DE DUIZEND EN EEN VRAGEN NA
SCHAATSHAPPENING SCHENK
Toeschouwers
waardeerden
noviteit van
schaatsprofs
DEN HAAG. Meer nog dan een in financieel
opzicht niet geslaagde premi re van de
International Speed Skating League is het een
mengsel geworden van duizend en een vragen en
een spel der vergissingen.
In het programma liet de Amerikaanse geldschieter Bill
Moore weten dat hij „tot de schaatssport was bekeerd"
omdat hij van zijn vriend Tom Liden in woorden en via
t.v.-beelden uit Sapporo in daden had vernomen dat
schaatsen een evenement is dat uitpuilende tribunes ga
randeert.
Vooral, zo had Tom Liden
vele jaren in Zweden vertoe
vend zijn niet onbemiddelde
Amerikaanse vriend gezegd, in
Noordeuropese landen bestaat
een bijkans waanzinnige be
langstelling voor het schaat
sen. Het wat zuidelijker gele
gen Nederland maakte daarop
geen uitzondering want deze
„schaatsdollen" emigreerden
in drommen als waar ook ter
wereld de eigen sterren zich
op de baan begaven. Het moet
Tom Liden, die overigens
groot gelijk had met zijn bewe
ring, droef te moede zijn ge
weest toen hij in het schaats-
gekke Nederland de dunbevolk
te tribunes van ,,De Uithof"
zag, hoewel zijn glimlach hem
op deze voor de ISSL trieste
dagen nimmer heeft verlaten.
Hij, Bill Moore, diens Europe
se vertegenwoordiger Johnny
Nilsson, die op de schaats we
reldnaam verwierf, en allen
die nauw aan de ISSL verwant
zijn, zullen hun hoop dienen te
vestigen op de volgende wed
strijden, in, Skiën en Gotén-
burg, maar als Nederland niet
warm loopt voor het puikje
van de schaatselite is het de
vraag of dat in Noorwegen en
Zweden wel het geval zal zijn.
Het is een van de vragen die
na dit toernooi zijn gerezên.
Er is alleen komen vast te
staan dat het publiek niet te
peilen is. Er is alleen bewezen
dat veertien schaatsers die
toch waarlijk tot de groep be
horen, die in de amateurwe
reld de lakens uitdeelden, niet
in staat zijn geweest het
schaatsvolk in Nederland naar
de tribunes te lokken. Van alle
kanten zijn veronderstellingen
aangedragen, beweringen los
gelaten, mogelijkheden geop
perd.
Het weer? Een eerste dag met
een vochtig-doordringende at
mosfeer. Maar twee jaar gele
den goot het bakstenen in Hee
renveen en bleven tienduizen
den, onder grote stukken plas
tic, trouw op de tribunes.
Het gaat nergens om, dat wil
zeggen, er staat geen erkende
titel op het spel. Maar daar
staat tegenover dat men een
kort te kort volgens sommi
gen programma ziet met
vrijwel louter cracks.
Den Haag geen schaatsstad, in
die zin dat schaatsminded Ne
derland al de kriebels krijgt
als de namen Heerenveen of
Deventer vallen, erkende
schaatsburchten waar moei
zaam onderdak kan worden
gevonden en twee dagen
schaatsen ook twee dagen
feest betekenen. Van heinde en
ver stromen daarheen de
schaatsfans. En dat is een on
derdeel dat in het spel der ver
gissingen thuishoort. Wie Den
Haag en omgeving schat op
een inwonerspotentieel van
ruwweg twee miljoen moet
verbijsterd erkennen dat vier
duizend kijkers op de eerste
dag en zes- tot zevenduizend
op de tweede dag een zeer
schamel totaal is. Men had ge
rekend op het vanouds
schaatsminnend Westland
maar dat liet hopeloos verstek
gaan, evenals Den Haag en
naaste omgeving trouwens.
Er werd zonder meer op gere
kend dat de tribunes (twee da
gen van 26.000 capaciteit) zou
den volstromen. Jan Klok, de
verantwoordelijke (technische)
man van deze wereldpremière,
had zijn waarschuwende vin
ger opgeheven maar was door
alle beslommeringen niet in
staat zelf deze verkooporgani
satie ter hand -te nemen. Hij
moest dementeren dat er een
onbegrijpelijke fout was ge
maakt toen een official daags
tevoren nog vertelaarde dat om
en nabij zestienduizend kaar
ten per dag waren verkocht.
