Boterhuispolder wordt geen
stortplaats voor grofvuil
W ijk ver be tering begint
met straatverbetering
Algemene Raad verwerpt plan bestuur
Bruid op kleuterschool
Gezondheidszorg niet in
gevaar doortoelatings-
beleid bij artsenstudie
Bestuur en
provincie
zoeken naar
een andere
plaats
4
Bewoners Haver-
straatbuurt boos
ProfP. Muntendam bij afscheid:
Lei den-
Noord
„Uitgaan
van de
bewoners"
1972 WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1972
LEIDSE COURANT
PAGINA 3
,E1DEN Het afvoeren van on-
verbrandbare stoffen uit de
Leidse regio naar de Warmond-
se Boterhuispolder gaat niet
door. De algemene raad van de
Gemeenschappelijke Vuilver
werking voor Leiden en omge
ving heeft gisteravond het voor
stel om tot definitieve koop van
twee boerderijen (samen onge
veer 36 ha) in de Boterhuispol
der over te gaan, verworpen.
Het dagelijks bestuur van de
Gemeenschappelijke Vuilver
werking had, zoals wij onlangs
berichtten, de gronden al in
voorlopige koop genomen, om
dat men met de Leidse vuilstort
aan de Roomburgerweg „met
de rug tegen de muur staat".
Deze stortplaats is vol en er
mag niet meer gestort worden
krachtens een besluit van de
Leidse gemeenteraad.
(Met het niet goedkeuren van de
stappen van het dagelijks be
stuur (het sluiten van voorlopi
ge koopcontracten) heeft de al
gemene raad overigens geen
veroordeling uit willen spreken
over het beleid van het dage
lijks bestuur. Dat werd bij een
met algemene stemmen aan
vaardde motie van de Leide-
naar Van Aken zelfs uitgeno
digd om een nieuw voorstel
voor te bereiden teneinde een
oplosing te vinden voor de af
voer van onverbrandbare stof
fen.
Dat men de Boterhuisplannen liet
duikelen kwam omdat iedereen
met de gemeente Warmond kon
meevoelen, dat de gekozen
plaats voor puinstort te veel be
zwaren uit oogpunt van milieu
behoud heeft. Bovendien komt
de watersport en de oeverre
creatie in het gedrang.
De Warmondse wethouder mr.
Groenendijk, die ook lid is van
"de algemene raad kon zich ei
genlijk niet voorstellen, dat de
provincie er me akkoord ging,
dat men deze kwetsbare open
plaats goed vond voor het stor
ten van onverbrandbare stoffen.
De voorzitter van de Gemeen
schappelijke Vuilverwerking, de
Leidse wethouder J. Lijten, had
in het begin van de openbare
vergadering betoogd, dat bij
het zoeken naar nieuwe moge
lijkheden in de thans voorlig
gende noodsituatie de Kager-
zoom als enige mogelijkheid was
overgebleven. De provincie was
bereid tot medewerking, aldus
de heer Lijten. ,,Het Puinaf-
voerplan Zuid-Holland" (dat is
nog altijd niet openbaar ge
maakt - red.) wijst ook in die
richting. Hoewel Warmond te
gen was en ook anderen gingen
ageren meenden we als bestuur
toch te moeten voortgaan".
Tijdens de vergadering bracht* de
heer Wagenaar. wethouder van
Alkemade. een nieuw aspect
naar voren. Hij was zich gaan
afvragen of het afvoeren van
onverbrandbare stoffen eigenlijk
wel de taak is van de Gemeen
schappelijke Vuilverwerking.
Het kan wellicht ook in particu
lier initiatief uitgevoerd worden
Bekend is al, dat in Woubrugge
(Hoogmade) particulieren iets
op proberen te zetten. Hoewel
de heer Groenendijk de heer
Wagenaar in zoverre bijviel, dat
ook hij wel onderzocht wil zien
of het afvoeren van onverbrand
bare stoffen niet even goed aan
het particulier initiatief overge
laten kan worden, was de alge
mene raad uiteindelijk toch van
oordeel, dat de samenwerkende
gemeenten samen verder naar
een oplossing moeten zoeken zo
lang het particulier initiatief de
oplossing niet biedt.
De oplossing hoopt het dagelijks
bestuur nog te vinden met het
provinciaal bestuur. Men heeft
daarmee op korte termijn een
bespreking. Gedurende de tijd,
dat nog geen nieuwe plaats ge
vonden is, zal het afvoeren naar
Roomburg nog doorgaan.
