Staat van dienst in eigen
land nodig voor missionaris
Wereldbeeld in 2100
opgebouwd zonder
afzonderlijke landen
Nieuwe toekomst
voor bijbels
verleden
KORTE
METTEN
Mr. dr. H. N. Teuben:
PAGINA 10
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 28 DECEMBER 1972 p|
De enige mummie die Amster
dam rijk is, een zeer gave
mummie van een priesteres uit
de Egyptische oudheid, is te
vinden in het Bijbels Museum
voor oudheden aan de Hemo-
nylaan 19a te Amsterdam. Het
Nederlands Bijbelgenootschap
heeft dit musew nu opnieuw
ingericht en vernieuwd.
De mummie is nu g<**d zicht
baar onder een verlichte door
zichtige stolp. Ook de sarco
faag met Egyptische tekens
waarin de mummie lag is ten
toongesteld. De maquette van
Jeruzalem, zoals het was in de
eerste eeuw na Christus, die
deze zomer aan het Israëlische
paviljoen op de Floriade was
uitgeleend, staat nu ook in het
museum, tesamen met ma
quettes van de ark, het Israëli
tische tabernakel, de tempels
van Herodes en van Salomon.
Veel gebruiksvoorwerpen uit
de oudheid, zoals de eerste
menselijke schrifttekens, de
originele kleitabletten, papy
rusrollen, Egyptische lijkvazen
en godenbeeldjes zijn in het
museum ondergebracht.
Het museum is begonnen met
het model van de ark, dat de
veertienjarige Leendert Schou
ten in de vorige eeuw maakte.
Later als theologiestudent, be
gon hij aan een model van het
tabernakel op éénzevende van
de ware grootte met hout uit
Jeruzalem, Palestijnse kleden
uit onvermengd geitehaar en
dergelijke, een instructief
werkstuk, naar de gegevens
uit Exodus, dat nergens anders
ter wereld zo natuurgetrouw
en op die schaalgrootte aanwe
zig is.
Als predikant breidde ds.
Schouten zijn collectie steeds
verder uit. Zij is nu in beheer
bij het Nederlands Bijbelge
nootschap, dat plannen heeft
om haar over anderhalf jaar
over te brengen naar een van
de Cromhouthuizen aan de He
rengracht. In de grotere ruim
te daar wil men het museum
laten uitgroeien tot een .bij
belwerkplaats", een voorlich
tingscentrum voor de vele vor
men van gebruik van de bijbel
in gezin, school, kerk en vor
mingswerk.
„Ik ben ervoor dat alleen
diegene als missionaris of
zendeling wordt uitgezon
den, die in het eigen land
al ten aanzien van de
meest urgente vraagstuk
ken zijn engagement ver
taald heeft in actie". Dit
zegt de algemeen secreta
ris van de Nederlandse
Zendingsraad ds. R. J.
van der Veen in een inter
view, dat is opgenomen in
het januari-nummer van
Bijeen, maandblad voor
internationale samenwer-
king.
Ds. Van der Veen voegt daar
direct aan toe: „Ik mag dat
niet zo radicaal stellen, want
er moeten ook denkhoofden
zijn". Hij vervolgt: „Wie hier
het evangelie niet in verband
brengt met secularisme, het
proces waardoor de voornaam
ste sectoren van het maat
schappelijk leven onttrokken
worden aan het geloof en kan
overbrengen in de termen van
de Europese mens, hoe moet
die dat dan doen in een miljoe
nenstad in Azië, waar dat pro
ces een geweldig vraagstuk
aan het worden is.
landen waar Marxistische be
wegingen onder- dan wel bo
vengronds bezig zijn, een hel
per van betekenis zijn in de
kerk in de missionaire situatie
ter plaatse. Hoe kun je van
daag de dag de kerk in La-
tijns-Amerika dienen, als je
geen analyse hebt van de
maatschappelijke verhoudingen
tussen elite en uitgebuite mas
sa?"
„Ik zou graag zien dat de
mensen die zich hier geschikt
hebben getoond op een of an
der terrein, op grond daarvan
worden uitgezonden ter assis
tentie van de kerken ginds.
