Weinig animo
op beurs
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
A
ZATERDAG 9 DECEMBER 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
oplossing vorige puzzel
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
Van onae Snanciële medewerker.
AMSTERDAM De Amsterdam
se effectenbeurs heeft deze
week kalm aangedaan. Er was
weinig animo om te kopen met
het gevolg dat zelfs een klein
aanbod ln de over het algemeen
dunne markt behoorlijke bres
sen kon slaan. Alleen donderdag
leek het erop dat het klimaat
iets gunstiger zou worden.
Voor dat gebrek aan animo zijn
er verschillende oorzaken te
noemen. In de eerste plaats is
het politieke klimaat erg onze
ker. De kabinetsformatie zal on
getwijfeld geruime tijd op zich
laten wachten en dat betekent
dat het bedrijfsleven in het on
zekere verkeert over de richting
waarin de economische politiek
zich zal bewegen. Het gevaar
van hogere belastingen, hogere
sociale lasten en lonen, verder
gaande prijsvoorschriften hangt
als het zwaard van Damocles
boven de ondernemers en daar
mee boven de beurs.
Maar het is niet alleen die onze
kere toekomst die het klimaat
zo ongunstig maakt. Deze week
is het centraal akkoord tussen
vakbeweging en werkgeversor
ganisaties getekend, waarbij de
lonen en andere verbeteringen
tezamen in de nieuwe cao's bij
de aanvangsdatum niet meer
dan 3,5 procent verhoogd mogen
worden. Maar ondanks dit ak
koord staat het nu al vast dat
de loonkosten 'in 1973 met circa
13 pet. en de prijzen met 7 8
pet zullen stijgen.
Het is dan ook niet zo verwonder
lijk dat de EEG-commissie
vreest dat onze loon- en prijs
stijgingen in 1973 in een boven
matig tempo zullen aanhouden
met alle gevolgen vandien.
Dit alles is niet erg geruststellend
en stimuleert niet direkt tot het
kopen van aandelen. Maar er is
nog meer. De stijgende rente op
de kapitaalmarkt oefent niet al
leen een druk op de obligatie-
koersen uit maar ook op de
aandelenkoersen. Als er op obli
gaties een groter rendement ge
maakt kan worden dan ligt het
volgens de leer van de commu
nicerende vaten voor de hand,
dat ook aandeelhouders een ho
ger rendement willen hebben en
dat is alleen mogelijk bij in
koers gedaalde aandelen.
De rentestijging komt tot uiting in
de ook deze week weer zwakke
obligatiemarkt met dalende
koersen. De inschrijvingskoers
voor de 8 prcents lening van
het Zonnehuis werd deze week
op 99 gesteld en de koers van
de 7 3/4 procent lening van de
Nederlandse Investerings Bank
voor ontwikkelingslanden op 98.
Dat betekent dat een rendement
op de stukken boven de ge
noemde percentages is komen
te liggen.
Die rentestijging wordt begeleid
door het verhogen van het offi
ciële disconto in de ons omrin
gende landen (Duitsland, Frank
rijk, Engeland, België, Oosten
rijk). In financiële kringen ver
wacht men dat Nederland in de
strijd tegen de inflatie en op
grond van de vrijwel overal
stijgende rentestand met de
buurlanden in de pas wil blij
ven lopen en dus ook het dis
conto zal verhogen. In hoeverre
dit weer een extra stimulans
voor de rentestijging zal zijn,
moeten we afwachten.
In de internationale hoek kwam
het nieuws voor de AKU. Op de
grote textielkledingbeurs in
Frankfort is namelijk gebleken
dat de vraag naar chemische
vezels en naar katoen door de
enorme stijging van de wolprij-
zen is toegenomen. De ENKA
meent dat de Westeuropese
zeiindustrie hier geen grote in
vloed van zal ondervinden al
geeft men toe dat er een kleine
verbetering in de resultaten
door gekomen is. Wat de koers
van AKU betreft, deze veran
derde weinig en belandde afge
lopen donderdag op 54,10 gul
den. Hoogovens was ook iets be
ter terwijl dit met Koninklijke
Olie duidelijk het geval
(van 121,80 tot 125,90). Deze
vraag was te danken aan het
stijgen van de koers in Wall
Street.
