen en
weer schommelen.
Opmerkelijk was deze week de
belangstelling voor verscheidene
grote internationale handelson
dernemingen. We noemen Deli
maatschappij, Amsterdam Rub
ber, Borsumij. Op de beurs gin
gen er geruchten dat de Steen
kolen Handelsvereniging interes
se voor een grote handelsonder
neming zou hebben, ja er zelfs
al besprekingen mee zou voe-
Weinig beweging zat er bij de
bank- en verzekeringsfondsen.
De buitenlandse kooplust is in
deze hoek momenteel geheel
verdwenen.
Kijken we de lijst nog even door
op enkeleandere opvallende
koersveranderingen, dan komen
we niet zo heel veel tegen. Pak
hoed trok 12 aan (oude stijl 60
punten), terwijl textielonderne
ming gamma 36 punten opliep
tot 360 bieden op donderdag.
Een uitschieter was ook metaal
bedrijf Rademakers met een
stijging van 45 punten tot 555.
Uit de textielwereld werd bekend
dat Nijverdal Ten Cate vorig
jaar een 7 8 pet. lagere omzet
heeft gemaakt (koers liep wat
terug tot 104,5). Terwijl van de
in surseance van betaling ver
kerende KNTU eindelijk het
jaarverslag over 1971 ver
scheen. Belangrijke gedeelten
van het concern zijn inmiddels
verkocht en over andere onder
handelt men nog. De koers was
donderdag circa 25.
De obligatiemarkt staat onder
lichte, druk. De rente vertoont
nog steeds neiging tot stijgen en
dit duwt de koersen omlaag.
Maar duidelijk is de tendens he
lemaal niet. Daarom wordt de
nieuwe lening van de bank van i
Nederlandse Gemeenten (een j
25-jarige lening van minstens
100 miljoen gulden tegen 7,6
procent rente en een nog nader
hekend te maken uitgiftekoers)
dan ook als een proefgeval he-
schouwd. In november van vo
rig jaar mislukte de 7 1/4 pro-
cent lening van de Bank van
Nederlandse Gemeenten. Er
gaan op de beurs stemmen op
die ook de nieuwe lening maar
matig kunnen waarderen.
HORIZONTAAL:
1 dierenverblijf
5 deurwachter
10 bederf in hout
13 zotskolf
15 bijb. figuur
16 pl. in Gelderland
18 vertaler
20 zijriv. v. d. Elbe
22 insekteneter
24 mannetjesbij
25 ploegsnede
26 schrede
28 Ezau
29 vordering
30 baardje
32 scheepseigenaar
34 holte onder de arm
36 vogel
38 toiletartikel
40 wreed heerser
41 brievensnoer
42 pl. in Frankrijk
44 vulkaanopening
46 viervoeter
47 Europeaan
48 veelh. dier
49 reus
51 sedert
53 betaalmiddel
54 eikschiller
57 voertuig
59 gesloten
60 onderwereld
61 Ierland
64 teken in de dierenriem
66 groente
67 belemmering
69 bloeiwijze
70 deel v. N.-Afrika
72 vliesje
74 kaartspel
76 zwarte, kleverige stof
78 stremsel
79 omsingeling v. e. ves
ting
81 deel v. d. mond
82 deel v. e. huis
84 pl. in Rusland
86 hoogland in India
88 tanden en kiezen
90 koningin der Goden
91 water in Utrecht
93 gemalin van Aegir
95 kloosterlinge
96 duinvallei
97 deel v.e. breuk
99 roofvogel
100 grens
101 draaikolk
102 teken
103 luister
106 witte mier
109 hondehok
112 riv. in Engeland
113 schrijfgerei
114 paardje
116 pl. in Spanje
117 lusthof
119 nauwe huidopening
121 geleding
123 dierenverblijf
125 Eng. titel
126 raamscheem
127 schenker
129 oude vochtmaat
131 vat
132 grote afstand
134 soort brood
135 pl. in Drente
136 schrede
138 gymnastiekwerktuig
139 berg in Kreta
140 zekere geldswaarde
142 hoekpilaster
144 lidwoord
145 bundel
147 pl. in de N.O. Polder
149 vaste brandstof
150 beginstreep
152 overheerlijk
154 wedinrichting
156 hetzelfde
158 klompje planteD
159 kleefstof
161 overlast
163 een weinig
164 brompot
165 soort palm
167 hoofddeksel
168 onbep. vnw.
169 langzaam (muz.)
