BEGROTING 1973 KON NIET LAGER
Cijfers geven het
echte structureel
tekort niet weer
Nieuwe procedure
voor begroting '73
Het botert slecht tussen
gemeente en middenstand
Gemeentebestuur van Leiden:
Niet bereid van
de burgerij méér
offers te vragen
Alternatief plan
voor Koudekerk
Êetdae Sou/tont
Excessief
HW
PAGINA 5 VRIJDAG 8 DECEMBER 1972
LEIDSE COURANT
LEIDEN De begroting-1973 Is een goede begroting", aldus schrij
ven b en w in hun slotbeschouwing van de Nota van Aanbieding.
„Goed in die zin, dat met inachtneming van onze fysieke moge
lijkheden, datgene wordt voorgesteld wat in het belang van stad
en bevolking in 1973 moet worden verricht om een verdergaande
achteruitgang te voorkomen en een redelijke aanzet te nemen
voor het wegwerken van de achterstanden. Goed ook in die zin,
dat wij ons hebben beperkt tot de strikt noodzakelijke voorzienin
gen en bepaald niet overvragen. Deze begroting is dan ook niet
voor verlaging vatbaar".
De begroting voor 1973 vertoont een tekort van 13,5 miljoen. Door
het verhogen van een aantal gemeentelijke belastingtarieven tot
de door ministers van binnenlande Zaken en financiën vastgestel
de minimumnormen waartoe de gemeenteraad op 14 november
jl. besloot zal het uiteindelijk tekort van de begroting-1973
12.758.000 bedragen. Vergeleken met de herziene begroting 1972
het tekort met bijna 3,9 miljoen.
Deze toename komt voor bijna 1,8 miljoen voor rekening van drin
gend noodzakelijk nieuwe voorzieningen en intensivering van be
staande taken of zijn het gevolg van nieuwe investeringen. Het te
kort van de onderwijssector, inclusief randvoorzieningen, stijgt
met ruim 900.000.
De doorwerking van het in 1972 gevoerde beleid en de gevolgen van
de loon- en prijsstijgingen kunnen na aftrek van de te verwach
ten opbrengsten van de verschillende bijdragen en heffingen ge
steld worden op ongeveer 2,5 min. Hier tegenover staat de reeds
genoemde meer-opbrengst door tariefsverhogingen ad 742.000 en
een aantal bezuinigingen ten bedrage van 500.000.
De begrotingen voor 1973 en volgende jaren geven, blijkens de
meerjarenbegroting tot en met 1976, een sterke stijging van de na
delige saldi te zien: van 12,8 min in 1973 tot ruim 19,5 min in
1976.
Enerzijds is deze stijging een gevolg van allerlei nieuwe voorzienin
gen en investeringen, nodig voor het wegwerken van de structure
le achterstanden van Leiden, anderzijds komt er ook de relatief
geringe stijging van de algemene uitkering uit het gemeentefonds
in tot uitdrukking, die ten enen malen onvoldoende is om de nor
male uitgavenstijgingen inclusief de gevolgen van loon- en prijs
stijgingen, op te vangen. Een en ander is het gevolg van de verla
ging van de jaarlijks toegestane reële budgetruimte, waaruit na
een verlaging van het percentage ook nog de gevolgen van prijs
stijgingen moeten worden bestreden.
B. en W hebben berekend dat de algemene uitkering voor 1973 voor
het opvangen van het normale uitgaven-accres en de gevolgen van
prijsstijging een ruimte biedt van ruim 900.000. Dat betekent
t.o.v. 1972 een stijging van 2,85% Behalve door het verlaéen van
de budgetnorm wordt deze geringe uitkomst ook veroorzaakt door
dat bij de ramingen opnieuw met een verlaging van het inwoner
tal moest worden gerekend, terwijl voor 1973 opnieuw extra-ruim
te voor de grote steden is gecreëerd ten koste van de andere ge
i het teruglopend inwonertal, dat Juist
n een gemeente als Leiden zou recht-
meenten. Dit op grond
een verhoogde bijdrage
vaardigen.
