VANDAAG
LEVEN
WANDAAG
Luguber solotoneel
door Henk van UI sen
Godspell vertelt wat
Christus bedoelde
Koerswijziging
Residentie-Orkest
Applaus: cultureel winter programma Leidschendam
2 jtATERDAG 14 OKTOBER 1972
LEIDSE COURANT
Kerk:
v. ^NieYkoORDWIJKERHOUT „Vandaag-leven-vandaag" heet de foto-ex
positie die van 21 tot en met 24 oktober te zien is in het gemeente-
uir d*. huis van Noordwijkerhout.
BaaiJ-
A' G- )e tentoonstelling geeft een beklemmend beeld van de situatie in de
Mn* samenleving. Zij bestaat uit 66 op grote panelen bevestigde foto's
die op onthullende, soms meedogenloze wijze het leven in de wereld
van vandaag registreren. Hoewel deze foto's zeker niet gespeend
zijn van kunstzinnige kwaliteit, werden zij niet gemaakt vanuit een
artistieke bedoejing. Vaak waren zij in de eerste instantie bestemd
voor kranten en tijdschriften als signalement van een voorbijgaande
gebeurtenis. De wijze waarop deze jonge fotografen hun rapport uit
brengen van die gebeurtenissen, geeft deze foto's een betekenis die
verder reikt dan het ééndagsvliegkarakter van de krant. Ze worden
aangrijpende menselijke dokumenten die ons confronteren met een
werkelijkheid waaraan men soms al te gemakkelijk voorbijgaat. De
tentoonstelling „Vandaag-leven-vandaag" presenteert een stuk reali
teit dat dagelijks in de krant en op de t.v. aan de orde is. De lens
van de camera betrapt hier waarheden die ernstige aandacht ver
dienen.
Deze tentoonstelling maakt deel uit van het kolleksie-programma van
de Nederlandse Kunststichting te Amsterdam, die in nauwe samen
werking met het ministerie C.R.M. en verwante instellingen
ganisaties hedendaagse Nederlandse beeldende kunst
brengt.
Dag.
Dag.
vr/ «j.
H -
ir. D»|.
circulatie
Exposities
museum voor Volkenkunde: Steen-
»at 1, tel. 326-11. Fai-La, ..Ze'~
le Zuidzee", beeld en ontwikkel
i de boomstamkano naar de K:
ran; maand. t.m. zat. 10.0017.00
zond. 13.00—17.00 uur.
s'at. Historie. Raam-
steeg 2. Tot 27 okt. Dierenleven in
Suriname; maand. t.m. zat. van 9.31
—16.30 uur.
ted. Museum De Lakenhal, Oude Sin
gel 28. tel. 44044. Tot 23 okt. Leon
Schoei
16.30 uur; zond. 13.30—17.00 uur.
Büksmuseum Geologie en Mineralogie.
Hooglandse Kerkgracht 17, tel. 31013.
- Maand. t.m. zat. 10.0017.00 uur.
fcijksmuseum voor Geschiedenis en
Natuurwetenschappen. Steenstraat 1.
tel. 23084. Maand. t.m. zat. van 10.00
-17.00 uur; zond. van 13.00-17.00 u.
Leger
laan. Maand. t.m.
n. 17.00 uur; zond. v;
u: L. J.lted. Museum De
Hoogen- nenvestgracht 1. tel. 21537. Dond.
I zat. 10.00—17.
Gerben. 17.00 uur.
i Ca- ialerie '1 Hoekje bij de Pomp (VVar-
1 Ja- mondt. tel. 01711-3501; tjgm
Philip Lasander.
13.00—
jurschllder.
Expositie in
assenaarse
bibliotheek
HoudlJkJ
IVal
n Hi
en Ellyl
Cornells
Jansje
72 Jr.
A. C.
'verbij
José dr
W. G.
Anton'
wassenaar Na de succesvolle
tentoonstelling van wandkleden
van Maud Muller Naasis, begin
1971, biedt de galerie-bibliotheek
aan de Luifelbaan vanaf van
daag plaats aan twee van haar
leerlingen en een keramiste.