De Amerikaanse effectenbeurs
weet zich overigens uitstekend
boven de duizend te handhaven.
Afgelopen woensdag was het
Dow Jones gemiddelde voor in
dustrie-aandelen 1027. Men blijft
nog steeds hopen op een spoedi
ge vrede in Vietnam.
In de scheepvaarthoek zorgde
Van Ommeren voor nieuws. In
de laatste maanden gaat het 'in
de zeevaartsector beter maar
dit is toch onvoldoende om de
terugslag tot nu toe goed te ma
ken. Daarom verwacht men uit
eindelijk in deze sector een be
hoorlijk lager resultaat over het
gehele jaar. De koers onderging
weinig verandering. Dit was
overigens ook met de andere
scheepvaartfondsen het geval.
Verschillende grondstoffenprijzen
gaan op de wereldmarkten om
hoog. We noemden al wol. An
dere voorbeelden zijn koffie en
suiker. De suikerproducenten
H.V.A. en de Centrale Suiker
Maatschappij kunnen hiervan
wellicht profiteren. De beurs
houdt het in de gaten maar is
nog voorzichtig.
De stijgende wolprijzen zijn voor
de tapijtindustrie nadelig omdat
de kostprijzen hoger worden en
het door de scherpe concurren
tie niet gemakkelijk zal zijn om
de verkoopprijzen te verhogen.
De beurs was hier in het begin
van de week ook van onder de
indruk maar later in de week
trokken de koersen van Ber-
goss, Veneta, Desseaux en
K.V.T. toch weer aan. Bij
K.V.T. moeten wij er wel reke
ning mee houden dat de koers
thans ex 15 procent dividend in
kontanten en 5 pet in aandelen
is.
HORIZONTAAL:
1 handwerksman
4 pl. in Gelderland
10 insnijding
14 plaats
15 verfrissing
16 boom
17 bladader
19 kleur
21 dierenverblijf
22 draaikolk
23 sieraad
24 ik
25 pl. in Duitsland
26 zuilengang
27 projectieplaatje
28 tweetal
30 plant
32 voorkeur
34 veelh. dier
35 azijn
36 toespraak
37 Ind. eilandengroep
38 schuine strook
42 reukorgaan
45 grove tarwe
47 militair
51 naam
54 toiletartikel
55 balspel
56 uniek
58 kweker
59 zangstem
60 uitroep
61 schaakterm
62 veerkracht
65 uit 10 delen bestaande
68 pl. in Gelderland
71 soort v. eend
73 helper in nood
75 huisdier
76 spijltje
78 pers. vnw.
80 op die plaats
81 toegankelijk
82 voegwoord
83 Ind, eilandengroep
85 lengtemaat
88 gemalen graan
91 bergplaats
93 cirkelvormig
94 roeipen
95 water in Utrecht
96 geldstuk
97 lekkernij
98 sober
100 verdikt sap
102 strook
104 voertuig
105 uitdrukking
107 echtgenoot
109 rondhout
110 trouwhartig
112 naar aanleiding van
113 inwendig
115 gewest
116 meisjesnaam
117 op het punt staan te
overlijden
119 Turks bevelhebber
121 sportartikel
122 boom
123 familielid
125 lijfeigene
127 oorspr. bewoner van
Peru
129 hetzelfde
131 roofvogel
132 zijkant v e. baksteen
134 liggende
136 sterke drank
138 deel v. Sumatra
140 plaats
142 uitgezette lijn
144 pl. in Canada
146 gast
147 echtgenoot
149 Turks bevelhebber
151 menigte
152 luchtvaartmaat
schappij
153 toverheks
155 werelddeel
157 vinnig
158 Japanse gordel
160 pl. in Duitsland
162 Ind. plant
163 rijstbrandewijn
164 pl. in Zwitserland
166 muziekinstrument
167 werkplaats
168 schoorsteenkap
169 Ierland
170 reus
171 telwoord
172 ongesteld
VERTICAAL:
1 smalle weg
2 armoede
3 Europeaan
4 vragend vnw.
