Zestigjarige
Danny Kaye
ICTEUR
rOT
SINTERKLAAS
(AN
jnstig
worden
r
4:
UAR
Danny Kaye zoals we hem tegenwoordig het meest zien. Al«
feestelijk sluitstuk van een UNICEF-gala.
schap van een verwaande
nel (Curd JUrgens) voor de na
zi's vlucht toonde Danny Kaye
zijn werkelijk talent. Niet de
mannetjesmaker, de bekkentrek-
kende comediant die op onna
volgbare wijze de meest vreem
de teksten kon zingen, maar de
warm menselijke, gevoelige fi
guur, die Kaye In werkelijkheid
is. Het is jammer dat zijn late
re films als Merry Andrew"
,,The five Pennies" en ,,On the
double" dat peil nooit meer
haalden.
In 1963 liet hij zich zelfs verlei
den om voor Columbia „The
man from the Dinner's club'' te
maken, volgens het door deze
studio ook in „The Fuller brush
man" met Red Skelton en „The
Good humor man" met Jack
Carson gevolgde patroon. Veel
visuele grappen culminerend in
een doldwaze achtervolging aan
het slot, maar nauwelijks ge
schikt voor Kaye's talent.
Dat was tien jaar geleden. Tien
jaar waarin Danny Kaye overal
waar hij gevraagd werd optrad
om geld voor UNICEF In te za
melen. Tien jaar, waarin hij te
rend op en profiterend van zijn
populariteit als artiest de mis-
deelden trachtte te helpen. Nog
eenmaal vervulde hij een kleine
karakterrol in een film, die van
de clochard en verdediger van
de mensheid in „The mad wo
man of Chaillot" met Katherine
Hepburn in de titelrol maar het
staat te bezien of we Danny
Kaye verder ooit nog eens in
een nieuwe komedie te zien zul
len krijgen. Kaye heeft zijn roe
ping gevonden. De clown is ern
stig geworden.
OTTO MILO
f Danny tijdens de opnamen voor zijn film „Assignment children" die het keerpunt in zijn carrière
jbelekende.
Kinderen hebben steeds een belangrijke rol in Kaye's films gespeeld. Hier in „De hofnar" uit 195ó, een film die opnieuw in roulatie
werd gebracht. 4
Kaye is altijd in voor een grapje, zelfs bij zo'n ernstige
bezigheid als het golfspel.
up girls en gaf hem voor| alle
zekerheid de zangeres ijinah
Shore als tegenspeelster, dje op
dat moment een waanzinnige po
pulariteit genoot bij de Ameri
kaanse troepen overzee. I Dat
was in 1944 en de film sloeg
meteen zo aan, dat prompt een
volgende film rond Kaye werd
opgebouwd volgens hetzelfde re
cept. Voor „Wonderman" wer
den speciaal voor Kaye een
paar muzikale intermezzi ver
zonnen, waarin de nieuwontdek-
te ster zich weer helemaal kon
uitleven. Van een zal Goldwyn
later wel spijt hebben gehad.
Danny Kaye niet, die zich heer
lijk kon uitleven in een aantal
dagdromen, waarin hij nu eens
de gevreesde sheriff, dan weer
de onverschrokken detective of
de knappe chirurg is. In 1948
verscheen „A song is born"
weer een re-make van een ge
heid succes, namelijk Billy Wil-
ders's „Ball of fire". De profes
soren, die een woordenboek sa
menstellen en zich ontfermen
nver een nachtclubzangeres om
haar idioom te bestuderen wa
ren vervangen door een aantal
musicologen werkend aan een
muziek-lexicon. Kaye vervulde
de rol die eens aan Gary Cooper
had toebehoord, Virginia Mayo
was de zangeres, een rol die in
Wilder's veel amusantere film
door Barbara Stanwyck werd
vervuld. „A song is born"
betekende tevens Danny Kay's
/aatste film onder het banier
van Samuel Goldwyn. Als reden
voor het verbreken van deze zo
winstgevende samenwerking
wordt algemeen mevrouw Kaye
genoemd. Sylvia Fine schreef
niet alleen de vaak onuitspreke
lijke teksten van de meeste lied
jes, die Dannv zong maar traa
ook op als zijn impresario. Dan
ny was een beminnelijk en be
scheiden man, vond men in de
studio, maar het was kwaad
kersen eten met Sylvia, die zich
overal mee bemoeide en met
haar eisen regisseurs en prudu-
Danny Kaye met wijlen Pier Angeli in de film „Merry Andrew" onlangs nog op onze beeldbuis vertoond
Danny de kindervriend kon zich
helemaal uitleven in deze rol,
maar de film deed niets. Het
maakte alleen maar dé Denen
boos. Het enige wat er van de
film bij de toeschouwers bleef
hangen was het liedje Wunder-
ful Copenhagen".
