situatie
■in Nederland
Opgekropte onvrede
moest er 'n keer uit
nam
^Willem ~v. Otterloo
afscheid van zijn
Residentie Orkest
Mgr. Bluyssen:
J KORTE
METTEN
KERK
EN
WERELD
BTW-strop voor
Britse kerken
Kleurig muziekboeket
bij dirigent Fournet
Uitvinders-
salon naar
Genève
J jpENSDAG 10 JANUARI 1973
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
Uitgewezen pater V. d. Hurk
bezorgd
V Het feit, dat sommige Neder-
3 landse kranten na terugkeer
van mgr. Bluyssen van Den
Bosch hadden gemeld, dat de
eerste twee delen van de
O.M.O.-katechesecursus door
Rome zouden zijn „goedge
keurd" is voor kardinaal
Wright prefect van de Romein-
Ése congregatie voor de geeste
lijkheid aanleiding geweest om
telefonisch mgr. Bluyssen er
op te wijzen, dat de term
„goedkeuring" ten onrechte is
gebruikt.
Het secretariaat van het bis
dom heeft daarover een spe
ciale verklaring uitgegeven,
waarin wordt gezegd, dat de
congregaties voor de geestelij
ken en voor de geloofsleer
geen goedkeuring hebben uit
gesproken over de eerste twee
delen van de cursus.
„Dat kon ook niet worden ver
wacht en het is evenmin ge-
Met een herdruk van het
H pamflet „Voorbehoedmidde-
N len" hééft de totale oplage van
de GG-pamfietten, die worden
y uitgegeven door de protestant-
vraagd. Wel is men samen tot
de conclusie gekomen, dat
voor de genomen besluiten en
de gemaakte afspraken de pro
blemen, die rond de katechese-
cursus waren ontstaan, in prin
cipe zijn opgelost".
Deze week houden de veertig
katecheten, die de delen drie
en vier doceerden een werk
week om samen de stof te her
schrijven, zodat zij dit trimes
ter weer verder kunnen.
Niet
bevredigend
In een uitvoerig interview in
het bisdomblad van Den Bosch
heeft mgr. Bluyssen uitgebreid
verslag gedaan van zijn be
zoek aan Rome. Daarin zegt
hij onder meer, dat kardinaal
Seper in een prettig onderhoud
een volmondig ja ten antwoord
had gegeven op de vraag of hij
se stichting voor verantwoorde
gezinsvorming, de 500.000
exemplaren overschreden. Bij
na vier jaar geleden werd de
serie GG-(geestelijke gezond-
heidszorg)pamfletten met de
uitgave van het nu voor de
tiende maal herdrukte pamflet
gestart.
Dezer dagen heeft een
groep christenen een communi
qué gepubliceerd, waarin
begreep waarom de geschiede
nis zo lang had geduurd.
„Want we hebben er in feite
ruim een jaar mee gewor
steld". Mgr. Bluyssen noemde
de oplossing eigenlijk voor nie
mand bevredigend, maar
meende, dat het van de andere
kant toch de enig juiste oplos
sing was.
Met kardinaal Garonne had de
bisschop gesproken over de
priesteropleiding. De kardinaal
had aangedrongen op een wat
duidelijker structuur voor de
menselijke, persoonlijke en
geestelijke vorming van de
studenten. Hij had niet gespro
ken in de richting van een con
vict of een semenari. „Hij
heeft duidelijk in deze onze
verantwoordelijkheid erkend
en hierop geappelleerd ook.
wordt geprotesteerd tegen de
sluiting van een kerk in Lissa
bon op oudejaarsavond door de
politie, omdat men er een vre-
deswake wilde houden. De po
litie greep in op het ogenblik
waarop de gelovigen kennis
zouden nemen van de bood
schap van de paus over de mo
gelijkheid van vrede, aldus de
verklaring. Het ingrijpen
wordt veroordeeld als een ern
stige inbreuk op de onschend-
MGR. J. BLUYSSEN
Maar zijn gedachten en wen
sen lopen niet ver uiteen met
die van ons", aldus de bis
schop.
