Bij
Nogal Wiedus
kan alles
Bartje
naar school
TELEVISIE VANAVOND
Kindercircus van
Billy Smart
zet traditie voort
TELEVISIE MORGEN
KR0: m
RADIO VANAVOND
RADIO MORGEN
TERUGBLIK
LEIDSE COURANT
DINSDAG 9 JANUARI lfGI
Bijna was het misgegaan bij de opname van de derde
aflevering van het KRO-klnderprogramma Nogal Wie
dus, dat morgenmiddag om vijf uur op het scherm
digd over de klokkenmaker, die stilletjes de cijfers van
komt. De kinderen van de Paus Johannesschool uit Rot
terdam, die het publiek vormden, waren zo verontwaar-
de grote toneelspeelklok wilde meenemen, dat ze spon
taan achter het decor snelden om tante Emma en Wie-
dus te halen. Dankzij het improvisatietalent van de
klokkenmaker alias Rien Kroon die buiten de tekst
om uitlegde, dat hij zo'n zielige man was, die amper
zijn brood verdiende en dat hij de grote cijfers hard
nodig had, liep de opname niet in het honderd.
Louis Lemaire (30), de geeste
lijke vader van Nogal Wiedus.
die zelf met verve de rol van
de onnozele Jan de Klusjes
man speelt, zei na afloop ,,Ik
moest Wiedus - Louis Kockel-
mann - met beide handen vast
houden, anders was hij zo het
toneel opgerend, op het geroep
van de kinderen af. In de
meeste situaties moet je ook
direct reageren, maar in dit
speciale geval kon het niet,
omdat de klokkenmaker eerst
nog moest vertellen, dat hij 's
nachts om twaalf uur zou te
rugkeren om de rest van de
cijfers te halen. Voor het ver
volg van het spel was dat no
dig. Rien de klokkenmaker
heeft zich er voorbeeldig uitge
red".
Achteraf niet zo verwonderlijk,
want voor de spelers wan het
Rotterdamse kindertheater
..Wiedus", die tevens de ma
kers en spelers zijn van het
tv-programma Nogal Wiedus.
is de improvisatie het belang
rijkste ingrediënt in hun spel.
Al vier jaar lang spelen ze
elke zondagmiddag in het Pic
colo Theater in Rotterdam
voor een zeer jeugdig publiek
en al ligt in grote lijnen het
verloop van het toneelspel
vast, toch wordt elke zondag
het stuk door de inbreng van de
kinderen anders.
Toeval
De KRO is bij toeval met de
groep van Louis Lemaire in
contact gekomen. Nan de
Vries, regisseuse van Nogal
Wiedus, licht dat toe: ..Van de
zomer toen Bram van Erkel
van de KRO en ik over de op
zet van een nieuw kleuterpro
gramma praatten, stond bij
ons voorop, dat het kind in dit
nieuwe programma centraal
moest staan. Teveel tv-makers
stellen zich niet naast maar
boven het kind op. Een fout
uitgangspunt, volgens mij. Een
serie slapsticks met Peppi en
Kokki, een heerlijk duo, dat
kostelijke en vooral begrijpelij
ke humor voor de hele klein
tjes brengt, was al gepland,
maar de rest stond nog open.
Ga eens met Louis Lemaire
van het Rotterdamse kinder
theater praten, zei Bram tegen
me, die Louis nog van het
amateur-cabaret kende. Een
uur heb ik met Louis Lemaire
gesproken. Het zat meteen
goed. Zijn ideeën over een ac
tief kinderprogramma kwamen
helemaal overeen met de mij
ne. Zonder een script te heb
ben gezien, heb ik snel ja ge
zegd".
Louis Lemaire, afkomstig uit
een oud toneclspelersgeslacht,
zoon van Jan Lemaire en
broer van Cor, gaat daar ver
der op in: „Kindertheater is
geen slap aftreksel van het
volwassen toneel, bereidt er
ook niet op voor. Grote men
sen gaan in de schouwburg zit
ten en klappen aan het eind.
Kinderen willen lijfelijk het
spel beleven, anders gaan ze
weg. Zodra een scène erom
vraagt, bemoeien ze zich met
het spel. Dat bouwen we ook
bewust fn. We gaan echt niet
van te voren in een kringetje
staan om de rollen te verdelen.
Door het tempo te vertragen,
waardoor het kind aan het
denken wordt gezet of een pro
bleem aan te snijden, dat ze
net zelf opgelost hebben, kan
het erin springen. Zolang je de
kinderen maar niet beduvelt.