Als het een beetje meezit, ra
ken we morgen (zaterdag) die
laatste tienduizend best kwijt",
riep deze Jaap Cohen optimis
tisch uit. Er was nauwelijks
eenvierde verkocht van wat
werd beweerd.
Coach Anton Huiskes hierover:
„Ik geloof dat de organisatie
van de kaartverkoop niet goed
is geweest. Ik sprak een dame
die drie weken heeft gepro
beerd telefonisch te bestellen
bij „De Uithof". Er waren
geen kaarten. Ze kreeg een
adres in Amsterdam, stuurde
er geld heen en, kreeg dat
weer terug. Met grote moeite
heeft ze drie kaarten op de
kop getikt, zoals ik trouwens
ook. Ik wilde voor mijn gezin
drie kaarten en wenste die niet
gratis. -Het kostte me heel wat
moeite om die te bemachti
gen".
Klaas Schenk, de vader van
Ard: „Ik werd uit heel Noord-
Holland gebeld waar men
kaarten kon kopen. Ik wist het
niet". De kaarten waren
slechts te verkrijgen bij „De
Uithof" en bij voorverkoop
adressen van Ajax en Feyen-
oord. Maar die zijn toevallig
bijster schaars in de noordelij
ke provincies waar de fans
van Bols en Verheyen wonen,
in het zuiden waar de belang
stelling voor schaatsen de laat
ste jaren groeiend is. Er ont
braken ook de fanclubs met de
spandoeken waarop de „grote
vier" hun aanmoedigingen vin
den.
Ard Schenk, teleurgesteld:
„Wat moeten wij er verder
nog aan doen,. We hebben goed
schaatsen afgeleverd maar als
je die lege tribunes ziet, ga je
toch bij jezelf zeggen: als ik
mijn poen maar krijg". Jan
Bols: „Ik zag het zaterdag om
één uur al. Bijna niemand op
de tribunes op dat uur. Dat is
erg als je gewend bent altijd
voor volle huizen te rijden".
De af scheidsronde van de eerste prof kam pioenen: Ard Schenk en Erhard Keiler. Zij worden gevolgd door de andere deelnemers, die
wuiven.
Kees Verkerk: „Voor de twee-
Je dag werden vijfduizend kin-
derkuarten voor vijf gulden be
schikbaar gesteld. Dat was een
voorstel van ons maar het is
te gek dat zoiets pas na een
eerste sofdag gebeurt. Aan
zoiets had men moeten den
ken". Inderdaad zijn er te wei
nig kinderen die vijftien of
twintig gulden per dag kun
nen betalen. Ouderen wel, dat
is bewezen. Vorig jaar nog
trokken drommen naar het
buitenland voor veelvouden
van wat Den Haag had gekost.
Maar ze bleven ditmaal weg.
Of omdat ze geen kans zagen
kaarten te verkrijgen, of om
dat het profschaatsen niet die
weerklank heeft gevonden die
mocht worden verwacht met
dat aantal cracks.
In elk geval was er de tweede
dag wel sfeer. Het publiek
deed zijn best om de lege vak
ken vol te juichen maar de
fanfares bij de cérémonie pro
tocollaire bleven iel klinken in
de schaars gevulde kom van
„De Uithof", dat een meerjarig
contract heeft met de ISSL,
die zich ijlings zal moeten be
zinnen op zeker de wedstrijd-
formule. Het nieuwtje waarbij
werd bepaald dat landgenoten
niet tegen elkaar zullen rijden,
zal moeten vervallen. Het was
De noviteit: „de achtervolging" viel bij het publiek bijzonder in de smaak, 't Fascinerende beeld Psycho'°fijCh. ge?'®.n al oniuist
waarmee de rijders elkaar aan de kop van de schaatstrein aflosten bracht diverse toeschouwers dat in Nederland door te voe-
tot groot enthousiasme. ren want *uist de «rechten
ter hulde met hun bloemboeketten
tussen de Nederlandse cracks
zouden interessant zijn ge
weest. Zij vervielen zonder
meer door de nieuwe bepaling.
