Onzekerheden
op beurs
EL
4
fA
<\e
fl
Z
fl
Z
fl
mmmms mm au aaaaa
a ana HaaiaaaaHia san D
aan ana asisna aan mam
i H 4 t
b b a i
h&h&H ha
h h1h 0
h h m h£
u
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 11
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
V
sa
i£ls
N
D
A
B
A
p
1
0
E
mE
W
A
B
■n
A
e
B
E
EU
A
A
1
B
D
(2
A
l
12
L
O
P
A
T
E
ejfl
B)
S
N
E
E
K
1
A
K
A
A |M
B
A
e
■3
O
A
E
E
E
M
AS
T
5
a
A
H
s
T
e|e
N
D
U
K
B
A
A
njH
M
N
O
MA
D
Er
B
A
Bp
O
D
E
S
T
Ar
E
B
L
°i
1
E
p
bJe
T
E
e
i
U
E
r
AA
L
Tf
e
G
A
Éo
O
M
i
E
L L
o
sa ra aacaa a nra
3 ESSIS aasaciiTiraain EUSB CÜ
ma*» rans aaaaaaaB
asEi ansi sacsaa siiia nas
a ana naaaaam mma a
araa sna nnana nna aan
aaanaisasi aoa aaaaaaas
aa a 3333 n aaiss a aa
a aaa aaaaaanaïa aas n
aagaa mm aa aaaan
SI C3Ü11 E3a33!33S3ïl ESri B
an m nana a ansa a an
ÏO O C L O GI
IA IC L I G
anramna ia ana a anarana
n ana nrasaaraana ana
anas - aaa só3 aan üinnn
ana nnnaa s acanna ann
aa san nacn aan nraa aa
a aaaaaiiaa aaaaaann a
12,50 Mej. Duindam, St.-Ja-
cobshof 18, Leiden.
7,."0 A. van Veen, Scheve-
ningsestraat 13, Noordwijk.
5,Th. de Wagenaar, School
straat 7, Rijnsaterwoude.
DAMRAK VAN WEEK TOT WEEK
De beleggers hebben het niet ge
makkelijk. Er is van vakbonds-
en politieke zijde felle kritiek op
ons maatschappelijk bestel en
op de taak en de bevoegdheden
vgtn de ondernemer. De polari
satie tussen werkgevers en
w-rknemers wordt bewust ver
scherpt. Na deze sociaal-econo
mische problemen in eigen land
komen daar de golf van bom
aanslagen binnen en buiten ons
land, de vliegtuigkapingen en de
in Vietnam nog steeds door
gaande oorlog bij.
En
de maat vol te maken
worden er in Nederland en in
West-Duitsland deze maand ver
kiezingen gehouden, die de
machtsverhoudingen en daar
door ook het economische en fi
nanciële beleid danig kunnen
wijzigen. En zeker in Nederland
kan hierdoor het klimaat voor
beleggers verslechteren.
Het is, gezien dit alles, geen won
der dat de belegger het niet al
tijd meer ziet zitten en dat hem
een min of meer groot onbeha
gen bekruipt. De beurs wordt
hierdoor onzeker. Treedt het
buitenland lees de engelse
beleggefs als koper op, dan
kan. mede hierdoor, een vrien
delijke stemming ontstaan.
Blijft die vraag weg en zijn er
daarnaast geen andere bijzonde
re injecties, dan zal de beurs
onder druk komen te staan. Met
andere woorden, de stemming
kan van dag tot dag wisselen,
hetgeen wij deze week ook in
derdaad gezien hebben.
In dit kader vormen de internatio
nale fondsen altijd een hoofd
stuk apart omdat de stemming
en de koersontwikkeling in Wall
Street (ook van onze internatio
nale fondsen aldaar) invloed op
onze beurs kan hebben. Dat wil
nog niet zeggen moet hebben.
Wall Street was de afgelopen
week overigens vast gestemd op
de vredesverwachtingen en op
gunstige winstcijfers van het
Amerikaanse bedrijfsleven in
het derde kwartaal. Donderdag
waren onze internationale fond
sen wel gevoelig voor Wall Street
maar de gunstige stemming
was mede te danken aan goede
winstverwachtigen voor het der
de kwartaal, waarover wij de
volgende week en de daaropvol
gende week meer zullen horen.
Unilever was hierbij koploper,
daarbij steeds weer op een agio-
bonus speculerend. Maar het
bericht dat Unilever de samen
werking met een Engels bedrijf
een grotere greep op de kanti-
nemarkt probeert te krijgen,
viel toch ook goed op de teurs.