Het normale werk daar kan
toch beter door een man ter
plaatse worden gedaan. De
aanvulling daarop vanwege
een bijzonder charisma kun je
nog niet vermoeden in een jon
gen van 24 jaar die net afge
studeerd is. Wel bij iemand die
hier zijn sporen al verdiend
heeft", aldus ds. Van der
Veen.
„Toen Dom Helder Camara 25
jaar was, had hij ons nog niets
te bieden. Maar nu is zijn
komst hier van betekenis. Hij
is een missionaris voor hier,
een prachtig voorbeeld van in
terkerkelijke assistentie".
Kanunnik Burgess Carr, se
cretaris-generaal van de Afri
kaanse conferentie van kerken,
waarbij ruim dertig kerkge
nootschappen zijn aangesloten
heeft paus Paulus gevraagd de
traditionele banden van de ka
tholieke kerk met Portugal te
verbreken en op de Portugese
leiders een beroep te doen on
derhandelingen te beginnen
met de leiders van de bevrij
dingsbewegingen over het on
afhankelijk maken van de Por
tugese gebiedsdelen in Afrika.
Het Vaticaan neemt met
een eigen delegatie deel aan
het congres dat vanmorgen tot
8 januari wordt gehouden in
Bangkok over het thema „het
heil van de wereld nu". Het
congres staat onder auspiciën
van de commissie voor wereld
missie en evangelisatie van de
Wereldraad van Kerken. Deze
commissie houdt zelf haar ple
naire vergadering van 9 tot 12
januari in Bangkok en het is
niet uitgesloten dat ook daarbij
vertegenwoordigers van de ka
tholieke kerk als gasten aan
wezig zijn.
Volgens het Franse persbu
reau AFP heeft generaal Amin
laten weten, dat ook in de toe
komst de godsdienstvrijheid in
Oeganda gewaarborgd is.
Amin zou dit hebben toegezegd
aan aartsbisschop Bernardin
Gantin, leider van de Vati
caanse delegatie, die in Kam
pala opheldering heeft trachten
te verkrijgen over de verhou
ding tussen regering en katho
lieke kerk.
Eenendertig procent van de
seculiere en reguliere priesters
in de Duitse Bondsrepubliek is
„zeer tevreden" met zijn hui
dige werk. Dat blijkt uit een
enquête die vorig jaar onder
de 26.200 priesters van de
bondsrepubliek is gehouden.
Tevreden zonder meer is 49
procent: 12,4 procent van de
wereldgeestelijken en 10,7 pro
cent van de reguliere geestelij
ken zegt „het gaat wel". Niet
bijzonder tevreden is 4,6 resp.
3,4 procent. Slechts 1,2 resp.
0,8 procent bleek in het geheel
niet tevreden te zijn.
De gouverneur-generaal van
Mozambique heeft tegenge
sproken dat José Siduno, een
vooraanstaand functionaris in
de Presbyteriaanse kerk van
Mozambique, in de gevangenis
zelfmoord heeft gepleegd. Sidu
no zou aan een niet met
name genoemde ziekte zijn
overleden.
Den Bosch bereidt
zich voor op Ipo
Op 20 januari zal in de Wederkomstkerk in 's-Hertogenbosch een
open informatie- en diskussiedag worden gehouden, voor al die
genen in het bisdom Den Bosch, die zich inzetten voor vredes
werk, ontwikkelingsvraagstukken, missie en zending.
Het initiatief tot deze dag is genomen door het Diocesaan Pasto
raal Centrum in Den Bosch ter voorbereiding op het landelijk
pastoraal overleg dat eind januari in Noordwijkerhout zal worden
gehouden.
Belangrijkste uitgangspunt van deze dag is: het uitoefenen van
invloed vanuit de basis op het overleg in Noordwijkerhout (dat
het thema „de rechtvaardigheid in de wereld" zal behandelen)
en het stimuleren van concrete voorstellen voor dit overleg. Ook
het geven van steun en informatie aan de delegatie van het bis
dom Den Bosch naar Noordwijkerhout moet op deze wijze be
reikt worden.
