Generaal-Kampioen klaar voor wereldvlucht yf -«A Japans vrouwen kamp GENERAAL KAMPIOEN PEN- HERINNERING AAN ZATERDAG 4 NOVEMBER 1972 4 LOSSING BARCELONA e De doos van Generaal-Kampioen, open en bloot met zijn opwindende inhoud. ZOETERWOUDE Mensen die „het" gewoon in de vingers heb ben zitten zijn bevoorrecht. Zij hebben in feite hun eventuele stapel verworven diploma's niet nodig. Die getuigschriften zou je in deze gekke maatschappij, waarin iedereen de ander moet zien te overdonderen - anders kom je eenvoudig niet aan bod - als hinderlijke ballast buiten boord moeten kunnen zetten. Ben P. M. van Leeuwen, in zijn weldadig gestoffeerde huissalon aan het schilderachtig-Hollandse „Watertje", dat van Zoeterwou de een agrarisch monumentje maakt, kan het weten. Hij heeft bJt niet in de vingers zitten. Als es een duivenhok getimmerd moet worden, laat-ie dat een vakman doen. Z6 is dat. Die vingers staan wat dit betreft scheef. Bij Ben van Leeuwen borrelt het succes in het achter hoofd. Daar gonst het van denk werk. Vandaaruit werpt Ben rusteloos zijn troeven op tafel. „Je hebt 't, of je hebt 't niet. Mijn rotsvaste overtuiging is, dat de basis van elke zaak een goed idee is", zegt Ben, duikt onder tafel en zet even later zijn laatste vondst tussen de koffie kopjes. Voilé; een doos met een wit deksel en daarop een pak kende duif. De duif staat op de woorden .Generaal - Kampioen", Lossing Barcelona. Ik zit er een beetje onwennig tegenaan.te kijken. Zo argeloos moet ook de eerste toe schouwer bij de geboorte van het wereldberoemde „Monopoly" eruit gezien hebben, zo'n veertig jaar geleden. Toch heeft de man van Monopoly het helemaal ge maakt. Het op de makelaardij gegrondveste spel trok in groeiende triomf de aarde over en bij ons thuis heet het al jaren Monopolie. De „vader" is bin nen en zit op rozen, terwijl men er in ontelbare huiskamers maar geen genoeg van kan krij gen: je blijft langs Af gaan, vangt 200 gulden, betaalt je dure huur op de Kalverstraat, of je zit je dood te ergeren in de ge vangenis, zonder verloskaart, en wacht totdat je dubbel hebt ge gooid. Zo heeft een gezelschaps spel een miloenenpubliek ver overd. Zo wil ook Ben van Leeuwen met zijn Generaal- Kampioen, Lossing Barcelona, mikken op een droom-resultaat. En, eerlijk gezegd, na die eerste confrontatie en een beetje door denken, lijkt het voorshands dui delijk. dat dit „het" helemaal is. Ben van Leeuwen kon weieens gelijk krijgen, als hij zegt dat deze duif aan een wereldvlucht gaat beginnen. Ben van Leeuwen is 34, een me thodische omver-prater, die zijn zakelijke argumenten geordend op een rijtje heeft staan. Zijn persoonlijke achtergronden pas sen logisch in elkaar: zoon van een degelijke graficus, tot vorig jaar marketing manager van „een van de meest dynamische Nederlandse bedrijven, Black Decker (van de power tools)". „Dat mag je gerust wel schrij ven, want dat hebben ze ver diend", wijst Ben van Leeuwen met zijn vinger op m'n balpunt. Ben was daar de uitdenker van het overbekende gepuf op de re clamespot, de frenetieke repeti tie „Black Decker, BI. D., I Zo vliegen zijn ideetjes zelfs de ether door. Sinds fe bruari is hij manager in de marketing-sector bij de Verenig de Touwtabrieken, Verto, te Rot terdam Ben dacht, dat hij als marktverkenner geslaagd was. De concrete uitkomsten wijzen inderdaad in die richting. Een paar jaar geleden nam hij aan het „Watertje" een oude dorpswinkel over en verbouwde die tot een modern bedrijf, enig in zijn branche te Zoeterwoude (huishoudelijke artikelen en speelgoederen), dat een zeer goed belegde boterham garandeert. Die winkel wordt gerund door Van Leeuwens jonge vrouw Rie. Voortbouwend aan zijn image was Ben van Leeuwen mede-uit gever van een inslaand succes boekje Zoeterwoude in Oude Prenten, dat inmiddels tot veel emigranten is doorgedrongen. Hij is helemaal niet politiek in gesteld, maar omdat Ben wat voor zijn mede-dorpsbewoners wil doen is hij raadslid voor de Vrije Lijst geworden: „wat is Vrije Lijst? Je doet gewoon je best voor je dorp". Lichtje Een jaar geleden, in de drukke vinkelweken vóór Sinterklaas, ging bij de Van Leeuwens een lichtje branden. Al omzettende ontdekte Ben van Leeuwen, dat er een grote behoefte bestond aan een goed, spannend, nieuw gezelschapsspel voor niet al te jeugdigen. „Zeg nou zelf: de mensen zijn echt wel een beetje uitgekeken op de meeste eeuwen oude spellen. Bij de jeugd is die leemte er niet; voor de kin deren is er een overvloed aan allerhande gekke spelletjes". Een gevoelige marketing mana ger-snaar werd bij Ben getrof fen; hij ontdekte een behoefte en die diende bevredigd te wor- ien. Ben van Leeuwen sloeg aan het denken en Rie vulde hem daarbij aan. Toen de Van Leeuwens begin van het jaar met de auto van vakantie terugkwamen zag Ben, zittend achter het stuur, het op eens helemaal vóór zich. Hij was inmiddels weer gestart met een oude hobby: het houden van postduiven. „Juist", zei Ben te gen Rie, „ik heb 't; dat nieuwe spel zal over duiven gaan" en gaandeweg ontwikkelde hij de principes van het gezelschaps spel, dat volgende maand in eer ste duizendtallen op de markt in Nederland, België en Zuid-Afri- ka gaat verschijnen. „Production" Rie van Leeuwen, die het idee van haar man aanvankelijk zag als „een leuke Spielerei", zag bij het groeien van de conceptie, dat het méér dan een grapje zou worden. „Maar ik had gewoon de tijd niet om de opzet totaal rond te krijgen", vertelt Ben me nu; „totdat ik in juli een virus infectie kreeg, de ziekte van Pfeiffer. Weet je wat dat zeggen wil? Nee? Nou, dan ben je wel goed uitgeschakeld. Doodmoe word je ervan. Het werd thuis zitten en niet werken. Van lie verlee zijn we toen met ons tweeën het plan verder gaan uit werken. We kregen er steeds meer plezier in. Zie je, en zó is het gekomen. Ik ging met de schetsen naar Koos Kampman, die art-director is van een groot Amsterdams reclamebureau, en Kampman werkte mijn „brie fing" uit. In no time kwam hij met een groots eindprodukt, een machtig goeie verkoopdoos, die nu een internationaal succes moet gaan worden". Ben van Leeuwen Production, Zoeterwoude Holland, is aan het rollen gebracht. Wettig gedepo neerd. De vaart is niet meer te stuiten. De hele dag telefoontjes en afspraken voor besprekingen. De dozen zijn overal al uitgezet. V D probeerde de zaak kei hard voor een zacht prijsje aan zich te trekken, maar Ben trapt daar niet in. Ook de Bijenkorf heeft interesse getoond. Flip van der Schalie, een goede bekende van Ben, brengt Generaal-Kam pioen voor de radio en ook de Nederlandse pers is op het spoor van de veelbelovende „wed vlucht" gekomen. Er is een fa brikant van T-shirts, die de ont- werp-duif op zijn shirts wil zet ten. „Hoe vind je zoiets nou?", lacht Ben en slaat zich op de knie; „gewoon te gek". Ben van Leeuwen