Het margarinefonds steeg in de
eerste vier dagen van de week
dan ook 6 gld. of te wel 30 pun
ten. Philips en Hoogovens wer
den ook een paar guldens hoger
waartegen koninklijke en AKZO
op de plaats rust maakten.
De beurs kreeg deze week ook
uiteenlopend bedrijfsnieuws te
ververken. Negatief waren de
berichten van Interlas, Gras-
so en Veneco. Eerstgenoem
de verwacht dit jaar een
aanzienlek lagere winst, waar
door de koers deze week 50 pun
ten achteruit ging tot 340 op
donderdag. Grasso moest mede
delen dat het bedrijf verliesge
vend heeft gewerkt, naar vorig
jaar het dividend al te hebben
gepasseerd. En het confectiebe
drijf Veneco moet nu ook het
bedrijf in Aerdenhout sluiten.
De koers is inmiddels tot 41 ge
zakt.
Daarentegen kwamen Simons em
ballage, de KLM. Nedap, Schol
ten Karton en Schuitema goed
voor de dag. In enkele gevallen
werkte dit gunstig op de koers
in zoals bij de KLM, Nedap en
Scholten Karton. Bij Schuitema
was het gunstige nieuws kenne
lijk al voordien in de koers
werkt.
Het was bij elkaar niet zo heel
belangrijk. Waaraan het feit na
tuurlijk niet vreemd is, dat tus
sentijdse berichten alleen nog
maar van minder grote onder
nemingen afkomstig kunnenzijn,
daar wij het grote neuws van
de. grote bedrijven al gehad
hebben.
De onroerend goed fondsen, die
de afgelopen eken door steeds
stijgende koersen sterk de aan
dacht trokken, hebben het deze
week rustiger aan gedaan. Al
leen Hellingman kon nog aan
trekken 80 punten tot 1180 op
woensdag). De bank Onroerende
Zaken daarentegen zakte 20 gld.
tot 615 gld. Wereldhaven bleek
gelijk in koers en Bredero Vast
goed verloor 22 punten tot 308.
Het waren reakties op een snel
gestegen koers.
In de tapijtsektor zat er bij enke
le fondsen beweging in. Veneta
liep in drie dagen 40 punten op
tot 363. Donderdag mocht even
wel geen notering worden ge
maakt zodat er nieuws op
komst is. K.V.T. volgde met
stijging van 21punten tot 523.
Zoals bekend gaat het in deze
industrie weer een stuk beter.
Er waren wel meer fondsen die
deze week goed in de markt la
gen. We noemen de Industriële
Maatschappij 13), Houthan
del Keij 24), Tricotbest
10) en Unikap 10).
Maar zo was het bepaald niet
over de gehele linie. Heel wat
fondsen gingen voor- noch ach
teruit en andere gingen weer
wel achteruit. Een typische illu
stratie van de verdeelde markt.
De rentestijging op de kapitaal
markt komt nu ook in nieue
emissies tot uiting. Deze week
werd er een ziekenhuislening
(uit Oostburg) met een rente
van 7 3/4 pet. aangekondigd. De
vorige ziekenhuislening had een
rente van 7'/£ pet. Bovendien
moet de uitgiftekoers voor een
nieuwe lening nog vastgesteld
worden.
Toch konden we deze week niet
van een voortdurende druk op
de obligatiekoersen spreken
(een illustratie van stijgende
rente). Er waren dagen van een
vaste stemming voor de obliga-
tiemarkt bij. Dit wijst niet op
het tegengestelde effect. Ver
moedelijk alleen op het feit dat
er door uitloting van staats-
en gemeenteleningen op ge
geven ogenblikken een grotere
'nerbeleggingsvraag op de markt
loskomt.
Dr. Pluizer vraagt
uw aandacht
HORIZONTAAL:
1 voedsel
5 prov. hoofdstad
9 onbep. vnw.
21 onderwerp v. gesprek
13 deel v. d. vinger
15 onbep. vnw.
16 soort stof
17 eigenzinnig
18 boven het normale
20 militair
22 aan elkaar
23 vorm
25 ambtshalve
26 zangdrama
27 deel v. e. schip
29 meer in Finland
30 rondhout
31 omroepvereniging
33 transport
34 pl. in Overijssel
35 bijvoorbeeld
37 ogenblik
39 oude vochtmaat
40 groet
42 bloeiwijze
44, voedsel
46 werktuig
47 nuttige dieren
49 pl. in Gelderland
51 Egypt, zonnegod
53 voertuig
54 vleesgerecht
57 pl. in Utrecht
58 op grote afstand
59 vaartuig
61 epiloog
62 atleet (afk.)