5 pl. in Arabië
6 gebakken vloertegel
7 marskramer
8 waterplant
9 telwoord
11 ex-koningin
12 voorheen
13 groente
14 stijgbeugel
18 blunder
20 pl. in Finland
23 vloeibaar voedsel
29 dringend
30 Ind. gewicht
31 telwoord
33 afscheiding
39 boom
40 voor de vuist
41 muzieknoot
43 voor de vuiist
44 afwezig
45 graafwerktuig
46 ingedijkt land
47 schrift
48 pl. in Overijssel
49 telwoord
50 grens
52 klaagzang
53 waterdoorlatend
55 schaakterm
57 kwinkslag
63 onderwerp
64 werk v. oud-IJslandse
literatuur
66 vaarwel
67 politieman
69 redenering
70 pl. in Noord-Holland
71 schuin toelopend
72 lichaamsdeel
74 dame die eershalve is
uitgenodigd
77 Europeaan
79 dwaling
82 scheik. verbinding
84 deel v.e. naald
86 insekt
87 bijb. figuur
89 herkauwer
90 mager
92 pl. in Overijssel
97 voorzetsel
98 precies
99 legeraanvoerder
100 sensibel
101 onbep. vnw
103 geestelijke
106 nobel
108 water bij Abcoude
110 oorlogsschip
111 aderlating
113 voegwoord
114 deel v.e. breuk
117 sportartikel
118 water in Utrecht
119 voegwoord
120 leuk
123 godsspraak
124 pl. in Overijsel
126 sprookjesfiguur
128 tapijtweefsel
130 riviermonding
131 Eng. drank
133 inhoudsmaat
135 bouwland
136 inhoudsmaat
137 rechtvleugelig insekt
139 roodhuid
140 pralen
141 vlootwezen
143 pl. in Gelderland
145 epiloog
146 riv. in België
148 gemoedsaandoening
150 voorzetsel
152 omroepvereniging
154 vette vloeistof
156 riv. in Duitsland
157 overlevering
159 boom
161 jaartelling
165 gesteente
Oplossing voor woensdag
12 uur sturen aan Dag
blad Het Binnenhof,
Postbus 9, Den Haag.
Voor de Lcidse Courant,
postbus 11, Leiden.
De heer A. v. d. H. te 's G. stelt
een aantal vragen, waarvan de
beantwoording voor nog niet zo
geroutineerde bridgers van be
lang kan zijn. Vandaar de behan-
ling in deze rubriek. Het is hem
opgevallen dat op zijn bridge
club een spel, na het schudden
niet meer door de rechtertegen-
stander van de gever wordt ge
coupeerd. Is dat juist? Inder
daad schrijven de spelregels
voor wedstrijdbridge deze han
deling ni»t voor. Dat is wel be
grijpelijk, omdat 't de gewoonte
is dat de te spelen spellen voor
af door alle vier de spelers tege
lijk worden gegeven en dan
heeft men zijn handen nauwe
lijks vrij om ook nog te coupe
ren. In de huiskamer wordt het
nog wel gedaan (hoewel lang
niet altijd) om de gedachte aan
het .steken' van de kaart bij het
schudden weg te nemen. Een
kwestie van ethiek en vertrou
wen dus. Een tweede vraag is
hoe gever en kwetsbaarheid
worden bepaald als men geen
robberbridge speelt. In wed
strijdbridge is deze zaak inter
nationaal geregeld. De gevers
volgorde is N-O-Z-W en de
kwetsbaarheid achtereenvol
gens: Niemand-NZ-OW-Allen. De
geversvolgorde wijzigt niet
meer, maar de kwetsbaarheid
verspringt vervolgens een kwart-
DOOR W. LEURS
slag: NZ-OW-Allen-Niemand enz.
Na 16 spellen heeft men alle
combinaties gehad en nr. 17 be
gint weer met N/Niemand.
