J
Gewestvorming nog
volop in discussie
V oor keursstemmen
brengen KVP'er
Hutsehemaekers
toch in Tweede Kamer
Allende hekelt
grote concerns
Noodkreet van
gemeenten
„Een ereschuld
is ingelost"
41 nieuwe Kamerleden
Het is vijf over twaalf9 Versnelde
PAGINA 7
mr-
DEN HAAG (ANP) Dankzij het grote aantal voorkeur-1
stemmen is het KVP-Tweede-Kamerlid A. J. Hutschemae-
kers herkozen. Aldus heeft het centraal stembureau ge-1
concludeerd bij de officiële vaststelling van de uitslag
van de Tweede-Kamerverkiezingen van vorige week
woensdag. De heer Hutsehemaekers (Roermond) was al-1
leen kandidaat gesteld op de Limburgse lijst van de KVP.
Hij verkreeg 27.942 stemmen, en omdat dit meer was dan j
de helft van de lijstkiesdeler (49.293) werd hij recht- j
streeks gekozen verklaard.
MARCEL VAN DAM
HAY A VAN SOMEREN
Zonder de vele voorkeurstemmen
zou de heer Hutsehemaekers
niet in de Tweede Kamer zijn
teruggekeerd. Het gevolg van
de voorkeur van de Limburgse
KVP-kiezers was evenwel, dat
de KVP-ers drs. van Amelsvoort
(Veldhoven) niet voor herver
kiezing in aanmerking is geko
men.
De loting door het centraal stem
bureau wees uit, dat bij de
PvdA. behoudens de vorige
week reeds genoemden, herko
zen waren Dolman, Roels, Roet
hof, Vellenga, Meijer, Ter Beek,
mevr. Haas-Berger en ds. Knot
en gekozen Hartmeijer, Kom
brink. Poppe, prof. ir. Klein,
Nagel en mr. Kosto. Op grond
van interne afspraken staat Na
gel zijn zetel af aan mr. Stoffe-
len.
Bij de KVP moest geloot worden
tussen de zittende Kamerleden
Van Eisen, Hermes, Heijmans
en drs. Aarts. Deze laatste viel
af.
Behalve de KVP-ers Hutsehemae
kers kregen beduidend veel
voorkeurstemmen: de KVP-er
dr. Ter Woorst (19.789), WD-
voorzitter mevrouw Haya van
Someren-Downer (14.378) en de
PvdA-kandidaat Marcel van
Dam (13.466). Mevr. van Some
ren en Van Dam stonden even
wel niet op een verkiesbare
plaats.
Een en veertig leden van de oude
Tweede Kamer hebben geen zit
ting in de nieuwe kamer, die
donderdag voor het eerst bijeen
komt. Een aantal van hen had
zich niet kandidaat laten stellen
of stond op een onverkiesbare
plaats. De overigen komen door
het verlies van hun partij niet
terug.
Bij de KVP keren 13 leden niet
terug: Van Amelsvoort, Ass-
mann, Du Chatinier, mej. Cor-
A. J. HUTSCHEMAEKERS
Leesgedrag
onderzocht
DEN HAAG (ANP) - Het minis-
terie van CRM heeft opdracht
gegeven een onderzoek naar het
leesgedrag en het bibliotheekge
bruik van de Nederlandse bevol
king in te stellen.
Het onderzoek wordt verricht in
het kader van het internationale
jaar van het boek. Het onder
zoek beoogt ook na te gaan,
waarom grote categorieën van
de bevolking nog niet of nauwe
lijks aan lezen toekomen.
KNMG vraagt
onderzoeknaar
narcose-
gegevens
UTRECHT (ANP) - Het hoofdbe
stuur van de Kon. Mij. tot Be
vordering der Geneeskunst
(KNMG) gaat de hoofdinspec
teur voor de volksgezondheid
vragen te willen nagaan in hoe
verre de door prof. Smaihout In
zijn rede „de dood op tafel"
vermelde gegevens over narco-
sec juist zijn.
Het besluit de hoofdinspectie voor
de volksgezondheid in te scha
kelen is ingegeven door ,,de
kennelijke ongerustheid" die de
rede van prof. Smaihout onder
het publiek heeft gewekt en de
ongunstige invloed die de pa
tiënt-arts-relatie daarvan kan
ondervinden, aldus de KNMG.