Uta Menalda met poppen, Jos
Okkes met wandkleden en mas
kers, en Ina Menalda met kera
miek exposeren er hun werk tot
4 november. De beide' eerste
kunstenaressen', afkomstig uit
Leiden en Leiderdoip, werkten
enkele jaren onder leiding van
Maud Muller Massis en vervolg
den hun opleiding bij Jeanne
Marie Bod ewes. Uta Menalda
richtte van haar met veel fanta
sie en kleur vervaardigde poppen
een reizende tentoonstelling in
voor het buitenland. Ina Menal
da interesseert zich voor schil
derkunst, weven en spinnen. Ze
exposeert nu met keramiek, ge
maakt bij de keramist uit Val
kenburg, Jaap Ravelli.
De tentoonstelling waarop de aan
koop-subsidieregeling van 20%
van toepassing is, is hedenmid
dag feestelijk geopend met een
inleiding door professor P. E.
Josselin-de Jong en fluitspel
van ir. C. Costanzo. De opening
is vrij toegankelijk. De exposi
tie is te bezichtigen van 10—
12.30, 2—5 en 7—9 uur, behalve
op maandagmorgen, dinsdag
avond en donderdag; zaterdags
van 101 uur; ofwel na telefo
nische afspraak: 01751- 3397.
P. R.
P. Ou-
Mol lin
Kor-
t. J D.
Dek-4
Hedendaagse
muziek in
Groene Kerk
OEGSTGEEST De afdeling
Oegslgeest van K&O organi
seert dit seizoen een serie
zondagmiddagconcerten In
de Groene of Willlbrordkerk,
aanvang 14 uur. Het eerste
concert is morgen 15 okto
ber.
Nine Kwint (harp) en Paul
Verhey (fluit) brengen een
programma met overwegend
hedendaagse muziek. Er
worden werken uitgevoerd
van Krumpholz, Mortari, An-
driessen (Jurriaan en Hen
drik) Roussel, Molnar, De
bussy, Jonók en Ibert.
Kaarten zijn verkrijgbaar bij
K&O, Oude Vest 45, tel.
31841; fa. Van der Luit, Lan
ge Voort 29, tel. 53136; fa.
Van Weizen, De Kempenaer-
straat 23, tel. 54561 en op de
middag voor het concert aan
de kerk.
Arie Keijzer
sluit orgel
concerten in
Lisse af
Lisse Hedenavond zal de Rot
terdamse Doelenorganist Arie J.
Keijzer de serie concerten in de
St. Agathakerk besluiten. Hij
zal werken spelen van Van
Noordt, Bach, Mendelssohn en
Franck. Het concert begint om
20.15 uur.
Markten
A 4.50-4.80: tomaten B 4.20-4.80; to
maten C 3.40-3.60; tomaten CC 2.50;
uien middelgrot 32-38; witlof 2.45-
3 15; bloemkool 91-101: bloemkool B
59-SO: knolselderij 27-35; komkom
mers AAA 43: komkommers AA 53-
59; komkommers A 52-59; komkom
mers B 52-55; komkommers C 43-46:
komkommers D 32-34: komkommers
E 27: sla A 21-31: bospeen 37-40;
peterselie 17-27; selderij 347
Gogol: „Dagboek van een gek"
manieren interpreteren: Ten eerste (en meestal
is dit de bedoeling van de auteur zelf) zuiver sa
tirisch, waarbij de humor geheel in dienst staat
van of ondergeschikt gemaakt wordt aan de kri
tiek die de schrijver in zijn werk tracht te ver
woorden. De tweede mogelijkheid is dat regis
seur en acteurs volledig de nadruk leggen op de
humoristische kanten van het werk. Dit laatste is
meestal het geval bij werken van een zekere ou
derdom, waarbij de te bekritiseren situaties
reeds lang door de tijd achterhaald zijn.