Speelt men spel 23 (waar ook
ter wereld!) dan is zuid gever
en allen kwetsbaar. In de huis
kamer is dat een beetje moeilijk
bij te houden en speelt men
meestal N/Niemand, O/OW,
Z/NZ en W/Allen als vast pa-
Vervolgens vraagt de heer v. d.
H. om een eenvoudig schema
voor een wedstrijd thuis voor 5
k 6 tafels. Dat nu laat de plaats
ruimte niet toe, maar voor enke
le kwartjes zijn diverse schema's
te verkrijgen bij het Bondsbu-
reau NBB, Emmapark, 9 Den
Haag. tel. 070-8531885. Men moet
echter wel bedenken, dat voor
een wedstrijd o.a. mapjes
(boards) en scorekaarten nodig
zijn en dat loopt al gauw in de
papieren. Tenslotte wil de heer
v. d. H. (en met hem anderen)
graag de meest voorkomende
conventies in deze rubriek be
handeld zien.
Dat kan natuurlijk. maar
ik moet wel waarschuwen te
gen: le. misbruik van een con
ventie (als het niet nodig of zin
loos is), 2e. het niet passen van
de conventie in de rest van het
systeem (de natuurlijke beteke
nis van het bod komt te verval
len) en 3e. het gebruiken van
véél conventies (wat tot misver
standen of vergeten kan leiden).
Verder heeft men er weinig aan
via conventies in het optimale
contract te komen, als de speel-
techniek te kort schiet om dat te
maken. Probeer uw krachten
eens op het volgende spel.
Hoe maakt zuid 4 harten tegen
een uitkomst met klaverboer?
Oplossing: We moeten kort zijn
ditmaal: zuid moet zorgen dat
oost niet aan slag komt. omdat
die dan schoppen kan spelen,
wat down betekent. Daarom in
slag 2 met ruiten naar tafel en
harten na. De kaart die oost
speelt zo laag mogelijk dekken.
Noord
7 5 2
O 7 6 5
o a v b 10
v 5 3
West Oost
a 9 6 3 v b 10
io o v b 8
O 9 743 086
b 10 97 h 8 6 4 3 2
h 8 4
oah 9 4 3 2
o h 5 2
A
Zuid
Is dat een plaatje, dan weer met
ruiten naar tafel en de manoeu
vre herhalen. De verdediging is
dan machteloos.
Ook uit de tweekamp Spasski—
Fischer is gebleken, dat een
goede behandeling van de ope
ning onontbeerlijk is. Een analy
se van de gespeelde partijen
leert overduidelijk, dat zowel Fi
scher als Spasski meerdere ma
len in deze eerste fase van de
strijd tekort schoten. Een be
wijs, dat zelfs de beste spelers
van de wereld nog steeds de
strategie en taktiek van de ope
ningen niet onder de knie heb
ben. Overigens begrijpelijk, om
dat de openingen onbegrense
mogelijkheden hebben en steeds
nieuwe ontdekkingen gedaan wor
den. Een demonstratie is de on
derstaande partij. De witspeler
overschat zijn centrumbezetting
en wordt het slachtoffer van een
venijnige kombinatie.
Een leuk partijtje.
Wit: Gebauer
Zwart: Nievergelt
Gespeeld in het toernooi te Lo
carno 1972
Geweigerd Koningsgambiet
1. e2e4, e7—e5 2. f2—f4, Lf8—
c5 3. Pglf3, d7d6 4. c2-c3.
Pg8—f6 5. d2—d4, e5xd4 6.
DOOR W. J. MUHRING
c3xd4. Lc5—b« 7. Pbl—c3. 0-0
8. Lel—e3, Tf8—e8 9. Lfl-d3.
Pb8c6 10. h2—h3, Lc8-f5.
(Formidabel gespeeld. Met deze
tekstzet wordt de witte openings-
behandeling aan de kaak ge
steld).
11. e4xf5, Te8xe3» 12. Ld3-e2,
Pf6e4 13. 0-0, Te3x3!en wit
gaf zich gewonnen. Er had nog
kunnen volgen: 14. b2xc3,
Pe4xc3 15. Ddl—d2. Pc3xe2 16.
Dd2xe2, Pc6xd4 met aanval op
de dame en een dreigend aftrek
schaak.