63 kinderspeelgoed
66 modegek
67 festkleding
68 schroefboor
70 naarling
71 aankomend
71 ik
73 bevel
74 voorwerp
75 riv. in Rusland
78 ontspanning
80 Noorse godheid
82 tegenovergestelde
85 deel v. Malakka
87 schelpdier
90 vaatwerk
soort
91 elektr. geladen deeltje
19 tref
92 pl. in Zuid-Holland
21 familielid
94 lastig, hachelijk
22 woonschip
96 familielid
24 een zekere
97 voorzetsel
25 pl. in Noord-Brabant
98 deel v. e. trap
27 spoedig
99 voorzetsel
28 vaatwerk
100 aanleg
32 wilde stier
102 vers
34 bijb. figuur
103 dwaas
36 gezelschapsspel
105 slaapplaats
38 kleefstof
106 drankgelegenheid
40 herstelplaats v. sche
108 weldoorvoed
pen
111 spil
41 verhindering
113 vis
42 Eng. drank
114 op de voorste plaats
43 beheerder v. e. land
115 vlaktemaat
goed
117 bijvoorbeeld
45 deelteken
118 dicht oerwoud
46 lief, zoet
120 sportartikel
47 mutatie
122 beneden
48 gelofte
123 motorraces
49 eerbewijs
124 op zekere plaats
50 klein vertrek
126 door water omringd
52 lichaamsdeel
land
53 vis
127 ter inzage
55 soort stof
129 pl. in Engeland
56 terugkeer
131 rond buitenwerk aan
58 vangwerktuig
een wal
60 voertuig
132 pl. in Noord-Holland
63 vuurpijl
133 volk in de oudheid
64 vertrouwelijk
136 pogen
65 schrijflijn
137 tijdvakken
67 bitterheid
138 telwoord
69 hoeveelheid
139 kliek
76 bedrog
140 netloze spin die de
77 plant
prooi bespringt.
78 pl. op Korea
79 schrijfgerei
VERTICAAL:
80 tuinbloem
1 pl. in Utrecht
81 edel
2 soort gebak
83 ex-koningin
3 afdeling v. e. glasfa
84 aanw. vnw.
briek
85 biljartstok
4 pl. in Gelderland
86 groet
5 benaming v. e. voetbal
88 eetlust
veld
89 sterrenbeeld
6 regering
92 bewerkte dierehuid
7 inlander
93 bouwland
8 neersmijten
95 bijb. figuur
10 bijb. figuur
98 vr. munt
11 takje
101 geraamte
12 mogelijkheid
104 wonderolie
14 uitgestorven vogel
105 zonder haargroei
106 bundel
107 gebouw te Amsterdam
109 reeks v. tontn, teza
men een octaaf
110 in 't geheugen terug
roepen
112 tennisterm
113 wees gegroet
116 slot
117 hoofddeksel
119 bede om voorspoed
121 blindering
125 deel v. e. cirkelvlak
126 uitstekend
128 geleerd
130 lusthof
134 een zekere
135 pl. op de Veluwe.
Oplossingen dienen voor
woensdag 8 november met
vermelding Puzzel 63" te
zijn ingezonden aan Leid-
se Courant, Postbus Jl,
Leiden.
Het onderstaande spel, gespeeld
in een robberpartij, laat zien dat
het niet nodig is vroegtijdig het
hoofd te laten hangen als de za
ken een wending dreigen te ne
men, die niet zo gunstig voor de
leider is, mits men maar niet
bang is eventueel een slagje
extra down te gaan, zo lang er
verdelingen denkbaar zijn, die
het slagen van het contract als
nog mogelijk maken.
Zowel in robber- als viertallen-
bridge tellen extra overslagen
nu eenmaal minder zwaar dan
in parenevenementen en moet
het maken van het contract de
NOORD
H VS
V B 10 8 2
O 52
A V 10 4
WEST
975
9 V743
O H V
B 97 3
OOST
10 8 4 3 2
<3
O 10 9 87 (3
86
ZUID
A B
<3 AH96S
O AB4
H52
hoogste prioriteit krijgen.
Zuid was de gever en OW waren
kwetsbaar:
Het bieden was meer geïnspi
reerd dan nauwkeurig: zuid
1 harten - noord 3 harten - zuid
6 harten. West kwam uit met
ruitenheer en zuid mocht zijn
speelplan gaan opmaken. Het
eindcontract is uitstekend en er
zijn vele mogelijkheden om suc
ces te boeken. Als de troeven
2—2 verdeeld zijn is er helemaal
geen probleem, ook niet als de
V sec zit en in het ongunstigste
geval zijn de derde schoppen en
de vierde klaveren parkeerplaat-
Zuid nam de eerste slag dan ook
welgemoed met het aas en ver
volgde met troefaas. Toen oost
hierop een ruitentje afwierp
werd het echter een bedenkelij
ke affaire. West heeft een vaste
troefslag, zodat zuid eerst zijn
ruitens kwijt moet zien te raken,
alvorens verder te gaan met
troef trekken.