De ervaring leert steeds opnieuw dat een schrijver
als Gogol in dit licht een zeer speciale plaats in
neemt. Van zijn toneelwerken is maar één stuk
(„De Revisor") overeind gebleven, maar de er
varing heeft geleerd dat het nog steeds bijna on
mogelijk is dit uit 1836 daterende toneelstuk als
zorgeloos blijspel op de planken te zetten. Van
welke kant men het ook bekijkt, de kritiek op
huichelarij, burgerlijkheid en bekrompen ambte
narij blijft onontkoombaar als een geweldig kom
pas de reis van de Revisor over het wereldtoneel
bepalen.
vie Luneau en Roger Coggio zorgden toen voor
een Franse toneelbewerking van de novelle
„Dagboek van een gek" die hier in Nederland op
een onnavolgbare wijze op de planken werd gezet
door Henk van Ulsen.
Het succes was groot, vee! groter zelfs dan iemand
ooit had durven vermoeden, en het valt dan ook
geenszins te verwonderen dat er ruim zeven jaar
na de première een nieuwe produktie van deze
voorstelling op stapel is gezet. Het meest vermel
denswaardige hierbij is dat het nu niet meer
gaat om de oude Franse bewerking, maar om
een nieuwe versie van de hand van Henk van Ul
sen zelf en met muzikale begeleiding van Chris
Hinze.
Het verhaal van „Dagboek van een gek" is onder
hand wel algemeen bekend. De kleine ambtenaar
Propritsjin beschrijft in een dagboek zijn dage
lijkse bezigheden, die voornamelijk bestaan uit
het snijden van pennen voor zijn directeur. Van
het begin af aan is al duidelijk dat Propritsjin
een bijzonder labiele geestesgesteldheid bezit. Zo
dra hij echter geheel en al in de ban raakt van
een hopeloze liefde voor de dochter van zijn di
recteur vallen alle remmen van het gezonde ver
stand bij hem weg. Het dagboek verandert in een
duidelijk verslag van het verloop van zijn ziekte-
Henk van Ulsen in „Dagboek van een gek"
De geschiedenis van Propritsjin is echter méér dan
een minutieuze beschrijving van een ziektebeeld.
Het is het eeuwige verhaal van een kleine man
in een wereld waarop hij geen enkele invloed
kan uitoefenen, maar waarin hij als een willoze
pion wordt voorgeschoven in het schaakspel van
zijn meerderen tot hij tenslotte als lastig obsta
kel van het bord verwijderd wordt. In de cel van
het krankzinnigengesticht wordt zijn eenzaam
heid opgevoerd tot een absurdistische hoogte, die
alleen nog maar een totale geestelijke vernieti
ging tengevolge kan hebben. In het kader van de
satire vormt „Dagboek van een gek" een nog
verbazingwekkender fenomeen dan „De Revisor".
Het feit dat de situaties waarin de hoofdpersoon
verzeild raakt, m.n. wat betreft de behandeling
van krankzinnigen, reeds lang verouderd en vol
ledig achterhaald zijn, geeft het verhaal juist een
extra dimensie, een bijzonder wrange nasmaak
die het vermoedelijk ten tijde van Gogol nog niet
in deze mate gehad zal hebben. Langzamerhand
heeft hier een verschuiving plaats gevonden van
zwarte humor naar volledige tragiek. De histori
sche achtergrond dient hierbij nu eens niet als
aandacht-afleidende ballast, maar versterkt inte
gendeel de dieptewerking zelfs in een niet onaan
zienlijke mate.