Teneinde enige indruk te geven van de ontoereikendheid van ge
noemd bedrag van 900.000 merken b. en w. op, dat van 1972 op
1973 bij strict ongewijzigd beleid, voor het opvangen van prijsstij
gingen reeds een bedrag van ongeveer 600,000 nodig is voor het
opvangen van normale periodieke weddeverhogingen en bevorde
ringen meer dan 750.000. Hiermee is de beschikbare ruimte al
ruimschoots overschreden. Daaruit blijkt overduidelijk, dat de be
schikbare ruimte niet voldoende is om er óók nog eens een aantal
nieuwe voorzieningen uit te bekostigen.
„Bij deze ongewenste situatie kunnen wij ons onmogelijk neerleg
gen", schrijven b. en w in hun Nota van Aanbiedng, waarna ze
opmerken dat de stijging van de algemene uitkering ook In de vol
gende jaren geen ruimte biedt voor nieuwe voorzieningen of nood
zakelijke intensivering van bestaande taken.
LEIDEN In een apart hoofd
stuk van hun Nota van Aanbie
ding bij de Gemeentebegroting-
1973 diepen b. en w. de structu
rele tekortpositie van Leiden
(ten overvloede) uit. Naar aan
leiding van een bijlage, waarin
deze tekorten in begrotingscij
fers zijn uitgedrukt, zeggen b.
en w. dat deze cijfers slechts
zeer ten dele de werkelijke te
kortpositie van de gemeente
weergeven.
„De werkelijke tekortpositie zo
betoogt het cojlege laat zich
theoretisch benaderen indien wij
van de veronderstelling uitgaan
dat van de ene dag op de ande
re alle werken zouden zijn uit
gevoerd, welke nodig zouden
zijn om de structurele achter
standen weg te werken. Het is
duidelijk dat alsdan een zeer om
vangrijk investeringsprogram
ma voor de rehabilitatie van
onze overige oude wijken zou
moeten zijn uitgevoerd; dat ver
schillende activiteiten, gericht
op onze sociaal-zwakkere bevol
kingsgroepen aanzienlijk geïn
tensiveerd moeten worden en
dat eveneens diverse activiteiten
moesten zijn ontplooid om Lei
den zijn centrumfunctie te kun
nen laten vervullen".
Uit genoemde bijlage blijkt dat
het werkelijk structurele tekort
voor 1972 bijna ƒ31 min. be
draagt. „De structureel-versto-
rende uitgaven in 1972 belopen
slechts een bedrag van 8,9
min. Indien wij dus in staat
zouden zijn gesteld in 1972 onze
structurele achterstanden weg
te werken, zouden de structu-
reel-verstorende uitgaven in dat
Kerstbomen
verkoop voor
S.J.Z.-jeugd
ZOETERWOUDE - Morgen zal
de eerste van drie zaterdagen
zijn, waarop kerstbomen ver
kocht zullen worden ten bate
van de jeugdafdeling van S.J.Z.
De verkoop zal plaats hebben
op „Haasbroek" steeds tussen 9
en 17 uur.
Men heeft een flinke voorraad in
geslagen welke door eigen men
sen kant en klaar zijn gemaakt
voor aflevering. Er wordt een
bijzondere service verleend
doordat men ter plaatse een
boom kan uitzoeken welke daar
na keurig wordt thuisbezorgd
voor prijzen vanaf 5.-. De als
maar groeiende jeugdafdeling
van S.J.Z., hoopt op deze wijze
weer wat meer mogelijkheden
te krijgen voor haar veelomvat
tende aktiviteiten.
jaar van J 8,9 tot 31 miljoen
zijn opgelopen. Nu zijn wij
zelfs als daarvoor de geld
middelen in één keer zouden
worden gefourneerd niet in
staat, in één jaar tijd het daar
voor benodigde programma uit
te voeren. De Raad heeft aange
nomen, dat voor de uitvoering
van zo'n programma 15 jaar no
dig is.