Ze moeten zich wel veilig voe-
Handige jongen
„Wiedus, gespeeld door de ca
baretier Louis Kockelmann, is
in het tv-programma de handi
ge jongen, die de oplossing
aandraagt, als het probleem te
groot wordt. Ik speel zelf Jan
de domoor, die de dingen, wel
ke de kleuters net geleerd heb
ben, nog fout doet. Dat geeft
ze zelfvertrouwen. Je krijgt
spontaan hulp aangeboden. In
de vorige uitzending had ik
moeilijkheden met veters
vastknopen en aankleden, dit
keer stumper ik met de wij
zers van de klok. Tante Emma
Loes Vos is voor de kin
deren het symbool van veilig
heid. Als er gevaar dreigt,
zoals nu met die klokkenmaker,
lopen ze direct naar tante
Emma. Ook stappen ze naar
haar toe. als ze midden onder
de uitzending naar de wc moe
ten. Dat kan hoor. de opname
wordt gewoon gestopt".
„Kinderen denken logisch. Ze
vinden echt niets gek. Heb je
?en tafelkleed, maar geen ta
fel, geen probleem hoor. Zij
spelen wel voor tafelpoot. Kijk
je vragend rond naar ander
meubilair, dan bieden ze zich
direct aan voor stoel, kast,
kleed, zeep, handdoek, lusje en
haakje. Een telefoon is ook zo
uitgebeeld. Een is het toestel
en de ander speelt, eroverheen
liggend, voor hoorn. Een tele
visie wordt voor het gemak
uitgebreid tot drie netten.
Spookscènes zijn niet eng, zo
lang de kinderen maar weten,
dat het verklede mensen zijn".
„Actief kindertheater", zegt
Louis Lemaire, „is een combi
natie van verschillende facto
ren, spelplezier, lachen, ont
roeren, het samen iets tot
stand brengen, spanning. Het
mag best over leeronderwer-
pen gaan. Bewust hebben we
aansluiting gezocht bij de on
derwerpen, waar ze op school
en thuis in die bepaalde perio
de mee bezig zijn. De eerste
uitzending ging over letters,
vooral dat moeilijke verschil
tussen de b en de p. Bij de
tweede, in december, draaide
alles om het eten. Het klokklj-
ken komt nu ongeveer aan
bod. De volgende uitzending,
in de griepmaand februari,
gaat over ziek zijn. De zorg
voor het milieu wordt het on
derwerp van een voorjaarsuit
zending".
Taalarmoede
Bestrijdt het programma Nog
al Wiedus de taalarmoede?
Nan de Vries vindt van niet:
„Daarvoor is één uitzending
per maand te weinig. Wil je
effectief het gebrek aan woord
kennis bij sommige groepen
kinderen aanvullen, dan moet
je iedere avond op het net ver
schijnen. En het is dan ook de
vraag of de kinderen, die liet
nodig hebben, wel kijken.
„Louis Lemaire valt haar bij:
„Hetzelfde probleem geldt
voor ons. Wij bouwen in ons
spel nieuwe begrippen in,
maar aan de herhaling, essen
tieel om woorden te herkennen
en te hanteren, komen we niet
toe"
HANNEKE WIJGH In Nogal Wiedus speelt Loes
Davida Smart gaf het ballet op voor een circuscarrière
Marline en Karin ofwel de Alma Piaia-kinderen in actie op de trapeze
Voor de Tweede Wereldoorlog telde Europa vele grote circussen. Des
tijds had je er in Londen alleen al drie: Bertram Mills, Chipperfield en
Billy Smart. Na de oorlog kwam de televisie en daarmee verdwenen
de meeste circussen. Tenminste de spektakels zoals wij die gewend
waren in een grote tent en met de houten tribunes.
De gezelschappen werden ontbonden en de beroemde families vielen
uiteen. Sommige circussen hielden echter ondanks alles stand. Zij ver
kochten hun tent en richten zich op de moderne media.
De Smart-familie is hier een goed voorbeeld van. De voorstelling die
op kerstavond door de KRO-televisie werd uitgezonden, zal menigeen
nog vers in het geheugen liggen. Wat we toen echter te zien kregen
was lang niét alles wat het Billy Smartcircus traditiegetrouw via de
Engelse tv op kerstavond te zien geeft. Een belangrijk onderdeel
wordt verzorgd door de kinderen van de artiesten die aan het Billy
Smart-circus verbonden zijn. Dit gedeelte wordt door de KRO-tv mor
genavond uitgezonden.
Voor het programma werd een keuze gemaakt uit de leukste en vi
sueel aantrekkelijkste nummers. Zo zien wij woensdagavond David en
Gabriella Smart die de taak van spreekstalmeester toegewezen kre
gen. Zij zijn 6 en 9 jaar oud en kleinkinderen van de stichter van het
circus. Gabriella komt ook nog in de ring met Birma, een 32 jaar
oude olifant die zowat het troeteldiertje van de familie Smart is.