170 tuinbloem
172 drinkbakje
174 vaatwerk
175 hap
176 gevangenis
178 deel v.e. schip
179 opening
181 Amerikaanse staat
183 vers
185 opgooi
186 vr. munt
187 besef
188 vr. titel
189 aanlegplaats
190 apparaat
191 vis
VERTICAAL:
1 grote plaats
2 werelddeel
3 jong dier
4 drijfkracht
6 zwaardwalvis
7 muziekinstrument
8 pl. op de Veluwe
9 deel v. Oozst«nrijk
10 afgemat
11 ongeval
12 week, sappig
14 hoog bouwwerk
15 zetel
17 tussenzetsel
19 bewerkte dierenhuid
21 geplaag
23 boom
26 heilwens
27 betrouwbaar
31 mann. dier
33 goddheid
35 deel v.h. gebit
36 wereld
37 bouwland
39 onbep. vnw.
42 klamp
43 wijnmaat
45 recht stuk v.e. vaart
48 huid
50 afmeting en zwaarte
v.e. vuurwapen
52 edel
53 echtgenote
55 omlijsting
56 titel
58 vlaktemaat
60 lidwoord
62 ezelgeluid
63 navigatiemiddel
65 vogelwoning
68 plant
71 slaapplaats
72 schrijfgerei
73 vogeleigenschap
75 rijtoer
76 Europeaan
77 deel v.d. hals
79 binnenrand v.e. biljart
80 vergiffenis
82 deel v. Sumatra
83 waard
85 deel v.h. oor
87 speler
89 reinigingsmiddel
90 pers. vnw.
92 verfstof
94 houten schoeisel
96 maaltijd
98 herkauwer
100 beweging v.d. tong
104 riv. in Duitsland
105 snelle loop
107 uniek
108 eikschiller
110 groet
111 boomvrucht
113 afbeelding
115 edelsteen
118 rustbed
119 stoot
120 water in Utrecht
121 schoorsteenkap
122 waterkering
124 opbrengst
126 kledingstuk
128 muziekinstrument
130 snij werktuig
133 lidwoord
135 pl. in Gelderland
136 geestelijke
137 heilige
140 bijvoorbeeld
141 familielid
143 pl. in Duitsland
144 voegwoord
145 schouwburgrang
146 genotmiddel
148 rekenopgave
149 maalinrichting
151 eetlust
152 kommer
153 vogel
155 hoogste punt
157 onbep. vnw.
158 fijngemaakt voedsel
160 ondergrondse
162 pronkkastje
164 volk
166 pl. in Duitsland
168 insekt
169 plant
171 lachwekkend persij
173 schrede
174 afsluitmiddel
187 werk v. e. toondich
180 vis
182 vragend vnw.
184 tweetal
185 gesloten
186 klompje planten
Onder een coup wordt bij het
bridgespel verstaan een speciale
speelwijze die doorgaans af
wijkt vande voor de hand lig
gende, ogenschijnlijk vaak een
slag kost, maar tenslotte meer
opbrengt dan anders het geval
zou zijn geweest. Er zijn er
vele, waarvan sommige de
naam dragenvan degene, die
hem het eerst heeft toegepast of
ontdekt. In het onderstsande
spel is een troefcoup aande
orde, omdat in dit geval de
troefkleur daarin de hoofdrol
speelt. Zuid moest een 6 harten
contract speoen waartegen wewt
uitkwam met ruitenvrouw.
4 B 10 8
4 A B 8
8 5 4 2
4 AB5
West Oost
4 9 643 4 752
4 4 V 10 9 6
VB 10 96 H 7 3
4 V 9 8 4 4 10 72
Zuid
4 AH V
4 H7 5 4 3 2
A
4 H 6 3
DOOR W. LEURS
Als de troeven 2—2 zitten of als
de troeven 2—2 zitten of als
troefvrouw sec zit zijn er twaalf
topslagen, met een kans op een
dertiende als klavervrouw goed
zit. Zuid nam de eerste slag met
het aas en vervolgens met har
tenheer. Het slechte nieuws
werd bekend en hoewel meni
geen het hoofd al in de schoot
zou hebben gelegd was dat bij
onze zuid niet het geval. Het
ziet er naar uit dat het verlies
van twee troefslagen onvermij
delijk is (en dat is nu ook zo,
maar daarover later maar als
zuid er in zou slagen oost in de
van troef zou hebben dan zou
die in de A B vork van noord
moeten spelen. Dat houdt in, dat
suid zich in ieder geval in troef
moet inkorten tot hij er even
veel heeft als oost. Immers zou
lat niet het geval zijn, dan moet
:uid de tiende slag zelf troeven
en troef spelen, wat onherroepe
lijk tot verlies leidt. Zuid incas
seerde drie hoge schoppens,
sneed op klavervrouw, troefde
een ruiten in de hand (le inkor
ting) en vervolgd^ met klaver
heer en -aas. Zuid kon zich nu
voor de tweede maal inkorten
door nog een ruiten te troeven,
maar had nu een entree te wei
nig in noord en moest nog twee
troefslagen afstaan.