weet zijn ka nalen exact te vinden. De vol gende week verschijnen adver tenties in de Nederlandse en Belgische duivenbladen. Maar helemaal een beste zet van hem was het opbellen van John Lam- bregts in Antwerpen. Een betere promotor kon hij niet vinden. John Lambregts is de Tom Okker Nadat duivenmelker John Lambregts uit Antwerpen er zijn zegen aan had gegeven, ging Ben van Leeuwen glimlachend tussen de duiven op de Dam zitten. van de duivensport, de Karl Barth der duivenmelkers, een autoriteit, die op z'n til ex ca thedra spreekt en onderwijl vier postduivenboeken heeft geschre ven, dit tot in Zuid-Afrika door de duivenliefhebbers worden gelezen, verslonden zelfs. „Awel menneke, kom mar 's hier met uw sptHeke, zulle", zei John door de telefoon en Ben reisde naar de apostel in de Sinjoren stad. Het duurde niet lang, of Ben van Leeuwen zat glimlachend op z'n hurken op de Dam tegenover het paleis, midden tussen de knikkende en pikkende duiven. Op zijn knie de kandidaat-top per. John was meteen totaal in de ban van de vette poulen van het Generaal of Aangewezen Duif in de sensatie van Lossing Barceluna. In goed Nederlands vertaald, vond hij het „een enorm spannend spel. Geluk en pech spelen een grote rol. Die Van Leeuwen heeft werkelijk aan alles gedacht. Zo bevat het spel vele sporttips die voor ie dereen van belang zijn. Verder vind ik de speelduur erg plezie rig. Een spelletje Generaai- Kampioen is binnen een goed half uur bekeken". John Lam bregts heeft met erg veel plezier aan de totstandkoming van dit uitspringende duivensportspel meegewerkt en daarom beval hij Generaal-Kampioen van harte En niet alleen aan de duiven sportliefhebbers. Als je een beet je wegwijs bent geworden in de spelregels ontdek je, dat ze zó zijn geschreven dat iedereen aan deze overduidelijke richtlij nen genoeg heeft. Een kind zal deze was niet kunnen doen, maar een beetje pientere tiener zal zich al vrij gauw aardig thuis voelen tussen de opvang- hokken. de poule-, probleem- en gelukskaarten en de rode en blauwe duiven en de kraswitpen- nen, die van station tot station vliegen om geld voor hun baas te verdienen. Om de lezer een globaal inzicht in het spel te geven even een samenvatting. Het doel van het spel is -juist als tijdens de wed vluchten in het vluchtseizoen - de drie duiven waar iedere spe ler mee deelneemt, zo snel mo gelijk vanuit de lossingsplaats Barcelona in het thuishok te krijgen. Omdat er ook om de kampioenschappen „aangewezen duif" en „generaal kampioen" wordt gespeeld, komt er heel wat spel-inzicht om de hoek kij ken om te kunnen winnen. Het spel kan worden gespeeld met twee tot vier personen. Doordat de speelvelden bezaaid liggen met Geluks- (G) en Probleem stations (P) speelt de geluksfac tor een belangrijke rol. De span ning tijdens het spelen wordt voorts flink opgevoerd indien men op een van de vier los- sings-stations komt en een pou- lekaart krijgt. Een poulekaart drijft de inzet meestal flink op. Heeft men erg veel pech, dan wordt de duif naar het ontvang- hok verwezen (gevangenis). Een van de spelers, of iemand die zelf niet aan het spel deelneemt, houdt nauwkeurig de aankomst tijden van de duiven bij. De dui ven gaar. over het speelveld door middel van het gooien met de dobbelsteen. Professioneel spel Het spel is intussen uitgetest door niet-duivenhouders èn „pro fessionals". „Beide groepen wer den er wezenloos