NEW YORK (RTR) President zijn tegenover welke instelling
Salvador Allende van Chili heeft ook die het collectieve belang
na zijn anderhalf uur durende vertegenwoordigt,
rede, die hij gisteren in de Alge- Deze ondernemingen werken niet
mene Vergadering der V.N. alleen lijnrecht in tegen de wer
kelijke belangen van de ontwik
kelingslanden maar hun ..over
weldigende en ongecontroleerde
macht" wordt ook gevoeld in de
geïndustrialiseerde landen, waar
zij hun hoofdkwartieren hebben
aldus de president.
Het gehoor van Allende. dat hem
duidelijk welgezind was een
groot gedeelte van de VN-Ieden
I bestaat uit ontwikkelingslanden
hoorde hem uitvaren tegen
de internationale concerns, die
hij beschuldige van „ernstige
agressie" tegen zijn land. Hij
noemde met name de Ameri
kaanse „International Telegraph
en Telephone Company" (ITT)
en de „Kennecott Copper Corpo
ration".
Allende waarschuwde dat de in-
I ternationale politieke structuur
I wordt ondergraven door kolos-
sale multinationale maatschap
pijen, die niet verantwoordelijk
VS-ainbassadeur
bij de NAVO
IKEV HSCAYNE (RTR) Presi-
deni ixon heeft Donald Rums-
field bi -oemd tot opvolger van I
i David Kt.medy als ambassa-
deur van de V.S. bij de Navo in
Brussel.
Staatsgreep
in Honduras
GUATEMALA (RTR) Presi
dent Ramon Ernesto Cruz van
Honduras is gisteren door een
staatsgreep van het leger ten
val gebrach' en opgevolgd door
de opperbevelhebber van het le
ger, generaal Oswaldo Lopez
Arellano.
In een officieel communiqué dat
voor de radio werd voorgelezen
stond dat Lopez, die van 1963
tot 1971 al staatshoofd van Hon
duras was „minstens vijf jaar"
aan de macht zal blijven. De
staatsgreep tegen de 69-jarige
burgerpresident Cruz is zonder
bloedvergieten verlopen. Het is
de 136ste staatsgreep in 151 jaar
in Honduras.
nelissen, Dusarduijn, Haze-
kamp. Van der Sanden, Van
Son, Van Thiel, Verdijk, Wijers,
Ter Woorst. en Zelissen. Bij
D'66 komen 7 leden niet terug:
Dijkstra, Engwirda, Imkamp,
Nooteboom, Nijpels, Visser en
Wilbers. Bij de CHU verdwijnen
5 leden: De Boo, Bos, Huijsen,
mevr. De Ruiter en Kikkert. Bij
de PvdA keren 4 leden niet te
rug: mevr. Brautigam, Egas.
Jans en mevr. Padt-Jansen. Bij
DS'70 zijn 4 leden niet herko
zen: Baruch, Koningh, Pors jr.
en Verwoert. Bij de ARP ko
men 2 leden niet terug: Geel
kerken en J. N. Scholten.
Voorts zijn niet herkozen: Kre-
mer (CPN), De Jong (Een
mansfractie^, Te Pas (NMP),
Aarden (PPR), Koudijs (VVD)
en Wiebenga (PSP).
De bekende Spaanse stierenvechter Manuel „El Cordobes" Beni-
tez, die zich overigens uit het stierenvechterswezen heeft terug
getrokken, lacht uitbundig na de doopplechtigheid rond zijn
twaalf dagen oude zoontje Manuel in Cordoba. De kleine Manuel
wekt de indruk minder opgewekt te zijn, want hij is in een
zeer ernstige slaap verzonken.
uitlevering
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Voor de gemeenten is het vijf over twaalf.
Twintig procent van de gemeenten loopt aan de financiële
leiband van het rijk. Veel gemeenten willen geen beroep
doen op aanvullende uitkeringen van het rijk en kunnen
als gevolg daarvan onvoldoende voorzieningen treffen. Zij
vrezen dat het rijk door het verlenen van geldelijke steun
een te grote invloed krijgt op het gemeentelijk beleid.
Russische
bioloog mag
o P
zijn land uit
MOSKOU (Reuter/UPI) De
Russische bioloog Zhores Med-
vedev heeft een uitreisvisum ge
kregen en mag een jaar bij een
universiteit In Engeland gaan
werken.