BOEKEN
STEUN
'De Heraut-Jonge Kerk', Graaf-
seweg 11 te Nijmegen heeft de
Nederlandse vertaling op de
markt gebracht van het boek
'Zwerver Christi', het verhaal
van een Russische pelgrim. Dit
boek van een onbekende Rus,
die het manuscript achterliet
op de berg Athos is enerzijds
een roman, anderzijds ook een
levensgeschiedenis.
Het boek beantwoordt op een- M
voudige wijze de vraag naar li-
teratuur over bidden en vooral 4
naar hulp om te leren bidden.
Uitvoerig wordt het befaamde
Jezusgebed, dat in de Oosterse
kerken een belangrijke plaats
inneemt, in het boek behan
deld. De Nederlandse vertaling 41
van het boek, dat acht gulden'
kost. is van de hand van de
Nederlandse Karthuizer Benoit
du Moustier, die in Zwitserland
in het Kartuizerklooster La -1
Valsainte woont. Aan het slot
van het boek heeft de vertaler jj
een commentaar op doen ne-
men, waarin hij probeert een
brug te slaan tussen het oosten
en 't westen en gebedstradities,
die beide kenmerken.
Eveneens bij „De Heraut-Jon
ge Kerk" is thans de bundel 1
„Nieuwe gedichten van jonge-
ren", verschenen. Het is een
bloemlezing van de gedichten
die de afgelopen vijf jaar zijn
opgenomen in het Herauttijd
schrift „Jonge Kerk".
De gedichten zijn gerangschikt
naar een aantal grondthema's:
God en godsdienst, liefde en
geluk, leegte en eenzaamheid,
oorlog en vrede, dood en le
ven. De bundel, die zes gulden
kost, kan onder meer uitkomst
bieden voor hen die zoeken
naar lezingen of gebeden voor 1
kerkelijke bijeenkomsten.
woordigers), de noord-Amerikaan
se landen (56 zetels), de Brazi-
liaans-Latijnsamerikaanse landen
(37), de Caraibische landen (8).
De Chinese landen (181) en de
west-Eueropese landen (61).
De opstelling, bedoeld voor anno
2100, is volgens dr. Teuben meer
dan een ernstige overweging
waard. Want, zegt hij, „het is een
zuivere vertegenwoordiging op
proportionaliteitsbasis aan de
hand van regionale bevolkings
groepen. De groepen van Chinese,
India-, zuid-Aziatische en Russi
sche landen vormen samen een
absolute meerderheid".
Van een onzer verslaggevers)
Uitgaande van een optimistische toekomstverwachting,
heeft de enschedese advokaat mr. dr. Herman N. Teuben
een provisorisch rechtsmodel ontworpen voor de hele we
reld, ongeveer bedoeld voor het jaar 2100. Dit rechtsmodel
heeft hij uitgewerkt in een dezer dagen verschenen boek
„Triptiek van de Technopoliet".
Het boek haakt in op het geruchtmakende rapport van de
Club van Rome die ook op hetzelfde jaar heeft gemikt. Dr.
Teuben wil drie soorten mensenrechten: individueel, poli
tiek en sociaal. Tot dusver is bij de VN een tweedeling van
kracht: de individuele en politieke rechten zijn gebundeld
tot één geheel, waardoor naar de mening van het oostblok
de sociale rechten in het gedrang komen.
Individuele rechten zijn bijvoor
beeld: verbod van slavernij,
bescherming door de wet, recht op
onschuld, recht op privacy, recht
om te huwen en een gezin te
stichten, recht op eigendom, recht
op vrijheid van gedachte, geweten
en godsdienst, recht op vrije me
ningsuiting.
Politieke rechten zijn bijvoor
beeld: recht op asiel, op nationali
teit en verandering daarvan,
recht op vrije vereniging en ver
gadering, recht op deelname aan
landsbestuur.
Sociale (economische en culture
le) rechten zijn: recht op maat
schappelijke zekerheid, recht op
arbeid, op gelijk loon voor gelijke
arbeid, recht op rust en vrije tijd,
recht op een minimale levensstan
daard, recht op onderwijs.