Dan nog maar een keer terug
naar het oude recept en in En
geland je geluk beproeven met
„Knock on wood". Danny speel
de er een buikspreker in, wiens
pop voor smokkeldoeleinden
wordt misbruikt. Kaye's tegen
speelster was Mai Zetterling, die
later terug in Zweden met suc
ces de regiescepter zou gaan
zwaaien. Na „Knock on wood"
volgde „White Christmas" waar
in Bing Crosby de show en de ti
telsong onder Danny Kaye's
neus wegstal. Het liet Danny
koud, hij had inmiddels een
centen vaak tot wanhoop dreef.
Zij er uit of wij er u t, klonk het
tenslotte onverbiddelijk. En Syl
via ging terwijl Danny ge
dwee volgde.
Gogol
Iedere clown schijnt maar één
ambitie te hebben: een keer
Hamlet te mogen spelen. Danny
Kaye greep voor zijn volgende
film, dit keer voor Warner Bros.
niet zo hoog maar zocht het wel
in de klassieken: Gogols De re
visor". In december 1949
ruim een jaar na „A song is
bom" kon men Danny Kaye
zien als een eenvoudige am
bachtsman, die in een Russisch
dorpje voor een belangrijke re
geringsfunctionaris wordt aange
zien. Maar „The inspector gene
ral", zoals men deze „Revisor"
had omgedoopt, was niet erg
Russisch en nog minder Gogol.
Dan maar weer terug naar het
oude recept met ,,0n the Riviè-
ra", maar het verlangen naar
serieuzere rollen bleef. Dat
bleek al in Danny's volgende
film „Hans Christian Ander
sen", de levensgeschiedenis van
de Deense sprookjesverteller.
nieuwe roeping gevonden: met
zijn populariteit bij het publiek
kon hij veel doen voor al die
kinderen op de wereld, die in
behoeftige omstandigheden ver
keerden. Danny reisde in op
dracht van de Verenigde Naties
de halve wereld rond, zag al het
leed en vatte dat samen in een
korte film „Assignment chil
dren", die hem prompt een ex
tra-Oscar opleverde voor zijn
„Uniek talent en zijn verdien
sten voor de filmindustrie en het
Amerikaanse volk",
Van dat moment af werd Danny
Kaye meer en meer de sympa
thieke bedelaar voor het goede
doel", die de wereld afreisde om
avond aan avond op de planken
te staan, zijn vermoeidheid ach
ter een brede glimlach verber
gend om al gekscherend het
hem adorerende publiek tot gro
te weldadigheid aan te sporen.
Filmen werd bijzaak. De beste
tekstschrijvers van Amerika
werkten zich de vingers krom
om zijn televisie-show. die hij
aanhield om „in the running" te
blijven en zo nu en dan liet hij
zich wel eens verleiden om zijn
reizen te onderbreken en nog
een paar weken achtereen in de
studio te staan voor een film.
Maar dan moest het wel en
sterk scenario zijn. Zo ontstond
nog „The court jester" met
Danny als nar aan het Britse
hof en als aartsvijand niemand
minder dan Basil Rathbone, die
in dit soort kostuums ook al Er-
rol Flynn zo vaak naar het le
ven had gestaan. In 1957 kondig
den de affiches trots ,een nieu
we Kaye" aan met „Me and the
colonel" naar het toneelstuk
„Jacobowsky en de kolonel".