PAUL KORENHOF
Een scène uit de musical Godspell
LEIDEN Christus in T-shirt en een kleurige
broek met een groot rood hart op zijn voor
hoofd, omringd door negen jonge acteurs en ac
trices die in het meest alledaagse Nederlands
dertig bladzijden uit het evangelie van Mat-
theus vertellen en spelen. Blasfemie? Dan toch
niet volgens de aartsbisschop van Canterbury
die de medespelenden in de kleedkamer komt
zegenen als dank voor de grote zegen die hij
van hen ontvangen heeft. Ook niet volgens
monseigneur Bluyssen, bisschop van Den
Bosch, die alleen maar lovende woorden kan
vinden. En evenmin volgens het meest conser
vatieve christelijke dagblad van Nederland, dat
zich uitput in de meest lovende woorden en al
zijn lezers oproept om in groten getale naar
deze Blijde Boodschap te gaan luisteren. Mocht
u nog sceptisch gestemd zijn over kwaliteit en
inhoud van de musical „Godspell", dan kan ik
u maar één raad geven: gaat u volgende week
zelf eens in de Stadsgehoorzaal kijken en luiste
ren. Waarschijnlijk overkomt u dan hetzelfde
als zakelijk leider Luc van Gent die verklaar
de: „Toen ik in mei naar Londen ging om de
rockmusical „Godspell" te zien was ik nogal
sceptisch; ik was erheen gepraat. Maar het
was overrompelend. Onmiddellijk dacht ik:
die moeten we naar Nederland brengen". Ook
over de hele sfeer van de voorstelling, die al
herhaaldelijk is vergeleken met carnaval en
met de schilderijen van Jeroen Bosch, kunnen
we het beste weer Luc van Gent aan het woord
laten: „De bijbel als kick. Niet als in Salvation
op een Morele Herbewapeningstoer en met
flinkdoenerige vieze woordjes, daar zijn we
overheen. Maar clean en happy. Een vertaling
naar deze tijd toe van de filosofie van de bij
bel, die tijdloos is. Zonder bloot". Het ontstaan
van „Godspell" is weer een van die toevallige
geschiedenissen waar het theaterleven zo rijk
aan is. Een jaar of twee geleden kwam de 23-ja-
rige student John Michael Tebelak bijzonder
vrolijk naar buiten lopen uit de St. Pauls Ka
thedraal te Pittsburg, waar hij zojuist een paas-
dienst had meegemaakt. Een politieman, die
deze langharige hippe jongeman zo blij naar
buiten zag stappen kon maar één conclusie
trekken: hier zijn drugs gebruikt. John Mi
chael werd opgebracht en gefouilleerd en bij
gebrek aan bewijs weer vrij gelaten. Door deze
onrechtvaardige behandeling raakte hij echter
in een ernstige crisis, maar juist daardoor en
door de grote indruk die de paasdienst op hem
gemaakt had kwam hij ertoe een aantal teksten
te schrijven die alle gebaseerd waren op het
evangelie blijde boodschap) volgens Mat-
theus. De samenwerking met zijn leeftijdgenoot
Stephen Schwartz, die voor de muziek zorgde,
bleek op beiden erg inspirerend te werken en
het gevolg is een religieuze pop-musical, die in
alle grote steden van Amerika, Australië en
West-Europa avond na avond uitverkochte za
len trekt.
Misschien wel de me«st rake karakterisering van
„Godspell" stond enige tijd geleden in de be
kende Londense krant The Sunday Times:
„Godspell is magnifiek. Het maakt één ding
duidelijk: christendom is een religie van blijd
schap en vreugde, niet met dood maar met ver
rijzenis. Een musical met de meest vibrerende
muziek: muziek die je uit de stoel doet hollen
in vervoering en oncontroleerbaar plezier; met
16 songs, waarvan iedere song bol staat van op
rechte inspiratie. Godspell is hoogst origineel.
Het is geen dramatisering van de geschiedenis
van Christus. Dat is al zo vaak gedaan en dik
wijls met een onuitsprekelijke saaiheid. Het
vertelt ons - en dat is een van de opvallendste
dingen - niet wat Christus deed, maar wat hij
bedoelde".
PAUL KORENHOF
Voorstellingen „Godspell": donderdag 19 en vrij
dag 20 oktober, 20.15 uur. Stadsgehoorzaal.