Een technopoliet is een inwoner
van Technopolis, de stad door alle
mensen tezamen te bouwen, zeg
maar de hele wereld. Een techno
poliet is een wereldburger van
straks. Het boek van dr. Teuben
geeft dus aan, welke rechten de
mens van straks, (de mens van
het jaar 2100), moet hebben om
zich goed te kunnen ontplooien.
De schrijver vergt van de mens
een „Copernicaanse omwenteling
in denken". De mens moet bereid
zijn af te stappen van het idee
van een natie en moet zich rang
schikken in een model dat de hele
wereld omvat. Het boek is het re
sultaat van twintig jaren denken
en is een uitbouwing van enkele
gedachten in dr. Teubens proef
schrift „recht op arbeid" van
1955.
Dr. Teuben ziet zijn boek als een
discussiestuk, een in zeer ruwe
lijnen opgezet model. Hij is geen
lid van de Club van Rome, maar
dit kan veranderen. Een samen
vatting van zijn boek in het En
gels is gestuurd naar een aantal
buitenlandse universiteiten en
vaktijdschriften in de stille hoop
dat daardoor de behoefte ontstaat
het hele boek elders uit te geven.
„Technologie", zegt dr. Teuben,
„is geen platvloerse zaak, maar
appelleert aan het geweten van de
mens. Geen mens ontkomt er aan.
Nationale grenzen zijn straks niet
noodzakelijk. Het begrip natie
verdwijnt. Je krijgt daartegen
over regionale groepen, dat wil
zeggen, landen die aan elkaar
grenzen en die dezelfde hoofdza
ken gemeen hebben, bijvoorbeeld
milieu, produktie, grote rivieren
etc. Deze regionale groepen moe
ten een eigen recht krijgen, het
regionale recht. Vergaat even niet
dat ik hier over het jaar 2100
spreek en dat het over evolutie
gaat. Naburige landen gaan een
soort fusie aan, omdat ze met de
zelfde problemen en feiten te ma
ken krijgen die ze niet afzonder
lijk kunnen oplossen".
Dr. Teuben is bepaald niet tevre
den over de VN. Hoewel deze or
ganisatie zinvol werk doet, past
het concept niet in de toekomstige
tijd. Hij wil af van het principe:
een land een Btam. Hij wil een
stemverdeling, waarbij regionale
groepen van landen stemrecht
krijgen op grond van het totaal
aantal inwoners. In zijn boek
heeft hij het aantal landen samen
gebundeld tot blokken. De belang
rijkste blokken: de centraal-Afri-
kaanse landen (42 van de 729 ver
tegenwoordigers in de VN), de
midden-Európese landen en de
Arabische landen (32 vertegen-
Concertgebouw
orkest speelt
in Albert Hall
AMSTERDAM Op uitnodiging
van The Arts Council of Great
Britain treedt het Concertge-
bouworkest onder leiding van
Ferdinand Leitner op 8 januari
a.s. op in de Royal Albert Hall
te Londen.
Dit concert is onderdeel van een
aantal muzikale manifestaties
die onder de titel „Fanfare for
Europe" worden georganiseerd
ter gelegenheid van Engelands
toetreding tot de EEG.
In deze reeks treden ook de Berli
ner Philharmoniker en het
Orchestre de Paris op.
Het Concertgebouworkest speelt
werken van Ton de Leeuw, Mo
zart, Brahms en Schumann. De
Engelse hoornist Barry Tuck-
well verleent zijn medewer
king. Direct na het zondagmid
dagconcert van 7 januari in
Amsterdam waarop hetzelfde
programma ten gehore wordt ge
bracht, vertrekt het orkest per
vliegtuig naar Londen.
„Pronken met andermans veren",
de tentoonstelling in het Neder
lands Textielmuseum te Til
burg, trekt zoveel belangstelling
dat besloten is de tijdsduur te
verlengen tot en met 31 januari.