Medvedev is een internationaal
bekend deskundige op het ge
bied van de erfelijkheisleer. Hij
heeft herhaaldelijk met de Sow-
j et-autoriteiten overhoop gele
gen, omdat die zich naar zijn
mening met zijn wetenschappe
lijke contacten bemoeiden.
In 1970 werd Medvedev na protes
ten van Russische en buiten
landse geleerden uit een psy
chiatrische inrichting ontslagen,
waar hij negentien dagen was
vastgehouden. In juli van dit
jaar had hij weer een conflict
met de Sowjet-autoriteiten. De
politie haalde hem weg van een
internationaal congres voor ge
rontologie in Kiev en stuurde
hem terug naar zijn woonplaats
Moskou.
De gemeenten hebben zich via
Vereniging van Ned. Gemeenten
(V.N.G.) met een harde kreet
gewend tot de toekomstige kabi
netsformateur wie dat ook
moge worden en tot de frac
tievoorzitters van de partijen in
de Tweede Kamer.
De marge waarbinnen de gemeen
ten moeten opereren om aan
middelen voor voorzieningen te
komen wordt steeds kleiner.
Dat komt door een steeds perfec-
tionistischer regeldrift van de
vakdepartementen en een te ge
ringe belangstelling van rege
ring en parlement voor de smal
le beurzen van de gemeenten.
Bij alle regelingen ontbreekt ook
nog de coördinatie. De regelin
gen werken vaak tegen elkaar
in. Op steeds meer terreinen
tracht men van het centrale ni
veau uit het lokaal bestuur tot
in details te beheersen.
Het ontbreekt veel gemeenten bo
vendien aan voldoende geld om
de verantwoordelijkheid waar te
maken voor de beslissingsmar
ge die hen nog resteert.
Zonder enig vooroverleg voert het
rijk bezuinigingen door, die on
middellijk' repercussies hebben
voor het gemeentelijk wel en
wee.
Een van de veiligheidsmaatregelen op het Romeinse vliegveld Leonar
do da Vinei tegen mogelijke vliegtuigkapers is het patrouilleren met
politiehonden.
v. tl. Moosdijk
EINDHOVEN (ANP) Het ziet
er naar uit, dat de in Neuren
berg gearresteerde broer van
de kruidendokter, Frans v. d.
Moosdijk versneld zal worden
uitgeleverd.
Tijdens zijn verhoor in Duitsland
heeft hij verklaard, dat het
grootste deel van de buit van de
overval op de kassier van een
grenswisselkantoor —er is nog
ruim één miljoen gulden zoek
in de bossen rond Vessem ver
stopt ligt. Hij is bereid bij te
rugkeer in Nederland de plaat
sen aan te wijzen.
Evenals de kruidendokter ontkent
Frans v. d. Moosdijk de kassier
te hebben neergeslagen.
Een jaar cel
voor inrijden
op agent
MAASTRICHT (ANP) Wegens
poging tot doodslag heeft de
rechtbank te Maastricht giste
ren een 19-jarlge dakdekker uit
Hoensbroek tot een jaar jeugd
gevangenis veroordeeld. De eis
was twaalf maanden gevange
nis, waarvan twee maanden
voorwaardelijk.
De jongeman had op 24 septem
ber in Hoensbroek een auto ge
stolen. Toen de politie hem de
volgende dag in Kerkrade aan
hield, gaf hij geen gevolg aan
het stopsein en reed met ver
hoogde snelheid op de agent in.
Na een achtervolging kon de
chauffeur door pistoolschoten
tot stoppen worden gedwongen.
Van één onzer verslaggevers
DEN HAAG Op 14 december zal Provinciale Staten al
of niet aan de hand van eindconclusies uit de commissies
Ruimtelijke Ordening en Gemeentelijke Herindeling dis
cussiëren over de gewestvorming ln de provincie Zuid-
Holland. Daarbij komen aan de orde mogelijkheiden voor
een gewest Groot Den Haag, een gewest Delft, waarin het
Westland opgenomen wil worden (en niet ln het gewest
Groot Den Haag), een gewest Lelden en een gewest Al
phen (met Gouda, Woerden, waarbij ook Alkemade,
Bleiswijk, Benthuizen, Krimpen a. d. IJssel en Krimpen
a. d. Lek).
De provinciale commissies voor ook bij de gewestvorming ge-
Ruimtelijke Ordening en voor handhaafd wil zien.