Dat betekent, dat in 15 jaar de
structureel-verstorende uitgaven
van 8,9 min. in 1972 zullen aan
groeien tot 31 min. of met ge
middeld 1.470.000 per jaar. Dit
bedrag behoeft in zoverre een
correctie, dat het werkelijke
structurele tekort voor 1972 is
gebaseerd op de uitvoering van
een inhaalprogramma in prijzen
van dat jaar.
Indien wij dit programma in 15
jaar willen uitvoeren, zullen wij
met loon- en prijsstijgingen reke
ning moeten houden. Als wij
daarbij uitgaan van de in de
Meerjarenbegroting gemaakte
veronderstelling dienaangaande,
betekent dit, dat wij van jaar op
jaar 'n hoger bedrag nodig heb
ben. Voor de jaren 1973 tot en
met 1976 kunnen deze bedragen
respectievelijk worden gesteld op
1.760.00, 1.940.00, 2.135.000
en 2.350.000.
Wij nemen aan, dat deze bedra
gen op de een of andere wijze
door het Rijk beschikbaar zui
len worden gesteld en dat wij
dientengevolge in staat zullen
zijn, het voorgenomen program
ma uit te voeren".
LEIDEN „Wij nemen aan, dat deze bedragen op de een of andere
wijze door het Rijk beschikbaar zullen worden gesteld en dat wij
dientengevolge in staat zullen zijn, het voorgenomen programma uit
te voeren", zeggen B en W van Leiden in een beschouwing over de
structurele bekortsituatie van de stad. Maar die opmerking berust op
puur sarcasme.
Elders constateren zij dat de algemene uitkering uit het gemeente
fonds in de komende jaren geen enkele ruimte biedt voor nieuwe
voorzieningen en intensivering van bestaande taken. „Reeds jaren
achtereen worden de gerechtvaardige adviezen van de Raad voor
de Gemeentefinanciën terzijde geschoven en worden geringere be
dragen aan de gemeenten ter beschikking gesteld, dan door deze
Raad wordt voorgesteld".
„Onder deze omstandigheden kan de houding van de regering alleen
maar worden verklaard schrijven B en W in de Nota van Aan
bieding uit een streven, de gemeenten in aanzienlijke mate te la
ten bijdragen in het streven naar het bereiken van het noodzakelijke
evenwicht in onze economie. Hiermede zouden wij nog vrede kunnen
hebben, indien het Rijk zichzelf dezelfde beperkingen zou opleggen
die zij de gemeenten oplegt. De stijging van de rijksuitgaven is ech
ter aanzienlijk hoger dan die van de gemeentelijke uitgaven. Zelfs
wordt voor de stijging van de rijksuitgaven dekking gevonden door
een zekere bevriezing toe te passen op de voeding van het gemeen
tefonds.
Het is duidelijk, dat door deze politiek, de gemeenten steeds verder
achterop raken. Voor Leiden betekent het in concreto dat het in een
situatie waarbij reeds gevoelige achterstanden bestaan, een begin
moet maken met het inhalen van die achterstanden, waardoor op
andere terreinen nieuwe achterstanden ontstaan omdat niet voldoen
de middelen ter beschikking zijn gesteld. Om dit te voorkomen, zou
den wij gedwongen zijn om, hetzij op onverantwoorde wijze taken
na te laten, hetzij excessieve offers van de burgerij te vragen. Ge
zien onze huidige situatie zijn wij hiertoe niet bereid".