Het verwerpen van het stortplan
in de Boterhuispolder is vooral
in Warmond met vreugde ont
vangen. Direct na de vergade
ring in Leiden spoedden de
Warmondse afgevaardigden zich
naar hun gemeentehuis waar op
dat moment het nieuws in de
raadsvergadering kon worden
medegedeeld. Het annuleren
van de voorlopige koopcontrac
ten kan vrijwel zonder kosten
geschieden. Er behoefde geen
geld te worden gestort.
le:
50 H:
,,kt
,EIDEN Groot feest gistermid
dag in de kleuterschool Pinkel
tje aan de Valeriusstraat. Juf
frouw Natja de Boer leidster
van het jongste klasjetrouw
de met de heer John Stikkel-
man. Het bruidspaar dat de
moeders niet de overlast wilde
aandoen om met hun kinderen
naar het stadhuis te gaan,
bracht 's middags een bezoek
aan de school. De kinderen had
den op het speelplein met kleur-
met kleurkrijt de loper uitge
legd, waarlangs ze getooid met
feestmutsen en erebooges bjruid
en bruidegom opwachtten,
dringende moeders namen veel
van het lieve schouwspel weg
maar binnen waren de bruid en
laag YJÉÉfciar pupillen echt onder ons.
«"taai! -Er werd een welomstlied gke-
zongen en de leidsters overhan
digden er de cadeaus: tafella
ken enservetten, kurketrekker
e n bijbehorende flessn.
ise ifDe kinderen genoten van een
stukje poppenkast en werden
>n getracteerd op limonade en wat
im uit hartigheid.
Flit
50 Lie
U ,toJM
LEIDEN Gisteravond kwamen
bewoners uit de buurt achter
het Levendaal bij elkaar in het
gebouw van het Vormingscen
trum bedrijfsjeugd om te praten
over een actie tot verbetering
van hun wijk.
In een pamflet zetten zij de pun
ten uiteen, waarover nu al jaren
ontevredenheid bestaat en waar
aan eindelijk iets gedaan moet
worden.
Als er niet op korte termijn daad
werkelijk iets zal gebeuren, zul
len de bewoners niet langer stil
blijven zitten, maar tot acties
over gaan.
In het algemeen wil men een re
novatie van de hele buurt. Op
de plekken waar nu onbewoon
baar verklaarde woningen
staan, zouden tuintjes of nieuwe
huizen moeten komen. Ook te
gen blinde muren wil men tuin
tjes aanleggen.
e muren zouden minder doods
moeten worden door ze wit te
schilderen.
Het verkeer is een voortdurend
probleem. De straten zijn smal
en regelmatig ontstaan gevaar
lijke situaties, doordat het ver
keer er met grote snelheid door
heen rijdt. In de Rijnzichtstraat
en Kraayerstraat stelt men
daarom eenrichtingsverkeer
Het parkeerprobleem deed nogal
wat stof opwaaien. Enerzijds
wil men de auto's weg uit de
buurt, anderzijds wil men toch
de mogelijkheid houden eigen
auto's zo dicht mogelijk bij huis
neer te zetten. Over de speel
plaatsen achter de school (een
belofte van de gemeente die
werkelijkheid is geworden) was
men niet helemaal tevreden. Er
staat eei\ hoge muur omheen.
Bovendien is de enige boom in
de wijk in een hoekje wegge
drukt. De bewoners zouden
graag zien dat de boom meer in
het zicht kwam, door hem bij
de speelplaats te betrekken en
de muur weg te halen. Tenslotte
hoopt men dat een aantal stra
ten op de lijst voor monumenten
kunnen worden geplaatst.
Prof. Muntendam bewondert het schilderij dat Paul Citroen van hem heeft gemaakt
LEIDEN Hoezeer ook studiebe
perkingen als numerus clausus
en toelatingsbeleid ingaan tegen
de geest van de algemene ver
klaring van de rechten van de
mens, ze zullen de gezondheids
zorg niet in gevaar brengen.
Die optimistische visie op de
toekomst gaf prof. dr. P. Mun
tendam gistermiddag tijdens de
receptie die hem bij gelegenheid
van zijn afscheid van de univer
sitaire wereld werd aangeboden
door het Universitair Medisch
Centrum te Leiden.
