GETUIGENISSEN
OVER KERSTMIS
PAUS VOOR
VOORLICHTING
OVER DRUGS
Treffende Per osi-her denking
op zijn 100e geboortedag
"i
w-
DONDERDAG 21 DECEMBER 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
Hoe bereiden pastoors zich
voor op het kerstfeest? Hoe
denken zij zich hierover voor
een volle kerk uit te spreken?
Wat verwachten lekengelovi
gen van de kerstviering? Op
deze vragen geven eenentwin
tig personen zestien pries
ters, één predikant en vier le
ken antwoord in „Nieuw le
ven in de leegten. God wordt
mens" dat dezer dagen is ver
schenen als bulletin nummer 2
in de reeks „kerkopbouw van
daag en morgen", een docu
mentatie van getuigenissen,
die wordt uitgegeven door het
KASKI (instituut voor sociaal
religieus onderzoek en Studie)
en de Horstink (communicatie
en oriëntatiecentrum voor kerk
en wereld).
Met grote eerlijkheid bren
gen de schrijvers hun eigen
geloof en hun gevoelens met
betrekking tot het kerstfeest
tot uiting. Er is duidelijk een
gevoel van onbehagen over
schone schijn en overdaad,
over één dag per jaar die volle
kerken trekt. Maar tevens valt
op hoevelen het getuigenis
over Jezus Christus nadrukke
lijk op de eerste plaats stellen.
De maatschappelijke en kerke
lijke ontwikkelingen hebben
voor de meeste auteurs hun
weerslag op het kerstfeest.In
het bulletin is ook de tekst van
de kerstliturgieviering 1971 van
de Amsterdamse Dominicus-
kerk opgenomen.
„Nieuw leven in de leegten" is
zowel bedoeld als kerstge
schenk, als ook om, met name
pastores goede diensten te be
wijzen, en als een bloemlezing
van getuigenissen die ook bui
ten de kersttijd inspirerend
kunnen werken.
Het bulletin, dat 122 bladzijden
telt, is verkrijgbaar in de
boekhandel en te bestellen bij
de Horsbink, Koningin Wilhel-
minalaan 17, te Amersfoort.
Paus Paulus maakt zich zorgen over het steeds toenemende ge
bruik van verdovende middelen onder de jeugd en zelfs onder
zeer jeugdigen. Hij is het niet eens met hen die stellen, dat een
voorlichtingscampagne kinderen ertoe kan brengen, louter en
alleen uit nieuwsgierigheid, narcotica te gebruiken.
De paus zei dit in een toespraak tot een afvaardiging van een
Italiaanse farmaceutische onderneming. Hij drong er bij die
gelegenheid op aan de jeugd onder meer via radio en televisie
grondig voor te lichten over de gevaren van het misbruik van
verdovende middelen, „zonder dat men dan het risico zou lo
pen dat het een soort propaganda en bevordering van drugge
bruik zou worden".
„Natuurlijk", zo zei de paus, .zullen er wel enkele voor de verlei
ding bezwijken, maar over het algemeen zal een dergelijke
campagne voorkomen dat jonge mensen verdovende middelen
gaan gebruiken zonder te beseffen wat zij eigenlijk doen".
„De zorgwekkende verspreiding van het druggebruik is een re
den tot grote droefheid voor ons", aldus de paus die verder zei
dat er nieuwe wetten gemaakt moeten worden die onderscheid
maken tussen de verschillende soorten drugs, die zeer van el
kaar verschillen in hun aard en naar hun gevolgen".
Doodsoorzaak
ds. Manganhela
roept
twijfels op
Verschillende organisaties heb
ben de laatste dagen aange
drongen op een onafhankelijk
onderzoek naar de dood in een
gevangeniscel van dominee Ze-
dequis Manganhela, hoofd van
de presbyteriaanse kerk in Mo
zambique. Ook de regering
van Mozambique heeft een ge
rechtelijk onderzoek gelast
naar de dood van de dominee,
waarvan aanvankelijk werd
aangenomen dat hij zelfmoord
had gepleegcj. Inmiddels is be
kend geworden dat ook 'n an
dere kerkelijke leider, de ouder
ling José Sidumo, reeds in juli
van dit jaar zelfmoord zou
hebben gepleegd.
..Bij het secretariaat van de
Wereldraad van Kerken in Ge-
nève bestaat ernstige twijfel
over de juistheid van de door
de Portugese instanties opge
geven doodsoorzaak", zo
schreven dezer dagen de ka
tholieke en hervormde jeug-
raad in een brief aan premier
Biesheuvel en minister
Schmelzer van buitenlandse
zaken, waarin werd gevraagd
aan te dringen bij de Portu
gese regering op een onder
zoek naar onmenselijke wreed
heden in Mozambique.