Mgr. Bluyssen had ook een in
formeel gesprek gehad met
kardinaal Willebrands die
een duidelijk standpunt had la
ten horen over open commu
nie, waarbij hij had gewezen
op het laatste document dat
vanuit het Secretariaat voor de
Eenheid van de Christenen is
gepubliceerd. Daarin was bij
voorbeeld voor het geval Rijs
wijk geen rechtvaardiging te
vinden.
Rijswijk
Mgr. Bluyssen was ook door
de paus ontvangen, die duide
lijk bezorgd bleek over de si-
baarheid van de kerk in Portu
gal.
In een vernietigend artikel
in het Russische vakbondsblad
diostations Voice of America,
de BBC, Deutsche Welle en
Radio Liberty ervan beschul
digd door middel van religieu
ze uitzendingen te pogen het
socialisme van binnen uit te
ondermijnen. „De pogingen
zijn vruchteloos, zo zegt het
tuatie in Nederland. „Hij
6prak ook duidelijk zijn ver
trouwen uit, maar toch weer
zo vermengd met zorg dat je
zegt: ja, ik wou dat ik hem
wat meer vertrouwen kon ge
ven. Ik heb hem in ieder geval
gevraagd, dat hij veel vertrou
wen zou hebben in ons. Dat hij
dat gerust kon hebben".
„Ik vond het leuk", aldus hogr.
Bluyssen, „dat ik hem kon me
dedelen de uitslag van de actie
„Kom over de brug". Het was
toen bekend, dat het bijna zes
tig miljoen gulden was en dat
is omgerekend in lire, tien mil
jard lire, dus een mooi afge
rond getal. Hij stond er gewel
dig van te kijken. Astronomi
sche getallen, zei hij, hoe is het
mogelijk"-.
blad, omdat zij proberen
ideeën te exporteren, die het
Sowjet-volk vreemd zijn. Het
blad beschuldigt vijftien reli
gieuze centra eveneens van het
verzorgen van uitzendingen in
het Russisch. Hieronder valt
ook het Vaticaan.
Drie journalisten hebben
een prijs gewonnen bij een
wedstrijd die was uitgeschre
ven ter gelegenheid van het
„Ik was ervan op de hoogte
dat de geheime politie van
mijn nieuwjaarspreek 'n band
opname maakte. Ik rekende
op een waarschuwing of een
berisping van de zijde van de
staatspolitie. Dat het zou uit
lopen op een uitwijzing heb ik
niet vermoed", aldus pater
Jan van den Hurk (37) die
zoals gisteren gemeld, uit Por
tugal is gezet.
Bij zijn vérhoor in Porto was
pater Van den Hurk toegezegd
dat hij nog verhoord zou wor
den in Lissabon en dat hij
daarna naar Poro terug mocht
keren. In Lissabon werd hij
echter op het vliegtuig naar
Nederland gezet. „De hele pro
cedure was eigenlijk een
klucht, want alles was al in
kannen en kruiken. De tickets
lagen al gereed", aldus de pa
ter.
In Porto werkte hij in een ach
terbuurt, verrichtte ziekenbe-
De toetreding van Engeland
tot de EEG bezorgt de Britse
kerken een strop van ruim 15
miljoen gulden vanwege de in
voering van de BTW. De Brit
se regering heeft tot dusver
kerken en weldadigheidsorga
nisaties geen vermindering
350-jarig bestaan van de con-
Trud (Arbeid) worden de ra-
gregatie voor de missies. Er
was gevraagd naar de beste
reportages over de kerk in de
missielanden. De eerste prijs
ging naar de Amerikaan Pa
trick Riley, redactielid van het
Romeinse bureau van N.C.
News Service. Hij won een
reis naar Z.O.-Afrika. De twee
de prijs, een reis naar Afrika,
wonnen de Italiaan Svildërco-
zoek en had de zorg voor
jeugdpastoraat. Zijn activiteit
was er op gericht om de men
sen tot een bewuste gemeen
schap te maken.
Tot nu toe had pater Van den
Hurk nooit moeilijkheden ge
had met de Portugese politie,
omdat hij zijn positie en van
zijn collega's niet in gevaar
wilde brengen. „Maar mijn on
vrede heeft zich opgekropt tot
ik op een gegeven moment
dacht: het moet er een keer
uit".