HiiiiiraiiwiiïïnuitiiniBnBuïïinvsnDnsn
LEIDEN Het Residentie-orkest heeft een koerswijziging gemaakt
In de goede richting, zo blijkt uit de nieuwe serie abonnementscon
certen. Weliswaar is de B(eethoven-B(rahms)-Hjn nog niet helemaal
doorbroken, want Beethoven is nog steeds vertegenwoordigd (met
het eerste planoconcert). We kunnen er vrede mee hebben omdat er
veel tegenover staat dat niet behoort tot de traditionele repertoire
stukken.
Hedenavond dan het eerste concert met de symphonie nr. 1 in D gr. t.
van Mahler en het Pianoconcert in C. kl. t. op. 491 van Mozart. So
list is Etsuko Tazaki en dirigent Hiroyuki Iwaki.
De laatromantiek is jarenlang een verguisde periode geweest. Men
vond het behang van de gevoelsexpressies te zwaar, en men wees
datgene af, waaraan geen mens in zijn leven ontkomt: de roman
tiek. Nu dan meer en meer de erkenning doorbreekt, ziet men hun
namen weer op de programma's: Mahler, Richard Strauss en Re-
ger.
Mahler was 31 jaar toen hij in 1891 zijn vier delen tellende le Sym
phonie had voltooid. Men vindt er reeds de geladenheid, die in zijn
latere werken in een veel extatischer expansie zou optreden. Ook
hier dus van jubel naar weemoed. Het is verwant aan zijn „Lieder
eines fahrenden Gesellen", die men er gedeltelijk in terugvindt.
Kenmerkend voor deze symphonie is ook een zekere naïviteit die in
tegenspraak lijkt met de hoog bezette instrumentatie, waarin vooral
het koper en het slagwerk rijkelijk zijn vertegenwoordigd. Tegen
over de eenvoud van het tweede deel in een langzaam walstempo
en die van het derde, geënt op de „Volksweise", komt dan als uit
schieter het „Stürmisch bewegt" van het laatste deel. Mahler is in
zijn partituur niet zuinig met zijn aanwijzingen over tempo, dyna
miek en expressie. Ausdrucksvnll, gesangvoll hervortretend en
schwungvoll komt men nogal eens tegen. Ook kleine programmati
sche trekjes ziin hem niet vreemd: „Der Ruf eines Kukuks nach-
zuahmen" schrijft hij in het eerste deel, overigens geen vreemd ver
schijnsel in zijn tijd.
Om nog even terug te komen op de instrumentale bezeteting, naast
het gewone strijkersensemble, de normale groep van houtblazers, is
het koper vertegenwoordigd met 7 hoorns, 4 trompetten, 3 trombo
nes, en tuba; het slagwerk heeft 2 pauken, grote trom, triangel,
bekkens en tamtam (een grote, ronde, gewelfde bronzen plaat, die
met een omwoelde hamer wordt geslagen).
Mahlers eerste symphonie dus is vanavond in de Stadsgehoorzaal te
horen op het eerste abonnementsconcert van het Residentieorkest.
B. Rijnders.
Concert door
'Wassenaar
Vocaliter'
WASSENAAR Op 20 oktober
geeft het koor „Wassenaar
Vocaliter" een concert in de
Dorpskerk aan het Plein,
aanvang 20 uur. Het staat
onder leiding van Ad de
Groot. Uitgevoerd zullen
worden: „Wachet auf", kan-
tate 140 van Joh. Sob. Bach,
Concert voor orgel en orkest
van Hündel en de Schöp-
fungsmesse van Haydn.
Medewerking wordt verleend
door Rita van Harmeien (so
praan), Chrisje van der Put
ten (alt), Tony Klaussen (te
nor), Bernard Kruysen
(bas), Gerard Akkerhuis (or
gel) en het Residentie Bach-
orkest.
Kaarten voor dit concert zijn
verkrijgbaar bij: het secre
tariaat, Troelstraweg 34, tel.