Volgens de jeugdraden wordt
aangenomen dat de aanhou
dende verhoren en martelingen
door de Portugese geheime po
litie ofwel rechtstreeks tot de
dood van dominee Manganhela
hebben geleid, dan wel dat hij
zelf een eind aan zijn leven
heeft gemaakt omdat hij
vreesde aan deze folteringen
niet langer weerstand te kun
nen bieden en door bekentenis
sen anderen in gevaar te zul
len brengen.
Inmiddels heeft de Wereldraad
geëist dat de Portugese en in
ternationale autoriteiten een
onderzoek naar de omstandig
heden en de motieven instellen
die aanleiding zijn geweest
voor de dood van dominee
Manganhela. Ook de gerefor
meerde Wereldbond heeft op
een dergelijk onderzoek aange
drongen. Volgens de autoritei
ten in Mozambique heeft de
dominee een briefje achterge
laten waarin hij verklaarde
zelfmoord te zMllen plegen. Hij
werd dood in zijn cel aange
troffen, hangend aan een bed-
delaken dat aan het plafond
was bevestigd.
KORTE
METTEN
De ziel van de mens weegt
precies eenentwintig gram. Tot
deze conclusie is de Zweedse
arts. Nils Olof Jacobson geko
men na een uitvoerig onder
zoek. Zijn bevindingen staan in
het dezer dagen verschenen
boek „Het leven na de dood".
Daarin schrijft hij dat hij de
bedden van stervenden op zeer
gevoelige weegschalen heeft
laten zetten. Bij het wijken
van de levensgeesten bleek het
gewicht altijd plotseling eenen
twintig gram lager te zijn ge
worden.
De Leiders van de Latijns-
Amerikaanse bisschoppencon
ferentie (Celam) komen op 18
januari van het volgend jaar
in de Argentijnse stad Mar del
Plata voor een conferentie bij
een ter voorbereiding van de
in februari te houden bijeen
komst van de secretarissen-ge
neraal met de pastorale afde
lingen van de Celam. Op beide
bijeenkomsten zal men zich
voornamelijk bezighouden met
het opstellen van het jaarpro
gramma.
Dezer dagen bestond het
Kapucijnerklooster Dornach in
Zwitserland driehonderd jaar.
In december 1672 heeft de
vorst-bisschop van Pruntrut
zijn toestemming tot het op
richten van het klooster ver
leend.
In totaal worden er in Oos
tenrijk 285 scholen geleid door
vrouwelijke en mannelijke or
den en congregaties. Dit is be
kend gemaakt door woordvoer
ders van de katholieke kerk in
Wenen.
In Keulen zal volgend jaar
in november een internationaal
congres over kerstgroepen ge
houden worden. Aan het con
gres zal een grote tentoonstel
ling van kerstgroepen worden
verbonden, waar groepen uit de
gehele wereld geëxposeerd zul
len worden. Het laatste con
gres over kerstgroepen werd
vorig jaar in Napels gehouden.
De vraag naar de zin van
het leven zal op de in 1974 in
Mönchengladbach te houden
Duitse katholiekendag centraal
staan, zo heeft het centraal co
mité van de Duitse katholieken
besloten. Men is van mening
dat die vraag ook betrekking
heeft op de verhouding tussen
de kerk en maatschappij.
De „Piëta" van Michelange
lo zal van januari af weer te
bezichtigen zijn in de St. Pie-
ter, zij het achter kogelvrij
glas. Op 21 mei werd het
kunstwerk ernstig beschadigd
door een geestelijk gestoorde.
De restauratie is uitstekend
geslaagd. Links de Piëta na het
herstel, rechts ervoor, waarbij
te zien is, dat de hand van de
arm is afgeslagen.
Pleidooi van
Pax Christi
en „Amnesty"
voor
Russische
gevangenen
De Nederlandse afdeling van
de katholieke vredesbeweging
Pax Christi en Amnesty Inter
national Nederland hebben bij
gelegenheid van het vijftigja
rig bestaan van de USSR op 30
december een verklaring uitge-
gegevn, waarin beide organisa
ties de USSR hun felicitaties
aanbieden, maar daar wel een
aantal wensen aan verbinden.