Prof. Muntendam verbond aan die
visie wel de voorwaarde dat de
overheid moet zorgen voor de
mogelijkheden waarbinnen de
huisartsen bij voorkeur in
groepsverband doelmatig
kunnen functioneren en een deel
van hun taken kunnen delegeren.
Ze moeten dan de vroedvrouw,
ed wijkverpleegster en de so
ciaal werker opnemen in hun
groep. Kwalitatief zag prof. Mun
tendam daarentegen wel een
dreiging. Hij zei, geschrokken te
zijn van de basisfilosofie van de
achtste medische faculteit in
Maastricht. Deze filosofie is
zo zei hij gebaseerd op onbe
wezen ppercentages van somati
sche en niet-somatische aandoe
ningen op het spreekuur van de
huisarts.
,Hoe gemakkelijk leidt de conclu
sie van hetgeen over de doel
stelling der achtste medische fa
culteit geschreven staat er niet
toe, dat onze artsen in de zes
Pleidooi voor
groepspraktijk
en integratie
paramedische
werkers
jaren van hun studie tevens tot
maatschappelijk werker moeten
worden opgeleid. Niets zou tot
ernstiger gevolgen voor onze
patiënten leiden, want de aan
dacht wordt van de somatiek af
geleid. Voor mij kenmerkt zich
in de curatieve sector de goede
arts nog altijd door het vermo
gen op tijd de goede diagnose te
kunnen stellen en de weg te we
ten welke ingeslagen moet wor
den door hem of door een an
der, tot een adequate therapie.
Of die tenminste het vermoeden
tot een diagnose in zijn overwe
ging betrekt, daarbij het motto
van Poncet volgend: il faud
d'abord penser' (men moet eerst
denken)
.-'aar de mening van prof. Mun
tendam dient de opleiding tot
arts in de eerste plaats hierop
gericht te zijn. Voor de daarop
volgende begeleiding in mens
en maatschappijwetenschapne-
lijke zin zullen de arts in zijn
opleiding de grondelementen ge
boden moeten worden van de me
dische sociologie en medische
psychologie. Zeker zal die arts
ook een goed psycholoog zijn.
Bij de opleiding moeten voorts
de medisch-ethische aspecten de
aandacht hebben.
Met betrekking tot de ontwikke
ling van universitaire medische
centra zei prof. Muntendam, dat
aan de toekomst hiervan, in or
ganisatorische zin, niet behoeft
te worden getwijfeld. Geen wet
telijke belemmering kan een
volstrekt logisch, zindelijk en
doelmatig functioneren van een
orgaan (het tripartite overleg
van de besturen van universi
teit, academisch ziekenhuis en
faculteit der geneeskunde in het
zgn. College van Coördinatoren),
ingesteld is overlegorgaan, doch
kwalitatief aangewezen om uit
te groeien tot beleids- en be
stuursorgaan, In de weg staan.
Het feit. dat noch bij de voorbe
reiding van de Wet Universitai
re Bestuurshervorming, noch bij
de herziening van de Wet op het
Wetenschappelijk Onderwijs wat
betreft de positie van de acade
mische ziekenhuizen is gedacht
ian de democratisering van
'aatstgenoemde instellingen, kon
slechts een aanwijzing vormen
voor de nieuwe wetgever, op dit
terrein, zijn verzuim goed te
maken. Het zal het Universitair
Medisch Centrum-Leiden ge
weest zijn, aldus de scheidende
hoogleraar, die de weg naar
universitair medische centra ge
opend zal hebben.
rdherinr
houdinj
i Nleu»
rs. V-
dere lu*
Zoeklicht op:
v
l0( 'lEIDEN Nog niet zo lang gele
den was een straat een gege
ven, waaraan weinig aandacht
werd besteed, dat ogenschijnlijk
geen problemen opleverde. Door
de toename van het verkeer en
de groei van de bevolking wer
den de straten steeds voller en
gevaarlijker en konden we er
niet meer omheen: we moesten
erover gaan nadenken hoe we
„de straat zo goed en plezierig
mogelijk zouden kunnen gebrui
ken. Geleerden zetten op papier,
wat de straatgebruikers allang
gemerkt hadden: de straat is
belangrijk. Op straat, hebben
mensen de meeste ontmoetin
gen, de vorm van de straat heeft
direct invloed op het v/onen er
langs, het lopen en rijden er
door en het spelen erin. De
straat is een verbinding tussen
mensen, tussen de wijk en de
rest van de stad. Het uiterlijk
-bepaalt mede het oordcel over
de bewoners („Woon je in die
straat...").