Gemeentelijke Herindeling heb- De socialistische Statenfractie
BCA vliegt
ook goedkoop
naar Londen
SCHIPHOL (ANP) In navolging
van dc KLM en de BEA heeft
nu ook de Engelse maatschapij
„British Caledonian Airways"
een speciaal tarief van 132 gul
den voor retourvluchten Amster
damLonden Ingevoerd.
De maatschappij stelt dezelfde
voorwaarden voor deze vliegrei
zen als de KLM en de BEA.
Voor deze vluchten kan alleen
geboekt worden op de vertrek
dag. waarop ook de retour
vlucht moet worden gereser
veerd. De terugreis mag boven
dien niet eerder worden ge
maakt dan op de eerstvolgende
zondag.
Dezelfde voorwaarden gelden ook
voor de goedkope vluchten tus
sen Rotterdam en Londen van
de British Caledonian, waarvan
de prijs nu 126 gulden bedraagt.
Ingangsdatum
selectieve
DEN HAAG In het bedrijfsle
ven is onzerkehdi ontstaan oer
het moment, waarop de selectie
ve investeringssheffing voor het
westen van het land zal ingaan
als het desbetreffende wetsont
werp door het parlement zou
worden aanvaard.
ben tot nu toe nog geen conclu
sies kunnen trekken uit de dis
cussies over de gewestvorming
in Zuid-Holland. De meningen
bleven ook gisteren tijdens de
bijeenkomst van beide commis
sies verdeeld. Duidelijk is intus
sen echter wel. dat Zuid-Holland
en Noord-Holland de huidige
grens tussen de twee provincies
Herdenkingsboek ir. Vrijburg
DEN HAAG „Een ereschuld
Is ingelost". Dit is het thema
van het herdenkingsboek dat
Is uitgegeven naar aanlei
ding van de grote herden
king in augustus 1970 van
hen die vielen ln het voor
malige Nederlands-Indië en
het latere Indonesië terwllle
van de Nederlandse zaak.
Het boek is vandaag aan
prins Bernhard aangeboden,
die destijds beschermheer
van het „comité 15 augustus
1970 was.
Inderdaad een inlossing van
een ereschuld. Want de do
den in het Verre Oosten zijn
te lang de stiefkinderen ge
weest in de reeks van her
denkingen, die Nederland
vanaf 1945 vijfentwintig jaar
gekenmerkt heeft. Om die
reden werd de grote herden
king gehouden, nu ruim twee
jaar geleden.
Het boek, voorzien van zeer
vele kleuren- en zwart-wit fo
to's, bestaat uit verschillende
delen. Het eerste deel omvat
de Japanse invasie in het
toenmalige Nederlands-Indië
toen, na de slag in de Java-
zee. een voor binnenlandse
rust en orde bestemd legjr
het moest opnemen tegen
een oppermachtige buiten
landse vijand. Het tweede
deel beschrijft de mensonte
rende kamptijd, waaraan
meer dan 200.000 Nederlan
ders onderworpen waren. Dit
tijdsbestek kostte ongeveer
40.000 Nederlanders het le-
De samensteller van het boek, ir. G. S. Vrijburg, voorzitter van
het Comité 15 augustus, tijdens zijn herdenkingsrede in augus
tus 1970.
De
Herdenking
daaropvolgende periode
was die van 1945-1950: de
„bersiaptijd" en de tijd van
de gedeeltelijke terugkeer
van het Nederlandse gezag.
Eén kanttekening: het komt
jnij wat simplistisch voor de
geboorte van de vrije repu
bliek Indonesië uitsluitend
toe te schrijven aan de Ja
panse politiek tijdens, en aan
de Britse politiek na de oor
log. Dat waren hooguit com
ponenten in een veel inge
wikkelder proces, waarin ook
andere componenten, zoals
de afwijzing van de petitie
Soetardjo kort voor. de oor
log. het nationaal streven
van Soekarno. Hatta e.a.. de
oprichting van de Sarekat Is
lam en van dr. Soetomo's
Boedi Oetomo een beduiden
de rol speelden.
Tenslotte wordt de voorge
schiedenis en de geschiede
nis van de herdenking hene
vens de befaamde „pasar
Baroe" in Den Haag behan
deld met als toevoegsel het
Nederlands-Indische aandeel
in de Paclflc-oorlog. Het
boek is samengesteld door
ir. G. S. Vrijburg en zijn me
dewerkers. Het beoogt mets
anders dan een blijvende
hommage te zijn aan hen die
ln het Verre Oosten hun le
ven lieten. Het kan besteld
worden door storting van
25.- (Ingaande 1973 van
30.-) op postgirorekening
253.000 ten name van „Af
wikkeling Comité 15 augus
tus 1970", Vivlënstraat 68,
Den Haag.