Men vraagt de regering van de
USSR directe stappen te onder
nemen die ertoe leiden dat
allen in vrijheid komen die
rechtstreeks of niet-recht-
streeks om hun overtuiging ge
vangen zitten of verbannen
zijn, voorzover zij althans niet
tevens wegens het gebruik van
geweld zijn veroordeeld. Ook
vragen beide organisaties iede
re „andersdenkende", die in
een psychiatrische inrichting
zit, te laten onderzoeken door
een commissie van psychia
ters, die slechts verantwoor
ding verschuldigd zijn aan het
ministerie van volksgezondheid
en oordeelt volgens internatio
naal gangbare normen. Pax
Christi en Amnesty Internatio
nal weten dat het met de be
handeling in psychiatrische in
richtingen vaak droevig is ge
steld.
Tenslotte -aagt men de rege
ring van de USSR ook om in
de toekomst geen personen
meer om hun overtuiging te
vervolgen.
Beide organisaties spreken de
overtuiging uit dat de inwilli-
dering zal ontmoeten. „Binnen
cn buiten de USSR grote waar
dering zal ontmoeten. Binnen
de USSR zal het de leefbaar
heid bevorderen, buiten de
USSR zal het respect voor de
USSR toenemen cn zal het po
sitieve gevolgen hebben voor
de honderdduizenden politieke
gevangenen in landen met an-
dersgerichte politieke stelsels",
zo vcrwachen de beide organi
saties.
Eric van Ingen, Paul Steenbergen (let op de „familie-neuzen"), Jaap Wieringa en Myra Ward: Vier
leden van de knopen-familie Huntziger anno 1 895 in „Polonaise" bij de Haagse Comedie.
In tegenwoordigheid van de nun
tius Monseigneur Felicl is gister
avond in de parochiekerk van
de H. Gerardus Majella een
eenvoudig maar juist daarom zo
treffend herdenkingsconcert ge
geven op de 100ste geboortedag
van Don Lorenzo Perosi. Deze
musicus die de zeldzame ereti
tel mocht dragen van „direttore
perpetuo della Capella Sistina"
heeft veel invloed gehad op de
katholieke kerkmuziek, ook in
ons land. Hij oefende die in
vloed niet uit door artistieke
vernieuwingen en ook niet door
veel originaliteit maar door de
oprechte, bijna kinderlijke blij
heid waarmee hij zijn geloof be-
leed in een sterk op de melodie
Toch geven de populair geworden
en gebleven vroege werken
geen volledig beeld van zijn ac
tiviteit, want bij beperkte zich
niet tot een mooie, bevallige
koorklank en een primaire ex
pressie en heeft later op zijn
manier en met wisselend resul
taat ook „geëxperimenteerd".
De organisatoren van het herden
kingsconcert waren kennelijk
van plan geweest wat van Pero-
si's verschillende ontwikkelings
stadia te laten horen maar veel
van zijn merkwaardigste stuk
ken zijn niet gepubliceerd of het
materiaal ervan is lastig te krij
gen. Zo moest gisteravond een
wel aangekondigd instrumentaal
variatiewerkje, dat ons een an
dere Perosi wilde laten horen,
helaas achterwege blijven.
Nadat dirigent Jos. Vranken Sr.
een begroetingswoord had ge
sproken, presenteerde Jan
Schmitz In een gevoelige or
gelimprovisatie een reeks karak
teristieke. merendeels vloeiende
Perosi-thema's. Daarna volgden
fragmenten uit een Requiem
voor mannenkoor en orkest, uit
één van de beide Missa Pontifi-
calis voor gemengd koor en or
gel en uit een Requiem voor
mannenkoor en orgel. Cantate
Domino en Cantate Maria Im-
maculata, gesteund door het Ca-
merata-ork^st of door de orga-
I nist en zijn assistent, zongen
deze muziek met een sterke be
zieling. Het Italiaans bel canto
mocht dan niet altijd helemaal
lukken, de geest van blijde ver
voering kwam volledig over,
ook in de talrijke solotrekjes
waarin tenor Bernhard van
Soldt, bariton Piet Vlasveld en
bas Jaap van Velzen verdienste
lijke prestaties leverden.
Het concert wetd letterlijk be
kroond met het jubelende Te
Deum uit het kerstoratorium U
Natale del Redentore (1899)
waarin een homogeen solokwur-
tet (sopraan Alide Ellens, alt
Frieda van Engelenburg, tenor
Henk van Hemert en bas Jan
Scholten) goed voor de dag
kwam.
^Te qe/oum rs
LUKZLH re/rf ZEu¥VSfE~ J
uEBt&vpnQz amew&y
Z/JN u/r^woatp.'
UHDEJfflOUHD
HEBBEHMJAIS
een srmaiDzmr
wafies/ieixftj
DmeW/\ HUHN£M ll f HM
zeicnp cpr%zz£N!!f
TcQr\.,.