Een van de collega's van de
pater heeft de hulp ingeroepen
van de bisschop van Porto,
mgr. Ferreira Gomes, die
heeft toegezegd de Portugese
autoriteiten te zullen benade
ren. Pater Van den Hurk geeft
zichzelf weinig kans ooit naar
Portugal terug te kunnen ke
ren: „Ik heb de politiek aange
vallen en dat is een reden om
nooit meer het land binnen te
mogen".
van belasting toegestaan.
De Anglikaansc kerk moet de
zwaarste tol betalen: ongeveer
acht miljoen gulden BTW. De
katholieke kerk krijgt een ex
tra-rekening gepresenteerd
van zo'n slordige 1,4 miljoen
gulden.
schi (Avvenire) en de Frans
man Huber (La Crolx).
De bisschop van Rotterdam,
dr. A. J. Simonls, heeft aan J.
M. Th. Reiber wegens emeri
taat eervol ontslag verleend
als pastor van de Christus Ko
ningparochie te Rotterdam.
Tevens werd P. W. M. A.
Boussardt benöcmd tot pastor
van het Algemeen Psychia
trisch Ziekenhuis St. Joris te
Delft.
Amnestie voor
gevangenen
in Afrika
In verband met de voortgaan
de inwilliging van de autono
mie voor de Portugese provin
cies in Afrika heeft de rege
ring in Lissabon bij gelegen
heid van de jaarwisseling am
nestie verleend aan een aantal
politieke gevangenen. Volgens
de Lutherse wereldbond in Ge-
nève bevinden zich onder de
vrijgelatenen ook zevenender
tig geestelijken en leden van
de presbyriaanse kerk In Mo
zambique.
Over het lot van nog enkele
honderden politieke gevange
nen is bij de wereldbond tot op
heden niets bekend.
In de centraal-Afrikaanse re
publiek Gabon is de vroegere
vicaris-generaal van Librevilk
mgr. Camille Nazi Boe op
vrije voeten gesteld. De vica
ris was in 1970 tot acht jaar
gevangenisstraf veroordeeld
vanwege belediging van een
lid van de regering.
Onzeker is nog het lot van de
sinds 1970 gevangen zittende
aartschop van Conakry in Gui
nee, mgr. Raymond-Mario
Tschidimbo. Samen met de uit
Duitsland afkomstige ontwikke
lingswerker Adolf Marx en een
aantal burgers was de bis
schop door een volkstribunaal
beschuldigd van hoogverraad.
Hoewel velen hoopten dat de
jaarwisseling ook voor deze
groep amnestie zou brengen, is
dat tot op heden niet gebeurd.
een waarlijk overweldigen
de belangstelling heeft gister
avond Willem van Otterloo we-
igens het bereiken van de „pen-
■sioengerechtigde leeftijd" in het
^BMederlands Congresgebouw af-
|9scheid genomen als vast diri-
Cflgent van Het Residentie-Orkest.
Hij deed dit met hetzelfde werk'
als waarmede hij in 1949 zijn
'loopbaan te 's-Gravenhage be-
Ëon: de Zevende Symfonie in E
root van Anton Bruckner. Dat
'erd, zowel voor de normale
concertbezoekers als voor de
oorrechten, die hun hart aan
van de Meester van
iankt Florian verpand hebben,
'ederom een bijzondere beleve-
is. Want ook nu werd de hoar
ier getroffen door een artistieke
laad, geboren uit de combinatie
scherpe intuïtie en een
icherpe intelligentie.
volle Prins Willem-Alexan-
(derzaal, waarin'zich ook Konin-
Juliana, in gezelschap van
Ide Commissaris der Koningin in
jZuid-Holland, Mr. M. Vrolijk,
Burgemeester Mr. V. G. M. Ma-
frijnen en de Voorzitter Stichting
Residentia-Okest L. Brouwer,
•evond, heeft met jintense aan-
fdacht het boeiend verloop van
Ideze muzikale verrichtingen ge
volgd.
[aarop de officiële huldiging
volgde. Als eerste nam de Mi
nister van Cultuur. Recreatie en
Maatschappelijk Werk. Mr. P.