Kortom: wijkverbetering begint
met straatverbetering. Duideliik
komt dat naar voren in oude
wijken als Noord en Groenoord.
De huizen zijn niet ruim en een
groot deel van het leven speelt
zich daarom af op straat. Maar
die zijn smal en saai. Drie ar
chitecten van de afdeling Stede-
bouw van de gemeente hebben
daarom in samenwerking met
de afdeling bestrating —een
aantal projecten opgezet, die de
straten in Noord meer leefbaar
moeten maken. Het drietal is in
de wiik niet onbekend en wordt
meestal kortweg aangeduid als
BPM (Broekema, Meinders en
Piret).
oorpai
alttefti
Kirn!
•ekbl;
LEIDEN „Vanaf 1920 hebben
we een scheiding gemaakt tus
sen de dingen: fabrieken bij el
kaar, auto's bij elkaar, huizen
bij elkaar enzovoort. Dat zie je
ook in de straat. Alle verkeer
gaat naast elkaar. Je hebt een
autoweg, een fietspad, een trot
toir voor de voetgangers. De
kinderen hebben we ook wegge
haald uit de straat en op speel
plaatsen gezet. Als je alles weer
door elkaar zou kunnen laten
gaan, krijg je een beter ruimte
gebruik. Dat betekent dat er
een samenspel moet zijn tussen
de auto en de voetganger. Daar
voor moet je de straat veilig
maken, door de snelheid van de
auto te verminderen. Het karak
ter van de rijweg als een soort
pijpenla tussen twee stroken
van geparkeerde auto's moet
eruit. Dan kunnen de kinderen
ook weer terugkomen in de
straat. Je moet het natuurlijk in
de context zien: wat voor een
stad geldt, geldt niet voor een
polderweg. In de Willem de
Zwijgerlaan kun je moeilijk kin
deren op de weg laten spelen.
Maar het zou fijn zijn als het zou
lukken om de straat weer voor
iedereen te maken, niet alleen
voor het verkeer, het evenwicht
weer te herstellen. Daarbij pro
beer je alle middelen te gebrui
ken. Je moet natuurlijk uitgaan
van de bewoner. Als stedebouw-
kundige zie je net even beter de
mogelijkheden, maar als het
om een normale straat gaat
moet de bewoner meebeslissen
wat er gebeurt.
Daar komen we bij een princi-
ppieel punt: wij vinden dat je
pas mag gaan praten met de
bewoners, als je zekerheid hebt
over de uitvoering. Ik bedoel
daarmee financiële en techni
sche zekerheid. Bij de Marijke-
straat is dat wat ongelukkig ge
gaan. We hadden een hearing
gehouden over de plannen,
maar toen we met de uitvoering
begonnen, bleek er een leiding
vernieuwd te moeten worden.
Het duurde nog vier of vijf
maanden voordat er met de
zichtbare verbeteringen begon
nen werd. Dat is niet goed, het
schept valse verwachtingen.
Overigens is de Marijkestraat
nu wel over een week of twee
klaar.
Dat is erg belangrijk: we hebben
dan een voorbeeld om duidelijk
te laten zien, wat we willen. De
verschillende plannen ontlopen
elkaar niet zo veel. De Rijndijk
straat was wel klaar, maar die
ligt te geïsoleerd, te ver weg.
Nu proberen we de mensen dui
delijk te maken door tekeningen
wat we van plan zijn. Dat is
weieens tijdrovend en komt niet
altijd goed over.
Er blijft tussendoor ook nog altijd
ruimte voor specifieke proble
men, die je pas tegenkomt als
je in de straat aan het werk
bent.
Eens per dag gaan we kijken bij
het werk. We voeren dan ge
sprekken met bewoners. Dat
vraagt zijn tijd. maar we probe
ren toch zoveel mogelijk in te
gaan op bepaalde wensen, zon
der dat het de perken te buiten
gaat.
Dat is uitermate belangrijk: ini
tiatieven losmaken bij mensen.