Wellicht verdient het aanbeve
ling het inderdaad aan
schaatsminuten korte toernooi
vooral de eerste dag uit
te breiden met wat zaterdag
werd geprobeerd: een ploeg
achtervolging. Indien de
teams wat zijn ingespeeld
Nederland reed uitnemend, de
buitenlanders vormden nog een
te ongeordend groepje zou
dit „bijwerk" zelfs uitgebreid
kunnen worden met koppel- of
afvalraces,
Want helaas moest bij deze
première in een magnifiek
schaatscentrum worden gecon
stateerd dat het bijeen brengen
van het merendeel van de bes
te amateurs ter wereld in een
profgrocp nog niet de garantie
biedt dat de publieke belang
stelling meteen en uitsluitend
wordt geconcentreerd op de
nieuwe formatie, die wellicht
en daarop mogen BUI
Moore, Tom Liden en Johnny
Nilsson met de capabele Neder
landse staf hopen bij het
schaatspublick moet groeien.
Skiën en Gotenburg zullen
daarvoor de volgende graad
meters zijn. Nederland staat
er niet voor niets om bekend
dat het graag eerst de kat uit
de boom kijkt.
Herman van Bergem
DEN HAAG Het hand
jevol toeschouwers, dat
op de eerste dag maar
voor een erg schamele
omlijsting van de eerste
profwedstrijden zorgde,
raakte geheel in extase
bij een noviteit van de
profs: de ploegachter
volging over drie kilo
meter. Toen de geoliede
oranjetrein met Schenk,
Bols, Verkerk en Ver-
heijen steeds meer af
stand nam van een
Noors-Zweedse combina
tie, werden de aanmoe
digingen sterker. Het
was dan ook een prach
tig gezicht toen de vier
schaatsenrijders een
drachtig in eikaars
spoor glijdend, de drie
kilometer te zien afleg
gen.
De Noors-Zweedse combinatie
bewees echter dat de profs
ook op dit nummer nog ge
woon hard moeten trainen.
Bij de Noren ontbrak Grön-
vold, die werd vervangen
door de sprinter Erikson.
Erikson moest dan ook al na
een 1500 meter lossen, zodat
slechts drie man: Höglin, 01-
sen, en Tveter die heel ver
schillend schaatsen, overble
ven. Het bleek ook wel uit de
tijden: 4.15 voor de Neder
landers en 4.19.5 sec. voor de
Scandinaviërs. En daardoor
werden de 10 mille Skol aan
prijzen beschikbaar gesteld
als volgt verdeeld: 6.000 gul
den voor de Nederlanders en
4.000 gulden voor de Noren
en Zweden. Jan Bols was
niet alleen blij met de ver
diensten door die achtervol
ging: „Ik geloof dat het aan
sloeg bij het publiek. Zelf
vond ik het ook leuk om te
doen. Ik was alleen eerst
bang dat die afstand in de
benen zou gaan zitten na
zo'n eerste dag. Daarom
hebben wij ook gevraagd om
de oorspronkelijk geplande
afstand van vijf kilometer
terug te brengen tot drie ki
lometer. Maar dat geeft he
lemaal geen last". Ard
Schenk vulde aan: „Het ging
bij ons goed maar wij had
den dan ook al diverse ma
len getraind op waar nu bij
voorbeeld de aflossingen al
lekker liepen. Alleen het rij
den van Eddy Verheiien
vormt voor ons nog een pro
bleem. Wij kunnen namelijk
moeilijk achter hem blijven
rijden.
Aangeslagen
Dat de achtervolging ook was
aangeslagen bij het publiek
bleek wel uit het gejuich,
waarmee de aankondiging
werd ontvangen van de twee
de achtervolging door de
sprintersgroep.
Dat de training wel erg be
langrijk is bleek wel uit het
optreden van die sprinters in
een achtervolging om 5.000
gulden, beschikbaar gesteld
door het Sijthofconcern. De
sprinters, die vier ronden re
den hadden namelijk een erg
slechte aflossingstechniek en
dat het kwartet KeilerLin-
kovesiKonig en Blatchford
won, was alleen te danken
aan de grotere individuele
kwaliteit van het viertal. Be
sloot de Nederlandse coach
Anton Huiskes: „We zullen
het toch echt wel in deze
dingen moeten gaan zoeken.
Zo'n ploegenachtervolging,
een persoonlijke achtervol
ging en weet ik nog wat
meer. We bieden tenslotte al
zes jaar hetzelfde program
ma en dat kan ook weieens
oorzaak zijn voor de vermin
derde publieke belangstel
ling".