■Engels het woord. Hij memo-
■reerde het begin van Van Otter-
■loo's artistieke loopbaan als cel-
Hist in het Utrechts Stedelijk Or-
jkest, ongeveer dezelfde periode,
«at een toeval, ziekte van Wil
lem Mengelberg, hem plotseling
■voor het Concertgebouworkest
plaatste met een allergelukkigst
gevolg. Sindsdien zijn zijn acti
viteiten bijzonder zegenrijk ge
weest: niet slechts voor
jUtrecht, niet slechts voor 's-
Gravenhage, doch voor het ge-
Jhele Nederlandse muziekleven,
ieden. waarom het hem bijzonder
■verheugde mede te kunnen de-1
ffllen, dat het Hare Majesteit de j
■Koningin behaagd had hem te
■benoemen tot Ridder in de Orde 1
Hvan de Nederlandse Leeuw,
■a de Minister sprak Burgemees-
f ter Marijnen. Als eerste kon hij
hem met deze onderscheiding
feliciteren
Bijzonder veel h«eft u voor de I
;stad gedaan, u heeft een orkest
jgekweekt, dat zich met de beste
j ensembles in de wereld kan me
ten".
Immers veel heeft u bereikt,
doch één verlangen werd niet Ongetwijfeld was Van Otterloo ge-
bevredigd: het bezit
gen huis voor het orkest. Een
verlangen, dat ook het onze is".
Als blijk van hoge waardering
lukkig met het geschenk, hem
door zijn musici geoffreerd: een
facsimile-partituur van Stravins
ky's „Sacre du Printemps".
bood hij Willem van Otterloo de Zeer getroffen toonde Van Otter
penning van bijzondere verdien
ste van de Gemeente 's-Graven-
hage in zilvei aan, onderschei
ding, welke hij vergezeld deed
gaan van een geschenk, een
„kniestuk" van de dirigent, ge
maakt door de beeldhouwer
Dirk Bus: cadeau van een 65-ja-
rlge voor een 65-jarige. Zeer
sympathiek klonken de woorden
van Voorzitter L. Brouwer, die
de leider dankte voor al de
prestaties in meer dan 1800 con
certen geleverd Jolle de
Wit voerde het woord namens
zijn cóllega's-orkestleden:
„Van een orkest op provinciaal
niveau heeft u een ensemble
van nationale betekenis weten
te maken".
loo zich in zijn dankwoord door
de aanwezigheid van de Konin
gin en de door haar aan hem
verleende onderscheiding. Als
man enet een veertigjarige er
varing waarschuwde hij er Mi
nister Engels voor maatregelen
te treffen, die de met zoveel
zorg gekweekte orkestapparaten
onberekenbare schade zouden
kunnen toebrengen.
En hij besloot dit gedeelte van
zijn betoog met een protest te
gen de ongelijke financiële
waardering der orkesten. Bij
zonder sympathiek waren zijn
dankwoorden aan Burgemeester
Marijnen en de heren L. Brou
wer en Jolle de Wit.
Nee, een „dooie boel" zal niemand
het concert dat het Rotterdams
Philharmonisch dinsdag maakte
(het wordt vandaag en morgen
in de Doelen herhaald onmo
gelijk hebben kunnen noemen.
Het was een kleurig muziekboe
ket, waarvoor vooral Berlioz,
De Falla en Bartok de bloemen
geleverd hadden.
Berlioz deed wit met zijn super-
romantische „Harold en Italië"
symfonie De Falla met zijn
vuurwerk-danssuite uit „EI
sombrero de tres picos" er Bar
tok in zijn ritmisch alzijdige
eerste pianoconcert. Berlioz was
dan nog zeer toepasselijk inge
leid met Mendelssohn's even
eens romantische ouverture „Ruy
Bias".
Niet helemaal ongemotiveerd is
de vrees, dat zo'n zeer geva
rieerd concert een beetje als
een ratjetoe uitvalt. Maar geen
vrees daarvoor past bij Jean
Fournet ook in zo'n boeket
met bonte en zachte kleuren
zorgt de dirigent met zijn esprit
en verfijnde cultuur ervoor, dat
er harmonie is en dat elke com
ponist het passende kaarsje
krijgt.
Mendelssohn klonk levendig; Ber
lioz instrumentaal niet helemaal-
punt-gaaf maar qua stijl zeer
mooi en met heel behoorlijke
obligaat-soli van altist Gerrit
Oldeman. Maar hoogtepunt
werd toch het Bartok-concert,
dat geweldige brok ritmiek dat
na het eerste deel feitelijk een
meesterlijke dialoog van klavier
en slagwerk is.