Je moet eens gaan kijken bij de
Heilig Hartschool. Een bewoner
daar tegenover heeft fuchsia's
om een boom heengeplant. Kijk,
daarop zou je als gemeente nou
verder moeten werken. We wil
len ook proberen de straatma
ker een grotere vrijheid te ge
ven, zodat hij meer plezier in
zijn werk krijgt en beter werkt.
Dat proces heeft natuurlijk zijn
tijd nodig".
Waar komt het geld vandaan?
„Er zijn eigenlijk drie potten. Ten
eerste de zogenaamde herbe-
stratingsprojecten. Die vallen
onder het gewone onderhoud.
Eens in de tien tot twintig jaar
krijgt een straat een opknap
beurt. Op voorstel van gemeen
tewerken wordt aangewezen
welke straten die nodig hebben.
Dat wordt bekeken op techni
sche punten: slechte afwatering,
verzakking. Als zo'n straat aan
de beurt is, kijk je of hij met
een anders ingedeeld kan wor
den. De Marijkestraat is daar
van een voorbeeld.
Dan heb je de post OBS (Opbouw
Bijzondere Situaties). Dat is
geld van CRM (totaal 45.000
gulden). Volgens de regeling
mag je maximaal 150.000 gulden
per wijk per jaar besteden. De
verdeling hangt grotendeels sa
men met de mogelijkheden. Het
geld moet namelijk in één jaar
op. De projecten moeten dus in
korte termijn uitvoerbaar zijn
en binnen de regels van de sub
sidie vallen. Die zijn soepeler
dan we eerst dachten. De maat
staven van de OBS-regeling
zijn: het moet om een oude
wijk gaan en de projecten moe
ten een verbetering van de so
ciale infrastructuur tot stand
brengen, liever gezegd: het leef
klimaat verbeteren. Dan is er
nog een derde mogelijkheid: de
woonomgeving verbeteren in sa
menhang met de woningen.
Wanneer die collectief opge
knapt worden, geeft het ministe
rie van Volkshuisvesting subsi
die om tegelijk iets aan de om
geving te doen. Dat is het geval
in de Van Hogendorpstraat.
Soms doe je op bepaalde plek
ken niets, terwijl die er slecht
aan toe zijn, omdat daar renova
tie gepland is. Daar wacht je
dan op".
Welke projecten staan op stapel?
„De bedoeling is om in de komen
de maanden een gesprek te heb
ben met alle wijkcomité's stuk
voor stuk. Een stuk informatie
over wat er gebeurd is en ge
beuren gaat. Daarin willen we
ook praten over hoe de plannen
uitgevoerd gaan worden. Ik kan
de lijst voor Noord wel vast
noemen, maar niet de details.
Dat vind ik niet fair tegenover
de bewoners.
In het kader van de OBS-projec-
ten hebben we vroeger al de
speelplaats aan de Bernard-
straat bij „Pinkeltje" gemaakt.
Aangevraagd zijn: de Pasteur
straat en de Waldeck Pyrmont-
straat. Dat worden beslist geen
specifieke speelstraten, met af
sluitingen aan weerszijden. Ze
krijgen gewoon een reorganisa
tie. Verder het Zwarte Pad.
Daar zijn nog moeilijkheden in
verband met eigendom. Dan
nog een speelplaatsje aan de
Bernhardkade en de hoek Anna
Puulownostraat/Julianastraat
(bij de Maresingel). Dit volt on
der de gedachte om de verbin
ding tussen de oude wijk en de
binnenstad voor de voetganger
wat aantrekkelijker te maken.
De looproute wordt plezierig
door bijvoorbeeld wat boompjes
en bankjes neer te zeteten".
Komen er nog meer speelgelegen-
heden en doet u nog iets aan de
speeltuinen?
„In het algemeen proberen we de
speelplaatsen van scholen wat
meer bruikbaar te maken. Die
van de Heilig Hartschool bij
voorbeeld met die afschuwelijke
muur eromheen".
„Je moet het ook zo zien: zo'n
speelplaats is een eindfase.
Daar hebben we de laatste tien
tallen jaren de kinderen bij el
kaar gestopt. Wij willen ze weer
terug in de straat. Akkermans
heeft erover in zijn proefschrift
geschreven. Bij een onderzoek
in de Kooi, kwam hij tot de ont
dekking dat de straat het groot
ste oppervlak is en het meest
vaak gebruikt wordt. Dat is ge
woon een bevestiging van onze
ideeën. Bovendien wat die
speelruimte betreft heb je
geen andere keus".