Zuid speelde driemaal schoppen
en wierp een ruiten af en moest
nu proberen de klaverkleur bin
nen te krijgen om ook zijn laat
ste ruiten te kunnen verwijderen.
Hoe moeten de klaveren worden
aangepakt?
Na enig gepeins werd klaveraas
geïncasseerd en een kleine kla
veren naar de heer gespeeld.
Vervolgens speelde de leider
zijn laatste klaveren, waarop
west de 9 bijspeelde.
Zuid realiseerde zich dat, nu de
troeven 40 zaten, er slechts
één reële kans bestond om het
spel te winnen: west moest een
vierkaart klaveren hebben ge
had! Immers, als de klaveren
3—3 zitten, gaat zuid onherroe
pelijk down. Hij kan weliswaar
op de vierde klaveren zijn ruiten
afgooien, maar west troeft laag
in en houdt nog een troefslag
over. De beslissing zou moeilij
ker zijn gi weest, als west vrouw
derde van troef zou hebben ge
had. In dat geval zou zuid inder
daad hebben moeten overwegen
of hij op een 3—3 zitsel zou spe
len, omdat west dan de vierde
klaveren met zijn vaste troef
slag moest troeven.
Np dit allemaal te hebben be
dacht legde de leider op tafel de
10 en toen oost niet meer beken
de, werd op de vierde klaveren
de laatste ruiten afgegooid,
waarna alleen troefvrouw nog
voor de verdediging was.
Vol élan en fijn kombinatiespel
wordt Hort in de onderstaande
partij verslagen door de beken
de internationale grootmeester,
de Hongaar Szabo.
Dit duel werd gespeeld in het
recent verspeelde toernooi te Se-
rajewo, dat door Szabo werd ge
wonnen met als grootste concur
renten Petrosjan, Keres en Hort.
Interessant in de onderstaande
partij is ook nog het openings
nieuwtje, waarmee Szabo op on
geëvenaarde wijze de grondslag
legde voor een boeiende aanval.
Een aanval, die door Hort ken
nelijk onderschat werd met alle
gevolgen van dién. Een klassieke
partij!
Zwart: Hort TsJ.-Slowakije)
Gespeeld In het
internationale toernooi
te Serajewo 1972.
Grünfeld-indisch:
1. d2-d4, Pg8-f6 2. c2-c4, g7-g( 3.
Pbl-c3, d7-d5 4. c4xd5, Pf6xdS 5.
e2-e4, Pd5xc3 6. b2xc3, Lf8-g7 7.
Lfl-c4, c7-c5 8. Pgl-e2, Pb8-c6 9.
Lcl-e3, 6-0 10. O-O, Dd8-c7 11.
Tal-cl. Tf8-d8 12. R-f4
(Gebruikelijk Is 12. h3 of 12. Del
om de tekstzet voor te berei
den).
12. Lc8-g4 13. f4-fS, Pc(-a5
(Foutief was 13. .cd4: 14.
cd4:, Pd4: wegens 15. Lf7:|)
14. Lc4-d3, Dc7-d7 15. d4-d51,
g6xf5 16. c3-C4t
DOOR W. J. MUHR1NG
(Met de kennelijke bedoeling het
offensief in handen te houden)
16. .b7-b5 17. h2-h3, f5xe4 18.
Ld3xe4, Lg4-h5 19. c4xb5, Ta8-c8
(Juist was - volgens Szabo - 19.
.Db5:
20. Ddl-el!
(Beslissend)
20. .Dd7xb5 21. Pe2-f4, Lh5-g6
22. Pf4xg«. f7xg6 23. Le3-g5.
L|7-f6 24. Lg5xf6, e7xf« 25.
Le4xg6!
(Nu faalt 25hg6; op 26.
De6t)
25. .Td8-f8 26. Del-g3!, Kg8-
h8 27. Lg6xh7
(Wegens 28. Tf4 is deze loper
niet te nemen)
27. Db5-b2 28. Lh7-f5, Db2-
d4f 29. Kgl-hl, Tf8-g8 30. Dg3-
m HftHól
e h^hlh
SteUing na 19Ta8-c8
f3, Tc8-e8 31. Df3-h5f, Kh8-g7
32. Dh5-h7t en zwart gaf zich
gewonnen (32. .Kf8 33. Le6).