LEIDEN Bij de behandeling van de begroting
wordt dit jaar in Leiden een geheel nieuwe pro
cedure gevolgd, die zoveel mogelijk op het finan
ciële beleid is toegespitst en ontdaan van alle
„franje"
De financiële noodtoestand, waarin Leiden verkeert
maakt het meer dan ooit noodzakelijk, dat de ge
meenteraad zich niet verliest in haarkloverijen
en ellenlange debatten over details. Vóór alles is
eenstemmigheid nodig over de aanvaardbaarheid
van ,,de gedragsregels, voor het vaststellen van
het financiële kader (waarbinnen de keuze van
prioriteiten moet blijven, Red.) in de zin van het
aangeven van de begrenzing van het toelaatbare
Wat nu aan de gemeenteraad is toegezonden,
niet meer of minder dan een preadvies, waarbij
een beslissing wordt gevraagd over de op te ne
men nieuwe taken, de intensivering van bestaan
de taken, nieuwe investeringen, nieuwe dekkings
middelen of verhoging van bestaande dekkings
middelen en eventuele besparingen. Deze proce
dure is noodzakelijk geworden or-dat elke begro
ting-per-jaar moet passen in de middenlange ter
mijnplanning, die voor de k>pe de periode is
neergelegd in de „Meerjarenbegroting 1972 t/m
1976".-
Pas nadat de gemeenteraad een uitspraak heeft
daan over het preadvies, wordt begonnen aan
definitieve afronding van de begroting en de
daarbij behorende stukken.
De plaats aan de Hoge Rijndijk waar men de aansluiting van de r
had gedacht. Er is daar ter plaatse ook meer mogelijkheid voor
verkeer naar en van de drukke Rijksweg 11.
KOUDEKERK AAN DEN
RIJN/HAZERSWOUDE
Zoals wij reeds gisteren uit
voerig hebben bericht heeft
het college van B. en W. en
de raad woensdagavond ken
nis genomen van het alterna
tieve stedebouwkundige plan
van de drie pas afgestudeer
de architecten Henk Rijns
burger uit Koudekerk, Edo
Pino uit Leiden en Houshang
Nadimi uit Rotterdam, alle
drie van de werkgroep IVA,
Instituut voor Architectuur.
In dit plan stelt het drietal dui
delijke wijzigingen voor van
de reeds bestaande plannen
voor de uitbreidingen van
Koudekerk. Zo wil men de
bestaande brug over de Rijn
de enige verbinding met
Hazerswoude slopen en
een nieuwe Rijnovergang
maken vanuit de Hoge Rijn
dijk, ongeveer tegenover de
Zonneveldstraat naar de Ho-
gewaard met een wegverbin
ding over het terrein weste
lijk van de begraafplaats,
waar nu het gebouw „Voor
hof" nog staat.
De 600 eengezinswoningen die
nog gebouwd kunnen worden
in Koudekerk-Oost wil men
doen verrijzen op aan de ko
pen grond noordelijk van de
Dorpstraat ongeveer tegen
over het gemeentehuls,
waardoor een beter centrum
zal ontstaan dan met de uit
gerekte bouwplannen in
steeds oostelijker richting.
Worden de plannen verwezenlijkt en waarom zou dit niet gebeuren dan zal vanuit het ge
meentehuis het gezicht in noordelijke richting binnen afzienbare tijd er heel anders gaan uitzien
dan deze foto nog laat zien.
Volgens de Gemeentewet is de gemeente autonoom. Ze mag zelf
bepalen, wat ze nodig acht om te voorzien in de behoefte van
de samenleving en het welzijn van haar ingezetenen te garan
deren. Alles in verhoudingen, natuurlijk: maar Den Haag ziet al
leen financiële verhoudingen en het toezicht door Gedeputeerde
Staten is er, om excessen te voorkomen.
Wat zijn excessen? Wanneer een gemeente door omstandigheden
van historische en (dus) structurele aard aantoonbaar achterop is
geraakt ten opzichte van gemeenten van vergelijkbare grootte,
dan zou het voor de hand liggen dat de Rijksoverheid bijspringt
om het haar mogelijk te maken, haar taak jegens de burgerij te
kunnen vervullen. Wanneer de Rijksoverheid daarentegen de uitke
ringen-kraan verder dichtdraait, dan wordt al gauw elke normale
gemeente-uitgave een exces.Wanneer die Rijksoverheid bovendien
aan haar toch al beperkte steun zeer beperkende bepalingen gaat
stellen dan bereikt ze dat de achterstand in de door haar betuttel
de gemeente steeds groter en de bestuurbaarheid steeds moeilij
ker wordt.