Andor Foldes, met de muziek als
geheugensteun op de vleugel,
speelde het concert goed: strak
in de motorische passages,
maar daar tussendoor soepel
in de melodieuze brokstukken.
Maar mooier nog dan de solo
partij klonk de begeleiding,
door Fournet overal op de juiste
sterkte gehouden en zonder eni
ge concessie ten koste van de
goede smaak.
G.v. L. 1
Voor wat hoort wat. De dirigent kreeg van Hare Majesteit „het Leeuwtje" en hij bood haar t
i het Residentie-Orkest onder zijn directie aan
Toneelvereniging Visie heeft van
het Anjerfonds te Den Haag
subsidie ontvangen om een band
recorder aan te schaffen.
Diertekeningen van Johanna Bot-
tema en schilderijen van Poek
Burman zijn van 13 januari tot
1 februari te bezichtigen in
Kunsthandel Liernur te Den
Haag.
Delftse
Comedie
speelt
Elckerlyc
Delft De Delftse Comedie. een
theaterstichting, wil de Elcker
lyc in haar repertoire opnemen.
Jarenlang is het middeleeuwse
spel door beroepsac'.eurs in
Delft respee'd tijdens het Hol
land festival. Acn die traditie
kwam een einde omdat de pu
blieke belangstelling minder
werd en de kosten sterk stegen.
I Bij de Delftse Comedie zijn 300 j
inwoners uit Delft in hun vrije
tijd met vele vorme nvan thea.
I ter bezig. Men wil, uitgaande
van de oorspronkelijke tekst, tot
een volledige nieuwe opvoering
van Elckerlyc komen. Het stuk
zal worden geregisseerd door
Wim Wielen. De première is
eind oktober.
Kunst en
Kunstenaars
Schilderijen van Wim Bors wor
den geëxposeerd in Galerie van
der Vlist te Leiden van 13 tm.
31 januari. De cabaretier Ro
bert Kreis zal deze expositie
openen.
.rge Lerminier, Frans toneel
criticus spreekt op vrijdag 19
januari in het Nederlands Con
gresgebouw over „Oü va le
Théatre. Deze voordracht staat
onder auspiciën van de Alliance
Frangaise en het Genootschap
Nederland-Frankrijk.
Picasso taboe
in Brazilië
Brasilia (AP) De Braziliaanse
minister van justitie Alfredo
Buzaid heeft de verkoop in Bra
zilië verboden van een erotische
plaat van de Spaanse kunste
naar Pablo Picasso. Hij acht de
plaat in strijd met de zeden en
goede beginselen van het Brazl-.
liaanse gezin.
die sinds 1969 in Brazilië wor
den verkocht, een belediging
van een kunstwerk genoemd.
De afdrukken werden verkocht
tegen een prijs van 50 cruzeiro
(plm. 35,-). Zij werden afgele
verd in gesloten enveloppes. Tot
dusverre zijn 50.000 drukken in
Brazilië verkocht.
De Braziliaanse politie is begon-
ncn de plaat bij krantenkiosken
en boekhandels in beslag te ne-
'Ytien. In Rio de Janeiro wordt
het verbod van Picasso's platen,
4et Keldertheater Arce Gent
speelt op zondag 21 januari het
Haagse HOT-thcater met „Anna
Lusa" van David Mowat. Ge
deelten van dit spel werden ge
filmd door de Franse televisie.
j Deel II van „The Family" het to-
neelfeu.llcton van Lodewijk de
Boer gaat op woensdag 17 ja
nuari in première in het HOT-
tfceater te Den Haag. De Boer
regisseert het stuk zelf.
BRUSSEL (ANP) De befaam
de Brusselse uitvinderssalon die
reeds 21 jaar achtereen in het
vroege voorjaar in Brussel werd
gehouden en waar ied r jaar de
meest ingenieuze maar ook dc
wordoriijkste zaken vinden
warer. gaa' uit Brussel verdwij
nen. De Belgische „syndicale ka
mer voor bescherm.ng van de
uitvinders" heeft besloten „het
salon" samen te smelten met de
vorig jaar voor het eerst in Ge
nève gehouden salon voor, uit-
'vlndingen en nieuwe technieken.