Wal en schip
Van het grote aantal uit
nodigingen dat nament de
ISSL was verstuurd, waren
die aan de KNSB vergeefs
verzonden. Op het speciale
vak van de overdekte tribu
ne van „De Uithof" ?at geen
official van de KNSB. Men
heeft dus niet met eigen
ogen kunnen aanschouwen
dat het eerste profoptreden
niet is aangeslagen. Men zal
het ongetwijfeld wel hebben
vernomen. Dan dringt de
bange vraag rich op of er
eensklaps een geweldige in
zinking is ontstaan in het tot
dit jaar zo turbulente wereld
je van de schaatsminnenden.
Volgende maand wordt in
Deventer het toernooi om de
wereldtitel van de overgeble
ven amateurs georganiseerd.
Er Is een kapitaal besteed
aan uitbreiding van de tribu
nes die een capaciteit van
rondom de 25.000 toeschou
wers hebben gekregen. Maar
ook daar loopt de kaartver
koop en de KNSB kan be
schikken over de medewer
king van ijsclubs overal in
het land n:et naar wens.
In vroeger tijden was de ho
telaccommodatie in Deventer
en omgeving reeds volge
boekt in deze dagen. Wie er
niet snel bij was, had geen
plaats meer. Voor het eerst
in de vaderlandse schaatshis
torie is dat veranderd. Er
lijkt grote verwarring te zijn
ontstaan door het ontstaan
van twee schaatsgroepen.
Het lijkt ook dat men niet
weet wat te kiezen. En het
kan gebeuren dat men in het
geheel niet kiest waardoor
èn de profgroep èn de amu-
teurorganisatle tussen de wal
en het schip zullen zijn ge
vallen.
Ontnomen
De veronderstelling dat de
profschaatsgroep bij een
groot deel van het publiek
wordt vergeleleken met „het
tenniscircus" en „het zes-
daagseoircus" men gelooft
niet zozeer In de integriteit
en spreekt nogal snel van
„versierde" sport Is on
juist. De te verdienen prijzen
zijn zodanig dat ze voor elke
deelnemer, waarbij niet
moet worden vergeten dat zij
nimmer ietr verdienden, bij
zonder Aantrekkelijk zijn en
aanstekelijk moeten werken
op het leveren van presta
ties. Dat Ard Schenk de
hoogste ogen gooit, mag
evenmin als reden voor het
wegblijven van publiek wor
den aangevoerd want hij
doet dat al jaren. Wellicht is
het aantal rijders te gering,
zodat de mogelijkheden tot
verrassende resultaten te
snol zijn uitgeput. En dat is
zeker het geval indien land
genoten niet tegen elkaar
mogen uitkomen. Nederland
zal blijven smullen van duels
Schenk—Verkerk, Schenk—
Bols, Bols—Verkerk enz. En
die kans is de schaatsfans
door de nieuwe bepaling van
de ISSL wel ontnomen.
Oorzaken
EDDY VERHEYEN
Iet merendeel van do
trainers in het betaald voet
bal is bijeen geweest om te
zoeken naar oorzaken van de
verminderde belangstelling.
Er zijn velerlei redenen ge
vonden maar wonderlijker
wijs is er een niet genoemd:
de prijzen van de plaatsen.
Het zou best kunnen zijn dat
het voor de gemiddelde
werknemer langzaamaan te
duur wordt om elke week
of ten minste iedere twee
weken naar hei betaald
voetbal te gaan. Ook voor de
betalende clubs stijgen de
kosten. De entreeprijzen
moeten noodwendig worden
aangepast. Maar hoe hoger
de prijs hoe meer het pu
bliek gaat verlangen. En als
de kwalkelt niet stijgt in
verhouding met de verboging
van de entreeprijs en zeker
als de dikwijls uitstekend ge
honoreerde spelers niet twee
maal drie kwartier het uiter
ste geven, zal de gemiddelde
werknemer die zijn dure gul
dens moet neertellen sneller
geneigd zijn te zeggen: wel
meer betalen maar niet
meer leveren. Het is een fa
cet dat de trainers gehezl
over het hoofd hebben gezien
maar dat wel degelijk een
van de belangrijkste
Waarschijnlijk praten trai
ners te weinig met de man
op de tribune.