T. v. GRINSVEN.
staat in ieder geval een Groot
gewest Den Haag voor met
daarnaast nog twee of drie an
dere gewesten. De KVP- en
AR-statenleden echter pleiten
sterk voor de nodige terughou
dendheid. In ieder geval zijn
deze statenleden tegen een te
haastige beslissing in de Zuid
hollandse gewestvorming, ook al
omdat men pas in 1976 over de
eigenlijke indelingen kan spre
ken.
Gedeputeerde dr. J. P. van Praag
was het er mee eens. dat de
hele materie nog niet rijp is
voor een beslissing. De zeven
leden van Gedeputeerde Staten
schijnen het onderling nog verre
van eens te zijn, welk stand
punt ingenomen moet worden.
e misverstanden zijn het gevolg
van het noemen van verschillen
de data in het wetsontwerp.
Aanvankelijk was het de bedoe
ling. dat dc wet op 1 januari
1973 in werking zou treden,
maar dat is technisch niet haal
baar, reden waarom minister
Langman van Economische Za
ken nu mikt op 1 april 1973. Oin
te voorkomen, dat het bedrijfs
leven in afwachting daarvan
nog snel onbelast gaat investe
ren in gebieden, waar dit niet
gewenst wordt geacht, Is als
peildatum voor het opwerpen
van investeringsbelemmeringen
I september 1973 genoemd.
Breuk
CDU/CSU
afgewend
BONN (DPA) De dreigende
breuk tussen de christendemo
cratische oppositiepartijen in
West-Duitsland is afgewend. De
voorzitters van de bij de bonds
dagverkiezingen verslagen zus
terpartijen CDU en CSU. Ralner
Bar/el en Franz-Josof Strauss,
hebben gisteravond in Bonn
overeenstemming bereikt om de
sinds 1949 bestaande fractiege
meenschap ook In het nieuwe
parlement voort te zetten.
De crisis tussen de twee partijen
ontstond toen leidende CSU-poli-
tlci na de verkiezingsnederlaag
van 19 novemer de kwaliteiten
van Barrel als kandidaat-kanse
lier en oppositielender in twijfel
trokken. Anderzijds werd vanuit
de CDU de eigenzinnige per
soonlijkheid ven Strauss verant
woordelijk gesteld voor stem
menverlies. In het conflict
speelde ook de ratificering van
hot basisverdrag met de DDR
dat de CSU verwerpt, terwijl
verscheidene Invloedrijke CDU-
mensen hun goedkeuring aan
het verdrag hechten om vooral
niet van de wereldpolitiek geïso
leerd te raken.
Gevaarlijke
koffiemachine
in Engeland
LONDEN (AP) - Het Britse mi
nisterie van binnenlandse zaken
heeft gewaarschuwd tegen de
aankoop van een govuarlljke
koffiezetmachine, die In Taiwan
wordt vervaardigd. De machine
bedreigt de gebruikers met elec-
trocutie, aldus het ministerie.
De heider rood, oranje en zwarte
machines met een zwart hand
vat van kunststof en een zwart
voetstuk worden in damestijd
schriften per advertentie aange
boden door een postverzendhuts
tegen de prijs van 3,25 pond
sterling. De Nederlandse Consu
mentenbond heeft, desgevraagd,
verklaard niet te weten of deze
machines ook in Nederland in
de handel zijn.
Stroom van
protesten tegen
boorplannen
op Ameland
(Van een
AMELAND
rer»
Naaf aanleiding
van een televisie-uitzending
over Ameland en de plannen
van de NAM om daar naar gus
te gaan boren, heeft de gemeen
te Ameland een stroom van pro
testbrieven ontvangen, zowel uit
Nederland als uit het buitenland
(België).
Tot nu toe had men 138 brieven
met 2.908 handtekeningen ont
vangen. Gisteren kwamen er
echter 294 binnen met 1098
handtekeningen. Er waren brie
ven bij met een rouwrand, en
kreten als „Houdt ons vakantie
land schoon".
(ADVERTENTIE)
automatiseringstechniek
meef-, regel- en besturingsinstallafies
Srfiiedtm (010) 26 94 8&*