Slotstelling na 13. ...TeSxcS.
Schaakraadsel
De onderstaande positie is ont-
leend aan de partij Skowratov—
Chvedchikov, gespeeld in het
toernooi te Moskou 1972. Wit
dwong de overgave af met. een
leuke en leerzame kombinatie.
Wit aan zet en wint
4
Wit won als volgt: 1. Th5!l (1.
...Th5: 2. fe7:).
Niet juist was direct 1. fe7: we
gens 1. ...Te6:.
In een aantal onlangs gepubli
ceerde rubrieken maakten we
kennis met klassieke posities
waarin beide kleuren een rand-
schijf bezitten. We hebben daar
uit geleerd dat om aan moeilijk
heden of verlies te ontkomen wij
tijdig moeten ruilen met 27-21 of
voor zwart 24-30. Bekijken we
nu de stand in diagram 1:
Deze positie kwam voor in het
kampioenschap van Parijs 1911
tussen M. Fabre met wit en P.
Sonier. We merken op dat hier
de beide stukken 36 en 45
zwart 6 en 15 aanwezig zijn.
We krijgen, zoals het verloop
van deze stand laat zien, hier-
e n ei e n
T r;
f 9
9.
3 1 s P b
a a r:
s d e c
O Z P
3 !3 z a
Ei 3 B 3 3
door weer een andere mogelijk
heid. 1. 36-31. het is duidelijk dat
zwart met 24-30 naar de rand
moet uitwijken. Op 17-21, 26x17,
.12x21, volgt 31-26 met schijf-
DOOR FREEK GORDIJN
winst. En na 15-20. 45-40, 8-11.
48-43 staat zwart verloren. 1. -,
24-30; 2. 35x24, 19x30; 3. 28x19,
13x24; Dit is nu voor ons geen
onbekend terrein meer. In vori
ge pr s zagen we dat de dam
door r. 21 wit niets opleverde.
Echter, nu met een stuk op veld
45 is dat anders! 4. 26-21. 17x28;
5. 33x2. 30-35; 6. 2x30, 35x24; 7.
45-40! Dreigt nu door 40-35, 48-43
en 34-30 een stuk te gaan win
nen. 7. -. 12-18; 8. 40-35. 6-11; wit
moet oppassen want zwart
dreigt 11-17-22. 9. 39-33. 18-23; Op
11-17 wint wit door 33-28. 10. 48-
42, dreigt 33-29 met schijfwinst.
10. -, 25-30; Op 11-17 volgt 33-29,
24x33. 38x18, 17-22, 18-13, 22x31,
13-9 en wit wint. 11. 34x25, 11-17.
12. 38-32, 17-21; 13. 25-20, 24-30;
14 35x24. 23-29; 15. 27-22. 29x18;
16. 20-14 en wit won.
a e 9 G
-
bbb li
0 B
o c
eoec
t; (3 V E B
15 q e 'j b
e e 2 t: a
De klassieke positie in het twee
de diagram toont ons dat een
achtergebleven stuk hier op
veld 15 niet altijd nadeel be
tekent. Zwart wint hier juist
door deze schijf.
1. 13-18; Op 34-30 volgt 12-17 en
op 28-22 speelt zwart 23-28. 2.
25-20. 14x25; 3. 28-22. 23-28; 4.
32x14. 21x43; 5. 22x13. 24-30; 6.
35x24. 12-18; 7. 13x22. 43-48!
waarna de stand in het derde
diagram is ontstaan.
Deze aanval staat bekend als de
„Coup des contraires do Grégoi-
re". Wit heeft nu keus uit twaalf
zetten maar geen enkele brengt
hem redding! De beste is nog:
b 3 i
9 bb b
.2 4
iï Z -
Q m
b b b
m a a a '2
zone a
c j z b
b rs b a
8 24-20. 48x25 9 33-28. 15x2t
10. 28-22, op 14-9 of 14-10 wint
zwart het stuk op veld 28 door
45-50 enz. 10. -, 45-50; II. 22-18.
50-28; 12. 14-9, 28-23; wint.