Een gemeente kan niet failliet gaan. En dat is jammer. Ging Leiden
failliet, dan zouden we alle bruikbare elementen kunnen versjache
ren aan de meest biedende om met de opbrengst de schulden te
delgen. Daarmee zou een noodsituatie zichzelf oplossen. Nu dwingt
„Den Haag" het gemeentebestuur van Leiden naar een nieuw
„exces": het inslaan van de weg, die grote steden als Amsterdam
volgen en alles te doen, wat het meent dat onder de gegeven om
standigheden in het belang van de stad en bevolking gedaan moet
worden. Het antwoord zal wel de vorm hebben van onthouding
van goedkeuring aan de betreffende raadsbesluiten en de daaruit
voortvloeiende uitgaven. Wat natuurlijk weer eindeloos wachten en
nog verder verval en achterstand tot gevolg heeft.
Kunnen we niet beter meteen het bestuur van de stad aan een rege
ringscommissaris overlaten? Dan komen ze er in Den Haag
misschien eindelijk achter, dat Leiden toch een excessief geval
is.
Dienstplichtige
NS-ers krijgen
kerstgroet chef
UTRECHT (ANP) - De circa 180
jonge NS'ers die momenteel In
militaire dienst zijn kunnen te
gen de kerstdagen een persoon
lijke groet verwachten van hun
directe NS-chefs. De chefs kun
nen hun kerstgroet bovendien
vergezeld laten gaan met een
stoffelijke attentie ter waarde
van ongeveer twee tientjes. NS-
personeel dat onder de wapenen
is kreeg in het verleden met de
kerstdagen al een attentie in de
vorm van een boeken- of platen-
bon. Maar dat vond het bedrijf
toch wat onpersoonlijk worden.
Vandaar dat de NS-chefs er nu
een hartelijk briefje bij doen.
Joegoslaaf
stak zijn cel
in brand
AMSTERDAM (ANP) Een 21-
jarige Joegoslaaf die was aan
gehouden wegens zakkenrollerij
heeft brand gesticht in zijn cel
op een Amsterdams politiebu
reau. HIJ stak zijn hemd aan
een strualkachel aan en legde
dat op tafel. Het plan mislukte,
omdat hij het te benauwd kreeg.
Toen hij hard op de deur bonsde
en de politie kwam kijken kwam
er een flinke rookwolk uit do col.
Hoestend en proestend kwam de
Joegoslaaf nar buiten. Hij zei
nerveus van de opsluiting te
zijn geworden. Met een paar
emmers water werd het vuur
bedwongen.
fADVERTENTIE
Auto HEEMSKERK
HERENGRACHT 7B - LEIDEN
SHOWROOM: TELEFOON 01710- 20987
BEZOEK DE DATSUN-SHOW OP 7-8-9 DECEMBER 1972.
DE NIEUWSTE DATSUN - MODELLEN
Voorschoten De voorzitter
van de Algemene Winkeliers
vereniging Voorschoten, de
heer D. W. H. Planje, heeft
zijn functie ter beschikking
gesteld. De ledenvergadering
van de A.W.V. heeft het ont
slag van de strijdvaardige
voorzitter aanvaard, de func
tie is thans vakant evenals
die van secretaris, die te
vens door de heer Planje
werd vervuld.
t een gesprek is de heer
Planje bereid uiteen te zet
ten waarom hij gemeend
heeft zijn functie ter beschik
king te stellen. In december
1968 werd de accountant
Planje gekozen als voorzitter
nadat de heer C. Fortanier
was overleden. Als belang
rijkste taak zag hij een goed
contact tot stand te brengen
tussen de overheid en de
middenstand. Na enige voor
gesprekken volgde in augus
tus 1969 een gesprek tussen
het voltallige college van b.