De conclusie die hieruit getrok
ken moet worden is, dat zuid in
slag 2 in de fout is gegaan. Hij
moet niet harteheer spelen maar
een kleine harten naar noords
Als oost geen hartens heeft, kan
zuid naar zijn hand gaan en
harten naar de boer spelen. Hij
verliest dan een troefslag en
moet de klaversnit nemen. Nu
west niet bekent is het vervolg:
ruiten troeven, via een klavers
nit naar de dummy, nogmaals
ruiten troeven ,via een klaver
pens incasseren alsmede klaver-
De situatie is nu:
Noord is aan slag en speelt r
ten 8. Oost moet troeven
zuid troeft onder. Wat oost
ook naspeelt, noord-zuid mak
de rest.
Een van de meest veelbelovende
internationale grootmeesters is
de jeugdige Rus Karpov. Zijn
successen in de afgelopen jaren
en in het bijzonder zijn presta
ties in het landentoernooi te
Skopje beloven veel voor de na
bije toekomst. Het is niet uitge
sloten, dat hij via het interzona
le toernooi door zal dringen tot
de kandidaten voor de wereldti
tel. Opvallend is zijn inzicht in
de moeilijke problematiek van
de openingen en daarenboven
zijn strategische en taktische
kapaciteiten. Onderstaand volgt
een van zijn mooiste overwinnin
gen uit het recente toernooi te
Skopje. Een klassiek gevecht,
waarin Karpov duidelijk zijn su
perioriteit bewijst.
Wit: Karpov (USSR)
Zwart: Ungureanu (Roem.)
Siciliaans
1. e2—e4. c7—c5 2. Pgl—f3. PbS
c6 3. d2d4, c5xd4 4. Pf3xd4,
Pg8—f6 5. Pblc3, d7d6 6.
Lel—g5, e7e6 7. Ddl-d2, Lf8
—el 8. 0—0—0, 0—0 ct. f2—f4,
Pc6xd4 10. Dd2xd4, Dd8—a5 11.
Lfl—c4. (Een alternatief is 11.
e5, de5: 12. De5:, De5: 13. fe5:
Pd5 14. Le7: Pe7: met een ge
ring voordeel voor wit)
11Lc8d7 12. e4—e5, d6xe5
13. f4xe5, Ld7—c6! 14. Lg5—d2
(De laatste mode in deze zgn.
DOOR W. J. MUHRING
Rauser-variant) 14Pf6—d7
15. Pc3—d5, Da5dS 16. Pd5xe7t
Dd8xe7 17. Thl—el!, Tf8—c8.
(In de partij Kavalek—Benkö,
Natanya 1969, volgde 17.
Dc5 een wellicht betere voortzet
ting) 18. Dd4—f4, a7—a5 19. Kcl
bl, Pd7—b6 (Beter was 19.
Pfq).
20. Lc4d3, Pb8d5 21. Df4
g4, De7c5 22. Tel—e4, b7—b5
23. Dg4h3, Pd5b4 24. Ld2-
e3!
(Dreigt 25. Tb4: en dwingt
zwarts volgende antwoord af).
Stelling na 24. Ld2—e3 24.
.Lc6xe4 25. Ld3xe41, Dc5xe5
26. Dh3xh7 Kg8-f8 27.
Le4xa8, Kf8—e7 28. Dh7-e4,
De5c7 29. De4—b7 en zwart
t i i
-E
W'V' rs
Si 5
mmMM m
gaf zich gewonnen. De onder
staande positie is ontleend aan
de partij Browne (Australië) en in het internationale toernooi
Timman (Nederland), gespeeld Stockholm 1972. Zwart speelde
h7h6. Een van de aard
ste varianten werd geanalysee
door Zaitsev in ,,64" en
baseerd op 2. g5xh6.
Oplossing schaakraadsel Na
.h7—h6 2. g5xh6, Kf7xf6
Te3—h3, Tb4—g4+ 4. Kgl-fl
Tg4—f4+ 5. Kf2—gl (Op 5. K
beslist 5. Te4-4- en 6.