enthousiast voor", aldus Ben van Leeuwen, „maar het is dan ook een pro fessioneel spel en geen rommel tje. Het karakter vun het spel is misschien dat van Monopolie (waarmee het geen enkel aanra- kingsveld heeft). Mens Erger Je Nir; en bet Ganzenbord bij ei kaar. Het bijzonder aantrekkelij ke van dit gezelschapsspel is. dat het gok-element helemaal is ingebouwd". Van Generaal-Kampioen zijn Franss, Duitse en Engelse ver sies in voorbereiding. Lossing Barcelonp lijkt mij een garantie voor bargezellige toneeltjes in de winterse huiskamers: rode koppen van de spanning, pinten bier voer de dorst, stapeltjes ge wonnen fiches (of centjes) en trommelende vingers bij duiven met pech: De duivensport is een liefhebberij voor sterke naturen, die tegenslagen kunnen verwer ken. De leeuwekop, het handelsmerk van Van Leeuwen, brult al vic torie. „Als de zaak eenmaal draait, ga ik gewoon door. Weet je nog wel: de basis van elke /aak is een goed idee. Ach man, ik stik nog van de ideeën". TON PIETERS. „Sterven is mooi" soms hadden we de moed onze kampcommandant dicht te benaderen om bijvoorbeeld kinine te vragen voor onze zieken. Dan liet hij ons eerst een tijdje in de brandende zon voor zijn kamertje op de grond zitten. Hij had er vooral plezier in te vertellen dat onze mannen niet meer leefden. Nadat hij ons een hele tijd zwijgend bekeken had, konden wij weer vertrekken met de troostwoorden.- „Kinine is duur en sterven is mooi'". Toen Japan in 1942 het toenmalige Nederlands-Indië bezette was het een van zijn eerste zorgen het voet stuk, waarop de Europeaan in het al gemeen en de Nederlander in het bij zonder, al dan niet ten onrechte, ge steld was, binnen de kortst mogelijke tijd te verbrijzelen. Een middel daartoe was het interne ringskamp, waarin de gehele Neder landse bevolking, met uitzondering van een groot deel van de Indo-euro- pese groep, werd ondergebracht. Het onderbrengen in deze kampen was op zichzelf al een zeer ingrijpen de maatregel, maar het kreeg nog een extra-schijnend reliëf doordat de bewaking van deze kampen niet zelden overgelaten werd aan geeste lijk labiele Japanse officieren en on dergeschikten, aan wier willekeur, plagerijen, mishandelingen en verne- Na onnoemelijk veel leed en lijden was doodgaan voor velen een verlossing. In het begin kregen vrij voor onze doden nog een ruw houten kist. Later gaf men ons een matje en wat touw om de doden in te wikkelen. Er werd ons geen vervoer meer ter beschikking gesteld zodat wij onze doden zelf moesten dragen en begraven. De door hongeroedeem opgezwollen lichamen waren soms loodzwaar. deringen men volkomen overgeleverd Er is over deze materie al vrij veel officieel en particulier, gepubliceerd. Niettemin is het door Repro-Holland uitgegeven boekje „Nederlandse vrouwen in een Japans internerings kamp in beeld en .woord" geenszins een overbodigheid. Molly Rouekens en Mary Brückel- Beiten hebben, aan de hand van des tijds in zo'n vrouwenkamp gemaakte schetsen, de tekeningen vervaardigd; de begeleidende tekst werd evenenes verzorgd door Mary Brückel-Beiten. En als het waar is. wat de oude Ro meinen beweerden, namelijk „dat de herinnering aan doorgestaan leed aangenaam is" dan kan het niet an ders of het boekje voorziet in een ruime behoefte. Het is vandaag offi cieel in het Haagse Congresgebouw gepresenteerd. v. G.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1972 | | pagina 15