Davida Smart is 11 jaar en de dochter van David Smart, de huidige
leider van het circus. Davida heeft er vier jaar ballet op zitten, haar
grote liefde, omdat ze vreest dat ze door haar lengte nooit een topbal-
lerina zal worden wil ze een circuscarrière opbouwen. Haar sterkste
nummer is de trapeze.
Little Gina, 10 jaar. lijkt even gemakkelijk op haar handen als op
haar voeten te kunnen lopen. We zien haar zich zelfs schijnbaar zon
der moeite verplaatsen op één enkele hand. Bij haar nummer wordt
ze geholpen door haar vader.
De zes Garcia-kinderen laten een staaltje van springplank-acrobatiek
zien. De groep bestaat uit: Tony van 15 jaar,, de tweeling Mona en
Carmen van 10 jaar, Pablo van 8 jaar en Eva die 7 jaar oud is. De
Garcia's komen uit het Ierse Fosset-circus en stammen van moeders
kant uit de beroemde Fosset-familie. De grote ster van de groep is
Carmen, die in deze voorstelling een sprong uitvoert waarvan gezegd
wordt dat geen enkele vrouw het na kan doen.
De Alma Piaia-kinderen, twee uit Luxemburg afkomstige meisjes van
14 jaar. treden voor de eerste maal in het Billy Smart-kindercircus
op. Martine en Karin hebben een adembenemend trapeze-nummer. De
naam van de groep is die van hun leermeesteres Alma Piaia, eens
zelf een gevierde artieste. Nu heeft ze iri Luxemburg een turnschool
voor gehandicapte kinderen.
De enige volwassenen met een eigen nummer in dit programma zijn
Alun Davis en King Kong. Alun Davis die een nummer met poedels
heeft zit nog maar twee jaar in de circuswereld. Voordien had hij een
winkeltje in Wales.
King Kong is een griezelig uitziende aapmens. Onder de vermomming
zit echter een vriendelijke 72 jaar oude man. King Kong, die op 14-ja-
rige leeftijd al in het circus stond, is op het ogenblik waarschijnlijk
de oudste circusartiest.
ROELFIEN SANT
NEDERLAND I
18.45 uur
18.55 uur
NCRV
19.05 uur
19.30 uur
20.00 uur
20.21 uur
21.20 uur
21,45 uur
22.10 uur
22.15 uur
NOS
22.40 uur I
22.50 uur J
Tweekamp
Beter samen
Journaal
Bartje, tv-serie
Drentse Aa
Adam Smith, serie
Laten we wèl zijn,
overpeinzing
Ander nieuws,
gesprekken
r Hier is Lucy
r Journaal
r De kommissaris,
politieserie
r 2 voor 12, quiz
r Achter het nieuws
r Journaal
NEDERLAND II
NEDERLAND II
18.45 uur Ti-Ta-Tovenaar
18.55 uur Journaal
VARA
19.05 uur Een rondje goud, zil
ver en brons, repor
tage turnen
TV-BELGIë MAANDAG
17.00 uur Schooltelevisie
18.00 uur De Fabeltjeskrant I
18.05 uur Skippy, jeugdserie!».
18.30 uur Tienerklanken
19.05 uur Kijk en kook
19.35 uur Zoeklicht
19.40 uur Mededelingen EI]
19.45 uur Journaal
20.10 uur De kleine waarhei^,
r Verover de aarde,
wetenschap Ul1
r Heinrich Böll |fr*
r Journaal ;iii<
r Schooltelevisie
10.45 ui
KRO:
17.00 uur Nogal Wiedus,
ki n derprog ram m a
NOS:
18.45 uur Ti-Ta-Tovenaar
18.55 uur Journaal
TROS:
19.05 uur Los Muchachos, film
19.30 uur Kleine
grote wen:
jeugdserie
wel raad op. Spontaan
NOS:
19.50 uur
20.00 uur
20.21 uur
22.35 uur
NOS:
22.50 uur
23.00 uur
Stichting Socutera
Journaal
Politieke uitzending,
ARP
De kleine kolonel,
speelfilm
Opportunity Knocks,
talentenwedstrijd
Telekommunikatie
tante Emma, symbool
de veiligheid
NEDERLAND II
19.05 uur Billy Smart's
kindercircus ve
19.50 uur Radboudzondag
20.00 uur Journaal te
20.21 uur Studio vrij,
doe-het-zelf-informa^
KRO/RKK-IKOR:
22.05 uur Kenmerk-kort
IKOR:
22.10 uur De wereld der ikontj
Journaal 1
r Hoe word ik de
computer de baas?j
les 17
BELGIE (Nederlands)
17.00 uur Jevanjong te
18.40 uur De Fabeltjeskrant Jjn
18.45 uur Milieubescherming®,j
19.20 uur Politieke tribune
19.35 uur Zoeklicht n
19.40 uur Mededelingen
ein weerbericht I v,
19.45 uur Journaal j,i
20.10 uur Dubbeldekkers, je
tv-serie a
20.35 uur Two man sound ,j
follies, amusement v
21.15 uur Konfrontatie
22.00 uur Horen en zien, g
theaterkroniek <j
22.20 uur Journaal r
i 23.00 Nieuws 23.02 Wachtel
middernacht. 24.00 Niei
i2 Wachten i
luws. 0.02—". L
De kleine Bartje gaat deze tweede
aflevering een belangrijke stap in
zijn jonge leven doen. Hij gaat
naar school. Voor zijn vertrek
bouwt zijn moeder een stevig
wantrouwen tegen de grote men
senmaatschappij bij de kleine
pork in. Van wat zich thuis af
speelt mag hij niets aan de juf
prijsgeven. Hierdoor maakt het
slimme jongetje aanvankelijk op
school een domme indruk, maar
dat zal gauw veranderen.