en w. en het bestuur van de
A.W.V. Tijdens dat gesprek
kwamen enige wensen naar
voren zoals een betere ver
lichting in het centrum, bete
re bestrating, meer parkeer
gelegenheid en een beter
functioneren van de Midden
standsadviescommissie. De
toenmalige wethouder Kam-
minga deelde mede (volgens
de notulen) dat de wensen
van de winkeliers op het ge
bied van bestrating en ver
lichting spoedig aan de orde
gesteld zouden worden in de
gemeenteraad. Het duurde
tot 23 november 1971 voordat
Voorzitter winkeliersvereniging treedt af
het bestuur van de Algemene
Winkeliersvereniging weer
een uitnodiging kreeg voor
een gesprek met het college
van b. en w. Tijdens dit ge
sprek, waarbij alleen wet
houder Pels namens het col
lege van b. en w. aanwezig
was, kwamen dezelfde wen
sen over bestrating, verlich
ting en parkeermogelijkhe-
den aan de orde. Tevens
werd nogmaals verzocht om
de Middenstandsadviescom
missie meer in te schakelen.
Wethouder Pels deelde (al
weer volgens de notulen)
mede dat in het vervolg ie
dere drie maanden gespro
ken zou worden met het be
stuur van de A.W.V.
Inmiddels is een jaar verstre
ken, de Middenstandsadvies
commissie is niet eenmaal
bijeen geweest, het drie
maandelijks gesprek heeft
nimmer plaats gevonden en
ook in de gemeentebegroting
voor 1973 is geen ruimte om
de voorzieningen in het
dorpscentrum aan te pakken.
De heer Planje heeft begin
van dit jaar volmacht gekre
gen van de Algemene Winke
liersvereniging om een har
der beleid te gaan voeren
ten opzichte van het college
van b. en w. Per telefoon
zijn er enige harde woorden
gevallen, die vooral betrek
king hadden op het niet func
tioneren van de Midden
standsadviescommissie, het
niet waar maken van belof
ten en het vaststellen van
besluiten en verordeningen
buiten de overlegorganen om
van de middenstand.
Zo uit het vuistje wil de heer
Planje wel enige voorbeelden
noemen.
De winkeliers krijgen thans
extra reinigingsrechten te
betalen ad 10.- per maand.
Geen winkelier, die hier iets
van gehoord heeft, dat had
in de Middenstandsadvies-
commissie doorgepraat kun
nen worden. Aan het oprui
men van de markt op vrij
dagavond wordt ook niets gc-
dBan. Wethouder Pels heeft
tijdens de laatst gehouden
vergadering van de Midden
standsadviescommissie, eind
vorig jaar, medegedeeld dat
de markt opgeruimd zou zijn
tussen zes uur en half acht
's avonds, waardoor de koop
avond voor de winkeliers
niet in gevaar zou komen.
De markt wordt pas des
avonds rond negen uur of la
ter schoon afgeleverd en de
hele Voorstraat is tijdens de
koopavond een puinhoop. Op
de kruising Kon. Juliana-
laan-Schoolstraat staut reeds
maanden een groot bord met
de vermelding dat ter plaat
se een groot warenhuis ge
bouwd zal worden. Mag de
middenstand misschien we
ten of dit bord op waarheid
berust?
Dan zijn er ook nog winkeliers
die al maandenlang zitten te
wachten op een bouwvergun
ning. enkele zaken zijn al-
lapg de gemeenteraad gepas
seerd, maar de officiële
bouwvergunning komt niet af.
De klap op de vuurpijl is wel
het afwijzend beschikken op
de koopavond vah vorige
week. De heer Planje meent
dat het verder nuttelooB is
om veel tijd te besteden aan
het kweken van een vrucht
baar overleg tussen de mid
denstand en het bestuur van
de gemeente.
Enige winkeliers menen dat de
heer Planje te weinig soepel
was als onderhandelaar mot
de gemeente en vinden daar
om het aftreden van de heer
Planje een goed besluit. Men
wil thans trachten op een ui
termate vriendelijke wijze
nogmaals te proberen tot een
vruchtbaar kontakt met de
gemeente te komen.
De heer Plnnje: „Men zocht
een zondebok, dat ben ik ge
worden. Ik vind het niet erg.
Vier jaar heb Ik geprobeerd
om iets te bereiken bij de
gemeentelijke overheid. Het
is mij niet gelukt, manr Ik
wens mijn opvolger alle suc
ces toe".