Tekeningen van Paul Elshout als
mede een aantal etsen van deze
kunstenaar zijn te bezichtigen
in Galerie Arta 'te Den Haag
van 9 januari tot en met 10 fe
bruari. De expositie van Bram
van Velde is verlengd tot en met
6 januari.
Markten
VEEMARKT DEN BOSCH. (27 dec.
Aanvoer: totaal 3898; runder
1367; graskatvi
77;
ichtei
i 2-11
't kalvc-
i 1494;
schapen en lammeren 526: slacht-
varkens 200: lopers 13; slachtrunde-
ren 772. Prijzen (In guldens per
stuk): molk- en kalfknelen 1775-2750:
gulste koelen 1300-1800: kalfvaarzen
(rood) 2000-2700; (zwart) 1775-2400;
klamvaurzen 1.S50-2150; gulste vaar
zen 1575-1825: pinken 1225-1525;
graskalveren 800-1025; nuchtere kal
veren voor dok en mesterlj 390-615:
weldeschapen 130-170: lammeren
135-165; vaarzen per kg. gesl. gew.
lo kwal. 6.50-7.00. 2c kwal. 6.30-6.45:
koelen per kg. gesl. gew. Ie kwal.
5.65-6.10. 2e kwal. 4.85-5.50. 3e kwal.
Ie kwal.' 6,50-7.00.P2c klwa*6,30-6.45;
worstkoelen per kg. gesl. gew. 4,45-
4.95: vette kalveren per kg lev.
gew. Ie kwal. 5.80-6.10. 2e kwal.
5.50-5.75. 3e kwal. 5.25-5.45; nuchtere
kalveren per kg. lev. gew. 1.40-1,75:
slach (zeugen per kg. levend ge
wicht. Ie kwal. 2.45-2.50; 2c kwal.
2.38-2.44. 3e kwal. 2.28-2,35: slacht-
varkens per kg. lev. gew. 2.52-2,60:
vette schapen 155-190; vette lamme
ren 170-205. Overzicht (resp.. aan
voer, handel en prijzen): melk- en
kalfkoelen mlnder-redelljk vlot-stljf.
duur; gulste koelen beperkt vrij
goed ruim prljsh.Jongvee mlnder-
stroef-vasl: vette kalveren beperkt-
lul-duur: nuchtere kalveren mlnder-
lets levendlger-vaster; schapen en
VEEMARKT ROTTERDAM (27 dec.
deren 500; gebruiksvee 120: vette
kalveren 4; grnskalvcren 57: nuchte
re kalveren 1081; varkens 94; paar
den 1; schapen en lammeren 111;
boken en gelten 18. Prijzen (In gul
dens per stuk)koelen per kg. Ie
kwal. 5.50-5.95, 2e kwal. 4,80-5.25. 3e
kwal. 4.65-4.75: vaarzen per kg le
kwal. 6.00-6,55. 2e kwal. 5.25-5.70;
stieren per mlg le kwal. 6,60-7.10,
2e kwal. 6.20-6.55: worstkoelen per
kg 4.65-4,75; nuchtere kalveren pe
prijzen): slachtrunderen kleiner-wil-
llger-hoger: kalf- en melkkoeien
mlnder-kalm-onveranderd; vore
koelen gewoon-stil-onveranderd
vaarzen en pinken kleln-lul. duur-
prljsh.graskalveren kleln-stroef-
goed prljsh.nuchtere kalveren klei-
ner-stug-lagervarkens kleln-vlot-als
vorige week; schaper
inder-vlug-schapen
iderd. anderd-
KAAS MARKT WOERDEN (27 dec.)
5 per kg 2.66
2.76: kalf- en melkoelen 1475-2400:
vare koelen 1050-1550: vaarzen 1075-
1250; pinken 1050-1200; graskalveren
dijvie 91-99. Kroten, gekookt 65. Boe
renkool 43-53. Rode kool 20. Groene
10, Spru
:r: totaal 1986; slachtrun- Overzicht i
rhc. Hoop mr tecejtS
EfiN aio qfixr Reutel
Mr IK OfUXAWto
8&M,EW CjfHtUICCK l
flE" .'SXSrf-DAfcFOArr
c*vi>r poop. *hai-