Als Poolse jood die in gezel
8 januari 1913 werd in Brook-
het gezin Kaminsky ver
met de geboorte van een.
die de voornamen David
Edel kreeg. Dat zegt u natuur-
leinig, maar er gaat onge-
een lichtje bij u bran-
s er aan toegevoegd
dat deze David Daniel
isky zich later gemakshalve
telelly Kaye liet n°emen en zo'n
waardige carrière opbouw-
die zelfs in de Ame-
mse showbusiness en
toch wel wat ge-
niet meer zo gauw zal
nkomen. Tien jaar na zijn
pte grote filmrol staat deze
I bijna zestigjarige Danny
[Jflfe op het toppunt van zijn
niet zozeer meer als ar-
«Jmaar als een soort Sinter-
Sgglf voor de kinderen van de
wereld. Geen UNICEF-ga-
Is denkbaar zonder Danny
)t als hartveroverende finale.
Kaye is nu de grote am-
ideur voor alle noodlijdende
ook ter wereld.
f hen zamelde hij meer geld
jaar in, dan hij in z'n hele
1 ^stenloopbaan bij elkaar ver-
1 loopbaan is niet altijd over
tekende rözen gegaan, want
Ey Kaye is wel een uiterst
tvol „entertainer" en een
ènadlgde muzikale clown,
ir toch met een zekere be-
Ittheid, die hem in de ogen
1 de grote film-bonzen onge-
Ikt maakte om een avondvul-
1 spektakel te kunnen dra-
i Lang nadat hij reeds een
ikende naam op Broadway
t L kreeg hij pas zijn eerste
[euze kans om een film te
ken. De sluwe Samuel Gold
i op zoek naar nieuw ko-
fch talent nam daarbij,
t» enkel risico. Hij lanceerde
fe in „Up in Arms" omgeven
jr een aantal opvallende pin-
Het was een Balinees dansnum-
mer met Kaye en Goldwyn's
nieuwste ontdekking, het danse
resje Vera Ellen. Tijdens de op
namen brak Kaye een been en
de produktie moest noodgedwon
gen een tijdje worden stopjgezet.
Als tegenspeelster had Daiiny in
deze film een van de Goldwyn-
girls, die in Up in arms" heel
even in close up te zien was ge
weest. Haar naam was Virginia
Jones, maar als Virginia Mayo
zou zij Kaye's tegenspeelster
blijven in zijn Goldwyn-periode.
Omdat men er nog steeds niet
van overtuigd was dat Kaye al
leen een film kon dragen creëer
de men voor „Wondermali" een
tweede Kaye, namelijk Danny's
vermoorde tweelingbroer. De
verwikkelingen, die daaruit
voortvloeiden vormden de> intri
ge. Het is trouwens opvallend
hoe vaak men Danny Kaye
meerdere rollen in één en de
zelfde film gaf. „On the Riviè-
ra" en „on the double"! zijn
eveneens gebaseerd op persoons
verwisselingen tussen 2 Danny
Kaye's en „Knock on wood"
draait geheel om de verwisse
ling van twee buiksprekerspop
pen toebehorend aan Danny
Kaye. En dan zou men ook nog
„The sedret life of Waltetf Mit-
ty" kunnen noemen, waarin
Danny in zijn verbeelding diver
se heldenrollen speelt.
Re-make
Na „Wonderman" volgde in 1946
,The kid from Brooklyn'! een
re-make van de tien jaar taidere
Harold Lloyd-film „The fnilky
way", het verhaal van, een
schuchtere melkboer die zo|goed
dc klappen van zijn veel forsere
tegenstanders kan ontwijken,
dat hij tenslotte in de bokkring
belandt. Alle visuele grajppen
van „The milky way" had men
braaf gecopieerd en er speciaal
voor Kaye een paar muzikale
nummers in geiast.
Het jaar daarop volgde, wat
waarschijnlijk voor velen dè
Danny Kaye-film is „The secret
life of Walter Mitty". Een, in
wat voor druk dan ook, niet
meer dan acht pagina's omvat
tend verhaal van James Thur-
ber had men uitgewerkt tot een
ijzersterk scenario, waarmee
geen enkele artiest de mist in
kon gaan. Zeker de veelzijdige