Ned. I 20.21 uur.
Drentse Aa
Hou "t scherm
in het oog
Min of meer in de sfeer van Bart
je een documentaire over een
van de laatste originele beken in
ons land, n.l. de Drentse Aa in
!f",°?B,e,s™onde" ,andschap- De kommissaris
Ned. I 21.20 uur.
met medewerking van dr. Marga
Klompé.
Ned. I 22.15 uur.
Een rondje goud
Russische keurturners in actie tij
dens een onlangs in Dordrecht ge
houden demonstratie. Allemaal
mannen en vrouwen goed voor
goud, zilver of brons, op film
vastgelegd.
Ned. II 19.05 uur.
Ander nieuws
In dit programma komen nu aan
bod Amnesty International en de
milieuvervuiling. Een en ander
Een directeur en diens onderge
schikte raken in verband met een
moord in zodanige verwikkelin
gen, dat het de kommissaris voor
de ogen schemert.
Ned. II 20.21 uur.
We waren het totaal oneens met
de samenstelling en presentatie
van Volgende patiënt...!, de
nieuwe medische rubriek van de
KRO die gisteren van start ging.
Aan de orde kwamen praktijken
in ziekenhuizen.
De feiten, verteld door enkele
patiënten die ons bepaald niet
representatief leken voor de
doorsnee „volgende patiënt"
vormden bij elkaar een soort
gruwelverhaal die elke volgende
patiënt doodongelukkig moet
maken bij een eerstkomende zie
kenhuisopname.
Alleen al om dit psychologische
effect een bijzonder ongelukkige
uitzending derhalve. Uitzending
bovendien die ons kwetsend leek
voor de medische stand, omdat
de indruk werd gevestigd dat
hier een doorsnee werd geboden
van wat de ziekenhuispatiënt te
wachten staat.
Weliswaar kregen twee deskun
digen kaais op commentaar,
maar die kans was nauwelijks
reëel. Het betrof niet de behan
delende artsen van de betrokken
gevallen, het commentaar kon
derhalve slechts uiterst vrijblij
vend zijn.
Het behoort tot de mode om op
t.v. af te geven op de medische
wereld. Als dat gaat om werke
lijke misstanden, of bijvoorbeeld
op sommige ongekend-hoge inko
mens in dit beroep, hebben we
daar geen enkel bezwaar tegen.
Maar als in een speciale rubriek
die medische stand oncontroleer
baar als ondeskundig wordt te
boek gesteld en het vertrouwen
van de patiënt op grove wijze
ondermijnd, vinden we dat een
ernstige zaak.
Want op deze wijze wordt in lei
te de volksgezondheid aangi
tast; omdat een patiënt die zij:
arts niet vertrouwt geneigd u
zijn om heil te zoeken bij kwal
zalvers, „kruidendokters" of li<
den van welk kwalijk allooi od
die zijn vertrouwen wèl weten tt
winnen.
Bij de AVRO zagen we in ei-
Duitse „koop" Bob Rooyens aa"
het werk in de Heidi Brlihl
show. Onze landgenoot toondt
zich een knap t.v.-maker, mai
leek weinig nieuws te hebbr
toegevoegd aan zijn t.v.-tover-rt
pertoire dat even fantastisch ah
vermoeiend bleef.
AVRO's Televizier heeft een vva
gewijzigde presentatievorm:!
nogal houterig. Dat slaat niet o;
de inhoud van de rubriek overi
gens die attractief-actueel was-
Dat „houterige" kenmerkt overi
gens ook de journaal-lezer vat
de NOS die gestraft lijkt met di
dure apparatuur die zijn „blaad
je" overbodig maakt.
V*
Weinig liedjes
voor Songfestival
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Het aantal lied
jes, dat tot nu toe voor hei
Nederlands Songfestival is inge
zonden, is zeer gering. Er zijn
maar een paar liedjes geschre
ven voor Ben Cramer, die Ne
derland uiteindelijk op het Eu
rovisiesongfestival zal vertegen
woordigen.