Schaakraadscl
Hoewel ogenschijnlijk de onder
staande positie een remiseachtig
karakter heeft, kan zwart die
aan zet is met een leuke
combinatie materieel voordeel
behalen. Een leerzame en prak
tische winstvoortzetting.
Oplossing schaakraadsel
Zwart won als volgt: 1.
.Pc6xb4 2. Td3xd7t, Le«xd7!
3. LaJxb4 (Op 3. Lg4: b-r.t 3.
...hg»:) 3. ...Pg4-e3t 4.
f2xe3, Ld7xh3f 5. Kg2xh3,
Td8xdl met kwallteitwinst
(Laszlo-Kapostas, Boedapest
1971).
l I A
1 A T 4
H H I Hi
E3&H&H*H
H&HIH&HA
se H mm
m m
Zwart aan zet
DOOR FREEK GORDIJN
In de ereklasse van de nationale
damcompetitie behaalde het Re
sidentie Damgenootschap afgelo
pen zaterdag in de belangrijke
ontmoeting tegen Groningen een
ruime 13—7 overwinning en
wees hiermee een van zijn naas
te belagers terug. De Noorder
lingen zijn hiermee uitgescha
keld voor een kans op de lands
titel. Twente's Eerste blijft met
twee punten achterstand de Ha
genaars volgen, want het ver
sloeg Papendrecht dat in eigen
huis een 7—13 nederlaag moest
incasseren. Een knappe presta
tie van de Tukkers.
Voordat zaterdag 25 november
de grote strijd tussen RDG en
Twente's Eerste wordt gespeeld,
reist RDG op 11 november nog
naar Almelo en ontvangt Twen
te's Eerste het Amsterdamse
VAD. Winnen beide teams en
daar mogen we wel van uit
gaan dan heeft RDG de titel
weer heel dicht binnen bereik.
Met twee punten voorsprong
heeft het dan evenals vorig
jaar aan een gelijk spel genoeg
om de nationale clubtitel tt pro
longeren. Onderaan in de ere
klasse is de spanning mogelijk
nog toegenomen. Het lijkt vrij
wel zeker dat Almelo zal degra
deren. Het verloor zaterdag van
degradatiekandidaat Constant en
bezit nog slechts een punt. Door
deze. overwinning kwamen de
Rotterdammers gelijk met Pa
pendrecht elk drie punten
en met de wetenschap dat Hui-
zum vier punten heeft kan het
dus nog spannend worden wie
met Almelo degradeert.
In deze rubriek een drietal com-
m m
n a q
i* a D r u
Q SI Q
p a a a a
CDS
a o a -
Donker zijn tegenstander met
een toch wel listige vorm van de
Coupe Philippe toen deze speel
de: 18. 20-24; Wit liet toen vol
gen: 19. 28-22 17x28; 20. 27—21
16x38; 21. 42x22 18x27 22. 25-20
14x34; 23. 40x16 en wit won spoe-
Vlsser
In de wedstrijd tegen de Hoofd
stedelijke Dammers (HSD) ver
raste de voorzitter van het
Utrechtse Ons Genoegen Joh.
a a i
••«BR
sees»
M E
P B B B
H C C
B B B a
QK Q C C
O b
De Kluyver
dig schijf 27 en de partij.
De positie in het tweede dia
gram ontstond in de ereklasse
wedstrijd Papendrecht tegen
Constant. Wit had hier als laat
ste 20. 34—29? gespeeld. En hier
werd in tegenstelling tot de
stand in het eerste diagram een
voorzitter slachtoffer van een
combinatie en wel door: 2732;
21. 38x18 12x32; 22. 37x28 17-21;
23. 26x17 11x22; 24. 28x17 19—23;
25. 29x18 25—30 26. 35x24 20x49;
wit vervolgde nog met: 27. 18—
12 7x18; 28. 40—35 49x40; 29.
35x44, maar verloor na 2—7—11
het stuk op veld 17.
In de wedstrijd tussen Gronin
gen en Huizum kwam aan het
zevende bord de stand in het
derde diagram voor. Zwart had
als laatste 41. 17—21? gespeeld.
Wit (Gron.) had toen geen moei-
BB
«BB
li a a
a a
,:i Q ft
B B B B B
a a
- j c
B B B B B
is n s a
Kolk
te om door de al oude Coupe de
l'Expresse de winst veilig te
stellen: 42. 24—19 13x24; 43. 29
—23 18x29; 44. 28—23 29x18; 45.
37—31 26x37; 46. 38-32 37x28;
47. 33x2!