3963; de Kosterij van de
Dorpskerk, Schoolstraat 8;
Boekhandel Cornclissen,
Langstraat 96; Boekhandel
Hoogeveen. Kerkstraat 71;
N.V. Westgeest, Achterweg
31 en indien voorradig op de
avond van het concert aan
OEGSTGEEST Ramses Shaffy en Liselore Gerritsen treden aanstaande woensdag in het Rijnlands
Lyceum in Oegstgeest op met een geheel nieuw programma. Het duo zal worden begeleid door het com
bo van Jan Huydts. Het optreden begint om 20.15 uur.
•EIDSCHENDAM Omdat voor
musici met klinkende namen
maar ook voor jenge musici die
aan het begin van hun carrière
staan vooraf reeds een applaus
moet klinken heeft het gemeen
tebestuur het culturele program
ma 1972—1973 dat aan de Leid-
schendamse inwoners wordt
aangeboden de toepasselijke ti
tel „Applaus" gegeven,
fder het motto „Uit, óók in
Leidschendam" wordt vrijdag
27 oktober in de Andreaskerk
een concert door het Residentie
Orkest gegeven met Willem van
Otterloo als dirigent en Willem
Noske, viool, als solist.
De Christelijke Gemengde Zang
en Oratoriumvereniging „Zang-
lust" geeft dinsdag 14 novem
ber, ook in de Andreaskerk, een
uitvoering van „Judas Macca
beus" van Georg Friedrich
Handel. Dirigent is natuurlijk
Herman de Wolff. Op veler ver
zoek zal ook het Utrechts By
zantijns Koor weer naar Leid
schendam komen. Het koor, on
der leiding van dr. Moroslow
Antonowycz, maakt op het ogen
blik een concert-toernee door
Canada. In 1970 was er een zeer
succesvol optreden in Leid
schendam, het koor komt dins
dag 28 november weer naar de
St. Joseph Opifexkerk aan de
Burgemeester Sweenslaan. Ste
fan Ayftenase geeft op eerste
kerstdag 's middags in de An
dreaskerk een recital met een
•Chopin-programma, waarvoor
nu al ook buiten Leidschendam,
belangstelling bestaat.
Dinsdag 13 februari concerteert
het Residentie Orkest opnieuw
in de Andreaskerk. Dirigent en
programma worden nader be
kend gemaakt.
„Van rok tot col", Een bijzondere
avond met muziek van toen en
thans wordt vrijdag 9 maart in
de Andreaskerk onder de titel
„Van rok tot col" gegeven. Me
dewerking daaraan geven Anja
van Wijk, mezzo. Mar Bruin
zeel, orgel, en Chris Hinze,
dwarsfluit, en zijn combo. Het
combo trad reeds op in het Hol
land Festival 1972 en werd te
vens bekend door zijn LP-Vivat
Vivaldi", een programma voor
klassiekers en niet-klassiekers".
Dinsdag 3 april sluit de Konink
lijke Militaire Kapel onder lei
ding van de dirigent kapitein-di
recteur A. Posihumus de serie
culturele manifestaties met een
populair concert in de Andreas
kerk. Plaatsbewijzen zullen aan
de bekende voorverkoop-adres
sen en aan de betreffende zaal
verkrijgbaar zijn. De houders
van Culturele Jeugd Paspoorten
hebben weer tegen gereduceer
de prijs toegang. De afdeling
Culturele Zaken op het gemeen
tehuis, tel. 3941. wil graag
plaatsbewijzen
Wethouder Bunnik van Culturele
Zaken deelde tijdens de presen
tatie van het winterprogramma
nog mede dut hot gemeentebe
stuur samen met de beide Lcid-
schendumse muziekgezelschap
pen, Juliana in Slompwijk en
St. Caecilla in Leidschendam,
aan het onderhandelen is over
r harmonie- en
fanfuregezeUchappen in de
sporthal van het sportcomplex
„De Fluit".
Hot
den met een deelname van bijv.
15 gezelschappen. Als het con
cours doorgaat wordt het mid
den volgend jaar op een week
end gehouden.