Te8) 5. Lc6d7! 6. h6—1
Tf4fl 7. Kglxfl, Ld7xhl
en zwart kan opgeven. De
voortzetting vond niet plaats
de partij, hetgeen niet wegni
dat zwart toch won.
m' n'
s i
m m
In het kort geleden geëindigde
internationale suikerdamtoernooi
behaalde de oud-wereldkampioen
drs. P. Roozenburg de eervolle
vierde plaats. Een bijzonder
fraai resultaat voor een speler
die de 50 jaar al dicht is gena
derd en waarmee hij bewees
ook in een veld van jonge talent
volle spelers nog heel goed mee
te kunnen. Hieronder volgt zijn
partij uit de laatste ronde tegen
de Amerikaan Carlo Smith,
waarin Roozenburg met
zwart al kort na de opening
de ..Ghestem-doorstoot" toepaste
en hiermee de basis legde voor
zijn overwinning.
1. 32—28 20—24, 2. 37—32 18—23,
3. 41—37 13—18, op 12—18 kan
afwikkeling nemen en dat ris-
wit door 34—29 28—22 een grote
keert zwart blijkbaar niet. 4.
31—27 8—13, 5. 34—30 14—20, 6.
30—25 10—14, 7. 40—34 24—29, 8.
33x24 20x40, 9. 45x34 15—20, 10.
34—30 20—24, 11. 39—33 2—8, 12.
44—39 5-10, 13. 49-44 17-22.
14. 28 x 17 11 x 31, 15. 36 x 27
23—29, en hier is dan de „Ghes
tem-doorstoot" genoemd naar de
Franse oud-wereldkampioen
Pierre Ghestem, die hem !u.
eerst op een wetenschappelijke
manier toepaste. In aanmerking
voor wit komt 3328 en 3933
om zoveel mogelijk stukken
speelbaar aan de linkerhelft van
het bord te houden, maar dit
lukt hier niet direct. Op 33—28
DOOR FREEK GORDIJN
volgt 29—34 met de dreiging
3440. Wit kan dan niet 5045
wegens 3440 en 1420. 16. 44
—40 18—23, 17. 50—45 13—18, 18.
4641 9-13, 19. 33—28 4—9, 20.
39—33 7—11, 21. 41—36 10—15.
22. 47—41 11—17, 23. 37—31 17—
21, 24. 31—26 1—7. In deze spel-
methodiek moet zwart de witte
lange vleugel in zijn greep kun
nen houden. 25. 26"" '2x21, 26.
41-37 7-11, 27. ".1 21—26.
28. 43—39 26 x 37, «2x31, wit
heeft zich de moge!i ikheid van
40—34, 45x34 en 34—29 nu ontno
men, 11—17. Zie diagram.
Zwart heeft over zijn laatste zet
zeer lang nagedacht. Een beetje
merkwaardig, want er is niet
veel anders. Op 8—12 kan wit
4813 of 31—26 spelen. Dat kan
nu ook zult u zeggen, maar ver
geet u dan niet dat zwart de be
schikking heeft over de sterke
ruil 18—22. En het is waar
schijnlijk in verband hiermee
dat zwart zo lang heeft zitten
kijken, want als wit nu 4034,
45x34 speelt, dan is de ruil 18
22 voor zwart niet meer moge
lijk en wat heeft hij dan nog
over? Op 27—22, 31x11, slaat
zwart 6x17 en houdt wit goed in
de greep. In de diagramstand
vervolgde wit met: 30. 4842
18—22, 31. 27x18 13x22, 32. 31—27
22x31, 33. 36x27 8—13, zwart
heeft nu alles wat hij hebben
moet om dit spelsysteem te doen
slagen. 34. 42—37 17—21, 35. 27
—22, wit heeft niet anders, 21—
26, 36. 40—34 29x40, 37. 45x34
1621. 38. 3429. wit moet een
stuk offeren. 23x43, 39. 38x49
14—20, hier is 3—8 en/, ook goed
lijkt ons. 40. 35x23 21—27. 41.
30x8 27x27, het beste voor wil
hier 28—22, 3x12, 22x31.
geeft nog enige remisekans
Het door wit gekozen spel h<
niets te bieden. 42. 8—2 27-
43. 28—22 32x41, 44. 2—7 41-
45. 22—17 47—24, 46. 7-34 9-
47. 49_43 3—8, 48. 43—39 24-
49. 34—45 20—3, 50. 39—33 I
19, 51. 45—7 19—24, 52. 7—34
12. 53. 34x7 3x21, 54. 7—16 21
55. 33—28 26—31, 56. 16—43
37. 57. 28—23 3—25. 58. 43
24—29, 59. 23x34 25x48, 60. 49
37—41, 61. 38—47 41—46, 62.
36 6—11, en hier gaf wit hel
Een fraaie zege van z«
waarvoor hij hard heeft
werkt.